Αίσιον, ευτυχές και νιφετώδες το νέον έτος!

Φωτ. Σπύρος Μπαλαδήμας

Αν το 2020 ήταν η χρονιά της δοκιμασίας, το 2021 θα είναι η χρονιά της θωράκισής μας απέναντι στον κορωνοϊό, της επούλωσης των πληγών που αυτός αφήνει πίσω του και του ξεκινήματος μιας νέας πορείας εν πολλοίς σε αχαρτογράφητα νερά.

Γουλάδες χιόνι!

Βασιλίτσα, Μάρτιος 1999. Φωτ. Τάκης Τσιούρης

Φίλοι μου, σας κακοκάρδισα με την τελευταία ανάρτησή μου και είπα να σας γλυκάνω λίγο τον πόνο με τη φωτογραφία που ευγενικά μου έστειλαν φίλοι του μπλογκ. Πάντως, έχουμε αρκετό χειμώνα ακόμα μπροστά μας και καλό είναι να μην απελπιζόμαστε. Σε κάθε περίπτωση, καλύτερα είναι να βάζουμε χαμηλά τον (χιονο)πήχη κι ας έρθουν ότι νάναι: πάσπαλες, αξιοπρεπείς χιονιάδες ή γουλάδες! Η έκφραση γουλάδες χιόνι, που άκουγα πιτσιρικάς από τον παππού μου, αναφέρεται στο χιόνι της φωτογραφίας. Για την ακρίβεια σημαίνει χιόνι πάχους κάστρου ή πύργου. Ο κουλάς ή γουλάς προέρχεται από την τουρκική λέξη κουλέ που σημαίνει κάστρο, φρούριο ή πύργος. Το Γεντί Κουλέ της Θεσσαλονίκης είναι οι Επτά Πύργοι, γνωστοί και ως Επταπύργιο.

Επίκαιρα και χρηστικά



















Τα τελευταία χρόνια η αιφνίδια στρατοσφαιρική θέρμανση και οι επιπτώσεις της στον πολικό στρόβιλο είναι πολύ μοδάτες (τρέντι που λέμε στο χωριό μου). Εκατοντάδες, για να μην πω χιλιάδες, μελέτες έχουν δημοσιευτεί με αντικείμενο τη συσχέτιση των παραπάνω φαινομένων με τον καιρό στις διάφορες περιοχές των μέσων πλατών. Το πρόβλημα είναι ότι ορισμένοι ανά τον κόσμο δημοσιογράφοι και καιρολόγοι προσπαθούν να μετατρέψουν τις αδύναμες συσχετίσεις που εμφανίζει η σχετική έρευνα σε ακριβείς προγνωστικούς κανόνες με αντιεπιστημονική απλούστευση και ελαφρότητα, καθώς δεν έχουν κατανοήσει στο βαθμό που πρέπει τα πράγματα. Δανείζομαι ένα σχετικό παράδειγμα από την ιατρική. Πρόσφατα, το συμπέρασμα μιας μελέτης που έλεγε ότι η μεταδοτικότητα του μεταλλαγμένου κορωνοϊού είναι κατά 70% υψηλότερη από εκείνη του αρχικού στελέχους ειπώθηκε με τη φράση ότι ο νέος τύπος του κορωνοϊού είναι κατά 70 φορές πιο μεταδοτικός!

Ο καιρός της εβδομάδας

Χειμωνιάτικες καιρικές συνθήκες με αρκετό κρύο και χιόνια ακόμα και σε περιοχές χαμηλού υψομέτρου εξακολουθούν να επικρατούν στις περισσότερες περιοχές της δυτικής, της κεντρικής και της βόρειας Ευρώπης. Στον αντίποδα βρίσκονται οι Α-ΝΑ περιοχές της ηπείρου μας, όπου κυριαρχούν οι νοτιάδες με αποτέλεσμα τις υψηλές για την εποχή θερμοκρασίες και τις τοπικές βροχές βασικά στις προσήνεμες περιοχές.

Ακραία κυριακάτικα φαινόμενα

Πολυπαραμετρικός δείκτης πρόγνωσης ακραίων καιρικών φαινομένων του ECMWF για την Κυριακή 27-12-2020. Τα διαβαθμισμένα σύμβολα πράσινου χρώματος είναι για τις βροχές και τα διαβαθμισμένα σύμβολα μοβ χρώματος είναι για τους ανέμους. Τα απλά χρώματα είναι για τις θερμοκρασίες (κίτρινο / κόκκινο για τις υψηλές και σιέλ / γαλάζιο για τις χαμηλές). 

Επισημάνσεις:

α) Άνεμοι με ένταση στα επίπεδα της θύελλας και μεγάλα ύψη υετού απειλούν τη ΒΔ Ευρώπη.

Χριστούγεννα του 1822 στο Μεσολόγγι

Η πολιορκία του Μεσολογγίου (1822)
του A.M.de Neuville

Μετά την καταστροφική για τους Έλληνες επαναστάτες μάχη του Πέτα (4 Ιουλίου 1822), οι Ομέρ Βρυώνης και Κιουταχής, επικεφαλής 11.000 ανδρών, έφθασαν στο Μεσολόγγι, το οποίο απέκλεισαν από ξηράς στις 25 Οκτωβρίου. Ο Γιουσούφ Πασάς με τον στόλο του συμπλήρωνε τον αποκλεισμό της πόλης από τη θάλασσα. Ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος και ο Μάρκος Μπότσαρης με τα λείψανα του εκστρατευτικού σώματος του Πέτα ανέλαβαν την υπεράσπιση του Μεσολογγίου, το οποίο ήταν ευπρόσβλητο από ξηράς. Προστατευόταν μόνο από ένα χαμηλό περιτείχισμα που είχε κατασκευασθεί στις αρχές της Επανάστασης. Η δύναμη των Ελλήνων πολεμιστών δεν υπερέβαινε τους 400 άνδρες.

«Άτιμη κοινωνία, άλλους τους κατεβάζεις και άλλους τους ανεβάζεις στα τάρταρα!»

Φωτ. Σπύρος Μπαλαδήμας 

Τις επόμενες μέρες, ο Αϊ-Βασίλης θα μοιράσει χιόνια στους περισσότερους κατοίκους της Ευρώπης, αλλά για μας έχει μόνο απόχες να κυνηγάμε νιφάδες στις αετοράχες. «Ήρθαν έτσι τα πράγματα που αλλάξανε τη ζήση μας φύρδην», που θα έλεγε η κυρά Δέσποινα, η ατυχήσασα… Δεν πειράζει, όμως! Θα ξανάρθουν, δεν μπορεί παρά μια μέρα να ξανάρθουν!

Χρόνια πολλά και καλά στους εν τη Εσπερία ευρισκομένους Έλληνες που θα δουν χιόνι, αλλά θα τους λείψει η πατρίδα!

Χρόνια πολλά και καλά σε μας εδώ που θα χορτάσουμε το σπίτι μας, αλλά θα μας λείψει το χιόνι!

Δύναμη και αντοχή σε όλους, ώσπου να περάσουμε τον κάβο!

Καλά Χριστούγεννα!

 

Φωτ. Σπύρος Μπαλαδήμας

«Ελάτε λοιπόν όλοι μαζί να φυσήξουμε αυτό το μικρό καρβουνάκι στη χόβολη της ελπίδας» (Από την «Παραμονή Χριστουγέννων» του Τάσου Λειβαδίτη)

Ο καιρός του χριστουγεννιάτικου τετραημέρου

Ιερά Μονή Ιβήρων. Φωτ. Γιώργος Ξυλιάς

Ψυχρές αέριες μάζες πολικής προελεύσεως μεταφέρονται προς τις δυτικές, κεντρικές και βόρειες περιοχές της Ευρώπης, με συνέπεια την επικράτηση πολύ χαμηλών θερμοκρασιών και τις κατά τόπους χιονοπτώσεις. Η περιοχή μας, την Παραμονή των Χριστουγέννων, θα καλύπτεται από υψηλές πιέσεις, με αποτέλεσμα τους ασθενείς ανέμους, την απουσία βροχών και τις πρωινές ομίχλες κυρίως στην ηπειρωτική Ελλάδα. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί σε επίπεδα κατά 4 με 6 βαθμούς υψηλότερα από τα κανονικά αυτής της εποχής. 

Παλαίμαχε μετεωρολόγε, για το πρώτο δεκαήμερο του Γενάρη, λέγε, τι βλέπεις;

- Βλέπω, ως επί το πλείστον, ανέμους του νότιου τομέα και αρκετές βροχές κυρίως στις προσήνεμες στο Ν-ΝΔ ρεύμα περιοχές.

- Βλέπω να μη γίνεται πραγματικότητα το όνειρο των πεδινών χιονοπτώσεων, τουλάχιστον για τους κεντρονότιους.

- Βλέπω, καθαρά πλέον, τις επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη στην ατμοσφαιρική κυκλοφορία.

Η πιθανή εξέλιξη του καιρού ως τα μέσα της επόμενης εβδομάδας

Τσεπέλοβο. Φωτ. Γιώργος Ξυλιάς

Το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη), ο συνδυασμός των υψηλών πιέσεων στα Β. Βαλκάνια με τις χαμηλές πιέσεις στην Α. Μεσόγειο θα προκαλέσει στη χώρα μας Β-ΒΑ ανέμους εντάσεως ως τα 7 μποφόρ (Καρπάθιο Πέλαγος). Αναφορικά με τις λοιπές μετεωρολογικές παραμέτρους, οι βροχές που θα πέσουν θα είναι τοπικές και ασθενείς και η θερμοκρασία θα σημειώσει μικρή πτώση κυρίως στην ανατολική και τη βόρεια Ελλάδα. 

Τα μοντέλα είναι διαφορετικοί δρόμοι που οδηγούν στην ανίχνευση των προθέσεων του θεού Καιρού!

Πολλοί είναι εκείνοι που με ρωτούν ποιο μοντέλο πρόγνωσης καιρού είναι καλύτερο από όλα τα άλλα και, από όσα γνωρίζω, στη μετεωρολογική πιάτσα υπάρχουν ομάδες με ιδιαίτερες συμπάθειες προς ορισμένα μοντέλα. Άλλοι είναι με το αμερικάνικο μοντέλο, άλλοι με το ευρωπαϊκό μοντέλο, άλλοι με το γερμανικό μοντέλο κ.λπ. Μου θυμίζει τους Έλληνες πολιτικούς και στρατιωτικούς στη διάρκεια του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα του 1821, αλλά και στις δεκαετίες που ακολούθησαν, που άλλοι ήταν Αγγλόφιλοι, άλλοι Γαλλόφιλοι και άλλοι Ρωσόφιλοι. Κάποιοι σοφοί είπαν ότι όλες οι θρησκείες είναι απλά οι δρόμοι που οδηγούν στο Θεό και δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι όλα τα μοντέλα είναι οι δρόμοι που οδηγούν στην ανίχνευση των προθέσεων του θεού Καιρού!

«Της ημέρας νιφετώδους και ψυχράς διαφερόντως…»

Η νίκη του Αννίβα στο παραπόταμο του Πάδου Τιτσίνο (Ticino) ήταν το προανάκρουσμα τριών σημαντικών νικών του Καρχηδόνιου στρατηλάτη εναντίον των Ρωμαίων επί ιταλικού εδάφους σε διάστημα μικρότερο των δύο ετών. Η πρώτη από αυτές έλαβε χώρα τον Δεκέμβριο του 218 π. Χ. σε έναν άλλο παραπόταμο του Πάδου, τον Τρεβία (Trebia). Απέναντι στον Αννίβα παρατάχθηκαν η στρατιά του Τιβέριου Σεμπρόνιου Λόγγου και τα  λείψανα του στρατού του Πούμπλιου Κορνήλιου Σκιπίωνα. Από τους Ρωμαίους, που είχαν στρατοπεδεύσει στην ανατολική όχθη του Τρεβία, ο Πούμπλιος Κορνήλιος Σκιπίωνας ήθελε η κρίσιμη αναμέτρηση να διεξαχθεί την επόμενη άνοιξη μετά από καλύτερη προετοιμασία, αλλά ο Σεμπρόνιος ήθελε να γίνει η μάχη αμέσως. Την αδημονία του Σεμπρόνιου και τις κακές καιρικές και εδαφικές συνθήκες εκμεταλλεύτηκε με τον καλύτερο τρόπο ο Αννίβας, ο οποίος έφθασε στην απέναντι όχθη του Τρεβία στη διάρκεια μιας θυελλώδους κρύας νύχτας και έστησε μια καλοσχεδιασμένη παγίδα στους αντιπάλους του.

Του καιρού τα νεότερα

Άποψη της χαράδρας του Αώου από τον κάμπο της Κόνιτσας. Φωτ. Γιώργος Ξυλιάς

Οι συνθήκες ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας στη ΝΑ Ευρώπη, που καθορίζονται από την παρουσία υψηλών πιέσεων στα Β. Βαλκάνια και σχετικά χαμηλών πιέσεων στην Α. Μεσόγειο, παραμένουν ευνοϊκές για τη διατήρηση του Β-ΒΑ ρεύματος στην περιοχή μας με ένταση ως τα 5 μποφόρ. Κατά τα άλλα, το νέο εικοσιτετράωρο (Παρασκευή), οι πιθανότητες βροχής θα είναι και πάλι περιορισμένες και η θερμοκρασία θα κυμανθεί στα επίπεδα των τελευταίων ημερών. 

Η εξέλιξη του καιρού ως τα μέσα της επόμενης εβδομάδας

Η χώρα επηρεάζεται από τον ασθενή συνδυασμό των υψηλών πιέσεων στα Β. Βαλκάνια με τις χαμηλές πιέσεις στην Α. Μεσόγειο, με αποτέλεσμα την επικράτηση Β-ΒΑ ανέμων εντάσεως το πολύ 5 μποφόρ.  Κατά τα άλλα, το νέο εικοσιτετράωρο (Πέμπτη), στις περισσότερες περιοχές θα υπάρχουν νεφώσεις, αλλά οι πιθανότητες βροχής είναι εξαιρετικά περιορισμένες. Η θερμοκρασία στα βόρεια δεν θα ξεπεράσει τους 14 βαθμούς αλλά στα νότια θα φθάσει τους 18 βαθμούς. 

Οι τρεις αντικυκλώνες και ο καιρός των Χριστουγέννων

Ομίχλη στον κάμπο της Βέροιας. Φωτ. Γιώργος Τομπουλίδης

Οι αντικυκλώνες ρυθμίζουν την ατμοσφαιρική κυκλοφορία, παίζοντας, τις περισσότερες φορές, το ρόλο μιας σταματημένης στο δρόμο νταλίκας, την οποία τα πλησιάζοντα ΙΧ αυτοκίνητα (βαρομετρικά χαμηλά) παρακάμπτουν με τον προσφορότερο γι αυτά τρόπο.

Το επόμενο δεκαήμερο, τρεις είναι οι αντικυκλώνες, οι οποίοι, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, θα καθορίσουν τον καιρό της περιοχής μας:

Πολυήμερη απουσία αξιόλογων βροχών ενόψει!

Το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη), η χώρα μας θα βρίσκεται υπό την επίδραση του συνδυασμού των υψηλών πιέσεων στα ΒΔ Βαλκάνια με τις χαμηλές πιέσεις στην Α. Μεσόγειο, με συνέπεια την επικράτηση ενισχυμένων Β-ΒΑ ανέμων εντάσεως ως τα 7 μποφόρ. Την εικόνα του καιρού θα συμπληρώνουν οι ασθενείς τοπικές βροχές που θα σημειωθούν στις ανατολικές και νότιες περιοχές και η χαμηλή αισθητή θερμοκρασία στις παραπάνω περιοχές. Τονίζεται ακόμα ότι τη νύχτα και νωρίς το πρωί στη Β-ΒΔ ηπειρωτική Ελλάδα οι συνθήκες ευνοούν τον παγετό ακτινοβολίας. 

Κάτι ακόμα από το συναρπαστικό κόσμο των πιθανοτήτων…

Οι πιθανότητες ο υετός της Κυριακής (13/12) να ξεπεράσει τα 20 χιλιοστά. Πηγή:  ECMWF 


Το «λοφίο» της καιρικής αβεβαιότητας!


Η πιθανολογική πρόγνωση της θερμοκρασίας του αέρα το επόμενο δεκαήμερο σε ύψος περίπου 1500 μέτρων (στάθμη 850 hPa) πάνω από την Αθήνα. Το βασικό συμπέρασμα είναι ότι από πλευράς θερμοκρασιών κατά πάσα πιθανότητα ο καιρός θα διατηρηθεί ήπιος ως τις παραμονές των Χριστουγέννων.

Χρόνια Πολλά στους εορτάζοντες - Καλημέρα σε όλους!

Ένα χαμηλό φεύγει κι ένα έρχεται!

Το βαρομετρικό χαμηλό που επηρεάζει τη χώρα αναμένεται να κινηθεί προς τη Μαύρη Θάλασσα κι έτσι το νέο εικοσιτετράωρο (Παρασκευή) ο καιρός θα παρουσιάσει βελτίωση, η οποία, όμως, θα είναι πρόσκαιρη. Ένα άλλο οργανωμένο χαμηλό θα κινηθεί από την Τυρρηνική Θάλασσα προς την περιοχή μας και θα προκαλέσει νέο κύκλο ισχυρών βροχών και καταιγίδων στις περισσότερες περιοχές της χώρας. Κατά τα άλλα, οι νότιοι άνεμοι, που θα φθάσουν τα 7 μποφόρ, θα κρατήσουν τη θερμοκρασία σχετικά υψηλή, με αποτέλεσμα οι χιονοπτώσεις να περιοριστούν στα ορεινά. 

Προγνωστικές επισημάνσεις


Λέμε ότι από αύριο (Τετάρτη) ως την Κυριακή ο καιρός στην περιοχή μας θα είναι εξαιρετικά άστατος, με ισχυρές βροχές και καταιγίδες κατά περιόδους στις περισσότερες περιοχές της χώρας. Όμως, μέρα με την ημέρα οι διαφορές στην ατμοσφαιρική κυκλοφορία θα είναι σημαντικές και τα αποτελέσματα των μοντέλων πρέπει να αξιολογούνται σε επίπεδο εικοσιτετραώρου για να μπορέσουμε να βρούμε άκρη και να γίνουν οι προγνώσεις μας χρηστικές.

Εβδομάδα έντονης καιρικής αστάθειας!

Η ατμοσφαιρική διαταραχή που επηρεάζει την περιοχή μας κινείται προς τη Μαύρη Θάλασσα. Παράλληλα, ένα άλλο χαμηλό στη Δ. Μεσόγειο, συνοδευόμενο και αυτό από μέτωπα κακοκαιρίας, αναμένεται να κινηθεί ανατολικά. Με αυτές τις συνθήκες, το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη), ο καιρός στη χώρα θα παρουσιάσει βελτίωση, αν και δε θα λείψουν οι τοπικές βροχές στη Δ. Ελλάδα, το Α. Αιγαίο, τα Δωδεκάνησα, τη Δ-ΝΔ Κρήτη και πολύ νωρίς το πρωί στη Θράκη. Οι άνεμοι θα πνέουν Δ-ΝΔ 4 με 6 μποφόρ και η θερμοκρασία θα φθάσει τους 19 βαθμούς. 

Του καιρού τα νεότερα


-Το μεγάλο πλάτος του ατμοσφαιρικού κύματος επιτρέπει στις καμήλες να στείλουν τα χαιρετίσματά τους στους ταράνδους. Επί το επιστημονικότερον, σκόνη από τη Β. Αφρική ενίοτε μεταφέρεται και στη Σκανδιναβία!

Η Κόνιτσα γιορτάζει τον πολιούχο της Άγιο!

Ο Άγιος Νικόλαος της Κόνιτσας

Τ’ Αγίου Νικολάου, αύριο, κι ο νους γυρίζει πίσω στα μαθητικά χρόνια στη γενέτειρά μου που γιόρταζε, και βέβαια εξακολουθεί να γιορτάζει, τον πολιούχο της Άγιο, τον Άγιο Νικόλαο. Ο ναός του Αγίου Νικολάου είναι ο ενοριακός ναός της Επάνω Κόνιτσας και βρίσκεται δίπλα από το μητροπολιτικό μέγαρο. Ο σημερινός ναός χρονολογείται από το 1842 και σύμφωνα με τους χρονικογράφους της εποχής εκείνης τα εμπόδια που είχαν βάλει οι Τούρκοι στο χτίσιμό του ήταν πολλά. Ακόμα και πυροβολισμοί είχαν ριχτεί εναντίον των μαστόρων που δούλευαν πάνω στις σκαλωσιές!   

Αλλεπάλληλοι κύκλοι ισχυρών βροχών, καταιγίδων και ενισχυμένων νοτιάδων στις περισσότερες περιοχές της χώρας

Βαρομετρικό χαμηλό στη Ν. Ιταλία κινείται Α-ΒΑ και το νέο εικοσιτετράωρο (Παρασκευή) θα προκαλέσει βροχές και τοπικές καταιγίδες σχεδόν σε ολόκληρη τη χώρα. Χιόνια θα πέσουν στα ορεινά. Επισημαίνεται ότι τα φαινόμενα στη Δ. Ελλάδα και τις Β-ΒΑ περιοχές της χώρας θα είναι έντονα. Οι άνεμοι θα πνέουν ΝΑ με ένταση ως τα 8 μποφόρ και η θερμοκρασία θα φθάσει τους 19 βαθμούς. 

Αχ Αννούλα του νοτιά!

Το μοτίβο της ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας στον Α-ΒΑ Ατλαντικό και την Ευρώπη με τις διαδοχικές ψυχρές εισβολές στις Δ-ΝΔ περιοχές της ηπείρου μας παρουσιάζει εμμονή και σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις θα συνεχιστεί σχεδόν καθ’ όλη τη διάρκεια του πρώτου δεκαπενθημέρου του καινούργιου μήνα. Αυτό σημαίνει ότι κατά διαστήματα περιφερειακές στα βασικά συστήματα διαταραχές θα κινούνται από την κεντρική Μεσόγειο προς τα ΒΑ Βαλκάνια, προκαλώντας βροχές και τοπικές καταιγίδες στις περισσότερες περιοχές της χώρας μας.