Τα θερμοκρασιακά ρεκόρ της 6ης Σεπτεμβρίου 2015

Ήλιος και σύννεφα. Φωτ. Νίκος Ζιακόπουλος 

Ως το Σάββατο, 5^η Σεπτεμβρίου 2015, οι μεγαλύτερες μέγιστες θερμοκρασίες που είχαν σημειωθεί το μήνα Σεπτέμβριο στη χώρα μας από τότε που υπάρχουν αρχεία ήταν: οι 41,0^οC της Σπάρτης στις 17-9-1913, οι 40,8^οC των Τρικάλων (κάποιον Σεπτέμβριο  των περιόδων 1931-40 και 1947-70) και οι 40,4^οC της Λάρισας (κάποιον Σεπτέμβριο  της περιόδου 1932-75). Ακολουθούσαν οι 40,3^οC της Πάτρας και του Πύργου που σημειώθηκαν πριν από το 1970 και οι 40,2 ^οC βαθμοί της Χαλκίδας που σημειώθηκαν επίσης πριν από το 1970. Μέγιστη θερμοκρασία 40,2^οC σημειώθηκε και στον Μαραθώνα την 3^η Σεπτεμβρίου 1988. Τον 21^ο αιώνα η θερμότερη μέρα του πρώτου μήνα του φθινοπώρου ήταν η 1^η Σεπτεμβρίου 2003, κατά τη διάρκεια της οποίας σημειώθηκαν αρκετά 40άρια (ρεκόρ θερμοκρασίας για Ν. Φιλαδέλφεια, Λαμία, Ελευσίνα Άργος).

Από την ιστοσελίδα της ΕΜΥ πληροφορούμαστε ότι χθες (6-9-2015) σημειώθηκαν οι παρακάτω θερμοκρασίες - ρεκόρ για το μήνα Σεπτέμβριο: Κάτω Τιθορέα 41,7^οC, Ελευσίνα 41,6 ^οC,  Αγχίαλος 40,7^οC, Λαμία 40,4^οC, Τανάγρα 40,2^οC και Θεσσαλονίκη 37,3 ^οC. Δεν θα σταθώ στις μέγιστες θερμοκρασίες που σημειώθηκαν σε σταθμούς άλλων φορέων ή ιδιωτών, γιατί δεν έχει νόημα να μιλάμε για ρεκόρ θερμοκρασίας των τελευταίων 5 ή 10 ετών. Επισημαίνεται ότι ακόμα και σε μικρές αποστάσεις οι παρατηρούμενες θερμοκρασίες μπορούν να διαφέρουν πάρα πολύ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Λάρισα όπου στις 5-9-2015 στο Αεροδρόμιο παρατηρήθηκε μέγιστη θερμοκρασία 40,4^οC, ενώ στον κοντινό σταθμό του ΕΑΑ το θερμόμετρο έδειξε 41. 9^οC.

Σχολιάζοντας τα ρεκόρ της 6^ης Σεπτεμβρίου 2015, θέλω να σταθώ περισσότερο στις περιπτώσεις της Ελευσίνας και της Θεσσαλονίκης. Η θερμοκρασία των 41,6 ^οC της Ελευσίνας είναι η μεγαλύτερη τιμή της θερμοκρασίας που έχει καταγραφεί τα τελευταία 65 χρόνια στη χώρα με βάση τα επίσημα αρχεία. Θα μπορούσε κάποιος να επεκτείνει χρονικά αρκετά προς τα πίσω το παραπάνω ρεκόρ, αλλά χωρίς αποδείξεις. Αυτόπτης μάρτυρας της χθεσινής ζέστης στις δυτικές περιοχές της Αττικής ήμουν κι εγώ. Δεν πίστευα στα μάτια μου όταν κάποια στιγμή μεταξύ 14:30 και 15:00 είδα το θερμόμετρο του αυτοκινήτου να δείχνει 42,5^οC. Στη Θεσσαλονίκη ως την 5^η Σεπτεμβρίου 2015 τα ρεκόρ της θερμοκρασίας του Σεπτεμβρίου ήταν οι 36,2 ^οC στη Μίκρα (8-9-1961) και οι 37,0^οC που είχαν σημειωθεί στο Σέδες (στρατιωτικό αεροδρόμιο που βρίσκεται 3 χλμ. ΒΑ του αεροδρομίου Μακεδονία) κάποια μέρα του Σεπτεμβρίου των περιόδων 1936-40 και 1947-72.

Η κλισέ έκφραση που ακούγεται στις περιπτώσεις κατάρριψης των θερμοκρασιακών ρεκόρ είναι ότι  δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι αυτές οφείλονται στην κλιματική αλλαγή. Αλλά, φίλοι μου, η κλιματική αλλαγή δεν είναι κάτι που θα έλθει κάποια στιγμή στο μέλλον. Είναι παρούσα και επηρεάζει κάθε στιγμή ότι συμβαίνει στην ατμόσφαιρα. Να το πω αλλιώς: η ατμόσφαιρα σήμερα είναι κατά 0,8 ^οC θερμότερη από όσο ήταν πριν από 100 χρόνια και αυτό όχι μόνο την κάνει περισσότερο ασταθή, αλλά πολύ πιθανό να έχει  επηρεάσει και τα πρότυπα της πλανητικής κυκλοφορίας με τρόπο που δεν είναι εύκολο να κατανοηθεί. Μπορεί κάποιοι να επιμένουν να εντάσσουν τα περίεργα που συμβαίνουν στον καιρό και το κλίμα στη φυσική μεταβλητότητά τους, αλλά όταν εμφανίζονται εξωπραγματικά ρεκόρ με αυξημένη συχνότητα, είναι τουλάχιστον αντιεπιστημονικό να τα αγνοείς.