Τοξοειδή σύννεφα

Πηγή: https://www.iefimerida.gr.Η φωτογραφία είναι τραβηγμένη από τον Panagiotis Bavaris στην παραλία του Αλίμου.

Τα σύννεφα με τη μορφή τόξου ή αψίδας (arcus clouds) είναι οριζόντιοι χαμηλού ύψους νεφικοί σχηματισμοί, οι οποίοι συνήθως εμφανίζονται ως συνοδευτικά νέφη ενός καταιγιδοφόρου νέφους (cumulonimbus). Κατά κανόνα, τα σύννεφα τόξα ή αψίδες παρατηρούνται κατά μήκος του προπορευόμενου  μετώπου των ριπών μιας καταιγίδας (gust front). Τα συγκεκριμένα νέφη σχηματίζονται όταν τα καθοδικά ρεύματα μιας καταιγίδας προκαλούν άνοδο του υγρού και θερμού αέρα που βρίσκεται πριν από αυτή. Όταν ο ανερχόμενος υγρός και ζεστός αέρας ψυχθεί (αδιαβατικά) κάτω από το σημείο δρόσου του, σχηματίζονται τα νέφη με τη μορφή τόξου ή αψίδας.

Δύο είναι οι βασικοί τύποι των τοξοειδών νεφών: τα σύννεφα με τη μορφή ραφιού (shelf clouds), όπως αυτό που εμφανίστηκε χθες στον ουρανό της Αθήνας, και τα σύννεφα με τη μορφή ρολού ή κυλινδρικά σύννεφα (Roll clouds). Ένα τοξοειδές σύννεφο με τη μορφή ραφιού (shelf cloud) είναι ένα χαμηλό, οριζόντιο, σφηνοειδές σύννεφο που προσαρτάται στη βάση του γονικού καταιγιδοφόρου νέφους. 

 

Photo: Daniela Mirner Eberl/NASA

Ένα τοξοειδές σύννεφο με τη μορφή κυλίνδρου (roll cloud) είναι ένα χαμηλό, οριζόντιο, σε σχήμα σωλήνα σύννεφο που σχηματίζεται κατά μήκος ενός εκτεταμένου μετώπου. Το σύννεφο αυτό εμφανίζεται συνήθως "κυλιόμενο" γύρω από έναν οριζόντιο άξονα και είναι πιο σπάνιο από το τοξοειδές σύννεφο με τη μορφή ραφιού. Σημειώνεται ότι τα roll clouds μπορούν να εμφανιστούν και χωρίς την παρουσία καταιγίδων, σχηματιζόμενα κατά μήκος ρηχών ρευμάτων  ψυχρού αέρα (μέτωπα θαλασσίων αυρών ή ψυχρά μέτωπα).