Τα «μερομήνια» της επιστήμης

Πρόγνωση του φαινομένου Ελ Νίνιο από το Ευρωπαϊκό

Κέντρο Μεσοπρόθεσμων Προγνώσεων Καιρού (ECMWF)

Πηγή: http://www.ecmwf.int/en/forecasts/charts/seasonal/

nino-plumes-public-charts-long-range-forecast

Το φετινό Ελ Νίνιο, στο οποίο είχαμε αναφερθεί την περασμένη άνοιξη (βλέπε επιλογή ΕΠΙ-ΚΑΙΡΑ της 23^ης Μαΐου 2015), συνεχίζει να ενισχύεται και είναι πιθανό στο τέλος του 2015 να εξελιχθεί σ’ ένα πολύ ισχυρό επεισόδιο. Θυμίζω ότι ως επεισόδιο Ελ Νίνιο θεωρείται μια παρατεταμένη περίοδος ασυνήθιστα υψηλών θερμοκρασιών των επιφανειακών νερών του τροπικού Ειρηνικού Ωκεανού. Αυτό συμβαδίζει με αλλαγές στις ατμοσφαιρικές συνθήκες και μπορεί να έχει σοβαρότατες επιπτώσεις στις παγκόσμιες καιρικές συνθήκες. Το Ελ Νίνιο μπορεί επίσης να επηρεάσει σημαντικά την παγκόσμια μέση θερμοκρασία και κατά συνέπεια να επηρεάσει την τάση υπερθέρμανσης του πλανήτη.

Τα επεισόδια Ελ Νίνιο ποικίλουν σε ένταση. Τα ισχυρότερα από αυτά είναι σπάνια, εμφανιζόμενα μόνο λίγες φορές ανά αιώνα. Από το 1950 θερμοκρασιακές αποκλίσεις πάνω από τους 2°C έχουν συμβεί στα τέλη μόνο των ετών 1972, 1982 και 1997.

Τέτοια ακραία και σπάνια επεισόδια αποτελούν για τους μετεωρολόγους τεράστια προγνωστική πρόκληση. Στο φετινό Ελ Νίνιο η θερμοκρασιακή απόκλιση που έχει καταγραφεί στην περιοχή των μετρήσεων (NINO3.4) από το Μάρτιο ως τον Ιούλιο ανέρχεται στους 1,6°C, τιμή που είναι η υψηλότερη απόκλιση Ιουλίου από το 1997.

«Όλα τα μέλη του Συστήματος Πολλαπλών Προγνώσεων (Ensemble Prediction System –EPS) του Ευρωπαϊκού Κέντρου Μεσοπρόθεσμων Προγνώσεων Καιρού (ECMWF) προβλέπουν θερμοκρασιακή απόκλιση άνω των 2°C μέχρι το Νοέμβριο. Γνωρίζουμε ότι σε εξαιρετικές περιπτώσεις το μοντέλο μας μπορεί να υπερεκτιμήσει τις αποκλίσεις, όπως συνέβη και το 1997. Ακόμα όμως κι έτσι, η τελευταία πρόγνωση είναι ισχυρότερη από ό, τι ήταν όλες οι άλλες προγνώσεις που άρχιζαν  τον Αύγουστο κατά τη διάρκεια των τελευταίων 34 χρόνων, εκτός από εκείνη του 1997», λέει ο Tim Stockdale, επικεφαλής της ομάδας των εποχικών και μεγάλης διάρκειας προγνώσεων του ECMWF. «Η απόκλιση του 1997 έφτασε σχεδόν τους 2,7°C. Η τιμή αυτή μπορεί να μην σημειωθεί φέτος, αλλά για το επεισόδιο του 2015 εξακολουθούν να υπάρχουν πολλές πιθανότητες ώστε να είναι  τελικά πολύ ισχυρό», προσθέτει ο Tim Stockdale.

Μέσες θερμοκρασιακές αποκλίσεις της επιφάνειας της θάλασσας τον Ιούλιο του 2015.  Ο χάρτης δείχνει θερμοκρασιακές αποκλίσεις σε σχέση με τι μέσες τιμές της περιόδου 1981-2009.

Πηγή: http://www.ecmwf.int/en/about/media-centre/news/2015/el-ni%C3%B1o-set-strengthen-further

Σε ότι φορά τις επιπτώσεις ενός ισχυρού Ελ Νίνιο στον καιρό και το κλίμα μεγάλων περιοχών της Γης και κυρίως των τροπικών, η εμπειρία του 1997 μας λέει ότι θα είναι σημαντικές. Οι επιπτώσεις για την Ευρώπη ποικίλουν, αλλά για την περίπτωση αυτή τα τελευταία προγνωστικά διαγράμματα του EUROSIP (προγνωστικό εποχικό μοντέλο του ECMWF) δείχνουν ότι ο χειμώνας του 2015-16 θα είναι ηπιότερος και σε κάποια σημεία βροχερότερος του κανονικού.  Όμως, όπως σημειώνεται και στην ιστοσελίδα του  ECMWF, οι προγνώσεις αυτές θα πρέπει να παρακολουθούνται συνεχώς όσο πλησιάζουμε προς το χειμώνα.

Μια που βρισκόμαστε στον Αύγουστο, το μήνα των παραδοσιακών μερομηνίων, θα έλεγα ότι από μια άποψη οι σύγχρονες εποχικές προγνώσεις, για τις οποίες μιλήσαμε παραπάνω, είναι τα «μερομήνια» της επιστήμης. Τα «μερομήνια» αυτά δεν γνωρίζουμε αν και κατά πόσο θα επαληθευτούν το χειμώνα που έρχεται, αλλά, όπως και να το κάνουμε, το μέλλον τους ανήκει.