Συνέντευξη στη Δημοτική Ραδιοφωνία Τρίπολης (16-11-2014)

http://www.drt915.gr/

Σε καίρια ερωτήματα της Δημοτικής Ραδιοφωνίας Τρίπολης 91,5  σχετικά με την εικόνα του καιρού στην Τρίπολη, τις μετεωρολογικές συνθήκες στην Ελλάδα, τα μετεωρολογικά μοντέλα και τη  μετεωρολογία ως επιστήμη γενικότερα, απάντησε ο γνωστός μετεωρολόγος-μαθηματικός και πρώην Διευθυντής του Εθνικού Μετεωρολογικού Κέντρου της ΕΜΥ, Δημήτρης Ζιακόπουλος, αποδεχόμενος την πρόσκληση του σταθμού μας. Εμείς, σας παρουσιάζουμε αυτή την πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη, ευχαριστώντας για ακόμα μία φορά τον κ. Ζιακόπουλο, για την άμεση ανταπόκρισή του...

Ερώτηση: Θεωρείτε ότι η Τρίπολη είναι μέσα στις πιο ψυχρές πόλεις της Ελλάδας δεδομένου του γεγονότος ότι πολλές φορές το χειμώνα η θερμοκρασία σημειώνει πτώσεις «ρεκόρ»; Σε ποια θέση κατατάσσετε την πόλη μας;

Απάντηση: Η γεωγραφική θέση της ιστορικής και όμορφης Τρίπολης (μακριά από τη θάλασσα, οροπέδιο) είναι τέτοια που καθιστά το κλίμα της ηπειρωτικό με ψυχρούς χειμώνες (όχι βέβαια τόσο ψυχρούς όσο σε περιοχές της κεντρικής και της βόρειας χώρας με ανάλογη γεωγραφική θέση) και ζεστά καλοκαίρια. Και στις δύο εποχές παρατηρείται συχνά μεγάλο ημερήσιο θερμομετρικό εύρος, δηλαδή μεγάλη διαφορά μεταξύ της μέγιστης και της ελάχιστης τιμής της θερμοκρασίας του εικοσιτετραώρου. Το μεγάλο εύρος οφείλεται περισσότερο στην πτώση της θερμοκρασίας τη νύχτα λόγω ακτινοβολίας, όταν ο ουρανός είναι ανέφελος και επικρατεί άπνοια. Οι πιο χαμηλές ελάχιστες θερμοκρασίες παρατηρούνται, όταν, πέρα από την ξαστεριά και την άπνοια, το έδαφος είναι χιονοσκεπές. Στην Τρίπολη η χαμηλότερη θερμοκρασία των τελευταίων 60 ετών σημειώθηκε στις 9-1-1966, οπότε ο υδράργυρος έπεσε στους μείον 17 βαθμοί Κελσίου. Τα αντίστοιχα ρεκόρ στη Θεσσαλία είναι οι μείον 21 βαθμοί και στη βόρεια Ελλάδα ακόμα χαμηλότερα. Το εθνικό ρεκόρ κατέχει η Πτολεμαΐδα με τους μείον 27,8 βαθμοί της 27ης Ιανουαρίου 1963.

Ερώτηση: Πιστεύετε ότι τα τελευταία χρόνια έχει επέλθει αλλαγή των μετεωρολογικών συνθηκών  στην Ελλάδα με την εμφάνιση ακραίων καιρικών φαινόμενων και έντονων χιονοπτώσεων;  Ποια η γνώμη σας;

Απάντηση: Τα πλανητικής κλίμακας ατμοσφαιρικά κύματα που καθορίζουν τον καιρό διαμορφώνονται και εξελίσσονται πλέον σε περιβάλλον κατά 0,8 βαθμούς θερμότερο από εκείνο των αρχών του 20ού αιώνα. Οι αλλαγές λοιπόν του καιρού και του κλίματος είναι δεδομένες, ανεξάρτητα αν δεν γνωρίζουμε ακριβώς τον τρόπο με τον οποίο η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη επηρεάζει την ατμοσφαιρική κυκλοφορία. Πάντως, η αύξηση της συχνότητας εμφάνισης ακραίων καιρικών φαινομένων προς τη μια ή την άλλη κατεύθυνση (ξηρασίες- πλημμύρες, ψυχρές εισβολές-καύσωνες) έχει γίνει αποδεκτή από την πλειονότητα των επιστημόνων. Ορισμένοι δεν θέλουν να τη δουν, επικαλούμενοι τη φυσική μεταβλητότητα. Όμως, δεν είναι έτσι. Σε κάθε περίπτωση, διευκρινίζεται ότι και με τα νέα δεδομένα δεν θα πάψει τους χειμώνες να χιονίζει στη χώρα μας. Αν και ο αριθμός ημερών χιονόπτωσης στις περισσότερες περιοχές βαίνει μειούμενος, ένας ισχυρός χιονιάς μπορεί να μας έλθει ανά πάσα στιγμή τον επικείμενο χειμώνα ή τους χειμώνες που θα ακολουθήσουν. 

Ερώτηση: Παρόλο που η επιστήμη της μετεωρολογίας δεν δέχεται μακροπρόθεσμες εκτιμήσεις, ποια είναι η αίσθηση ή το ένστικτο σας για την πορεία του φετινού χειμώνα;

Απάντηση: Δεν γνωρίζω, φίλοι μου. Σε αυτού του είδους τις εκτιμήσεις η διαίσθηση και το ένστικτο είναι κακοί σύμβουλοι. 

Ερώτηση: Νομίζετε ότι τα προγνωστικά μοντέλα έχουν χάσει την αξιοπιστία τους σε σχέση με παλαιότερα χρόνια;

Απάντηση: Όχι. Η πρόοδος είναι δεδομένη, αν και σε κάποια επιμέρους θέματα έχω τις επιφυλάξεις μου. Οι απόψεις μου είναι καταγεγραμμένες στα κείμενα Οι δυνατότητες των μοντέλων καιρού στις προγνώσεις μικρής και μέσης διάρκειας (Οκτώβριος 2012) και Το παρόν και το μέλλον των μοντέλων πρόγνωσης καιρού (3-1-2014) που ανέβασα παλαιότερα στο μπλογκ ziakopoulos.blogspot.gr 

Ερώτηση: Βλέπουμε συνεχώς τρομολαγνεία, καταστροφολογία και αλλοίωση της επιστήμης της μετεωρολογίας, από ανθρώπους που επενδύουν στο κέρδος της είδησης και όχι στην ποιότητα και στο σκοπό της ενημέρωσης και της απαραίτητης πληροφορίας. Θα θέλαμε το σχόλιο σας.

Απάντηση: Η παραπληροφόρηση σε καιρικά θέματα, που γίνεται με τους τρόπους που αναφέρετε είναι εξηγήσιμη, αλλά η αποτελεσματική αντιμετώπισή της είναι σχεδόν αδύνατη. Σε προσωπικό επίπεδο, λύση  βρίσκεται μέσα από τις διαδικασίες της αξιολόγησης των πηγών ενημέρωσης και της επιλογής των πιο αξιόπιστων από αυτές. 

Ερώτηση: Είστε της άποψης ότι το μέλλον της επιστήμης της μετεωρολογίας στην Ελλάδα είναι ευοίωνο; Υπάρχουν αξιόλογοι νέοι μετεωρολόγοι στη χώρα μας; 

Απάντηση: Το μέλλον της μετεωρολογίας στην Ελλάδα είναι ευοίωνο. Οι δυνατότητες και η αγάπη για το αντικείμενο των νέων ανθρώπων που ασχολούνται με την επιστήμη της μετεωρολογίας στην ΕΜΥ, τα Πανεπιστήμια και τα Ινστιτούτα το εγγυώνται. Στην ανάπτυξη της μετεωρολογίας εξαιρετικά σημαντική είναι και η προσφορά των ανά τη χώρα ερασιτεχνών μετεωρολόγων που με κόστος και κόπο αγοράζουν και λειτουργούν μετεωρολογικούς σταθμούς.