Αλλαγή του χρόνου, αλλά όχι και του καιρού!

Τα Πιέρια Όρη και κάτω δεξιά ο Αλιάκμονας. Του Γιώργου Τομπουλίδη

Οι παραδοσιακοί καλικάντζαροι θα φύγουν, αλλά οι «αντικυκλωνικοί καλικάντζαροι» δεν φαίνονται πρόθυμοι να το κάνουν!

Η θέα του λεκανοπεδίου Ιωαννίνων από τους Λιγκιάδες χθες το μεσημέρι. Φωτ. Χρήστος Λώλης

Το διήμερο Παρασκευή και Σάββατο (30 & 31/12) υψηλές πιέσεις θα καλύψουν τις περισσότερες χώρες της δυτικής, της κεντρικής και της νότιας Ευρώπης, με αποτέλεσμα την απουσία βροχών, τους ασθενείς ανέμους και τις υψηλές για την εποχή θερμοκρασίες. Στην περιοχή μας, οι δύο τελευταίες ημέρες του μήνα και του χρόνου θα περάσουν με ήπιο καιρό, ανέμους γενικά ασθενείς, ομίχλες το πρωί στα ηπειρωτικά που θέλουν τη δέουσα προσοχή από τους οδηγούς και θερμοκρασίες οι οποίες θα είναι κατά 3 με 5 βαθμούς υψηλότερες από τις κανονικές (μέσες) αυτής της εποχής κυρίως στα νότια. Κατά τα άλλα, θα υπάρχουν τοπικές νεφώσεις και δεν αποκλείεται να σημειωθούν ασθενείς βροχές μικρής διάρκειας κυρίως στη Ν-ΝΑ νησιωτική Ελλάδα. 

Αρκτικές εισβολές στη ΒΑ Αμερική και την Ευρώπη

Φίλος με ρώτησε: «Μπορούν να παρατηρηθούν στην Ευρώπη αρκτικές εισβολές σαν αυτές που βιώνει η ΒΑ Αμερική;». Η απάντηση είναι ότι κάτι τέτοιο δεν μπορεί να αποκλειστεί, αλλά οι πιθανότητες να συμβεί είναι λιγότερες, ακόμα και για τις βόρειες περιοχές της ηπείρου μας. Η εξήγηση βασίζεται στον παρακείμενο χάρτη του Β. Ημισφαιρίου, στον οποίο είναι αποτυπωμένη η μέση κυκλοφορία του Ιανουαρίου σε ύψος περίπου 5,5 χιλιομέτρων (μέση τροπόσφαιρα). Όπως βλέπετε στο συγκεκριμένο χάρτη, που σε γενικές γραμμές είναι αντιπροσωπευτικός της μέσης κυκλοφορίας του χειμώνα, ο πολικός κυκλωνικός στρόβιλος είναι ασύμμετρος με δύο εμφανέστατες σκάφες χαμηλών υψών στη ΒΑ Αμερική και στη ΒΑ Ασία. Στα πλαίσια της φυσικής μεταβλητότητας του καιρού και του κλίματος, μικρές μετατοπίσεις των συγκεκριμένων σκαφών τόσο κατά τη διεύθυνση βορράς-νότος όσο και κατά τη διεύθυνση ανατολική-δύση παρατηρούνται συχνά, αλλά το να εμφανιστεί μια τέτοια σκάφη πάνω από την Ευρώπη συνιστά μεγάλη απόκλιση από τη μέση τιμή (θέση) και ως εκ τούτου έχει λιγότερες πιθανότητες να συμβεί. 

Κατά πόσο συνέβαλε η υπερθέρμανση του πλανήτη στη δημιουργία της μετεωρολογικής βόμβας στη ΒΑ Αμερική και την επικράτηση εξαιρετικά επίμονων αντικυκλώνων στη Ν. Ευρώπη;

Τις παλαιότερες εποχές συνέβαιναν στη ΒΑ Αμερική εισβολές αρκτικών αερίων μαζών σαν αυτή που συνέβη τις παραμονές των φετινών Χριστουγέννων;  Συνέβαιναν!  Μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι την τελευταία τριακονταετία έχουν παρατηρηθεί αλλαγές στην ένταση ή τη συχνότητα εμφάνισής τους; Όχι, γιατί το δείγμα είναι μικρό και κυρίως γιατί οι βρυχηθμοί της φυσικής μεταβλητότητας του καιρού δεν αφήνουν να ακουστεί το σήμα των αλλαγών που προκαλεί η υπερθέρμανση του πλανήτη. Τα ίδια ισχύουν για την επίμονη αντικυκλωνική κυκλοφορία που παρατηρείται το τελευταίο διάστημα και στη Ν. Ευρώπη, η οποία (αντικυκλωνική κυκλοφορία), όπως φαίνεται, θα συνεχιστεί και τις επόμενες -άγνωστο πόσες- ημέρες.

Η μετεωρολογική βόμβα της ΒΑ Αμερικής

Πόσο ανήμπορος είναι ο άνθρωπος να αντιμετωπίσει τέτοιες καταστάσεις!

 

Η εξέλιξη του καιρού ως τα τέλη του μήνα

Ο χειμώνας έρχεται κινούμενος από βορρά προς νότο και από τα βουνά προς τους κάμπους, ενώ η  άνοιξη ακολουθεί τις αντίθετες πορείες. Ο φετινός χειμώνας σταμάτησε στην κεντρική Ευρώπη και πολλά από τα βουνά μας δεν έχουν καλυφθεί ακόμη από χιόνι.Στη φωτογραφία του Σταύρου Παυλόπουλου ο μη νιφοστιβής εισέτι Ταΰγετος!

Το νέο εικοσιτετράωρο (Παρασκευή), η διάταξη των βαρομετρικών συστημάτων στη ΝΑ Ευρώπη θα είναι ευνοϊκή για να επικρατήσουν στην περιοχή μας Δ-ΒΔ άνεμοι με ένταση ως τα 5 μποφόρ (Ν. Ιόνιο). Κατά τα άλλα, στο μεγαλύτερο διάστημα της ημέρας και στις περισσότερες περιοχές της χώρας αναμένεται ηλιοφάνεια και η θερμοκρασία στα νότια θα φθάσει τους 18 βαθμούς, αλλά στα βόρεια δεν θα ξεπεράσει τους 14 βαθμούς. Επισημαίνεται ότι οι ελάχιστες τιμές της θερμοκρασίας θα είναι και πάλι χαμηλές και κατά τόπους στο εσωτερικό της ηπειρωτικής Ελλάδας θα σημειωθεί ασθενής παγετός. 

Άχρηστα μοντέλα ή κάτι άλλο δεν πάει καλά;

Μεγάλη ξέσπασε αναταραχή για την ανεπάρκεια των μοντέλων της αριθμητικής πρόγνωσης του καιρού, τα οποία προβλέπουν από τώρα και με μεγάλη ακρίβεια τον καιρό των Χριστουγέννων, αλλά αδυνατούν να προβλέψουν τον καιρό της Πρωτοχρονιάς ή το πότε θα χιονίσει!

Οι επαγγελματίες μετεωρολόγοι της παλιάς κοπής καθημερινά κάναμε πρόγνωση καιρού με δύο χάρτες από το Met Office (24 ωρών επιφάνεια και 36 ωρών 500 hPa), τρεις χάρτες (24, 48 και 72 ωρών 500 hPa) από την Ουάσινγκτον που στέλνονταν με mufax και από τα παράσιτα σπανίως διέκρινες την Ελλάδα και περιστασιακά κάποιους χάρτες από το Παρίσι και τη Μόσχα που δεν τους εμπιστευόμασταν (ήμασταν αγγλόφιλοι σαν τον Μαυροκορδάτο). Αν μας έλεγες για τα σημερινά μέσα - βοηθήματα, δεν θα το πιστεύαμε. 

Τα λαμπερά Χριστούγεννα είναι το σίγουρο…

Εις το βουνό (Όθρυς) ψηλά εκεί είν΄εκκλησιά ερημική... Το Χρήστου Τσαντήλα

Η χώρα επηρεάζεται από τον ισχυρό συνδυασμό των υψηλών πιέσεων στα Β. Βαλκάνια με τις χαμηλές πιέσεις στην Α. Μεσόγειο, με συνέπεια την επικράτηση θυελλωδών ΒΑ ανέμων εντάσεως ως τα 9 μποφόρ (Αιγαίο). Κατά τα άλλα, το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη), ασθενείς τοπικές βροχές μικρής διάρκειας αναμένονται στις ανατολικές και νότιες προσήνεμες στο Β-ΒΑ ρεύμα περιοχές και η θερμοκρασία θα κυμανθεί σε χαμηλά για την εποχή επίπεδα ιδιαίτερα στην ανατολική Ελλάδα. 

Περισσότερη Μετεωρολογία και λιγότερη Δημοσιογραφία!

 

Του Λευτέρη Σταθόπουλου

Α) Για τους περισσότερους από εμάς οι εκφράσεις ακραία καιρικά φαινόμενα, ισχυρά καιρικά φαινόμενα  ή επικίνδυνα  καιρικά φαινόμενα  υποδηλώνουν περίπου το ίδιο πράγμα, αλλά από καθαρά μετεωρολογικής πλευράς υπάρχουν αξιοσημείωτες διαφορές: 

-Τα ακραία καιρικά φαινόμενα ορίζονται ως έκτακτες καταστάσεις στις οποίες παρατηρούνται ασυνήθιστες τιμές βασικά των συνεχών μετεωρολογικών παραμέτρων, όπως πχ οι πολύ υψηλές ή πολύ χαμηλές θερμοκρασίες του αέρα. Ο προσδιορισμός γίνεται κυρίως με βάση τη συχνότητα εμφάνισής  τους.

-Τα ισχυρά καιρικά φαινόμενα ορίζονται ως έκτακτες καταστάσεις στις οποίες οι διαδικασίες ανάπτυξης διαταραχών στην ελεύθερη ατμόσφαιρα προκαλούν  καταστροφές στην επιφάνεια της γης. Παραδείγματα, οι  εκρηκτικές κυκλογενέσεις, οι καύσωνες, οι  ισχυρές ψυχρές εισβολές, οι ισχυρές καταιγίδες και οι  σίφωνες.

-Τα επικίνδυνα καιρικά φαινόμενα ορίζονται ως έκτακτες καταστάσεις στις οποίες τα καιρικά φαινόμενα οδηγούν στην πρόκληση υλικών καταστροφών ή την απώλεια ζωών. Παραδείγματα, οι καταρρακτώδεις βροχές, οι σφοδρές χιονοπτώσεις και οι θυελλώδεις άνεμοι. 

Ένα ακραίο καιρικό φαινόμενο δεν είναι σε κάθε περίπτωση επικίνδυνο. Για παράδειγμα, οι θερμοκρασίες που σημειώνονται αυτές τις ημέρες σε αρκετές περιοχές της χώρας μας είναι ακραίες αλλά δεν είναι επικίνδυνες. Από την άλλη πλευρά, ένα μη ακραίο φαινόμενο, όπως η ομίχλη της φωτογραφίας, είναι δυνητικά επικίνδυνο.

Και τούτος ο θερμοκρασιακός ανήφορος, κατήφορο θα φέρει!

Βάστα, Μάκη! (Στοκχόλμη, του Μάκη Αγγελή)

Οργανωμένο βαρομετρικό χαμηλό στη Δ. Μεσόγειο κινείται Α-ΒΑ. Το σύστημα αυτό, συνδυαζόμενο με τις υψηλές πιέσεις της Τουρκίας, προκαλεί νότιο ρεύμα στην περιοχή μας με ένταση ως τα 6 μποφόρ και αρκετές νεφώσεις, οι οποίες, ωστόσο, δεν είναι ικανές να δώσουν βροχές. Κατά τα άλλα, το νέο εικοσιτετράωρο (Παρασκευή), οι συνθήκες θα είναι ευνοϊκές για το σχηματισμό ομιχλών κυρίως το πρωί και η θερμοκρασία θα κυμανθεί σε επίπεδα ακόμα και κατά 10 βαθμούς υψηλότερα από τα κανονικά αυτής της εποχής. 

Δυο - τρεις κουβέντες

Τοπίο στην ομίχλη, του Λευτέρη Σταθόπουλου

Φαγώθηκαν όλοι να μας πουν από τώρα τι καιρό θα κάνει τα Χριστούγεννα, ξεπερνώντας τις δυνατότητες των μοντέλων. Καθένας με τις εκτιμήσεις και τις επιλογές του. Περίεργο; Όχι! Συνέβαινε και παλιά,  όπως φαίνεται σ’ ένα Παράπηγμα του 2ου π. Χ. αιώνα που βρέθηκε στη Μίλητο: «Ο Ήλιος περνά από τον υδροχόο σε 30 ημέρες. Και τότε, τη 2η, σύμφωνα με τον Κάλλιππο, ο Λέων αρχίζει να δύει. Βροχή. Και την 3η , σύμφωνα με τον Ευκτήμονα, η Λύρα δύει το βράδυ. Βροχή. Σύμφωνα με τον Δημόκριτο, καταιγίδα».

Καιρικά χαρακτηριστικά τριών εποχών (το θέρος εκτός)

Το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη), βαρομετρικό χαμηλό που θα κινηθεί από την κεντρική Μεσόγειο προς το Αιγαίο θα προκαλέσει τοπικές βροχές και σποραδικές καταιγίδες κυρίως τα νησιά του Α. Αιγαίου και τα Δωδεκάνησα. Παράλληλα, ένα άλλο χαμηλό στη Δ. Μεσόγειο αναμένεται να κινηθεί γρήγορα ανατολικά και τις απογευματινές - βραδινές ώρες να επηρεάσει με βροχές και τοπικές καταιγίδες τη Δ-ΝΔ Ελλάδα. Οι άνεμοι θα πνέουν από διάφορες διευθύνσεις με ένταση ως τα 6 μποφόρ και η θερμοκρασία θα σημειώσει πτώση κυρίως στη Β-ΒΑ χώρα. 

Επί θύραις αξιόλογη κακοκαιρία φθινοπωρινού τύπου!

Βαρομετρικό χαμηλό στη Δ. Μεσόγειο κινείται Α-ΒΑ και σε συνδυασμό με τις υψηλές πιέσεις της Τουρκίας προκαλεί στην περιοχή μας ανέμους του νότιου τομέα με ένταση ως τα 6 μποφόρ. Με αυτές τις συνθήκες, το νέο εικοσιτετράωρο (Παρασκευή), ασθενείς ορογραφικές, ως επί το πλείστον, βροχές αναμένονται στη Δ-ΒΔ Ελλάδα και τις ανατολικότερες περιοχές από τη Θράκη ως τα Δωδεκάνησα. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί σε υψηλά για την εποχή επίπεδα. 

Το Σάββατο (10/12) στο Ιόνιο, την Ήπειρο και τη Δ. Στερεά προβλέπονται βροχές και καταιγίδες που τις απογευματινές - βραδινές ώρες κατά τόπους θα ενταθούν. Ως αργά τη νύχτα τοπικές βροχές θα σημειωθούν ακόμα στην υπόλοιπη Δ. Ελλάδα, την κεντρική Στερεά, τη Δ. Θεσσαλία, τη Μακεδονία, τη Θράκη και το Α-ΒΑ Αιγαίο. Οι νότιοι άνεμοι σταδιακά θα ενισχυθούν ως τα 8 μποφόρ και η θερμοκρασία θα παραμείνει υψηλή ιδιαίτερα στα ανατολικά και τα νότια. 

Καιρός: παπαδιαμαντικός χειμώνας στην κεντροβόρεια Ευρώπη και αγγελοπουλικό φθινόπωρο στη Μεσόγειο!

Από τον Παρθενώνα Χαλκιδικής, του Τρύφωνα

Ψυχρές αέριες μάζες πολικής προελεύσεως μεταφέρονται προς τις δυτικές, κεντρικές και βόρειες περιοχές της Ευρώπης, με αποτέλεσμα να επικρατήσουν εκεί συνθήκες βαρυχειμωνιάς για διάστημα πολλών ημερών. Αντίθετα, στις νότιες περιοχές της ηπείρου μας ο καιρός θα είναι γενικά ήπιος με νοτιάδες, ομίχλες, τοπικές βροχές κατά περιόδους και επικράτηση υψηλών για την εποχή θερμοκρασιών. Στη χώρα μας, ειδικότερα, το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη), ο καιρός θα είναι αρκετά συννεφιασμένος, αλλά οι πιθανότητες βροχών είναι λίγες και φαίνεται να περιορίζονται στη Δ. Ελλάδα. Κατά τα άλλα, οι άνεμοι δεν θα ξεπεράσουν τα 5 μποφόρ και η θερμοκρασία θα φθάσει τους 19 βαθμούς (Ν. Ελλάδα). 

Και οι μικρές ατμοσφαιρικές διαταραχές είναι ικανές να δώσουν αξιόλογες βροχές και καταιγίδες

 


Από τις προμεσημβρινές ώρες της Κυριακής ως το πρωί της Δευτερας θα εκδηλωθούν αξιόλογες βροχές και τοπικές καταιγίδες στα νησιά του Ιονίου (κυρίως) και στις παράκτιες περιοχές Ηπείρου, Αιτωλοακαρνανίας και Δ - ΒΔ Πελοποννήσου (επίπεδο συναγερμού 1 - κίτρινη προειδοποίηση).

Καλή Κυριακή σε όλους

Σαββατιάτικα…

Ομίχλη στον κάμπο της Βέροιας, του Γιώργου Τομπουλίδη

- Τα παλιά χρόνια, που ήμουν εγώ μαθητής, κάναμε μαθήματα και το Σάββατο. Έχοντας λοιπόν αυτές τις καταβολές, είπα να κάνουμε και σήμερα μάθημα, αρχής γενομένης από τη σχέση ομιχλών ακτινοβολίας και επιφανειακών θερμοκρασιακών αναστροφών (βλέπε εικόνα).

Σε αποδρομή η κακοκαιρία. Χωρίς κρύο τα Νικολοβάρβαρα!

Τα γαλάζια σου γράμματα
τρυφερές αναμνήσεις
να μου λες χίλια πράματα
μα δε λες αν γυρίσεις

Η ατμοσφαιρική διαταραχή που επηρεάζει τη χώρα το τελευταίο διήμερο οδεύει προς το Α-ΒΑ Αιγαίο, με αποτέλεσμα τη σταδιακή ύφεση της κακοκαιρίας από τα δυτικά προς τα ανατολικά. 
Το νέο εικοσιτετράωρο (Παρασκευή) θα αρχίσει με τοπικές βροχές και μεμονωμένες καταιγίδες στις ανατολικότερες περιοχές της χώρας (Θράκη και Α. Αιγαίο), αλλά με την αναμενόμενη κίνηση της προαναφερθείσας διαταραχής προς τη Μαύρη Θάλασσα, τα φαινόμενα βαθμιαία θα σταματήσουν κι εκεί. Κατά τα άλλα, οι άνεμοι δεν θα ξεπεράσουν τα 5 μποφόρ και η θερμοκρασία θα φθάσει στα βόρεια τους 15 και στα νότια τους 19 βαθμούς. 
Το Σάββατο (3/12), προβλέπονται τοπικές νεφώσεις με ασθενείς βροχές στην κεντρική Μακεδονία, την Α. Θεσσαλία, την Α. Στερεά-Εύβοια, την Α. Πελοπόννησο, τη Β. Κρήτη και ίσως το απόγευμα στα νησιά του Ιονίου. Οι άνεμοι θα πνέουν στα δυτικά Α-ΝΑ 4 με 6 μποφόρ και στα ανατολικά Β-ΒΑ 3 με 5 μποφόρ. Η θερμοκρασία δεν θα αλλάξει σημαντικά.