Ο Βροχορρίχτης

"Ο απόηχος των πειραμάτων πρόκλησης τεχνητής βροχής που έγιναν στα τέλη της δεκαετίας του 1940 στις ΗΠΑ και των μεγάλων προσδοκιών που δημιούρ­γησαν σε όλο τον κόσμο έφθασε αρκετά γρήγορα στην Ελλάδα. Στα τέλη του 1950, αμερικανική εταιρεία με επικεφαλής τον Άλβιν Στορς κλήθηκε από την ελληνική κυβέρνηση να αναλάβει επιχειρήσεις αύξησης του υδατι­κού αποθέματος της λίμνης του Μαραθώνα, το οποίο είχε φθάσει στο χαμηλότερο σημείο του από το 1925. Η εταιρεία εγκατέστησε στους λόφους γύρω από τη λίμνη γεννήτριες παραγωγής κρυστάλ­λων ιωδιούχου αργύρου και διέ­θεσε ένα αεροσκάφος για εμφυ­τεύσεις του ίδιου υλικού στα νέφη από αέρος. Με την άφιξη των Αμε­ρικανών βροχοποιών στη χώρα μας, άρχισαν οι δημόσιες συζητή­σεις, τα σχόλια και τα πειράγματα κυρίως μέσα από τις στήλες των εφημερίδων (βλέπε εικόνα).

Η κοινή γνώμη ήταν ιδιαίτερα επιφυλακτική για το νεοφερμένο μάγο-βροχοποιό, τον οποίο ο δημοσιογράφος, ευθυμογράφος και θεατρικός συγγραφέας Δημή­τρης Ψαθάς αποκαλούσε «Βροχορρίχτη». Σε ό,τι αφορά την αποτελεσματικότητα των επεμβάσεων, η εικόνα ήταν απογοητευτική. Χαρακτηριστική είναι η περίπτω­ση που αναφέρει ο αείμνηστος Στέφανος Παπαγιαννάκης, τότε διευθυντής της ΕΜΥ: «Μια μέρα του Φεβρουαρίου του 1951 έβρεξε πάρα πολύ με αποτέλεσμα να παρατηρηθεί μεγάλη εισροή νερού στη λίμνη. Το γεγονός αυτό αποδόθηκε από την εταιρεία στις επιχειρήσεις της, αλλά το νερό έπεσε με φυσικές διαδικασίες λόγω του επηρεασμού της χώρας από βαθιά ύφεση που πέρασε από το νότιο Αιγαίο». Τελικά, την αποτυχία των επιχειρήσεων αναγκάστηκε να παραδεχθεί και ο ίδιος ο Άλβιν Στορς, ο οποίος την απέδωσε στην έλλειψη νεφών μεγάλου πάχους και χαμηλών θερμοκρασιών" (Απόσπασμα από το βιβλίο ΚΑΙΡΟΣ, Ο ΓΙΟΣ ΤΗΣ ΓΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΗΛΙΟΥ, τόμος ΙΙΙ «Ο έλεγχος»).

Στις μέρες μας, υπάρχουν επιστήμονες που θεωρούν ότι η τεχνολογία σποράς των νεφών δεν είναι κάτι το πολύ διαφορετικό από τα καπνίζοντα καζάνια που χρη­σιμοποιούσαν στη δεκαετία του 1890 οι τότε βροχοποιοί. Από την άλλη πλευρά, η τροποποίηση του καιρού με τη σπορά νεφών έχει τους συνηγόρους της, στους οποίους, βεβαίως, συγκαταλέγονται οι επιστημονικοί συ­νεργάτες των εμπορικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στο συγκεκριμένο τομέα. Σε ό,τι αφορά την κοινή γνώμη, ο περισσότερος κόσμος πιστεύει ότι η τροποποίηση του καιρού παραμένει μια ιδέα της οποίας η ώρα δεν έχει έλθει ακόμη ή ότι η υπόθεση αυτή έχει ουσιαστικά τελειώσει.