Τι καλοκαίρι θα κάνει φέτος;

Εξάμηνη πρόγνωση του φαινομένου Ελ Νίνιο από το Ευρωπαϊκό

Κέντρο Μεσοπρόθεσμων Προγνώσεων Καιρού (ECMWF)

Πηγή: http://www.ecmwf.int/en/forecasts/charts/catalogue

Κάθε χρόνο αυτή την εποχή γίνεται κουβέντα για το πώς θα εξελιχθεί το καλοκαίρι που ακολουθεί, όπως ακριβώς συμβαίνει το φθινόπωρο με το χειμώνα. Οι θέσεις μου στο θέμα των εποχικών προγνώσεων είναι καταγεγραμμένες στο άρθρο «Τι χειμώνα θα κάνει φέτος;» που αναρτήθηκε στην επιλογή ΕΠΙ-ΚΑΙΡΑ στις 13-9-2014. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι εποχικές προγνώσεις γίνονται σήμερα με επιστημονικό τρόπο (συζευγμένα μοντέλα ωκεανού και ατμόσφαιρας), αλλά η επαληθευσιμότητά τους είναι μικρή. Όπως συχνά λέω, η ίδια η φύση δεν γνωρίζει πώς θα εξελιχθεί το καλοκαίρι ή ο χειμώνας μήνες πριν. Απλά πορεύεται με βάση το ενεργειακό ισοζύγιο που διαμορφώνεται καθημερινά με χαοτικό τρόπο στο οριακό στρώμα της ατμόσφαιρας. Υπενθυμίζεται ότι οι αργές μεταβολές του οριακού στρώματος που έχουν να κάνουν με τη θερμοκρασία της επιφάνειας των ωκεανών, την παγοκάλυψη κ.λπ. είναι αυτές που τελικά διαμορφώνουν την ατμοσφαιρική κυκλοφορία σε χρονικό ορίζοντα μηνών.

Με βάση τις μελέτες που έχουν γίνει, οι εποχικές προγνώσεις επαληθεύονται περισσότερο στις τροπικές περιοχές και λιγότερο στα μέσα πλάτη. Αυτό παραπέμπει στο σημαντικό ρόλο της θερμοκρασίας των νερών των ωκεανών στους τροπικούς στη διαμόρφωση της ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας σε μεγάλες περιοχές της επιφάνειας του πλανήτη. Οι μεταβολές της θερμοκρασίας των νερών των ωκεανών και κυρίως του τροπικού ανατολικού Ειρηνικού (Ελ Νίνιο - Λα Νίνια) έχουν κάποιας μορφής περιοδικότητα που βελτιώνει την επαληθευσιμότητα των εποχικών προγνώσεων στους τροπικούς. Με άλλα λόγια, ο πυρετός (Ελι Νίνιο, βλέπε άρθρο 2-6-2014) ή η υποθερμία (Λα Νίνια, βλέπε άρθρο 3-6-2014) των νερών του Ειρηνικού είναι καθοριστικής σημασίας για την εξέλιξη της ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας σε χρονικό ορίζοντα μηνών. Όταν, όμως, οι προβλέψεις για την εξέλιξη του φαινομένου Ελ Νίνιο - Λα Νίνια παρουσιάζουν την αβεβαιότητα που αποτυπώνεται στο παραπάνω σχήμα, πόση βάση μπορεί κάποιος να δώσει  στις εποχικές προγνώσεις που βασίζονται ως ένα μεγάλο βαθμό σε αυτές;