Περί αχιονίας

Ευνοϊκές συνθήκες για χιόνια στην Ελλάδα
Χριστούγεννα έρχονται και τα καιρικά ιστολόγια πήραν φωτιά. Η κουβέντα βέβαια για τα χιόνια που κάθε χρόνο τα ονειρευόμαστε, αλλά σπάνια τα βλέπουμε αυτή την περίοδο. Με βάση τα στοιχεία της ΕΜΥ, ο μέσος αριθμός ημερών χιονόπτωσης τον Δεκέμβριο είναι: στη Φλώρινα 5,9 ημέρες, στη Θεσσαλονίκη 1,2 ημέρες και στην Αθήνα 0,4 ημέρες. Οι Αθηναίοι χιονολάτρες δεν πρέπει να έχουν πολλές απαιτήσεις, γιατί με βάση τα στατιστικά, Δεκέμβριο μήνα χιονίζει στην πόλη τους μια φορά κάθε 2,5 χρόνια, αλλά οι κάτοικοι της Φλώρινας που αγαπούν το χιόνι δίκαια διαμαρτύρονται. 

Τα παραπάνω κλιματολογικά στοιχεία βασίζονται στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα και, αν δεν ταυτίζονται, βρίσκονται πολύ κοντά στα στατιστικά στοιχεία της τριακονταετίας 1961-1990 που για τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό είναι επίσημη κλιματική περίοδος. Επειδή τις τελευταίες δεκαετίες υπάρχει τάση μείωσης του μέσου αριθμού ημερών χιονόπτωσης σε αρκετές περιοχές της χώρας, κάθισα και έψαξα λίγο το θέμα. Η πρώτη ερώτηση, στην οποία προσπάθησα να απαντήσω, είναι η εξής: «Γιατί διαχρονικά δεν χιονίζει συχνά στην Ελλάδα (πεδινά);»

Ο πυρήνας της απάντησης στη ερώτηση αυτή είναι ότι η χώρα μας βρίσκεται στη Μεσόγειο, με ότι αυτό σημαίνει για τη θερμοκρασία και τις άλλες παραμέτρους, και στην περιοχή αυτή η ατμοσφαιρική κυκλοφορία γίνεται κατά κανόνα από τα δυτικά προς τα ανατολικά (ζωνική ροή), με αποτέλεσμα να μη φθάνουν συχνά στην περιοχή μας αρκούντως ψυχρές αέριες μάζες από τη Β. Ευρώπη ή τη Σιβηρία. Για να χιονίσει, πρέπει η ροή να γίνει μεσημβρινή, δηλαδή να εμφανιστούν οι εξαιρέσεις του κανόνα. Όμως, και αυτό δεν είναι αρκετό. Πρέπει στην περιοχή μας να έλθει η σκάφη και όχι η ράχη του μεγάλου ατμοσφαιρικού κύματος.

Οι χιονοπτώσεις λόγω σύγκλισης πάνω από τη χώρα ψυχρών αερίων μαζών πολικής ή σιβηρικής προέλευσης με θερμές και υγρές μεσογειακές μάζες δεν παρουσιάζουν μεγάλη συχνότητα, γιατί, εκτός των άλλων, απαιτείται και στην περίπτωση αυτή μεσημβρινή κυκλοφορία για να έλθουν χαμηλές θερμοκρασίες, τουλάχιστον στη Β. Ελλάδα. Οι συνθήκες χιονόπτωσης λόγω σύγκλισης θα εμφανίζονταν συχνότερα αν συνέβαινε επέκταση της παγοκάλυψης από τις πολικές περιοχές προς τη  Β. Ευρώπη, που θα οδηγούσε στη μετατόπιση της βασικής ζωνικής κυκλοφορίας προς τη Ν. Ευρώπη. Με αυτού του είδους την ατμοσφαιρική κυκλοφορία, που σύμφωνα με τους κλιματολόγους είναι πιθανό να επικρατούσε τη Μικρή Παγετώδη Εποχή, οι ψυχρές εισβολές στη χώρα και κυρίως στη Β. Ελλάδα θα ήταν συχνότερες και εντονότερες.  


Συνεχίζεται

12 σχόλια:

  1. Για την ακρίβεια, ο πραγματικός μέσος αριθμός ημερών χιονόπτωσης για την Αθήνα τον Δεκέμβριο είναι 0.58 κάτι που σημαίνει λίγο περισσότερο από 1 στους 2 Δεκέμβρηδες. Αναφέρομαι σε απλή χιονόπτωση και όχι απαραίτητα/μόνο χιονόστρωση.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Με τα στοιχεία της ΕΜΥ που έχω υπόψη μου, ο μέσος μέσος αριθμός ημερών χιονόπτωσης στη Ν. Φιλαδέλφεια την περίοδο 1955-1990 είναι 0,42. Δεν γνωρίζω σε ποιον σταθμό και για ποια περίοδο αναφέρεσαι, Χρήστο. Εννοείται ότι δεν πρόκειται για ημέρες χιονόστρωσης.
      Δ. Ζιακόπουλος

      Διαγραφή
    2. Πιθανοτατα αναφερεται(αντιγραμμενο κειμενο απο το μπλογκ του) στην περιοχή του ευρύτερου κέντρου των Αθηνών (π.χ. Κυψέλη, Σύνταγμα, Θησείο, Μοναστηράκι, Πατήσια, Γαλάτσι, κ.λπ. το κεντρικό λεκανοπέδιο ουσιαστικά, βλέπε ακόλουθο χάρτη:
      http://2.bp.blogspot.com/-CtWMAu0bcCE/UjjKPXA7OvI/AAAAAAAAGVY/k_ksTYvv9hQ/s400/xartis_evriterou_kentrou.bmp

      Διαγραφή
    3. Κύριε Ζιακόπουλε, καταρχάς ευχαριστώ για την απάντηση σας. Είμαι βέβαιος πως τα στοιχεία σας είναι από τα επίσημα αρχεία της ΕΜΥ και δεν το αμφισβητώ αυτό. Είμαστε μια ομάδα ερεύνης σχετικά με τις χιονοπτώσεις στο κεντρικό λεκανοπέδιο και κάποια προκαταρκτικά στοιχεία της έρευνας είχαν παρουσιαστεί στη συνάντηση του Δεκεμβρίου του 12 στο ΕΑΑ (όπου ήσασταν παρόν). Αναφέρομαι στο διάστημα 1900-2012 όπου, μαζί με τα νεώτερα στοιχεία, ο μ.α. ημερών χιονόπτωσης στο Δεκέμβρη είναι λίγο πάνω από 0.6. Αυτό διότι οι μέρες χιονόπτωσης Δεκεμβρίου πριν αλλά και μετά το διάστημα 55-90 στο οποίο αναφέρεστε, είναι πολύ περισσότερες από ότι στο διάστημα 55-90. Έτσι ο μ.αριθμός μου, αναφέρεται σε διάστημα 1 αιώνος και πλέον.

      Πάντως αντιλαμβάνομαι το νόημα και τη λογική του άρθρου. Ευχαριστώ για τον χρόνο σας και με την ευκαιρία ευχαριστούμε και για τις γνώσεις/πληροφορίες που μας δίνετε μέσα από τα άρθρα σας.

      ΥΓ. Υπάρχουν βάσιμες ενστάσεις για τα επίσημα αρχεία, όσο αφορά τον αριθμό ημερών χιονόπτωσης που μας απασχολεί, καθώς αρκετές επιβεβαιωμένες (κάποιες είναι και αρκετά πρόσφατες άρα άμεσα ελέγξιμες, π.χ. Δεκ 10/Μαρ 11, το Ελληνικό έγραφε "βροχή" ενώ χιόνιζε για ώρες ως τη θάλασσα) χιονοπτώσεις, πολλές εκ των οποίων πολύωρες μάλιστα, έχουν καταγραφεί ως "βροχές"! Αλλά αυτό δεν είναι ένα θέμα που μπορεί να αναλυθεί εδώ. Και βέβαια, δεν ειναι μόνο η ΕΜΥ που έχει τέτοια, επαναλαμβάνω επιβεβαιωμένα, σφάλματα στα αρχεία της όσο αφορά τις χιονοπτώσεις.

      Διαγραφή
    4. Συμφωνώ μαζί σου, Χρήστο. Σε ότι αφορά τις ...αποκλίσεις των στατιστικών μας, θυμίζω απλά ότι τον Δεκέμβριο του 1991, που βρίσκεται εκτός του χρονικού διαστήματος των στοιχείων μου, στη Ν. Φιλαδέλφεια χιόνισε 5 μέρες (8-12/12/91) και στο Τατόι 11 μέρες. Από το γεγονός αυτό φαίνονται και οι αδυναμίες της ίδιας της στατιστικής, αλλά αυτό είναι άλλο θέμα.

      Διαγραφή
  2. Καλησπερα κε Ζιακοπουλε.Η γνωμη σας για τις back door διαταραχες που έρχονται απο τα ΒΑκα κυριως, ποια είναι? Είναι ικανές να προκαλέσουν αξιόλογες χιονοπτώσεις και χιονοστρωσεις στα ανατολικά ηπειρωτικά?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Οι οπισθοδρομούσες ατμοσφαιρικές διαταραχές που έρχονται από τη ΒΑ Ευρώπη-Ουκρανία είναι ικανές να προκαλέσουν αξιόλογες χιονοπτώσεις στα ανατολικά προσήνεμα και κυρίως από τη Μαγνησία και νοτιότερα. Έχω την εντύπωση ότι οι συγκεκριμένες διαταραχές παρουσιάζουν μεγαλύτερη συχνότητα στο δεύτερο μισό του χειμώνα και αυτό ίσως έχει να κάνει με την ενίσχυση του σιβηρικού αντικυκλώνα.

      Διαγραφή
  3. Ολοι όσοι ασχολούμαστε με τον καιρό γνωρίζουμε ποιες συνθήκες απαιτούνται για να χιονίσει στη χώρα μας! Το ζήτημα είναι, πως ενώ αυτές οι συνθήκες υπήρχαν από πάντοτε, οι εισβολές ήταν περισσότερες και συχνότερες (με μικρά διαλείμματα). Το έχω βιώσει από τα μέσα της δεκαετίας του 60 που έχω αναμνήσεις. Τα τελευταία όμως 8 χρόνια έχουν στην καλύτερη περίπτωση ελαττωθεί σημαντικά ή ακόμα και εξαφανιστεί! Σίγουρα υπάρχει η μεταβλητότητα στο κλίμα αλλά μήπως αυτή η απότομη και επίμονη αλλαγή προς το θερμότερο σημαίνει(ή αποδεικνύει) κάτι; Μήπως θα πρέπει να σταματήσουμε να κρυβόμαστε πίσω από το δάκτυλό μας και να συνειδητοποιήσουμε πως η (οποιαδήποτε) κλιματική αλλαγή είναι εδώ; Τα ευχολόγια και η εθελοτυφλία σίγουρα δε βοηθούν!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Έχεις δίκιο, Θάνο. Το δεύτερο μέρος του περί αχιονίας άρθρου μου θίγει αυτό ακριβώς το ζήτημα.

      Διαγραφή
  4. Κύριε Ζιακόπουλε σίγουρα προκαλεί αίσθηση η παρουσίαση δεδομένων συνθηκών για έναν χιονιά στην ελλάδα! Το σημαντικό όμως είναι πως η πλειοψηφία των πολιτών δεν αντιλαμβάνονται και δεν δίνουν σημασία στις αλλαγές της τελευταίας δεκαετίας!!
    Ζω στην Νάουσα και θυμάμαι από τη δεκαετία του 60-70 που λέει και ο φίλος πιο πάνω τους φοβερούς χειμώνες με θερμοκρασίες -7,-8 τον Νοέμβριο!!
    ΚΑΙ ΟΤΙ ΚΑΙ ΝΑ ΛΕΜΕ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΦΥΣΙΚΟ ΚΑΙ ΟΥΤΕ ΕΧΕΙ ΞΑΝΑΣΥΜΒΕΙ ΝΑ ΕΧΟΥΜΕ ΦΤΑΣΕΙ 20 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ ΚΑΙ ΤΑ ΧΙΟΝΟΔΡΟΜΙΚΑ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΑΧΙΟΝΑ!!!
    Ελπίζω οι επιπτώσεις του καιρού στη φετινή σεζόν του χειμερινου τουρισμού να κλωνίσει ορισμένους!!!
    το λυπηρό ειναι οτι εκτός του οτι θα στερηθούμε τους χειμώνες τα προβλήματα θα ενταθούν τα επομενα χρόνια!!!
    είδη είχαμε 4 νεκρούς φέτος!!
    ευχαριστώ για την προσοχή σας περιμένω απάντηση κυρίως για το τι άποψη έχετε για την κατάσταση των χιονοδρομικών μας κοντά στις 20 του δεκέμβρη!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Η προοπτική δεν είναι καλή, φίλε μου. Ας ελπίσουμε ότι κάτι θα γίνει μετά τα Χριστούγεννα.

      Διαγραφή