Μια παλιά ιστορία με καιρικό ενδιαφέρον

Ευγένιος Ντελακρουά, Η ελευθερία οδηγεί το λαό.
Πίνακας εμπνευσμένος από τη γαλλική επανάσταση του 1830

Στις 27 Ιουλίου του 1794 η κατάσταση στην επαναστατημένη Γαλλία ήταν εξαιρετικά κρίσιμη. Από τη μια πλευρά οι Θερμιδοριανοί της Εθνοσυνέλευσης με την υποστήριξη της αστικής τάξης, των μισών διαμερισμάτων του Παρισιού και του αποσπάσματος  χωροφυλάκων του αντιπροσώπου Πολ Μπαράς και από την άλλη πλευρά ο Μαξιμιλιανός Ρομπεσπιέρος με τους Ιακωβίνους του, τον αρχηγό της Εθνοφυλακής του Παρισιού Φρανσουά Ανριό και  τον όχλο της Κομούνας του Παρισιού, στον οποίο ο Ρομπεσπιέρος, μη έχοντας άλλη επιλογή, είχε εμπιστευθεί την τύχη του. Σύμφωνα με τους ιστορικούς, την κρίσιμη εκείνη μέρα του Ιουλίου ο Ροβεσπιέρος δίστασε να αντιδράσει εναντίον των ανταρτών της Εθνοσυνέλευσης και άφησε να χαθεί πολύτιμος χρόνος. Αν είχε βγει έγκαιρα να μιλήσει από το ανοιχτό παράθυρο του Δημαρχιακού Μεγάρου στον όχλο του Παρισιού που είχε κατακλύσει την πλατεία, ίσως η κατάσταση να άλλαζε υπέρ του.

Πριν, όμως, από τον Ρομπεσπιέρο, που σκεπτόταν ώρες με ποιο τρόπο θα αντιμετωπίσει τους αντιπάλους του, μίλησε η φύση με μια τρομερή καταιγίδα που διέλυσε το πλήθος της πλατείας και τις όποιες ελπίδες του πλέον αμφιλεγόμενου ηγέτη της Γαλλικής Επανάστασης. Γράφει ο Έρικ Ντούρσμιντ στο βιβλίο του Ο Παράγων Καιρός: «Η βροχή δυνάμωνε με μανία. Μέσα σε λίγα λεπτά το πλήθος άρχισε να διαλύεται και ο κόσμος έτρεχε μέσα στη μπόρα για να φθάσει σπίτι του (…). Τα στενά δρομάκια έγιναν ποτάμια και οι δρόμοι που οδηγούσαν από το Μαρέ στον Σηκουάνα μετατράπηκαν σε χειμάρρους που παρέσυραν τις πλάκες του οδοστρώματος και τα σκουπίδια, πνίγοντας όσους σκύλους έβρισκαν μπροστά τους (…). Ακόμα και οι αρουραίοι βγήκαν έξω από τους πλημμυρισμένους υπονόμους».

Το απόγευμα της επόμενης μέρας (28 Ιουλίου 1794) ο Μαξιμιλιανός Ρομπεσπιέρος οδηγήθηκε στη λαιμητόμο, όπου σε διάστημα μόλις τριών μηνών ο ίδιος είχε στείλει πάνω από δύο χιλιάδες «εχθρούς» της επανάστασης. Ανάμεσά τους ήταν και ένας από τους πρωταγωνιστές της, ο Ζορζ Δαντόν, που καρατομήθηκε ως μετριοπαθής. Οι αντίπαλοι του Ρομπεσπιέρου καλοδέχθηκαν εκείνη την καταιγίδα που άλλαξε τη ροή των γεγονότων της Επανάστασης σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη καμπή της, αλλά δεν ήταν μόνο αυτοί. Η μεγάλη πλειονότητα των Παριζιάνων ήθελε να τεθεί ένα τέρμα στην τρομοκρατία και αυτή η πραγματικότητα είχε προδιαγράψει τη τύχη του «Αδιάφθορου», όπως αποκαλούνταν ο Ρομπεσπιέρος ως το τέλος της ζωής του.