Ανάσταση στην Κακαβιά

Η Ανάσταση του Χριστού**

Το δεύτερο μισό της στρατιωτικής μου θητείας (Οκτώβριος 1974 - Δεκέμβριος 1975) το υπηρέτησα ως έφεδρος ανθυπολοχαγός στο φυλάκιο της Κακαβιάς, στα ελληνοαλβανικά σύνορα. Την εποχή εκείνη η Ελλάδα μόλις είχε βγει από την εφτάχρονη δικτατορία, με το βαρύ τίμημα της απώλειας σχεδόν της μισής Κύπρου, και η Αλβανία βίωνε δικτατορία που φαινόταν ότι θα διαρκούσε αιώνια. Αναφέρομαι στο καθεστώς του Ενβέρ Χότζα που ήταν πολύ σκληρό προς τους αντιφρονούντες και ιδιαίτερα προς τους Έλληνες της Β. Ηπείρου.

Με τους Αλβανούς φρουρούς δεν είχαμε προστριβές. Κάποια μεμονωμένα αιματηρά περιστατικά των προηγούμενων δεκαετιών είχαν ξεχαστεί* και τόσο εγώ όσο και οι στρατιώτες του φυλακίου, εκόντες άκοντες, σεβόμασταν τα μεταξύ των δύο χωρών σύνορα. Τα σύνορα αυτά ήταν κλειστά και άνοιγαν μόνο για τη διευθέτηση μεμονωμένων περιστατικών, όπως η ανταλλαγή φυγάδων. Η καθημερινή μας ψυχαγωγία ήταν το κυνήγι, το ψάρεμα στον Δρίνο και τους καλοκαιρινούς μήνες το κολύμπι στο ίδιο ποτάμι.

Στα καθημερινά μας καθήκοντα, πέρα από τις σκοπιές και τις περιπολίες, ήταν η ξενάγηση των επισκεπτών μας, πολλοί από τους οποίους το 1940 είχαν πολεμήσει στα βουνά που περιβάλλουν την κοιλάδα της Δρόπολης. Η συγκίνησή τους ήταν μεγάλη και δεν ήταν λίγοι αυτοί που έκλαιγαν σαν μικρά παιδιά, παρασύροντας κι εμάς σ’ αυτό το γλυκόπικρο ταξίδι του παρελθόντος. Λέω γλυκό γιατί το έπος του 1940 μάς κάνει όλους υπερήφανους και πικρό, γιατί, παρά τις νίκες, ένα κομμάτι του ελληνισμού έμεινε για μια ακόμα φορά στην απέναντι πλευρά.* Όμως, δεν ήταν μόνο το παρελθόν που μας συγκινούσε. Ήταν και το παρόν. Ήταν οι φωνές στα ελληνικά των κατοίκων του χωριού της Κακαβιάς που ακούγαμε κάθε μέρα.

Το Πάσχα στις στρατιωτικές μονάδες της πατρίδας μας γιορτάζεται με λαμπρότητα. Το Πάσχα του 1975 είχε μια ιδιαιτερότητα. Ήταν το πρώτο Πάσχα που οι Έλληνες γιόρταζαν ελεύθεροι, χωρίς να βλέπουν τις αστείες φιγούρες των δικτατόρων να χορεύουν τσάμικα και καλαματιανά στις οθόνες των τηλεοράσεών τους. Θυμάμαι ότι από τη Μεγάλη Πέμπτη είχαμε αρχίσει τους στολισμούς και τις προετοιμασίες για να υποδεχτούμε τους πασχαλινούς επισκέπτες. Οι δουλειές συνεχίστηκαν τη Μεγάλη Παρασκευή και το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου. Το μεσημέρι του Μεγάλου Σαββάτου ήλθαν τα τρόφιμα και τα κόκκινα αυγά από την έδρα του λόχου (Χάνι Δελβινάκι) και το απόγευμα ο διοικητής του λόχου τηλεφώνησε για να μας πει ότι το βράδυ, μία ώρα πριν από τα μεσάνυχτα, θα ερχόταν να κάνει ανάσταση στην ταράτσα του φυλακίου μας ο παπάς των Κτισμάτων.

Μεγάλο Σάββατο, 3 Μαΐου 1975, ώρα 11:00 το βράδυ στην ταράτσα του φυλακίου της Κακαβιάς. Ένα μικρό τραπέζι για το Ευαγγέλιο και γύρω του ο παπάς των Κτισμάτων, ένας ψάλτης κι εμείς, επτά παιδιά που υπηρετούσαν τη στρατιωτική τους θητεία μακριά από τα σπίτια τους, όπως συμβαίνει με τους περισσότερους φαντάρους. Η νύχτα ήταν γεμάτη αρώματα με ένα ελαφρό αεράκι που έφερνε στα αφτιά μας το θρόισμα των φύλλων και τη μουρμούρα του Δρίνου που κυλούσε λίγο πιο κάτω. Ύστερα, ήλθε το Άγιο Φως που στο σκοτάδι της νύχτας μετέτρεψε τα πρόσωπά μας σε εξαϋλωμένες μορφές του Ελ Γκρέκο και ακούστηκε το Χριστός Ανέστη που σκόρπισε ρίγη συγκίνησης και ανατριχίλα σε όλους μας. Ξέραμε ότι μας βλέπουν και μας ακούν αυτοί που λίγες εκατοντάδες μέτρα μακριά μας ήθελαν να κάνουν ανάσταση, αλλά δεν μπορούσαν. Νοιώθαμε ότι μας βλέπουν και μας ακούν οι ψυχές των πεσόντων στα γύρω βουνά πατεράδων και παππούδων μας.

Εύχομαι το Φως της Ανάστασης να μας βοηθήσει να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι και το Φως της Επιστήμης να διαλύσει τα σκοτάδια και να μας βγάλει από την περιπέτεια που ζούμε, το συντομότερο δυνατό, σώους και αβλαβείς!

                                

* Βλέπε άρθρο του Μιχάλη Στούκα στη διεύθυνση: 

https://www.protothema.gr/stories/article/995240/ta-ellinoalvanika-sunora-kai-ta-methoriaka-epeisodia-tis-dekaetias-tou-1950/

** Δομήνικου Θεοτοκόπουλου, Η Ανάσταση του Χριστού. Λάδι σε μουσαμά 275 επί 127εκ., Μαδρίτη, Μουσείο του Πράδο.