Δεν θα επηρεάσει τη χώρα μας ο οιονεί τροπικός κυκλώνας της κεντρικής Μεσογείου

Ξηρολίβαδο Βερμίου, του Γιώργου Τομπουλίδη. Φθινόπωρο των ισχυρών καταιγίδων αλλά και της γλυκύτητας του φυσικού περιβάλλοντος

Βαρομετρικό χαμηλό στην κεντρική Μεσόγειο, που έχει χαρακτηριστικά τροπικού κυκλώνα (μάτι και σπειροειδή διάταξη καταιγιδοφόρων νεφών γύρω από αυτό), αναμένεται να κινηθεί προς τη Βεγγάζη της Λιβύης κι έτσι δεν θα επηρεάσει τον καιρό της χώρας μας. Κατά τα άλλα, το νέο εικοσιτετράωρο (Σάββατο), ο συνδυασμός των υψηλών πιέσεων στα Β. Βαλκάνια με τις χαμηλές πιέσεις στα Δωδεκάνησα θα διατηρήσει το ΒΑ ρεύμα στην περιοχή μας με ένταση ως τα 7 μποφόρ (Αιγαίο) και στις ανατολικές και νότιες περιοχές της χώρας θα εκδηλωθούν τοπικές βροχές και καταιγίδες (Κρήτη - Δωδεκάνησα). Η θερμοκρασία δεν θα ξεπεράσει τους 22 βαθμούς. 

Θύελλα στην Γκραμπάλα

Το απόγευμα της 2^ας  Νοεμβρίου 1940, μετά από αέρος και ξη­ράς προπαρασκευή, το ιταλικό πεζικό επετέθη κατά των δυνάμεων της VIII Μεραρχίας του στρατηγού Κατσιμήτρου στο Καλπάκι. Η επίθεση καθηλώθηκε μπροστά στον ελληνικό φραγμό πυροβολικού και πεζικού, αλλά στις 8 το βράδυ ένα επίλεκτο ιταλικό τάγμα βοηθούμενο από ημιάτακτους Αλβανούς σκαρφάλωσε στην κα­κοτράχαλη Γκραμπάλα (ύψωμα που βρίσκεται βόρεια του Καλπακίου) και ανέτρεψε τον ελληνικό λόχο που την κατείχε. Καθώς το σκοτάδι πύκνωνε, σφοδρή θύελλα με καταρρακτώδη βροχή και χαλάζι χτύπησε την περιοχή, καθιστώντας αδύνατη την ανακατάληψη του υψώματος από τους Έλληνες.

Ψηλά αβέβαιες κινήσεις μικρομεσαίων διαταραχών και χαμηλά αξιοσημείωτης σταθερότητας ΒΑ ρεύμα

Ομιχλώδες πρωινό στον κάμπο της Βέροιας. Φωτ. Γιώργος Τομπουλίδης

Η διάταξη των βαρομετρικών συστημάτων στη Ν-ΝΑ Ευρώπη με τις υψηλές πιέσεις στα ΒΑ Βαλκάνια και τις χαμηλές πιέσεις στην κεντρική Μεσόγειο προκαλεί στη χώρα μας ενισχυμένους Α-ΒΑ ανέμους εντάσεως ως τα 8 μποφόρ (Θάλασσα Κυθήρων και Ν. Ιόνιο). Το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη), την εικόνα του καιρού θα συμπληρώνουν οι χαμηλές για την εποχή θερμοκρασίες και οι τοπικού χαρακτήρα και κατά κανόνα ασθενείς βροχές στην κεντρική και τη νότια ηπειρωτική Ελλάδα καθώς και στην Κρήτη. 

Η πρόγνωση του καιρού και το «ελλείπον παιγνιόχαρτο»

Ψυχρό μέτωπο στην κεντρική Ευρώπη κινείται Α-ΝΑ. Η χώρα μας, το νέο εικοσιτετράωρο (Παρασκευή), θα βρίσκεται υπό την επίδραση υψηλών πιέσεων, με αποτέλεσμα την απουσία βροχών σχεδόν σε όλες της περιοχές της (εξαιρουμένης ίσως της Δ-ΒΔ Ελλάδας), την επικράτηση ασθενών ανέμων και το σχηματισμό ομιχλών τη νύχτα και νωρίς το πρωί στα ηπειρωτικά, χαρακτηριστικό γνώρισμα του καιρού αυτής της εποχής. Οι μέγιστες θερμοκρασίες θα φθάσουν του 25 βαθμούς, αλλά οι ελάχιστες θερμοκρασίες θα είναι και πάλι σχετικά χαμηλές. 

Ο καιρός της εβδομάδας

Ο Βόλος από το βουνό των Κενταύρων. Φωτ. Χριστόδουλος Χριστοδούλου

Το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη), η χώρα μας θα βρίσκεται υπό την επίδραση του συνδυασμού των υψηλών πιέσεων στα Β. Βαλκάνια με τις χαμηλές πιέσεις στην Α. Μεσόγειο, με αποτέλεσμα την επικράτηση Β-ΒΑ ανέμων με ένταση ως τα 7 μποφόρ (ΝΑ Αιγαίο και Καρπάθιο). Κατά τα άλλα, ασθενείς τοπικές βροχές αναμένονται κυρίως στις ανατολικές και νότιες προσήνεμες στο Β-ΒΑ ρεύμα περιοχές και η θερμοκρασία θα φθάσει τους 24 βαθμούς. Σημειώνεται, πάντως, ότι οι ελάχιστες θερμοκρασίες στο εσωτερικό της ηπειρωτικής Ελλάδας θα είναι σχετικά χαμηλές.

Η ουρά της κακοκαιρίας στην Αιτωλοακαρνανία και όχι μόνο!

Ο Φώτης Ματραλής αναφέρει από το Αγρίνιο (βλέπε σχόλιο στην ανάρτηση «Γιατί πνίγηκε χθες η Αθήνα») ότι την περασμένη νύχτα στην Αιτωλοακαρνανία σ’ ένα εξάωρο παρατηρήθηκαν μεγάλα ύψη βροχής και πολύ ισχυροί άνεμοι. Νομίζω ότι τα βασικά αίτια ήταν η μεταφορά υγρών και θερμών αερίων μαζών στα χαμηλά ατμοσφαιρικά στρώματα από το Ιόνιο προς τη συγκεκριμένη περιοχή και ο στροβιλισμός (βλέπε παραπάνω χάρτες).

Γιατί πνίγηκε χθες η Αθήνα;

Κατά κανόνα, στη χώρα μας, η διάρκεια μιας θερινής καταιγίδας δεν ξεπερνάει τη μία ώρα και οι φθινοπωρινές καταιγίδες μπορούν να διαρκέσουν 2 και 3 ώρες. Η διάρκεια των χθεσινών καταιγίδων στην Αθήνα ήταν υπερδιπλάσια του μέσου χρόνου ζωής των φθινοπωρινών καταιγίδων και αυτό από μόνο του είναι σπάνιο γεγονός. Σε όσα ακολουθούν θα προσπαθήσουμε να διερευνήσουμε τα αίτια του φαινομένου που δημιούργησε πολλά προβλήματα στην Πρωτεύουσα.

Ο καιρός του επόμενου πενθημέρου

Οργανωμένο βαρομετρικό χαμηλό στα ανοιχτά του Ν. Ιονίου κινείται αργά ΒΑ και επηρεάζει τον καιρό της χώρας με ισχυρές βροχές και καταιγίδες. Οι ΝΑ άνεμοι που πνέουν μπροστά από το προαναφερθέν χαμηλό τροφοδοτούν συνεχώς την περιοχή μας με υγρές και θερμές αέριες μάζες από τη Μεσόγειο, με αποτέλεσμα τη μεγάλη διάρκεια των φαινομένων. Πέρα από αυτό, στις κεντρικές και τις βόρειες περιοχές της χώρας η σύγκλιση των μεσογειακών αερίων μαζών με τις πιο ψυχρές αέριες μάζες από τα Β-ΒΑ Βαλκάνια προκαλεί εκεί ισχυρές και συνεχείς βροχές. 

Ένας κύκλος έντονων καιρικών φαινομένων κλείνει και ένας άλλος ανοίγει!

Φθινόπωρο στον Υμηττό. Φωτ. Σπύρος Μπαλαδήμας

Εκτεταμένο πεδίο χαμηλών πιέσεων με κέντρα στο Ιόνιο και το Β. Αιγαίο επηρεάζουν με τοπικές βροχές και καταιγίδες τις περισσότερες περιοχές τη χώρας. Με αυτές τις καιρικές συνθήκες θα αρχίσει και το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη), αλλά με την αναμενόμενη προς ανατολάς κίνηση των προαναφερθέντων χαμηλών, τα φαινόμενα βαθμιαία θα περιοριστούν στις ανατολικές περιοχές και ως αργά το βράδυ θα σταματήσουν σχεδόν παντού. Οι άνεμοι σταδιακά θα στραφούν σε βορειοδυτικούς με ένταση ως τα 7 μποφόρ και η θερμοκρασία θα σημειώσει μικρή πτώση. 

Ανάλαφρα και χρήσιμα

Υδατοδεξαμενή στο παλιό δασικό ιταλικό χωριό Campocciaro της Ρόδου, η οποία ίσως δει καλά νερά στο δεύτερο μισό της νέας εβδομάδας. Η φωτογραφία είναι του Θάνου του Ρόδιου. 

Οι ατμοσφαιρικές διαταραχές συνεχώς κινούνται. Ακόμα και στα αποκομμένα από τη γενική κυκλοφορία βαρομετρικά χαμηλά παρατηρούνται συνεχώς αλλαγές που είναι καθοριστικές για τις καιρικές συνθήκες των περιοχών που επηρεάζουν. Όταν με καθορισμένα μετεωρολογικά κριτήρια ονομάζεις «ΑΘΗΝΑ» ένα συγκεκριμένο βαρομετρικό χαμηλό που περνώντας από τη χώρα θα προκαλέσει έντονα καιρικά φαινόμενα, έχει καλώς, αν και προσωπικά με βρίσκει αντίθετο η συνθηματικού τύπου ενημέρωση των πολιτών με τις αναπόφευκτες υπερβολές που τη συνοδεύουν. 

Φθινόπωρο με κάποιες εξαιρέσεις!

Εκτεταμένο πεδίο χαμηλών βαρομετρικών πιέσεων με κέντρα στην Αδριατική και την Τυρρηνική Θάλασσα κινείται αργά Α-ΒΑ και προκαλεί βροχές και καταιγίδες στις περισσότερες περιοχές της χώρας μας. Επισημαίνεται ότι και το νέο εικοσιτετράωρο (Παρασκευή) τα φαινόμενα στο Ιόνιο, την ηπειρωτική Ελλάδα και το ΒΔ Αιγαίο θα είναι κατά τόπους έντονα, με συνέπεια ό κίνδυνος πλημμυρικών φαινομένων να είναι και πάλι υπαρκτός. Οι άνεμοι θα φθάσουν τα 7 μποφόρ και η θερμοκρασία θα σημειώσει πτώση ως προς τις μέγιστες τιμές της λόγω της συννεφιάς και των βροχών. Σημειώνεται, πάντως, ότι αυτή η μεταβολή του καιρού δεν θα γίνει αισθητή στις Ν-ΝΑ νησιωτικές περιοχές της χώρας, καθώς εκεί δεν προβλέπονται βροχές και η θερμοκρασία θα κυμανθεί σχεδόν σε καλοκαιρινά επίπεδα. 

Περί προστιθέμενης αξίας στις αντικειμενικές προγνώσεις των μοντέλων καιρού

Πολυπαραμετρικός δείκτης πρόγνωσης ακραίων καιρικών φαινομένων του ECMWF για την Πέμπτη 7-10-2021. Τα διαβαθμισμένα σύμβολα  πράσινου χρώματος είναι για τις βροχές και τα διαβαθμισμένα σύμβολα ροζ-μοβ χρώματος είναι για τους ανέμους. Τα απλά χρώματα είναι για τις θερμοκρασίες (κίτρινο / κόκκινο για τις υψηλές και σιέλ / γαλάζιο για τις χαμηλές).

Με τα πυκνού πλέγματος μοντέλα καιρού να προσομοιώνουν όλο και πιο ρεαλιστικά τις ατμοσφαιρικές διαταραχές και με τα μέσης κλίμακας συστήματα προγνώσεων πολλαπλού δείγματος να παράγουν σταθερά βελτιούμενες πιθανολογικές προγνώσεις τοπικού επιπέδου, είναι πολύ πιθανό ακόμα και στο κοντινό μέλλον οι Μετεωρολόγοι - Προγνώστες να μη μπορούν εύκολα να βελτιώνουν τις αντικειμενικές προγνώσεις των μοντέλων. Στη διεθνή βιβλιογραφία αναφέρεται ότι οι Μετεωρολόγοι - Προγνώστες μπορούν να προσθέτουν αξία στις προγνώσεις των μοντέλων στις περιπτώσεις: (α) της καιρικής δραστηριότητας των μετώπων, (β) της ταχύτατης ανάπτυξης (βάθυνσης) των υφέσεων, (γ) της ισχυρής ανωμεταφοράς (convection), (δ) του σχηματισμού ομίχλης ή νεφών stratus και (ε) στην πρόγνωση των άκρων τιμών της θερμοκρασίας στις απότομες μεταβολές του καιρού.

Ο καιρός της εβδομάδας

Το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη), ένα βαρομετρικό χαμηλό που βρίσκεται στη Δ. Μεσόγειο αναμένεται να κινηθεί βορειοανατολικά κι έτσι δεν θα επηρεάσει την περιοχή μας, στην οποία τα κύρια χαρακτηριστικά του καιρού θα είναι η ηλιοφάνεια και οι Β-ΒΑ άνεμοι εντάσεως ως τα 6 μποφόρ (Αιγαίο). Από πλευράς θερμοκρασίας, στην ηπειρωτική Ελλάδα θα είναι και πάλι μεγάλο το Ημερήσιο Θερμομετρικό Εύρος (η διαφορά μεταξύ της μέγιστης και της ελάχιστης θερμοκρασίας του εικοσιτετραώρου), γεγονός που αυτή την εποχή δεν είναι ασυνήθιστο.