Ο καιρός του επόμενου πενθημέρου

Βαρομετρικό χαμηλό στη Β. Αδριατική, συνοδευόμενο από ασθενές ψυχρό μέτωπο που εκτείνεται ως την κεντρική Μεσόγειο, κινείται Α-ΒΑ. Το μέτωπο αυτό, το νέο εικοσιτετράωρο (Παρασκευή), θα επηρεάσει με τοπικές βροχές και καταιγίδες τη Δ-ΒΔ Ελλάδα και τις Β-ΒΑ περιοχές της χώρας και θα προκαλέσει μικρή πτώση της θερμοκρασίας στις ΒΔ περιοχές. Πέρα από αυτά, με το πέρασμά του από την περιοχή μας, θα στρέψει σταδιακά τους ανέμους σε δυτικούς, με αποτέλεσμα οι μεγάλες ποσότητες αφρικανικής σκόνης που αιωρούνται στην ατμόσφαιρα βαθμιαία να περιοριστούν στις ανατολικές και νότιες νησιωτικές περιοχές της χώρας. 

Γιατί η σκόνη τρελαίνει τα μοντέλα;


Πάνω από το μισό του φορτίου των αιωρούμενων σωματιδίων της τροπόσφαιρας αποτελείται από σωματίδια ορυκτής σκόνης. Τα μισά από αυτά προέρχονται από την έρημο της Σαχάρας και το ένα τρίτο από τις άλλες μεγάλες ερήμους του πλανήτη. Ανάλογα από τις επί μέρους περιοχές προέλευσής της, το 90% της μάζας της σκόνης της Σαχάρας είναι αργιλοπυριτικά άλατα, οξείδια σιδήρου και χαλαζίας. Το υπόλοιπο 10% είναι κυρίως ασβεστίτης και γύψος.

Η σκόνη και γενικότερα τα αιωρούμενα σωματίδια έχουν άμεσο αντίκτυπο στο σύστημα γης - ατμόσφαιρας σκεδάζοντας και μερικώς απορροφώντας την εισερχόμενη ηλιακή ακτινοβολία. Αυτό έχει άμεση επίδραση στον καιρό και κατ’ επέκταση στο κλίμα. Αναφορικά με την επίδραση των αιωρούμενων σωματιδίων στη νέφωση και τον υετό, σε γενικές γραμμές μπορούμε να πούμε ότι αυτά αυξάνουν τη νεφοκάλυψη, αλλά μειώνουν τη βροχόπτωση λόγω περίσσειας πυρήνων συμπύκνωσης. Ας το δούμε αυτό πιο αναλυτικά.

Έντονο επεισόδιο μεταφοράς σκόνης στη χώρα


Πρόγνωση του οπτικού πάχους της ατμοσφαιρικής σκόνης στα 550
nm από την Copernicus Atmosphere Monitoring Service. Τα χρώματα αντιστοιχούν σε αριθμούς (συντελεστές θολότητας) που σχετίζονται με την ποσότητα της αιωρούμενης σκόνης. Η τιμή 0,00 του συντελεστή θολότητας αντιστοιχεί σε εξαιρετικά καθαρή ατμόσφαιρα, ενώ η τιμή 0,40 αντιστοιχεί σε ατμόσφαιρα με μεγάλες ποσότητες σκόνης. Σημειώνεται ότι στις ΗΠΑ το μέσο οπτικό πάχος όχι μόνο της σκόνης αλλά του συνόλου των αιρούμενων σωματιδίων (αερολυμάτων) είναι 0,10 με 0,15.  

Καλημέρα, φίλοι μου!

Η μαγεία της άνοιξης στο Οίτυλο της Μάνης, της Αγγελικής Γκογκίδη

 

Χειμώνας 1822-23: μια τουρκική τραγωδία σε τρεις πράξεις

Στη Δυτική Ελλάδα οι φθινοπωρινοί μήνες τους 1822, ο Δεκέμβριος του ίδιου χρόνου και ο Ιανουάριος του 1823 ήταν ιδιαίτερα βροχεροί. Οι πληροφορίες αυτές προέρχονται είτε απ’ ευθείας από τα γραπτά κείμενα των αυτοπτών μαρτύρων –αγωνιστών της Επανάστασης είτε συνάγονται έμμεσα από τις διασωθείσες ιστορικές περιγραφές. Αναφορικά με τις συνθήκες ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας που επικράτησαν τον Δεκέμβριο του 1822 και τον Ιανουάριο του 1823, οι πολλές βροχές που παρατηρήθηκαν παραπέμπουν σε ασυνήθιστα μεγάλης συχνότητας διελεύσεις βαρομετρικών χαμηλών από τη Δ. Ελλάδα. Τα χαμηλά αυτά κατά βάση κινούνταν από τα Δ-ΝΔ προς τα Β-ΒΑ, γιατί μόνο με αυτού του τύπου την ατμοσφαιρική κυκλοφορία επικρατέστεροι άνεμοι είναι οι νοτιάδες που κρατούν υψηλές τις θερμοκρασίες.

Φευγάτε φίδια, φευγάτε γκουσταρίτσες…

Δημητσάνα, της Αγγελικής Γκογκίδη

Το βράδυ της παραμονής της 25ης Μαρτίου, κρατώντας στα χέρια αυτοσχέδια φανάρια και κουδούνια, γυρίζαμε στους δρόμους του χωριού τραγουδώντας: «Φευγάτε φίδια, φευγάτε γκουσταρίτσες. Έρχεται ο Ευαγγελισμός να σας κόψει το κεφάλι με το τσαπί και με το φτυάρι». Το έθιμο, που χάνεται στα βάθη της Τουρκοκρατίας, συμβολίζει την αποτίναξη του ζυγού και την αναγέννηση της ζωής. Βάσει του δεύτερου συμβολισμού, τα χιόνια και οι παγωνιές εθεωρούντο πλέον φίδια και γκουσταρίτσες!

Χρόνια Πολλά, φίλοι μου!


Παγκόσμια Ημέρα Μετεωρολογίας


Για τον φετινό εορτασμό ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός επέλεξε το θέμα: «Έγκαιρη Προειδοποίηση - Έγκαιρη Δράση», υπογραμμίζοντας τη ζωτική σημασία των υδρομετεωρολογικών και κλιματικών πληροφοριών για τη μείωση του κινδύνου των φυσικών καταστροφών.

Η αποψινή καταιγίδα στην Αθήνα

Η εκδήλωση της αποψινής καταιγίδας στην Αθήνα και όχι μόνο σχετίζεται με όσα αναφέρθηκαν στη χθεσινή ανάρτησή μου περί του σημαντικού ρόλου του μεγίστου του αεροχειμάρρου στην εξέλιξη του καιρού. Όπως είχαμε τονίσει, η Αττική όπως και άλλες περιοχές της ανατολικής και νότιας χώρας βρέθηκαν στην έξοδο και αριστερά του μεγίστου του αεροχειμάρρου, όπου σύμφωνα με τη δυναμική μετεωρολογία παρατηρείται θετική μεταφορά στροβιλισμού, η οποία οδηγεί στην ανύψωση της αέριας μάζας και στην εκδήλωση υετού, εφόσον υπάρχει επαρκής υγρασία.

Όταν ένα μέγιστο του αεροχειμάρρου κάνει τη διαφορά!

 

Το κυκλωνικά καμπυλωμένο μέγιστο του αεροχειμάρρου (jetstreak), που θα επηρεάσει την Τρίτη τη χώρα μας (βλέπε χάρτη), είναι ικανό να προκαλέσει αρκετό υετό κυρίως στις περιοχές που βρίσκονται στην έξοδό του και αριστερά. Αυτό που δεν μπορεί να κάνει είναι να κατεβάσει τα χιόνια στα πεδινά. 

Ακολουθεί η πρόγνωση του καιρού ως την ερχόμενη Κυριακή.

Η καιρική ανορθογραφία της εαρινής ισημερίας

Στο μοναστήρι της Καισαριανής (Υμηττός), 20-3-2022. Φωτ. Σπύρος Μπαλαδήμας 

 

Το κύκνειο άσμα του χειμώνα (επισημάνσεις)

Οίτυλο Μάνης, του Σταύρου Παυλόπουλου. Πλησίστια η μυροβόλος άνοιξη!

ΚΥΡΙΑΚΗ - ΔΕΥΤΕΡΑ (20-21/3)

Στην Α-ΝΑ Θεσσαλία, την Α. Στερεά - Εύβοια, την Α. Πελοπόννησο και τις ορεινές-ημιορεινές περιοχές των νησιών του Αιγαίου και της Κρήτης τοπικές χιονοπτώσεις ασθενούς έως μέτριας εντάσεως. Παροδικές χιονοπτώσεις θα σημειωθούν και σε περιοχές χαμηλού υψομέτρου, αλλά οι πιθανότητες χιονόστρωσης στις πεδινές - παραθαλάσσιες περιοχές είναι πολύ περιορισμένες. 

Τα βασικά σημεία της εξέλιξης του καιρού ως τα μέσα της επόμενης εβδομάδας (πρώτη εκτίμηση)

ΠΕΜΠΤΗ - ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ (17-18/3)

Βαθμιαία επικράτηση ΒΑ ανέμων, οι οποίοι την Παρασκευή θα φθάσουν τα 8 μποφόρ (Αιγαίο), και σταδιακή πτώση της θερμοκρασίας, η οποία στη ΒΑ Ελλάδα θα είναι σημαντική. Τοπικές βροχές και χιονοπτώσεις (βασικά στα ορεινά-ημιορεινά) ασθενούς έως μέτριας έντασης στη Β. Ελλάδα (κυρίως στη Μακεδονία) και την ανατολική ηπειρωτική χώρα.

Εαρινή ισημερία ή χειμερινό ηλιοστάσιο;

Εφτάψυχος σαν την εικονιζόμενη! Στον Χορτιάτη, του Τρύφωνα

Ο καιρός του επόμενου τετραημέρου

Το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη), η χώρα θα βρίσκεται υπό την επίδραση του ασθενούς συνδυασμού των υψηλών πιέσεων στα Β. Βαλκάνια με τις χαμηλές πιέσεις στην Α. Μεσόγειο, με αποτέλεσμα την επικράτηση Β-ΒΑ ρεύματος με ένταση το πολύ 6 μποφόρ (Αιγαίο). Κατά τα άλλα, στις περισσότερες περιοχές της χώρας αναμένεται ηλιοφάνεια και η θερμοκρασία θα σημειώσει σημαντική άνοδο κυρίως στη διάρκεια της ημέρας. Τη νύχτα και νωρίς το πρωί ο παγετός στα ηπειρωτικά, αν και εξασθενημένος, θα συνεχιστεί. Με αυτές τις συνθήκες, το Ημερήσιο Θερμομετρικό Εύρος (η διαφορά της ελάχιστης από τη μέγιστη θερμοκρασία του εικοσιτετραώρου) θα είναι μεγάλο. 

«Τίποτα δεν με μάρανε σαν της άνοιξης το κρύο»

Κρίσιμες τιμές της θερμοκρασίας που προκαλούν καταστροφές στα φυλλοβολα οπωροφόρα δένδρα στα διάφορα σταδια ανάπτυξής τους (Rogers W.J., 197O. Frost and the prevention of frost damage. National Weather Service, NOAA)

Δύο είναι οι βασικοί τύποι παγετού: ο παγετός ακτινοβολίας και ο παγετός ανέμου ή μεταφοράς.

Ο παγετός ακτινοβολίας -που παρατηρείται συνήθως τις νύχτες με ξαστεριά και άνεμο μικρής εντάσεως ή άπνοια- είναι η «ουρά» των ψυχρών εισβολών. Αυτό γιατί στη διάρκεια των πρώτων 24 ή 36 ωρών μιας ψυχρής εισβολής συνήθως επικρατούν νεφώσεις, υετός και ισχυροί άνεμοι, που δεν ευνοούν τον παγετό αυτού του τύπου. Σημειώνεται ότι κατά τον παγετό ακτινοβολίας, παρατηρείται αναστροφή της θερμοκρασίας και δεν είναι λίγες οι φορές που η θερμοκρασία σε ύψος μόλις 15 μέτρων πάνω από την επιφάνεια του εδάφους είναι υψηλότερη ακόμα και κατά 5 βαθμούς από τη θερμοκρασία κοντά στο έδαφος.

Ο παγετός ανέμου ή μεταφοράς οφείλεται στην πνοή πολύ ψυχρών ανέμων και παρατηρείται οποιαδήποτε ώρα του εικοσιτετραώρου ανεξάρτητα από την υπάρχουσα νέφωση ή τον υετό.

Τι δεν πήγε καλά με τον «Φίλιππο»;


Την Καθαρά Δευτέρα (7/3) είχα ανεβάσει στο μπλογκ την παρακάτω πρόγνωση: «Στην ΑΤΤΙΚΉ το επόμενο πενθήμερο (8-12/3) χιονοπτώσεις ασθενούς έως μέτριας έντασης αναμένονται κατά περιόδους κυρίως στα ανατολικά και τα βόρεια του νομού. Από πλευράς υψομέτρου, ως την Τετάρτη οι χιονοπτώσεις θα περιοριστούν στις ορεινές-ημιορεινές περιοχές, αλλά από την Πέμπτη, με την περαιτέρω πτώση της θερμοκρασίας, θα κατέβουν και στα πεδινά. Στην πόλη της Αθήνας είναι πιθανό να σημειωθούν παροδικές χιονοπτώσεις, αλλά η χιονόστρωση είναι λίαν αμφίβολη». Την επομένη, Τρίτη, έγραψα ότι το όνομα «Φίλιππος» είναι βαρύ για μια μέτριας εντάσεως κακοκαιρία τουλάχιστον ως προς τον υετό και τις μέρες που ακολούθησαν εξήγησα τις δυσκολίες της χιονόστρωσης στα πεδινά - παραθαλάσσια, παρόλο που το θερμοκρασιακό προφίλ της ατμόσφαιρας ήταν κατάλληλο για χιονοπτώσεις ως τη θάλασσα. Στην «εξίσωση» μπήκε και η θερμοκρασία του εδάφους από την οποία εξαρτάται η ταχύτητα τήξης των νιφάδων που φθάνουν στο έδαφος.

Αξιολόγηση της επικινδυνότητας του σημερινού χιονιά

Στο κόκκινο: Η Μαγνησία, οι Β. Σποράδες και η Εύβοια.

Στο πορτοκαλί: Η Α-ΝΑ Στερεά, συμπεριλαμβανομένων των βορειοδυτικών, βόρειων και ανατολικών περιοχών της Αττικής ανεξαρτήτως υψομέτρου, και πιθανώς οι βορειότερες των Κυκλάδων, οι ορεινές - ημιορεινές περιοχές της Κρήτης και οι ορεινές - ημιορεινές περιοχές της ανατολικής και της νότιας Πελοποννήσου, συμπεριλαμβανομένης της Αρκαδίας.  

Στο κίτρινο: Η πόλη της Αθήνας, η Χαλκιδική, οι υπόλοιπες περιοχές της Θεσσαλίας και η κεντρική Στερεά.

Σημείωση: Η παραπάνω κατάταξη είναι γενική και ασφαλώς σε τοπικό επίπεδο αποκλίσεις θα υπάρξουν. 

Καλημέρα σε όλους 

Ζητείται απάντηση

Κυψέλη στο Δυρράχι Αρκαδίας, 10-3-2022. Φωτ. Αγγελική Γκογκίδη

 

Μάρτης ο Πεντάγνωμος!

Όμορφες καλημέρες από τη Ν. Φιλαδέλφεια, του Γιάννη Κατζαγιαννάκη


Αν ο χθεσινός «Φίλιππος» για τη διάρκεια και τις πασπαλίτσες του πήρε 5, ο σημερινός Φίλιππος, προς το παρόν, παίρνει ένα εξαράκι για το στρωσιματάκι του, που έγινε κατορθωτό λόγω της μικρής πτώσης της θερμοκρασίας στα 850 hPa και των ωρών που σημειώθηκε η χιονόπτωση. Η βαθμολογία αυτή δεν είναι η τελική γιατί έχουμε πολλές ώρες ώσπου να έρθει το βράδυ.

Σύντομος απολογισμός του σημερινού χιονιά της Αττικής

   

Το πασπαλάκι του Νέου Κουβαρά, του Αλέξανδρου Μήτση

Η πρόγνωση του σημερινού χιονιά της Αττικής ήταν δύσκολη και αποδεικνύεται από την εξέλιξή του: τοπικότητες, υφέσεις και εξάρσεις, έλλειψη (αξιόλογων) χιονοστρώσεων σε περιοχές με υψόμετρο τουλάχιστον κάτω από τα 250 μέτρα κ.λπ. Οι θερμοδυναμικοί δείκτες ήταν κοντά στους κατάλληλους για να χιονίσει στην Αθήνα, αλλά ήταν Μάρτης και όχι Γενάρης και επιπλέον έλειπε το σοβαρό δυναμικό αίτιο.

Δύο νέους παίχτες θα ρίξει στον αυριανό αγώνα ο καιρός!

Δύο νέους παίχτες θα ρίξει στον αυριανό αγώνα ο καιρός: 

(α) Το μέγιστο στροβιλισμού που κινούμενο Ν-ΝΑ θα προκαλέσει τοπικές χιονοπτώσεις (όμβρους χιόνος) κυρίως στη Μακεδονία, την Ήπειρο, τη Θεσσαλία και τις κεντρικές περιοχές Στερεάς και Πελοποννήσου και 

(β) Τη μεταφορά ψυχρότερων αερίων μαζών στο Β. Αιγαίο που θα ενεργοποιήσουν (θα δούμε σε ποιο βαθμό) το Aegean Snow Effect, με αποτέλεσμα την εκδήλωση όμβρων χιόνος και ίσως χιονοκαταιγίδων. 

Ο παίκτης που σε τέτοιους αγώνες δεν βγαίνει ποτέ από την ομάδα είναι το ΒΑ ρεύμα.

Καλό απόγευμα

Του καιρού τα νεότερα

  •     «Φίλιππος»: βαρύ όνομα για μια μέτριας εντάσεως κακοκαιρία, τουλάχιστον ως προς τον υετό.
  •      Οι θερμοκρασίες θα είναι χαμηλές κυρίως ως προς τις ελάχιστες τιμές (ισχυρός κατά τόπους παγετός).

Αξιολόγηση έντασης - επικινδυνότητας καιρικών φαινομένων περιόδου 8-11/3/2022


ΓΕΝΙΚΑ

Χιονοπτώσεις κατά περιόδους και κατά τόπους -όχι με την ένταση της «Ελπίδας»- με εφήμερες, ως επί το πλείστον, χιονοστρώσεις στις περιοχές χαμηλού υψομέτρου. Κίνδυνος καταστροφών από παγετό στην αγροτική παραγωγή στο δεύτερο μισό της τρέχουσας εβδομάδας κυρίως στην κεντρική και τη βόρεια Ελλάδα.

ΠΙΟ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ:

ΤΡΙΤΗ-ΤΕΤΑΡΤΗ (8-9/3)

Κατά περιόδους χιονοπτώσεις στα ορεινά-ημιορεινά καθώς και σε περιοχές χαμηλού υψομέτρου της Ηπείρου (άντε, να γίνει κάτι με τα Γιάννενα και την Κόνιτσα γιατί όταν θα πάω εκεί, δεν θα έχω μούτρα να βγω στο Παζάρι), της Μακεδονίας, της Θράκης, της Θεσσαλίας κα της κεντρικής Στερεάς Ελλάδας. Μέτριας έντασης βροχές και σποραδικές καταιγίδες κυρίως στις θαλάσσιες-παραθαλάσσιες περιοχές.

Ντόμπρα και σταράτα

Σε σημερινό μου σχόλιο στο μπλογκ ανέφερα ότι «οι συνήθεις ύποπτοι άρχισαν να μιλούν για τον καιρό της νέας εβδομάδας σαν να είναι πολεμικοί ανταποκριτές στο Κίεβο και να κάνουν συγκρίσεις με τις μεγάλες χιονοκακοκαιρίες του παρελθόντος. Αθεράπευτα ανεύθυνοι και ανίδεοι!».

Επειδή η παραπάνω θέση μου σχολιάστηκε από κάποιους αρνητικά και κυρίως επειδή το θέμα είναι πιο σοβαρό από όσο φαίνεται, απαντώ ως εξής:

-Αν δεν ήταν «πολεμικοί ανταποκριτές», θα μιλούσαν  αλλιώτικα.

-Αν ήταν υπεύθυνοι, θα γνώριζαν ότι το κράτος έχει θεσπίσει νόμους που προβλέπουν ποιος θα εκδίδει έκτακτα δελτία για την ενημέρωση των αρμόδιων φορέων της πολιτείας και του κοινού.

-Αν ήταν υπηρέτες της επιστήμης της μετεωρολογίας, θα ήταν σεμνότεροι και θα σέβονταν τους αρμόδιους φορείς της πολιτείας και τους πολίτες -οι οποίοι είναι ήδη αναστατωμένοι- και αν κατείχαν τη μετεωρολογία σε βάθος, θα γνώριζαν ότι μία εβδομάδα πριν δεν προβλέπονται οι μαρτιάτικες κακοκαιρίες στο βαθμό που σε κάνει να λες ότι η επικείμενη κακοκαιρία είναι συγκρίσιμη με την «Ελπίδα». 

Μαρτιάτικα χιόνια

 

Κοζάνη, 6-3-2022, του Δημήτρη Νάκου

Οι Απόκριες των μαθητικών μου χρόνων

Γεννήθηκα στην Κόνιτσα, αλλά συνειδητοποίησα τον κόσμο στο καθαρά αγροτικό περιβάλλον του Αμαράντου, ενός χωριού κοντά στα ελληνοαλβανικά σύνορα χτισμένου σε υψόμετρο 900 μέτρων, όπου τελείωσα το δημοτικό σχολείο. Εκεί, στο συνοικισμό Ράχη του χωριού, με θέα προς τον Σμόλικα και την Τύμφη που σου κόβει την ανάσα, πέρασα τα χρόνια που διαμορφώνεται ο άνθρωπος, μέσα στην άγρια φύση και τα πλάσματά της. Εκεί, αγάπησα και τον καιρό, με πρώτο δάσκαλο στην πρόγνωση τον αείμνηστο παππού μου. Τα καλοκαίρια αλλά και τους χειμώνες το σπίτι δεν μας κρατούσε ούτε ώρα. Όταν δεν είχαμε σχολείο, το επισκεπτόμασταν μόνο όταν πεινούσαμε και τα βράδια μανάδες και γιαγιάδες μάς έψαχναν στα αλώνια και τα σοκάκια και με τα χίλια ζόρια μάς μάζευαν στο σπίτι.

Συνεχίζονται οι λεονταρισμοί του Μάρτη

Αβαθές βαρομετρικό χαμηλό στην κεντρική Μεσόγειο κινείται ανατολικά, ενώ ένα άλλο χαμηλό στη Β. Αδριατική κινείται αργά Ν-ΝΑ. Με αυτές τις συνθήκες, το νέο εικοσιτετράωρο (Παρασκευή), οι βροχές και οι χιονοπτώσεις (ορεινά-ημιορεινά) που θα σημειωθούν στη χώρα μας και κυρίως στα δυτικά, τα βόρεια και το Α. Αιγαίο θα είναι τοπικές και κατά κανόνα ασθενείς. Οι άνεμοι δεν θα ξεπεράσουν τα 5 μποφόρ και η θερμοκρασία θα σημειώσει μικρή άνοδο ως προς τις ελάχιστες τιμές της. 

Ομορφιές του τόπου μας!

Το όρος Τζένα όπως φαίνεται από τον Εξαπλάτανο Αριδαίας, του Γιώργου Τομπουλίδη

Τελεσίγραφο!

Ο «δάσκαλος» και οι νουνεχείς μαθητές του διαμηνύουν στο φίλο τους  χειμώνα να κάνει, ό,τι έχει κατά νου να κάνει, ως τις Ειδούς του Μαρτίου. Μετά θα είναι persona non grata!