Ο καιρός του επόμενου τριημέρου

Η διάταξη των βαρομετρικών συστημάτων στη ΝΑ Ευρώπη, με τις υψηλές πιέσεις στα Β. Βαλκάνια και την κεντρική Μεσόγειο και τις χαμηλές πιέσεις στην περιοχή της Κύπρου, είναι ευνοϊκή για να επικρατήσουν στη χώρα μας άνεμοι του βόρειου τομέα με μέγιστη ένταση 6 μποφόρ (Ιόνιο). Κατά τα άλλα, το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη), η θερμοκρασία θα φθάσει τους 34 βαθμούς και στις περιοχές της κεντρικής και της ανατολικής Μακεδονίας, της Α. Θεσσαλίας, της Α. Στερεάς-Εύβοιας και του Β-ΒΔ Αιγαίου θα σημειωθούν σποραδικοί όμβροι ή και μεμονωμένες καταιγίδες. 

Ο καιρός ως τα τέλη του μήνα

Οργανωμένο βαρομετρικό χαμηλό στην κεντρική Ευρώπη προκαλεί φθινοπωρινού τύπου κακοκαιρία με ισχυρές βροχές και καταιγίδες. Το σύστημα αυτό, αποκομμένο από τη γενική ατμοσφαιρική κυκλοφορία, θα παραμείνει στην περιοχή επί αρκετές ημέρες, με συνέπεια ο κίνδυνος πλημμυρικών φαινομένων να είναι μεγάλος κυρίως στις κεντροανατολικές χώρες της ηπείρου μας, τη Β-ΒΑ Ιταλία και τα Β-ΒΔ Βαλκάνια. Στα καθ’ ημάς, το νέο εικοσιτετράωρο (Παρασκευή), ένα χαμηλό που θα έρθει από τη Ν. Ιταλία θα προκαλέσει βροχές και τοπικές καταιγίδες κυρίως στο Ιόνιο, την Ήπειρο, τη Δ. Στερεά και τη ΒΔ Πελοπόννησο. Οι δυτικών διευθύνσεων άνεμοι θα φθάσουν τα 6 μποφόρ (νότια πελάγη) και στη Δ-ΒΔ Ελλάδα θα πέσει η θερμοκρασία. 

Εκτιμήσεις για την εξέλιξη του καιρού ως τα μέσα του Σεπτέμβρη

Η εισβολή ψυχρών αερίων πολικής προελεύσεως στη βόρεια και οσονούπω στην κεντρική Ευρώπη αποτελεί την ανεπίσημη πρώτη του φετινού φθινοπώρου στην ήπειρό μας. Πέρα από αυτό, οι μεταφερόμενες ψυχρές αέριες μάζες θα παραμείνουν στην περιοχή επί πολλές ημέρες λόγω της κυκλοφορίας εμποδισμού τύπου «ωμέγα» που θα επικρατήσει στον ΒΑ Ατλαντικό- Ευρώπη. Με την προαναφερθείσα εξέλιξη, πέρα από τις χαμηλές θερμοκρασίες, προβλέπονται ισχυρές βροχές και καταιγίδες, ικανές να δημιουργήσουν πλημμυρικά φαινόμενα. Αυτό ισχύει περισσότερο για τις χώρες της κεντροανατολικής Ευρώπης, τη Β-ΒΑ Ιταλία και τα Β-ΒΔ Βαλκάνια, όπου θα λιμνάζουν θερμές και υγρές αέριες μάζες.

Τα μποφόρ πέφτουν, η θερμοκρασία τσιμπάει προς τα πάνω και η αστάθεια θα δώσει το "παρών" κυρίως στη Β-ΒΔ Ελλάδα

Στις όχθες του Αλιάκμονα. Φωτ. Γιώργος Τομπουλίδης

Αβαθές βαρομετρικό χαμηλό στη Β. Ιταλία, συνοδευόμενο από μέτωπα κακοκαιρίας, κινείται Α-ΒΑ. Στην περιοχή μας, προς το παρόν, οι συνθήκες της ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας παραμένουν ευνοϊκές για τη διατήρηση των Β-ΒΑ ανέμων με ένταση ως τα 6 μποφόρ. Κατά τα άλλα, το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη), η θερμοκρασία θα φθάσει τους 37 βαθμούς (Δ. Ελλάδα) και το απόγευμα στις Β-ΒΔ ορεινές περιοχές της χώρας δεν αποκλείεται να εκδηλωθούν μεμονωμένες καταιγίδες. 

Διήμερο αστάθειας και στη συνέχεια μελτέμι. Μικρή άνοδος της θερμοκρασίας στα μέσα της εβδομάδας

Φωτ. Χριστόδουλος Χριστοδούλου

Η χώρα εξακολουθεί να επηρεάζεται από το συνδυασμό των υψηλών πιέσεων στα Β. Βαλκάνια με το θερμικό χαμηλό της Κύπρου, με αποτέλεσμα τη διατήρηση των βόρειων ανέμων με ένταση ως τα 6 μποφόρ (Αιγαίο). Κατά τα άλλα, το νέο εικοσιτετράωρο (Παρασκευή), η θερμοκρασία θα φθάσει τους 36 βαθμούς (Δ. Ελλάδα) και λόγω θερμικής αστάθειας το απόγευμα στα ηπειρωτικά θα εκδηλωθούν τοπικοί όμβροι και μεμονωμένες καταιγίδες. 

Η μεγάλη πυρκαγιά του 1917 στη Θεσσαλονίκη

Ο Βαρδάρης είναι στενά συνδεδεμένος με την ιστορία της Θεσσαλονίκης. Άλλοτε ως σωτήρας της πόλης, όπως έγινε τον 7^ο αιώνα που κατέστρεψε τα μονόξυλα των σλαβικών φύλων που την πολιορκούσαν, και άλλοτε ως καταστροφέας. Η φοβερή κακοκαιρία του Φεβρουαρίου του 1936 και το μπουρίνι του Ιουλίου του 1983 είναι ίσως οι πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις του 20^ού αιώνα που ο Βαρδάρης, σε συνδυασμό με άλλες παραμέτρους, προκάλεσε τεράστιες φυσικές καταστροφές και έγινε η αιτία να χάσουν τη ζωή τους δεκάδες άνθρωποι μέσα και γύρω από τη Θεσσαλονίκη. Στην παρούσα ενότητα θα ασχοληθούμε με το ρόλο του Βαρδάρη και γενικότερα των ανέμων σε μια άλλη μεγάλη καταστροφή που έπληξε την πόλη τον περασμένο αιώνα, την τρομερή πυρκαγιά του 1917. 

Ο καιρός της εβδομάδας

Το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη), η χώρα θα βρίσκεται υπό την επίδραση του ασθενούς συνδυασμού των υψηλών πιέσεων στα ΒΑ Βαλκάνια με τις χαμηλές πιέσεις στην Α. Μεσόγειο, με αποτέλεσμα την επικράτηση Β-ΒΔ ρεύματος μέτριας εντάσεως. Κατά τα άλλα, θα κάνει αρκετή ζέστη (ενδεικτικές μέγιστες θερμοκρασίες 37 με 38 βαθμοί) και λόγω θερμικής αστάθειας το απόγευμα στην κεντρική και τη βόρεια Ελλάδα θα εκδηλωθούν τοπικές καταιγίδες. 

Χρόνια Πολλά, φίλοι μου!

Καλοκαιρινές εικόνες από την Κίσαμο Χανίων, του Σπύρου Μπαλαδήμα 

 

Δεκαπενταύγουστος με μποφόρ, καλούτσικες θερμοκρασίες και διάχυτο φόβο για επιδημία και φωτιές

Βαρομετρικά χαμηλά εξακολουθούν να προκαλούν άστατο καιρό στη Β-ΒΔ Ευρώπη, ενώ καύσωνας επικρατεί στις Ν-ΝΔ περιοχές της ηπείρου μας και κυρίως στην Ισπανία. Στη ΝΑ Ευρώπη, το νέο εικοσιτετράωρο (Παρασκευή), οι συνθήκες της ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας θα είναι ευνοϊκές για να συνεχιστούν στη χώρα μας οι Β-ΒΑ άνεμοι με ένταση ως τα 7 μποφόρ (Αιγαίο). Αναφορικά με τις λοιπές βασικές μετεωρολογικές παραμέτρους, η θερμοκρασία θα σημειώσει πτώση κυρίως στην ανατολική Ελλάδα και δεν αποκλείεται να εκδηλωθούν τοπικοί όμβροι στα ορεινά κυρίως της Β. Ελλάδας. 

Ο καιρός της εβδομάδας

Βαρομετρικά χαμηλά με μέτωπα κακοκαιρίας προκαλούν βροχές και τοπικές καταιγίδες στις κεντρικές και βόρειες περιοχές της Ευρώπης, όπου και οι θερμοκρασίες είναι γενικά φθινοπωρινές. Στον αντίποδα βρίσκονται οι νότιες περιοχές της ηπείρου μας, όπου τα κύρια χαρακτηριστικά του καιρού είναι η ανομβρία και οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες. 

Οι τέσσερις πιο πολυήμεροι καύσωνες του Ιουλίου και του Αυγούστου της μεταπολεμικής περιόδου στην Ελλάδα: ομοιότητες και διαφορές

Οι τέσσερις πιο πολυήμεροι καύσωνες της μεταπολεμικής περιόδου στην Ελλάδα είναι: ο καύσωνας του 1957 (9-17/8), ο καύσωνας του 1958 (20-27/8), ο καύσωνας του 1987 (19-27/7) και ο καύσωνας του 2021 (27/7-5/8). Το κριτήριο για την επιλογή τους ήταν: έξι ή περισσότερες συνεχόμενες ημέρες με μέγιστη θερμοκρασία ίση ή μεγαλύτερη των 40 βαθμών. Οι συγκρίσεις μεταξύ των τεσσάρων καυσώνων δεν είναι εύκολες γιατί στο διάστημα των δεκαετιών που μεσολάβησαν πολλοί συμβατικοί σταθμοί (σταθμοί με κλωβό) που κατέγραφαν τις θερμοκρασίες και τις λοιπές μετεωρολογικές παραμέτρους αντικαταστάθηκαν από αυτόματους σταθμούς, άλλοι σταθμοί έκλεισαν και άλλοι σταθμοί μετακινήθηκαν.

Ο βασιλιάς της θύελλας και των… πυροσωρειτών!

Τζέιμς Πόλαρντ Έσπι: Η Φιλοσοφία των Θυελλών, 1841

Ο Τζέιμς Πόλαρντ Έσπι (1785-1860) ήταν Αμερικανός μετεωρολόγος, στον οποίο αποδόθηκε η προσωνυμία  «Βασιλιάς της Θύελλας» για τις έρευνές του με αντικείμενο τις θύελλες. Το 1841, ο Έσπι προχώρησε στην έκδοση πραγματείας με τον τίτλο Η Φιλοσοφία των Θυελλών με την οποία ξεκίνησε σε παγκόσμιο επίπεδο η προσπάθεια να ερευνηθούν η δομή και η δράση των θυελλών. 

Καλοκαίρια από το μέλλον!

Παγκοσμίως ο Ιούλιος του 2021 μαζί με τον Ιούλιο του 2020 είναι οι τρίτοι κατά σειρά θερμότεροι Ιούλιοι της τριακονταετίας 1991-2020, μόλις κατά  0,1°C πιο ψυχροί από τον Ιούλιο του 2019 και τον Ιούλιο του 2016 (κάθε άλλο παρά τυχαίο είναι ότι τα πρωτεία κατέχουν τέσσερις Ιούλιοι της τελευταίας πενταετίας). Στην Ευρώπη κύματα καύσωνα σημειώθηκαν κυρίως στη Βαλτική και προς το τέλος του μήνα στις ΝΑ περιοχές της ηπείρου μας.

Ο καιρός του επόμενου εξαημέρου

Άνθρωοι, ζώα και φυτά όλα στρεσάρονται με τις υψηλές θερμοκρασίες. Πάντως, τις ηπειρώτικες ντομάτες (φωτ. Σπύρου Μπαλαδήμα) και τις πηλιωρείτικες κοντούλες (φωτ. Γιάννη Κακανιάρη) μια χαρά τις βλέπω!

Ψυχρό μέτωπο, που εκτείνεται από την Πολωνία ως τη Ν. Ιταλία, κινείται Α-ΒΑ. Το νέο εικοσιτετράωρο (Παρασκευή), με το πέρασμα του μετώπου αυτού από την περιοχή μας, θα επικρατήσουν σταδιακά Δ-ΒΔ άνεμοι εντάσεως ως τα 7 μποφόρ, με συνέπεια ο κίνδυνος εξάπλωσης των πυρκαγιών να είναι πολύ υψηλός. Παράλληλα, στις δυτικές, κεντρικές και βόρειες περιοχές της χώρας αναμένεται βαθμιαία υποχώρηση των υψηλών θερμοκρασιών, αλλά στην ανατολική και τη νότια Ελλάδα η μέρα θα είναι και πάλι εξαιρετικά ζεστή. Αναφορικά με το ενδεχόμενο εκδήλωσης καταιγίδων, που συνήθως παρατηρούνται με την αποδρομή του καύσωνα, οι πιθανότητες περιορίζονται στη Β-ΒΔ Ελλάδα και κυρίως στα ορεινά. 

Η λογοτεχνική απόδειξη της κλιματικής αλλαγής!

 

Ο Παπαδιαμάντης έλεγε: «Μόλις έπαυεν είς νιφετός και ήρχετο άλλος» κι εμείς λέμε: «Μόλις έπαυεν είς καύσων και ήρχετο άλλος».

Καλό απόγευμα, φίλοι μου

Επισημάνσεις

Ανατολή στους Αγίους Αποστόλους. Ομορφιές που ο παλιοκαύσωνας δεν μας αφήνει να χαρούμε. Φωτ.Χρήστος Λώλης 

-Μπορεί η ΔΕΗ να πήρε όλα τα αναγκαία μέτρα για την επάρκεια της ισχύος του ρεύματος, αλλά όταν επικρατούν ακραία καιρικά φαινόμενα, ένα απρόβλεπτο γεγονός (π.χ. το χειμώνα το βάρος του χιονιού στα βόρεια προάστια και τώρα η φωτιά) μπορούν να δημιουργήσουν, θα λέγαμε δευτερογενώς, πολύ μεγάλα προβλήματα.

Όταν τα μοντέλα αποτυγχάνουν

Σήμερα νωρίς το απόγευμα εκδηλώθηκαν απρόβλεπτες από τα μοντέλα καταιγίδες στην κεντροανατολική Πελοπόννησο και σε περιοχές της Φθιώτιδας. Νομίζω ότι πιο ενδιαφέρον από το κυνήγι των τιμών των μέγιστων τιμών της θερμοκρασίας στην Άνω ή την Κάτω Παναγιά είναι να δούμε το θέμα σε αυτό το άτυπο εν μέσω καύσωνος summer school που καθιέρωσε το μπλογκ το τελευταίο διάστημα. 

Τα μοντέλα προφανώς είδαν τους -10 βαθμούς της μέσης τροπόσφαιρας και τις υψηλές τιμές της θερμοκρασίας του αέρα στο κατώτερο οριακό στρώμα που αναμφίβολα είναι δείκτης αστάθειας. Σε αυτό λοιπόν βασιζόμενα έδιναν σωρειτόμορφες νεφώσεις, αλλά όχι και υετό, κυρίως λόγω έλλειψης επαρκούς υγρασίας. Προφανώς, ρόλο θα έπαιξε και η πολύ απλοποιημένη παραμετροποίηση του αναγλύφου των συγκεκριμένων περιοχών από τα μοντέλα.

Ο καιρός της εβδομάδας

Ψυχρό μέτωπο που εκτείνεται από τη ΒΑ Ευρώπη ως τα ΒΔ Βαλκάνια κινείται Α-ΒΑ. Το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη), με το πέρασμα αυτού του μετώπου, οι άνεμοι στην περιοχή μας θα στραφούν σε ΒΔ, με αποτέλεσμα αλλαγές στην κατανομή των υψηλότερων θερμοκρασιών στη χώρα. Συγκεκριμένα, οι υψηλότερες μέγιστες τιμές της θερμοκρασίας αναμένονται πρωτίστως στη Θεσσαλία, τη Στερεά και την ανατολική και τη νότια Πελοπόννησο (43-45^οC) και δευτερευόντως στην υπόλοιπη ηπειρωτική Ελλάδα και τις υπήνεμες περιοχές της ανατολικής και νότιας νησιωτικής χώρας (41-43^οC). Κατά τα άλλα, πολύ υψηλές θα είναι οι ελάχιστες τιμές της θερμοκρασίας στις αστικές περιοχές και κυρίως στο Λεκανοπέδιο της Αττικής. Αναφορικά με την εξέλιξη του καιρού, υποχώρηση του καύσωνα αναμένεται την Παρασκευή (6/8), αρχής γενομένης από τη ΒΔ Ελλάδα. Την ημέρα αυτή στη Β-ΒΔ χώρα θα εκδηλωθούν και τοπικές καταιγίδες. 

Θερμόμετρα επί τοίχων ή ταρατσών και υπό τον ήλιο!

Επειδή χθες τα πήγατε καλά με τα μαθηματικά που εξηγούν τη συσχέτιση της αύξησης της συχνότητας εκδήλωσης ακραίων καιρικών φαινομένων με την (ανθρωπογενή) κλιματική αλλαγή, θα ξεκινήσω με την εξίσωση:, η οποία μας λέει ότι η τοπική τάση της θερμοκρασίας (όρος Α) ισούται με το αλγεβρικό άθροισμα της οριζόντιας θερμικής μεταφοράς (όρος Β), της κατακόρυφης θερμικής μεταφοράς (όρος C), της αδιαβατικής εκτόνωσης/συμπίεσης λόγω των κατακόρυφων κινήσεων (όρος D) και της διαβατικής θέρμανσης (όρος E).