Πώς θα εξελιχθεί ο φετινός χειμώνας;

Εικόνα 1: Αποκλίσεις θερμοκρασίας: Δεκεμβρίου 2017, Ιανουαρίου 2018 και Φεβρουαρίου 2018 σε σχέση 

με τη μέση τιμή της περιόδου 1993-2014/15.

Πηγή:http://climate.copernicus.eu/s/charts/c3s_seasonal/c3s_seasonal_spatial_mm_2mtm_3m?time=2017110100,720,2017120100&type=ensm&area=area01

Παλαιότερα είχα αποκαλέσει τις εποχικές προγνώσεις «μερομήνια της επιστήμης», θέλοντας να τονίσω, η αλήθεια είναι με λίγο άκομψο τρόπο,  ότι εκδίδονται μεν με επιστημονικές μεθόδους, αλλά η αξιοπιστία τους είναι χαμηλή.  Αυτό βέβαια δεν αμφισβητείται από τους μετεωρολόγους που ασχολούνται με το συγκεκριμένο θέμα, οι οποίοι δηλώνουν σε κάθε περίπτωση ότι αυτές οι προγνώσεις εκδίδονται πειραματικά. Όμως, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το μέλλον τούς ανήκει και αργά ή γρήγορα θα γίνουν κάποια στιγμή χρηστικές.

Αναφορικά με το πώς θα εξελιχθεί ο φετινός χειμώνας, δεν σας κρύβω ότι εξεπλάγη βλέποντας τις εποχικές προγνώσεις που ανεβάζω σήμερα στο μπλογκ. Αν και οι ειδικοί τονίζουν ότι οι προγνώσεις αυτές βρίσκονται υπό ανάπτυξη και ότι ο έλεγχος της ποιότητας των δεδομένων εισόδου και εξόδου δεν είναι εγγυημένος, θέλω να κάνουμε κάποια σχόλια επί αυτών. Σύμφωνα λοιπόν με τις συγκεκριμένες προγνώσεις, που αποτελούν σύνθεση των προγνώσεων των εποχικών μοντέλων του ECMWF, του Met Office και της Meteo France, ο φετινός χειμώνας θα είναι αρκετά ζεστός σχεδόν σε όλη την Ευρώπη (Εικόνα 1). Εξαίρεση θα αποτελέσουν οι ΒΔ περιοχές της ηπείρου μας. Πέρα από αυτό, εντύπωση προκαλούν οι υψηλές θερμοκρασίες στις ανατολικές και  βόρειες περιοχές της Ευρώπης, οι οποίες (θερμοκρασίες) υπαινίσσονται την απουσία του σιβηρικού αντικυκλώνα. 

Εικόνα 2: Αποκλίσεις υετού: Δεκεμβρίου 2017, Ιανουαρίου 2018 και Φεβρουαρίου 2018 σε σχέση με 

τη μέση τιμή της περιόδου 1993-2014/15.

Πηγή:http://climate.copernicus.eu/s/charts/c3s_seasonal/c3s_seasonal_spatial_mm_rain_3m?time=2017110100,720,2017120100&type=ensm&area=area01

Η εικόνα των θερμοκρασιών είναι απολύτως συμβατή με την εικόνα του υετού (Εικόνα 2). Σε αυτή τα πράσινα και τα καφέ χρώματα αντιπροσωπεύουν αντίστοιχα περιοχές με υετό πάνω και κάτω από τα κανονικά επίπεδα. Τονίζεται ότι το άσπρο χρώμα δεν σημαίνει ότι εκεί ο υετός θα είναι ο κανονικός. Σημαίνει απλά ότι για τις λευκές περιοχές δεν υπάρχει σαφές σήμα αν ο υετός κινηθεί πάνω ή κάτω από τα κανονικά επίπεδα.

Συνθέτοντας τις δύο εικόνες, μπορούμε να εξάγουμε συμπεράσματα για την επικρατέστερη ατμοσφαιρική κυκλοφορία στη διάρκεια του χειμώνα. Το πρώτο συμπέρασμα που βγαίνει είναι ότι στην περιοχή μας η κυκλοφορία ως επί το πλείστον θα είναι νοτιοδυτική με τη μέση θέση του πολικού αεροχειμάρρου να τέμνει περίπου διαγωνίως τη χώρα. Έντονη υφεσιακή δραστηριότητα αναμένεται στις δυτικές, κεντρικές και βόρειες περιοχές της Ευρώπης, ενώ αντικυκλωνική θα είναι η κυκλοφορία στην Α. Μεσόγειο-Μέση Ανατολή. Σημειώνεται ότι η κατάσταση αυτή φαίνεται να επαληθεύεται για τα δύο πρώτα δεκαήμερα του Δεκεμβρίου, αλλά προφανώς είναι σχεδόν απίθανο να πάει έτσι και ο υπόλοιπος χειμώνας. 

Με βάση την κλιματολογία της περιοχής μας, είναι εξαιρετικά σπάνιο να βρεθεί ένας χειμώνας με ιδιαίτερα ψυχρούς ή/και υετοφόρους και τους τρεις μήνες του ή ένας χειμώνας με ιδιαίτερα ζεστούς ή/και άνομβρους και τους τρεις μήνες του. Συνήθως η εμμονή του καιρού στους δύο από τους τρεις μήνες είναι αυτή που δίνει το στίγμα όλου του χειμώνα. Υπάρχει ακόμα και η περίπτωση ο χειμώνας να μείνει στην ιστορία από κάποια ακραία γεγονότα που μπορούν να συμβούν στη διάρκεια ενός μόνο μήνα του. Τελειώνοντας, θέλω να σημειώσω ότι όπως και να εξελιχθούν τα πράγματα, κάποιες αξιόλογες ψυχρές εισβολές θα υπάρξουν στην περιοχή μας. Ωστόσο, ο αριθμός αυτών των εισβολών περιορίζεται όταν η επικρατέστερη ατμοσφαιρική κυκλοφορία είναι η νοτιοδυτική ή όταν είναι εξασθενημένος ο σιβηρικός αντικυκλώνας. Οι χιονόφιλοι μπορούν να ελπίζουν στην περιορισμένη επαληθευσιμότητα των εποχικών προγνώσεων ή σε καλύτερα μελλοντικά τρεξίματα των μοντέλων.