Περί της ενδυμασίας των ορειβατών

Γκιουζέλ Τεπέ Ανήλιου (1871μ.),  Φωτ. Άρης Μπαρτζώκας

Η θερμική μόνωση σ’ ένα ντυμένο άτομο επιτυγχάνεται με τον ιστό του δέρματος, τον αέρα που βρίσκεται πάνω από αυτό και την ενδυμασία του. Πολλές επιστημονικές μελέτες έγιναν για το είδος της ενδυμασίας που ενδείκνυται για την αντιμετώπιση του ψύχους κυρίως λόγω των αναγκών που παρουσιάστηκαν στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και στη συνέχεια με την ανάπτυξη των χειμερινών αθλημάτων. Η θερμική μόνωση, που παρέχεται από τα ρούχα, εκφράζεται σε μονάδες clo (από την αγγλική λέξη clothes). Η θερμική μόνωση ενός ρούχου είναι 1 clo, όταν αυτό παρέχει άνεση σε άτομο που βρίσκεται καθισμένο σε περιβάλλον με θερμοκρασία αέρα γύρω στους 21^ο C, ταχύτητα ανέμου 10 εκατοστομέτρων το δευτερόλεπτο και σχετική υγρασία κάτω από 50%.

Στις κλιματικές συνθήκες που επικρατούν στα μέσα γεωγραφικά πλάτη και σε υψόμετρο μεταξύ 1.200 και 1.500 μέτρων, οι ανάγκες θερμικής μόνωσης για μέτρια δραστηριότητα κυμαίνονται από 2,5 clo το καλοκαίρι έως 4,5 clo το χειμώνα και για έντονη δραστηριότητα από 2,0 clo το καλοκαίρι έως 2,5 clo το χειμώνα. Οι καιρικές συνθήκες και κυρίως ο άνεμος και η βροχή έχουν σημαντική επίδραση στις θερμομονωτικές ιδιότητες των ρούχων. Για παράδειγμα, η θερμομόνωση περιορίζεται κατά 30 με 40% με ανέμους 12 μέτρων το δευτερόλεπτο, ενώ σε ρούχα με ικανότητα θερμομόνωσης 1,5 clo η θερμομόνωση περιορίζεται στα 0,2 με 0,5 clo, όταν αυτά βραχούν. 

Εκτός από τη θερμομονωτική ικανότητα των ρούχων, μεγάλη σημασία έχει να γνωρίζουμε ποια μέρη του σώματος πρέπει να σκεπάζονται, ώστε να διατηρείται σταθερή η διαδικασία παραγωγής θερμότητας από τον οργανισμό μας. Έχει βρεθεί ότι όταν ο άνθρωπος βρίσκεται σε δραστηριότητα,η θερμότητα του σώματος παράγεται κατά 73% από τους μυς, κατά 22% από το στέρνο και την κοιλιά και κατά 3% από τον εγκέφαλο (Van Vie, 1974). Όταν ο άνθρωπος ξεκουράζεται, η θερμότητα του σώματος παράγεται κατά 56% από το στέρνο και την κοιλιά και κατά 16% από τον εγκέφαλο. Με αυτά τα δεδομένα, το κεφάλι και ο κορμός του ανθρώπου πρέπει να είναι καλά προστατευμένα από το ψύχος, όταν ο άνθρωπος ξεκουράζεται ή όταν έχει τραυματιστεί (Από το βιβλίο ΚΑΙΡΟΣ, Ο ΓΙΟΣ ΤΗΣ ΓΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΗΛΙΟΥ. τόμος Ι "Η Γνώση").