Τοπίο στη Μάνη!

Φωτ. Νεκτάριος Γιαννούλης

 

Β-ΒΔ κυκλοφορία, τουλάχιστον ως τα μέσα της άλλης εβδομάδας!

Ομίχλη πλαγιάς (ανολίσθησης) στην κονιτσιώτικη Γκαμήλα
με τις πολλές καμπούρες. Φωτ, Νίκος Ζιακόπουλος 

Το βαρομετρικό χαμηλό, που το τελευταίο διήμερο προκάλεσε βροχές και τοπικές καταιγίδες σε αρκετές περιοχές της χώρας μας, κατευθύνεται προς την Τουρκία. Παράλληλα, μια διαταραχή στα ανώτερα ατμοσφαιρικά στρώματα κινείται από την κεντρική Ευρώπη προς τις νοτιοανατολικές περιοχές της ηπείρου μας. Με αυτά τα δεδομένα, το νέο εικοσιτετράωρο (Παρασκευή), παροδικές βροχές και καταιγίδες αναμένονται στην Α-ΒΑ Ελλάδα και σε όλη τη χώρα θα επικρατήσουν ΒΔ άνεμοι εντάσεως ως τα 7 μποφόρ. Η θερμοκρασία θα σημειώσει πτώση κυρίως στις Β-ΒΑ περιοχές. 

28η Οκτωβρίου 2020

 

Χρόνια Πολλά! Δύναμη και αντοχή, φίλοι μου! 

Δείκτης Πρόγνωσης Ακραίων Καιρικών Φαινομένων

Πηγή: ECMWF

Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Μεσοπρόθεσμων Προγνώσεων Καιρού (ECMWF) έχει αναπτύξει τον Δείκτη Πρόγνωσης Ακραίων Καιρικών Φαινομένων (Extreme Forecast Index - EFI) που βασίζεται στη σύγκριση των προγνώσεων που παράγονται από το Ensemble Prediction System (ENS) με τις κλιματικές τιμές μιας παραμέτρου (βροχή, άνεμος, θερμοκρασία) σε μια επιλεγμένη τοποθεσία, μια δεδομένη περίοδο του έτους και για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα πρόγνωσης. Όσο πιο μεγάλη είναι η απόκλιση των προγνωστικών από τις κλιματικές τιμές τόσο πιο ακραίο είναι το καιρικό φαινόμενο. Στον παραπάνω χάρτη, που χρησιμοποιεί σύμβολα (πράσινο για τη βροχή και μοβ για τον άνεμο) και χρώματα (κίτρινο / κόκκινο για τη ζέστη και σιέλ / μπλε για κρύο), παρουσιάζονται τα αποτελέσματα του Δείκτη Πρόγνωσης Ακραίων Καιρικών φαινομένων για την 28^η Οκτωβρίου 2020.

 

Ευχαριστίες και μια μικρή οικογενειακή ιστορία!

Φίλος και συνάδελφος από την ΕΜΥ μού έστειλε ως ευχετήρια κάρτα το απόσπασμα από τη δημοτική ποίηση που βλέπετε. Πίσω από το ποίημα αυτό κρύβεται η παρακάτω μικρή οικογενειακή ιστορία που τη μοιράζομαι μαζί σας. Ο προπάππος της γυναίκας μου, ο Αποστόλης, γνωστός και ως καπετάν Σγκουλούμης, σκοτώθηκε νεότατος σε μια βρύση λίγο έξω από την Οξυά της Κόνιτσας, πολεμώντας  τους Τούρκους. Η γυναίκα μου περηφανευόταν, και δικαίως, για τους προγόνους της και με πείραζε που το σόι μου δεν είχε να επιδείξει τέτοιους ήρωες. Ώσπου, μια μέρα, έμαθα γι αυτό το δημοτικό ποίημα και είπα: ισοφάρισα! Ζιάκας – Ζιάκος - Ζιακόπουλος η ίδια λέξη είναι και η Κόνιτσα από τα Γρεβενά απέχει μια Βάλια Κάλντα δρόμο. Μεταξύ μας, δεν πολυπιστεύω στην ισοφάριση. Οι πιθανότητες το VAR της Ιστορίας να ακυρώσει το γκολ είναι πολλές!

Ευχαριστώ από καρδιάς για τις ευχές σας και για το γεγονός ότι όλοι σας κρατάτε ψηλά το επίπεδο του μπλογκ!

Χρόνια Πολλά στις Δήμητρες και τους Δημήτρηδες! 

Τα βαρομετρικά που προσεγγίζουν τη χώρα μας από τα νοτιοδυτικά είναι πάντα επικίνδυνα!

Βαρομετρικό χαμηλό στη Β. Ιταλία, συνοδευόμενο από μέτωπα κακοκαιρίας, κινείται αργά νοτιοανατολικά. Στην περιοχή μας, το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη), ο καιρός να είναι γενικά ήπιος με τοπικές νεφώσεις και περιορισμένες πιθανότητες βροχής. Οι άνεμοι μόνο στο Ιόνιο θα φθάσουν τα 5 μποφόρ και η θερμοκρασία θα κυμανθεί σε επίπεδα κατά 2 με 4 βαθμούς υψηλότερα από τα κανονικά αυτής της εποχής. 

Άλως και παρήλιοι άλλαξαν το ρου της ιστορίας; (Μέρος 2ο - τελευταίο)

Άλως και παρήλιοι

Β. Οι φυσικές ερμηνείες του οράματος

Διάφοροι ερευνητές προσπάθησαν να ερμηνεύσουν το όραμα του Κωνσταντίνου, χρησιμοποιώντας την ψυχολογία και την αστρονομία. Στην πρώτη περίπτωση θεωρούν ότι η κατανόηση του οράματος μπορεί να γίνει στα πλαίσια ενός ψυχολογικού πλαισίου, το οποίο στη συγκεκριμένη περίπτωση ήταν φορτισμένο από την αγωνία για την έκβαση της μάχης. Αναφορικά με τη δεύτερη περίπτωση, η εξήγηση βασίζεται στα πορίσματα της αστρονομίας, σύμφωνα με τα οποία τη δεδομένη ημέρα οι θέσεις των πλανητών σχημάτιζαν ένα Χ και ένα Ρ σε σταυροειδή διάταξη. Οι υποστηρικτές της άποψης αυτής πιστεύουν ότι το όραμα ο Κωνσταντίνος το είδε νύχτα, προσεγγίζοντας τη σχετική αναφορά του Λακτάντιου.        

Άλως και παρήλιοι άλλαξαν το ρου της ιστορίας; (Μέρος 1ο)

 Α. Τα γεγονότα και οι πηγές

Βρισκόμαστε στις αρχές του 4^ου μ. Χ. αιώνα. Ο Κωνσταντίνος, μετά την ανάδειξή του σε Αύγουστο Γαλατίας, Ισπανίας και Βρετανίας, αποφάσισε να στραφεί κατά του Τετράρχη Ιταλίας και Αφρικής Μαξέντιου, ώστε να γίνει μονοκράτορας στη Δύση. Η τελική αναμέτρηση έλαβε χώρα στις 28 Οκτωβρίου 312 μ. Χ. δεκαέξι χιλιόμετρα έξω από τη Ρώμη επάνω στη Φλαμινία οδό και κοντά στη Μιλβία, κατά ορισμένους Μουλβία, γέφυρα του ποταμού Τίβερη. Οι Πραιτοριανοί του Μαξέντιου προέβαλαν σθεναρή αντίσταση, αλλά νικητής αναδείχθηκε ο Κωνσταντίνος, χάρη στη στρατηγική του, τον εξαιρετικό προγραμματισμό των κινήσεων του ιππικού του και τον ενθουσιασμό των χριστιανών στρατιωτών του, οι οποίοι  καταλάβαιναν ότι από τη μάχη αυτή εξαρτάτο το μέλλον της θρησκείας τους. Η σύγκρουση του Κωνσταντίνου με τον Μαξέντιο είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το όραμα που είδε ο Κωνσταντίνος στον ύπνο του ή στον ουρανό πριν από τη μάχη.

Το βέβαιο είναι ότι με τον καιρό δεν θα πλήξουμε!

Παγγαίο: η "δεύτερη άνοιξη" δεν πέρασε από εκεί! Φωτ. Γιώργος Τομπουλίδης.

Οι συνθήκες ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας στη ΝΑ Ευρώπη παραμένουν ευνοϊκές για τη διατήρηση του βόρειου ρεύματος στη χώρα μας με ένταση το πολύ 5 μποφόρ (Αιγαίο). Κατά τα άλλα, το νέο εικοσιτετράωρο (Παρασκευή), στις περισσότερες περιοχές θα επικρατήσει ηλιοφάνεια και η θερμοκρασία θα σημειώσει άνοδο κυρίως στη δυτική και τη βόρεια Ελλάδα. Επισημαίνεται, πάντως, ότι στο εσωτερικό της ηπειρωτικής χώρας οι ελάχιστες θερμοκρασίες θα παραμείνουν χαμηλές.

Φλέγεται η Ν-ΝΑ νησιωτική Ελλάδα!

Πηγή: https://www.blitzortung.org/en/live_lightning_maps.php

Οι εξ ουρανού φωτιές (κεραυνοί) και τα φαινόμενα που τις συνοδεύουν προκαλούν συχνά καταστροφές. Όμως, οι καταστροφές αυτές δεν είναι τίποτε μπροστά στις καταστροφές από τις φωτιές του πολέμου, με τις οποίες κάποιοι ανόητοι εξακολουθούν να παίζουν!

Καλό απόγευμα, φίλοι μου.

Στην ανατολική και τη νότια Ελλάδα τα σημαντικότερα καιρικά φαινόμενα

Το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη), η περιοχή μας θα βρίσκεται υπό την επίδραση του συνδυασμού των υψηλών πιέσεων στα Β. Βαλκάνια με τις χαμηλές πιέσεις στην Α. Μεσόγειο, με συνέπεια την επικράτηση ενισχυμένων Β-ΒΑ ανέμων εντάσεως ως τα 7 μποφόρ (Αιγαίο). Το Β-ΒΑ ρεύμα που προαναφέρθηκε αλλά και μια διαταραχή στα ανώτερα ατμοσφαιρικά στρώματα θα είναι τα αίτια για την εκδήλωση βροχών και τοπικών καταιγίδων στις ανατολικές και νότιες περιοχές της χώρας. Επισημαίνεται ότι κατά τόπους στην Κρήτη τα φαινόμενα θα είναι έντονα. 

Η μετεωρολογική παράδοση στην Ελλάδα

Δεν υπάρχει έθνος στον πλανήτη μας που να στερείται λαογραφικών στοιχείων μετεωρολογικού περιεχομένου. Από την αυγή της ιστορίας οι άνθρωποι ως γεωργοί, βοσκοί, ψαράδες, ναύτες ή έμποροι είχαν πάντοτε τα μάτια τους στραμμένα προς τον ουρανό, αναζητώντας τα σημάδια του καιρού από τον οποίο εξαρτάτο η επιβίωσή τους. Τα λαογραφικά μετεωρολογικά στοιχεία των διάφορων λαών παρουσιάζουν μεταξύ τους μεγάλες ομοιότητες, παρόλο που η ιστορική αφετηρία και η εξέλιξή τους ήταν εντελώς διαφορετικές. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι άνθρωποι σε όλα τα γεωγραφικά μήκη και πλάτη του κόσμου και σε όλη τη διαδρομή της ιστορίας ένοιωσαν τον ίδιο φόβο για τον κεραυνό, λαχτάρησαν εξίσου τη βροχή και έζησαν με τον ίδιο τρόπο αυτή την περίεργη σχέση αγάπης και μίσους με τον άνεμο που άλλοτε τους βοηθούσε και άλλοτε τους παράσερνε προς την καταστροφή.

Τοπικά και σύντομα καιρικά φαινόμενα

Βαρομετρικό χαμηλό στη Β. Ιταλία, συνοδευόμενο από ψυχρό μέτωπο που εκτείνεται ως την κεντρική Μεσόγειο, κινείται Α-ΒΑ και το νέο εικοσιτετράωρο (Παρασκευή) θα επηρεάσει με βροχές και τοπικές καταιγίδες τη Δ-ΒΔ Ελλάδα και από το  βράδυ τη Β-ΒΑ χώρα. Λίγες βροχές είναι πιθανό να σημειωθούν και στην κεντρική Ελλάδα. Οι άνεμοι θα πνέουν νότιοι 5 με 7 μποφόρ και η θερμοκρασία θα κυμανθεί σε υψηλά για την εποχή επίπεδα κυρίως στις ανατολικές και νότιες περιοχές. 

Φθινόπωρο…

Αρρένες Γράμμου, Οκτώβριος 2020. Φωτ. Νίκος Ζιακόπουλος

«Και τα βουνά ολόγυρα, τι ζωηρά χρώματα που παίρνουν; Και τα δέντρα με τα κίτρινα ή κοκκινωπά φύλλα πόσο αλλιώτικα φαίνονται! Και η χλόη ακόμη η πράσινη, με πόσα χρυσάφια έχει στολιστεί! Και το χώμα, το σχεδόν άσπρο χώμα του καλοκαιριού, πως έγινε βαθύτερο, ζωηρότερο! Κι όλο το τοπίο, πόλη μαζί και εξοχή, πώς φαίνεται σαν καθαρισμένο, σαν ξανανιωμένο! Γιατί και το φθινόπωρο για μια στιγμή παρουσιάζει το ξανάνιωμα της ανοίξεως. Με τη διαφορά, πως αυτό είναι σταθερό, ενώ εκείνο, του φθινοπώρου, είναι απατηλό, ψεύτικο…» (Γρηγόριος Ξενόπουλος, 1920).

Το πέρασμα του μετώπου από το Ρίο-Αντίρριο

Σύντομα αλλά έντονα καιρικά φαινόμενα

Βαθύ βαρομετρικό χαμηλό στην Αδριατική, συνοδευόμενο από ενεργό ψυχρό μέτωπο που εκτείνεται ως την κεντρική Μεσόγειο, κινείται Α-ΒΑ και αναμένεται να προκαλέσει βροχές και καταιγίδες στις περισσότερες περιοχές της χώρας μας. Τα φαινόμενα, που κατά τόπους στα δυτικά, τα βόρεια και το Α. Αιγαίο θα είναι έντονα, δεν θα κρατήσουν πολύ και ως αργά το βράδυ της Τρίτης θα σταματήσουν σχεδόν παντού. Οι άνεμοι αρχικά θα πνέουν νότιοι με ένταση ως τα 9 μποφόρ (ΒΑ Αιγαίο), αλλά σταδιακά θα στραφούν σε δυτικούς και θα εξασθενήσουν. Η θερμοκρασία θα σημειώσει πτώση, η οποία στη ΒΔ Ελλάδα θα είναι σημαντική. 

«Προς τον θεόν αποβλέπουσιν…»

Φωτ. Φώτης Ματραλής

«Επειδάν γαρ ο μετοπωρινός χρόνος έλθη, πάντες που οι άνθρωποι προς τον θεόν αποβλέπουσιν, οπότε βρέξας την γην αφήσει αυτούς σπείρειν» (Ξενοφώντος, Οικονομικά,
Α΄, 17, 1).

«Αποβλέπουν ακόμα στο να μην χάνονται οι περιουσίες τους και να μη διακινδυνεύονται οι ζωές τους» (Δασκάλου, Προγνωστικά)

Καλή Κυριακή, φίλοι μου.

Η λαίλαπα της 14ης Οκτωβρίου 1852

Τη νύχτα της 14^ης προς την 15^η Οκτωβρίου 1852 (με το νέο ημερολόγιο τη νύχτα της 26^ης προς την 27^η Οκτωβρίου) τρομερή θύελλα έπληξε την Αττική και πέραν των άλλων ζημιών έριξε έναν στύλο του ναού του Ολυμπίου Διός (Ολυμπιείο) ύψους 17 μέτρων και ηλικίας 22 αιώνων. Από τη θύελλα ξεριζώθηκαν πανύψηλα δέντρα και έπαθαν μεγάλες ζημιές δημόσια κτήρια και σπίτια. Ο μολύβδινος θόλος της ρωσικής εκκλησίας του Αγίου Νικοδήμου στην οδό Φιλελλήνων «διπλώθηκε» σε ορισμένα σημεία του και στη διπλανή εκκλησία των Διαμαρτυρομένων ξηλώθηκαν οι λίθινες πλάκες.

Εύρυθμη ατμοσφαιρική κυκλοφορία φθινοπωρινού τύπου

Το ψυχρό μέτωπο που επηρεάζει τη χώρα κινείται γρήγορα προς την Τουρκία και το νέο εικοσιτετράωρο (Παρασκευή) τα κύρια χαρακτηριστικά του καιρού στην περιοχή μας θα είναι οι κατά τόπους ενισχυμένοι ΒΔ άνεμοι, η διαύγεια της ατμόσφαιρας και οι αισθητά πλέον χαμηλότερες θερμοκρασίες σε σχέση με εκείνες των προηγούμενων ημερών. Κάποιες βροχές που θα σημειωθούν βασικά στη ΒΑ Ελλάδα θα είναι τοπικές και σύντομες. 

Γαϊδουροκαλόκαιρο και στη Σιβηρία!

 

Μεταβολή του καιρού με σύντομες αλλά ισχυρές κατά τόπους βροχές, ενισχυμένους ΒΔ ανέμους και πτώση της θερμοκρασίας

Βαρομετρικό χαμηλό στα Β. Βαλκάνια, συνοδευόμενο από ψυχρό μέτωπο που εκτείνεται ως την κεντρική Μεσόγειο, κινείται Α-ΒΑ και το νέο εικοσιτετράωρο (Πέμπτη) θα προκαλέσει βροχές και καταιγίδες στις περισσότερες περιοχές της χώρας. Τα φαινόμενα, που κατά τόπους στη Δ. Ελλάδα, την Α. Μακεδονία, τη Θράκη και τα νησιά του βόρειου και ανατολικού Αιγαίου θα είναι έντονα, δεν θα κρατήσουν πολύ. Κατά τα άλλα, οι άνεμοι σταδιακά θα στραφούν σε ΒΔ με ένταση ως τα 7 μποφόρ και η θερμοκρασία θα σημειώσει πτώση. 

Προς το παρόν, ζέστη και σκόνη!

Αβαθές βαρομετρικό χαμηλό στην Αδριατική, συνοδευόμενο από ψυχρό μέτωπο που εκτείνεται ως την κεντρική Μεσόγειο, κινείται αργά Α-ΒΑ και το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη) θα προκαλέσει τοπικές βροχές κυρίως στη ΒΔ Ελλάδα. Οι άνεμοι δεν θα ξεπεράσουν τα 5 μποφόρ και η θερμοκρασία θα κυμανθεί σε υψηλά για την εποχή επίπεδα ιδιαίτερα στα ανατολικά και τα νότια. Την εικόνα του καιρού θα συμπληρώνουν οι τοπικές ομίχλες το πρωί και η αυξημένη συγκέντρωση αφρικανικής σκόνης στην ατμόσφαιρα. 

Πρόχειρο διαγώνισμα: οι απαντήσεις

1) Η Βόρεια Κρήτη. Στο Ηράκλειο οι απολύτως μέγιστες θερμοκρασίες των τριών δεκαημέρων του Οκτωβρίου είναι οι : 34,6 (9-10-1982), 36,2 (16-10-1960) και 37,0 (23-10-1992) βαθμοί αντίστοιχα και παρατηρήθηκαν με νότιους ανέμους (η περίφημη Νοθιά των Κρητικών). Σημειώνεται ότι οι μέσες μέγιστες θερμοκρασίες είναι οι 24,5, 23,8 και 22,0 βαθμοί αντίστοιχα.

2) Τα έτη 1991, 1992 και 1993. 

3) Για να χαρακτηριστούν οι νοτιάδες «μαυρόνοτοι», πρέπει να συνοδεύονται από «σκούρα» νέφη που συνήθως δίνουν υετό. Αυτά τα νέφη είναι: (α) τα σωρειτόμορφα νέφη (cumulus, cumulonimbus) και (β) τα μέσα ικανού πάχους και μεγάλης έκτασης στρατόμορφα νέφη, όπως είναι τα altostratus. Τα πρώτα από τα προαναφερθέντα νέφη αναπτύσσονται σε συνθήκες αστάθειας που την άνοιξη με την πνοή θερμών και ξηρών αερίων μαζών πάνω από τα κρύα νερά της Μεσογείου δεν υπάρχουν. Τα δεύτερα νέφη, όπως σε μεγάλη κλίμακα συμβαίνει και με τα πρώτα νέφη, συνδέονται με τα μέτωπα των υφέσεων που παρατηρούνται το φθινόπωρο και το χειμώνα στη Μεσόγειο. 

Πρόχειρο διαγώνισμα!

 

Θέμα 1^ο

Σε ποια περιοχή της χώρας τον Οκτώβριο οι ανά δεκαήμερο απολύτως μέγιστες θερμοκρασίες βαίνουν αυξανόμενες;

Θέμα 2^ο

Ποιες είναι οι τρεις συνεχόμενες χρονιές στη διάρκεια των οποίων έχουν σημειωθεί όλα ή σχεδόν όλα τα θερμοκρασιακά ρεκόρ του Οκτωβρίου των τελευταίων 30 ετών;

Θέμα 3^ο

Τους νοτιάδες της άνοιξης οι αρχαίοι ημών πρόγονοι ονόμαζαν λευκόνοτους, διότι σύμφωνα με τον Θεόφραστο είναι «αίθριοι και ασυννεφείς» (Περί Ανέμων, Β΄, 11). Κατ’ αντιδιαστολή, τους νοτιάδες του φθινοπώρου και του χειμώνα θα μπορούσαμε να τους αποκαλέσουμε μαυρόνοτους. Πού οφείλεται αυτή η διαφορά;

Καλή σας επιτυχία!

Πόσο ψηλά θα ανέβουν οι μέγιστες θερμοκρασίες; *

Η Κόνιτσα από ψηλά. Η φωτογραφία είναι τραβηγμένη από αλεξίπτωτο από τους ΜΜΚ & Frinds. 

 

Βαθύ βαρομετρικό χαμηλό στη ΒΔ Γαλλία αναμένεται να κινηθεί αργά νοτιοανατολικά και να προκαλέσει κακοκαιρία στις περισσότερες χώρες της κεντροδυτικής Ευρώπης. Στην περιοχή μας, την Παρασκευή, τα νέα στοιχεία στην εξέλιξη του καιρού θα είναι η στροφή των ανέμων σε Ν-ΝΑ και η εκδήλωση τοπικών βροχών ή και καταιγίδων στο Ιόνιο και τις δυτικές, κεντρικές και νότιες ηπειρωτικές περιοχές της χώρας. Η θερμοκρασία θα φθάσει τους 29 βαθμούς.