Σχόλια επί της ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας της πρώτης εβδομάδας του νέου χρόνου

Χάρτης (α):  Μέσος χάρτης Ιανουαρίου των
γεωδυναμικών υψών στη στάθμη των 500 hPa

Οι αισθήσεις απατούν, η μνήμη είναι κοντή και επιλεκτική και αυτό που μας μένει για να πλησιάσουμε την πραγματικότητα είναι οι αριθμοί. Έτσι λέει ο φίλος μου ο Βασίλης από τη Λάρισα και φαίνεται να έχει δίκιο.

Παρατηρώντας τον καιρό των τελευταίων ημερών σε Β. Αμερική και Ευρώπη και τη διαγραφόμενη από τα μοντέλα εξέλιξή του την πρώτη εβδομάδα του νέου χρόνου, τίθεται για κάποιους ερώτημα για το αν και κατά πόσο η συγκεκριμένη ατμοσφαιρική κυκλοφορία αποκλίνει από την κανονικότητα (μέσες συνθήκες της περιόδου). 

Χάρτης (β): 850 hPa temperature / 500 hPa gpm Valid: Friday 5 Jan, 00 UTC

Πηγή: ECMWF

Τα σχόλια που μπορεί κάποιος να κάνει βλέποντας τους δύο χάρτες είναι τα παρακάτω:
(1) Το αρκτικό δίπολο του μέσου χάρτη των 500 hPa για τον μήνα Ιανουάριο (χάρτης α) εμφανίζεται και στους προγνωστικούς χάρτες των μοντέλων για όλη τη νέα εβδομάδα (χάρτης β της 5^ης Ιανουαρίου ενδεικτικός της περιόδου). Αποκλίσεις υπάρχουν αλλά όχι σημαντικές. Έτσι, από πλευράς βασικής ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας ό,τι συμβαίνει στη Β-ΒΑ Αμερική δεν είναι ασυνήθιστο για αυτή την εποχή, έστω κι αν σε τοπικό επίπεδο εμφανιστούν κάποιες ακραίες τιμές. Ο πρόεδρος Τραμπ δεν γνωρίζει από μετεωρολογικούς χάρτες, αλλά όφειλε να γνωρίζει ότι από τον καιρό που επικρατεί στην αυλή μας δεν μπορούμε να βγάλουμε συμπεράσματα για την κλιματική αλλαγή του πλανήτη. Τι στην ευχή πλανητάρχης λέει ότι είναι!

(2) Για την περιοχή μας ο μέσος χάρτης του Ιανουαρίου (χάρτης α) δείχνει τη μέση θέση μιας σκάφης χαμηλών υψών που βρίσκεται στην κεντρική Μεσόγειο με την κυκλοφορία να είναι σχεδόν ζωνική. Η πρόβλεψη για την 5^η Ιανουαρίου (χάρτης β) δείχνει μια διαταραχή σχεδόν στην ίδια περιοχή με την κυκλοφορία περισσότερο μεσημβρινή. Γενικότερα, όμως, από το μέσο χάρτη του Ιανουαρίου φαίνεται καθαρά ότι για την περιοχή μας μεγαλύτερη απόκλιση από την κανονικότητα συνιστά η κίνηση μιας διαταραχής από το βορρά προς το νότο παρά η επέκταση προς τη χώρα ενός αντικυκλώνα. Διαχρονικά, η τελευταία διαπίστωση επαληθεύεται από τους αριθμούς:

         (α) Οι μέσες μέγιστες τιμές της θερμοκρασίας το 1^ο δεκαήμερο του Ιανουαρίου είναι: στη Φλώρινα 4,5 βαθμοί, στη Θεσσαλονίκη 9,1 βαθμοί, στην Αθήνα 12,6 βαθμοί και στο Ηράκλειο της Κρήτης 15,7 βαθμοί. Με βάση τα κλιματολογικά στοιχεία της Αθήνας (Ν. Φιλαδέλφεια), τα τελευταία 60 χρόνια ανήμερα της Πρωτοχρονιάς μέγιστες θερμοκρασίες μικρότερες ή ίσες των 5 βαθμών σημειώθηκαν μόνο δύο φορές: το 1983 και το 1992. Αυτές ήταν και οι μοναδικές Πρωτοχρονιές που χιόνισε στην πρωτεύουσα.

     (β) Τα τελευταία 60 χρόνια ανήμερα της Πρωτοχρονιάς η μεγαλύτερη μέγιστη θερμοκρασία της Αθήνας (Ν. Φιλαδέλφεια) ήταν 22 βαθμοί και σημειώθηκε το 2010. Η Πρωτοχρονιά του 2010 έχει μείνει στη μετεωρολογική ιστορία του τόπου μας λόγω των 29.8 βαθμών του Ηρακλείου της Κρήτης που είναι η υψηλότερη θερμοκρασία όλων των χειμώνων και όλων των σταθμών της ΕΜΥ από τότε που λειτουργούν.

Στη διάρκεια της νέας εβδομάδας η χώρα θα επηρεαστεί από 2-3 διαδοχικές διαταραχές που θα φέρουν αρκετές βροχές και χιόνια (ορεινά). Στη συνέχεια αναμένεται έντονη θερμή μεταφορά με αποτέλεσμα η θερμοκρασία να φθάσει σε κάποιες περιοχές τα επίπεδα των 20 βαθμών. Μετά από αυτά που προαναφέρθηκαν, πόσο ακραία μπορεί να θεωρηθεί η συγκεκριμένη αναμενόμενη εξέλιξη του καιρού;

Καλή χρονιά με υγεία και δύναμη. Χρόνια πολλά σε όλους και κατά προτεραιότητα στους Βασίληδες και τις Βασιλικές!