Τα χρώματα του ήλιου και του ουρανού

Ηλιοβασίλεμα στην Κόνιτσα

(Φωτ. Λάμπρος Ράπτης)

Τα κιτρινοπορτοκαλί ή κόκκινα χρώματα του ήλιου και του ουρανού εμφανίζονται όταν ο ήλιος βρίσκεται χαμηλά στον ορίζοντα, δηλαδή στην ανατολή και τη δύση του, και οφείλονται στην επιλεκτική σκέδαση των διαφορετικού μήκους κύματος συνιστωσών του ηλιακού φωτός από τα σωματίδια του αέρα και τους υδρατμούς. Συγκεκριμένα, η μικρότερου μήκους κύματος μπλε ακτινοβολία, διατρέχοντας μεγάλη απόσταση πυκνής ατμόσφαιρας -κάτι που δεν συμβαίνει όταν ο ήλιος βρίσκεται ψηλά στον ουρανό- σκεδάζεται σχεδόν εξ ολοκλήρου στην κατώτερη ατμόσφαιρα και στα μάτια μας φθάνουν μόνο οι μεγαλύτερου μήκους κύματος ακτινοβολίες του κίτρινου, του πορτοκαλί και του κόκκινου.

Σε περιόδους καλοκαιρίας, συνήθως ο ήλιος έχει χρώμα κίτρινο έως πορτοκαλί το πρωί που ανατέλλει και κόκκινο όταν δύει. Το κίτρινο ή πορτοκαλί χρώμα της ανατολής σχετίζεται με την αύξηση της σχετικής υγρασίας λόγω της ψύξης του αέρα που προκαλείται από τη νυκτερινή ακτινοβολία. Αν ο ήλιος εμφανίζεται με αυτά τα χρώματα, η καλοκαιρία θα συνεχιστεί. Αντίθετα, η απουσία των χρωμάτων αυτών υποδηλώνει αλλαγές στην ατμόσφαιρα που συνδέονται με την έλευση κάποιας ατμοσφαιρικής διαταραχής. Με αυτή τη λογική το κίτρινο ή ανοιχτό σταχτί χρώμα που παίρνουν ο ήλιος και ο ουρανός ορισμένες φορές το απόγευμα μπορεί να αποδοθεί στην αξιοσημείωτη αύξηση της υγρασίας του αέρα λόγω ενός θερμού μετώπου που πλησιάζει στην περιοχή. Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να θυμόμαστε ότι, επειδή υπάρχουν και άλλοι μη μετεωρολογικοί παράγοντες που επηρεάζουν το αποτέλεσμα, οι προγνώσεις που βασίζονται στα χρώματα του ήλιου και του ουρανού δεν θεωρούνται αξιόπιστες (Από το βιβλίο ΚΑΙΡΟΣ, Ο ΓΙΟΣ ΤΗΣ ΓΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΗΛΙΟΥ Τόμος ΙΙ "Η πρόγνωση").