Καλημέρα σε όλους, Χρόνια Πολλά στους εορτάζοντες!

«Δε θέλω του κισσού το πλάνο ψήλωμα / Σε ξένα αναστυλώματα δεμένο. 

 Ας είμαι ένα καλάμι, ένα χαμόδεντρο. / Μα όσο ανεβαίνω, μόνος ν’ ανεβαίνω».

Οι στίχοι είναι του Δροσίνη, η φωτογραφία του Τρύφωνα.

Ο Μεγαλειότατος!

Στη Θεσσαλονίκη με θέα τον Όλυμπο, του Τρύφωνα.

Στην ποίηση, την πεζογραφία και γενικότερα στην τέχνη και τη φιλοσοφία ο ήλιος είναι ο βασιλιάς, ο αρχηγός, ο σύντροφος, το ανέσπερο φως, ο κλειδοκράτορας, ο μέγας ιεροφάντης, το χρυσό μάτι της μέρας που “τα πανθ' ορά”! Πριν από κάποιον καιρό ανακάλυψα και την προσωνυμία «Μεγαλειότατος» στους στίχους δύο ποιητών: του Κουβανού Χοσέ Μαρτί (1853-1895), εθνικού ήρωα και σύμβολο του αγώνα για την ανεξαρτησία της πατρίδας του, και του Ηπειρώτη Γιώργου Κοτζιούλα (1909-1956) που φτωχό παιδί κατέβηκε από την Πλατανούσα της Άρτας στην Αθήνα και σπούδασε φιλολογία: «Εγώ πιστεύω στο Μεγαλειότατο Ήλιο. / Μόνο άμα δω το πρόσωπό του, νιώθω ρίγη. / Είν’ άλλο πράγμα τώρα δα να πίνεις τίλιο / Κι άξαφνα με τον ουρανό η καρδιά ν’ ανοίγει…» (Μεσοχείμωνο, από τη συλλογή  Σιγανή Φωτιά, 1938).

Ο καιρός του επόμενου εξαημέρου

Το νέο εικοσιτετράωρο (Παρασκευή), βαρομετρικά χαμηλά με κέντρα στο Β. Ιόνιο και την περιοχή της Σικελίας, κινούμενα Α-ΒΑ, θα προκαλέσουν βροχές και τοπικές καταιγίδες σχεδόν σε ολόκληρη τη χώρα. Τα προαναφερθέντα φαινόμενα κατά τόπους στο Ιόνιο, τη Δ. Στερεά, τη δυτική και τη νότια Πελοπόννησο, την Α. Μακεδονία, τη Θράκη και το Α. Αιγαίο θα είναι έντονα. Πέρα από αυτά, χιονοπτώσεις θα σημειωθούν στα βουνά της δυτικής, κεντρικής και βόρειας Ελλάδας. Οι άνεμοι θα φθάσουν τα 7 μποφόρ (ανατολικά και νότια) και η θερμοκρασία στο Ιόνιο και την ηπειρωτική Ελλάδα θα σημειώσει μικρή πτώση. 

Δυνητικά επικίνδυνες βροχές και καταιγίδες!

Γιαννιώτικο τοπίο στις 22-11-2025, του Χρήστου Λώλη.

Το νέο εικοσιτετράωρο (Πέμπτη), ψυχρό μέτωπο που εκτείνεται από την κεντρική Ευρώπη ως την κεντρική Μεσόγειο αναμένεται να κινηθεί Α-ΒΑ και να προκαλέσει ισχυρές βροχές και καταιγίδες κυρίως τα νησιά του Ιονίου, την Ήπειρο, την Αιτωλοακαρνανία, τη δυτική και τη νότια Πελοπόννησο, την κεντροανατολική Μακεδονία και τη Θράκη. Οι άνεμοι θα πνέουν από νότιες διευθύνσεις 5 με 7 μποφόρ και η θερμοκρασία θα κυμανθεί σε υψηλά για την εποχή επίπεδα, ιδιαίτερα στην ανατολική και τη νότια Ελλάδα. 

Όσο και να μοιάζουν δύο ατμοσφαιρικές διαταραχές, ποτέ δεν είναι ίδιες!

Το ποτάμι της Άρτας την Παρασκευή 21/11/25, του Παύλου Γρηγορίου.
Ο Ηράκλειτος έλεγε ότι στο ίδιο ποτάμι δεν μπορείς να μπεις δύο φορές. Εφαρμόζοντας τη ρήση αυτή στη μετεωρολογία, μπορούμε να πούμε ότι όσο και να μοιάζουν δύο ατμοσφαιρικές διαταραχές, ποτέ δεν είναι ίδιες! 

Βαρομετρικά χαμηλά με κέντρα στη Β. Ιταλία και τις Βαλεαρίδες Νήσους, συνοδευόμενα από μέτωπα κακοκαιρίας, κινούνται ανατολικά, ενώ υψηλές πιέσεις καλύπτουν την Τουρκία. Με αυτές τις συνθήκες ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας, το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη), τα κύρια χαρακτηριστικά του καιρού στη χώρα μας θα είναι η βαθμιαία επικράτηση Ν-ΝΔ ανέμων με ένταση ως τα 7 μποφόρ (Β. Ιόνιο) και η εκδήλωση βροχών και τοπικών καταιγίδων στη Δ-ΒΔ Ελλάδα. Τα φαινόμενα στο Β. Ιόνιο και την Ήπειρο (κυρίως στις παράκτιες περιοχές της ) δεν αποκλείεται να είναι έντονα, αλλά σαφώς η ένταση τους θα υπολείπεται σημαντικά της έντασης εκείνων της προηγούμενης εβδομάδας. Η θερμοκρασία θα σημειώσει μικρή άνοδο κυρίως ως προς τις ελάχιστες τιμές της. 

Καλημέρα, φίλοι μου!

 

Η ειδική θεωρία της σχετικότητας στη… μετεωρολογία!

Πριν από ικανό χρονικό διάστημα είχα γράψει ότι θα έρθει ο καιρός που οι προς τα κάτω φυσιολογικές διορθώσεις των υψηλών θερμοκρασιών θα θεωρούνται  περίπου ως αποτέλεσμα της μετατόπισης του πολικού στροβίλου πάνω από την περιοχή μας.

Γιατί πνίγηκε η ΒΔ Ελλάδα το τελευταίο διήμερο;

Αναλύσεις του ECMWF του πεδίου των ανέμων και της σχετικής υγρασίας στη στάθμη των 925 hPa. Η στάθμη αυτή βρίσκεται μερικές εκατοντάδες μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Σε μια τυπική ατμόσφαιρα το ύψος είναι περίπου 750 μέτρα, αλλά αυτό ποικίλλει ανάλογα με τη θερμοκρασία.

Ο παππούς μου για τον συγκεκριμένο καιρό της ΒΔ Ελλάδας αυτήν την εποχή έλεγε: «Αν δεν το πασπαλίσει στα βουνά, οι βροχές δεν σταματούν!»*

Τοπίο στο Βόιο, του Νίκου Κλίακα 

Βαρομετρικό χαμηλό στην Αδριατική, συνοδευόμενο από ψυχρό μέτωπο που εκτείνεται ως την κεντρική Μεσόγειο, κινείται Α-ΒΑ. Ταυτόχρονα, ένα άλλο χαμηλό σχηματίζεται στον Κόλπο της Γένοβας. Με αυτές τις συνθήκες ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας, το νέο εικοσιτετράωρο (Παρασκευή), οι ισχυρές βροχές και οι τοπικές καταιγίδες στη Δ-ΒΔ Ελλάδα θα συνεχιστούν, με συνέπεια ο κίνδυνος πλημμυρικών φαινομένων και κατολισθήσεων σε τοπικό επίπεδο να παραμένει σοβαρός. Κατά τα άλλα, οι άνεμοι θα πνέουν από νότιες διευθύνσεις με ένταση 5 με 7 μποφόρ και η θερμοκρασία θα κυμανθεί στα επίπεδα των τελευταίων ημερών. 

Να συνεχιστεί η επαγρύπνηση αρμόδιων φορέων και κατοίκων στο Β. Ιόνιο και την Ήπειρο!

Πολικής προέλευσης ψυχρές αέριες μάζες εξακολουθούν να προκαλούν χειμωνιάτικες καιρικές συνθήκες στη δυτική, την κεντρική και τη βόρεια Ευρώπη. Στην περιοχή μας, το νέο εικοσιτετράωρο (Πέμπτη), τα κύρια χαρακτηριστικά του καιρού θα είναι και πάλι οι νοτιάδες, οι υψηλές για την εποχή θερμοκρασίες και οι βροχές στη Δ-ΒΔ Ελλάδα και δευτερευόντως στη Θεσσαλία, τη Μακεδονία και τη Θράκη. Επισημαίνεται ότι στο Β. Ιόνιο και την Ήπειρο οι βροχές κατά τόπους θα είναι ισχυρές και καλό είναι εκεί να συνεχιστεί η επαγρύπνηση. 

Μεγάλης διάρκειας και αξιόλογης έντασης βροχές στη ΒΔ Ελλάδα!

Βαρομετρικά χαμηλά, συνοδευόμενα από μέτωπα κακοκαιρίας που εκτείνονται από τη Ρωσία ως τη ΒΔ Αφρική, κινούνται Α-ΒΑ και το διήμερο Τρίτης και Τετάρτης (18 & 19/11) θα προκαλέσουν βροχές και τοπικές καταιγίδες στη Δ-ΒΔ Ελλάδα, τη Θεσσαλία, τη Μακεδονία και τη Θράκη. Επισημαίνεται ότι στα νησιά του Β. Ιονίου, την Ήπειρο και τις Δ-ΒΔ περιοχές της Αιτωλοακαρνανίας τα φαινόμενα θα έχουν μεγάλη διάρκεια και αξιόλογη ένταση, με συνέπεια ο κίνδυνος συσσώρευσης νερού στις χαμηλότερες πεδινές περιοχές και τοπικών κατολισθήσεων κυρίως στο επαρχιακό οδικό δίκτυο να είναι υπαρκτός. 

Καλή Κυριακή, φίλοι μου!

Όλα τα δέντρα ΄ναι παιδιά / πώχουν τη Γη μητέρα / κι έχουν για χέρια τα κλαδιά / που σειούνται στον αγέρα (Γ. Βιζυηνός).
Οι φθινοπωρινές οξιές απαθανατιστηκαν από τον Τρύφωνα.

 

Μαύρα μάτια θα κάνουν να δουν ήλιο τη νέα εβδομάδα οι κάτοικοι της ΒΔ Ελλάδας!

 Καλό Σαββατοκύριακο, φίλοι μου!

Μέρες με μεγάλο Ημερήσιο Θερμομετρικό Εύρος!

Στα Καλαβρυτοχώρια, του Κώστα Παρασκευόπουλου

 

Ο συνδυασμός των υψηλών πιέσεων στα Β. Βαλκάνια με τις χαμηλές πιέσεις στην Α. Μεσόγειο προκαλεί στην περιοχή μας βόρειους ανέμους με ένταση ως τα 6 μποφόρ (ανατολικά και νότια πελάγη). Κατά τα άλλα, το νέο εικοσιτετράωρο (Πέμπτη), προβλέπεται γενικά ηλιοφάνεια. Στις εξαιρέσεις η Β. Κρήτη όπου θα υπάρχουν τοπικές νεφώσεις και ίσως σημειωθούν ασθενείς βροχές μικρής διάρκειας. Οι μέγιστες τιμές της θερμοκρασίας θα κυμανθούν σε επίπεδα κατά 2 με 3 βαθμούς υψηλότερα από τα κανονικά της εποχής, αλλά οι ελάχιστες τιμές της θερμοκρασίας στο εσωτερικό της ηπειρωτικής Ελλάδας θα είναι σχετικά χαμηλές, λόγω της ξαστεριάς, των ασθενών ανέμων και της μεγάλης πλέον διάρκειας της νύχτας (συνθήκες που ευνοούν την διά ακτινοβολίας απαγωγή θερμότητας προς το διάστημα). 

Περί λαϊκής κλιματολογίας

Το περασμένο Σάββατο (8/11) έγραψα για την πιθανή εξέλιξη του καιρού «Αϊ - Μηνάς εμήνυσε του πάππου του χειμώνα, έρχομαι ή δεν έρχομαι και τ' Αϊ - Φιλίππου αυτού ’μαι», προτάσσοντας το «Ας πούμε». Εννοούσα ότι την Παρασκευή 14/11 οι  κάτοικοι της ανατολικής και νότιας χώρας ίσως έπαιρναν μια τζουρίτσα από χειμώνα (χαμηλή αισθητή θερμοκρασία λόγω της ψυχρής μεταφοράς και των ενισχυμένων Β-ΒΑ ανέμων). Με τα σημερινά στοιχεία είναι προφανές ότι η τζουρίτσα πάει στην Τουρκία.

Στις ανατολικότερες περιοχές της χώρας οι τελευταίες αξιόλογες βροχές του τριημέρου

Από τις πλαγιές της Όθρυος, του Χρήστου Τσαντήλα

Στην Α. Μακεδονία, τη Θράκη, τα νησιά του Α. Αιγαίου και τα Δωδεκάνησα θα σημειωθούν οι τελευταίες αξιόλογες βροχές του τριημέρου και μάλιστα δεν πρόκειται να κρατήσουν πολύ. Κατά τα άλλα, το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη), οι άνεμοι βαθμιαία θα γίνουν παντού ΒΔ με ένταση ως τα 6 μποφόρ και η θερμοκρασία στα βόρεια δεν θα ξεπεράσει τους 20 βαθμούς, αλλά στα νότια θα φθάσει τους 24 βαθμούς. 

Επισημάνσεις για τον καιρό της Δευτέρας (10/11)

- Στη Δυτική Ελλάδα οι βροχές κατά τόπους θα είναι έντονες και θα έχουν σχετικά μεγάλη διάρκεια. Πέρα από τον όποιο κίνδυνο των αιφνίδιων πλημμυρών, είναι πιθανή η συσσώρευση αυξημένων ποσοτήτων νερού  στα χαμηλότερα σημεία των λεκανών απορροής και των πεδιάδων, λόγω κορεσμένου εδάφους.

- Λόγω των ισχυρών κατά τόπους βροχών και των καταιγίδων, απαιτείται αυξημένη προσοχή στην κεντροανατολική Μακεδονία και τη Θράκη.

- Στην Αττική, πέρα από τις βροχές, θα εκδηλωθούν και καταιγίδες κυρίως τις μεσημβρινές - απογευματινές ώρες. 

Περί βραχέων ατμοσφαιρικών κυμάτων και όχι μόνο!

Τα βραχέα ατμοσφαιρικά κύματα είναι μικρών διαστάσεων διαταραχές, οι οποίες εντοπίζονται συνήθως στην περιφέρεια μιας σκάφης ενός κύματος Ρόσμπι. Οι διαταραχές αυτές, που είναι γνωστές ως σκάφες μικρού κυματισμού, μέγιστα στροβιλισμού, θύλακες ψυχρού αέρα ή θύλακες ενέργειας, κινούνται με μεγαλύτερη ταχύτητα από τα μακρά κύματα - πλατφόρμες και συχνά προκαλούν παραμορφώσεις και αλλαγές στο σχήμα τους. 

Βγαλμένο από παλιούς Νοέμβριους το επόμενο Σαββατοκύριακο στη Δ-ΒΔ Ελλάδα!

Χθεσινή εικόνα από την Πάνω Κόνιτσα, της Λέτας Ζακοπούλου.

Το νέο εικοσιτετράωρο (Πέμπτη), η περιοχή μας θα βρίσκεται υπό την επίδραση του συνδυασμού των υψηλών πιέσεων στα ΒΑ Βαλκάνια με τις σχετικά χαμηλές πιέσεις της Α. Μεσογείου, με αποτέλεσμα την επικράτηση ΒΑ ανέμων με ένταση ως τα 6 μποφόρ (ανατολικά και νότια πελάγη). Κατά τα άλλα, τοπικές βροχές θα σημειωθούν στην ανατολική και τη νότια Ελλάδα και κυρίως στις Κυκλάδες και την Κρήτη. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί σε επίπεδα κοντά στα κανονικά της εποχής (μέγιστες τιμές στα βόρεια ως τους 19 και στα νότια ως τους 23 βαθμούς). 

Τη θέλει την προσοχή του ο καιρός!

Βαρομετρικό χαμηλό στα ανοιχτά του Ιονίου κινείται Α-ΒΑ, ενώ οι υψηλές πιέσεις της κεντρικής Ευρώπης επεκτείνονται προς τα Β. Βαλκάνια. Με αυτές τις συνθήκες ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας, το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη), βροχές και τοπικές καταιγίδες θα εκδηλωθούν στις περισσότερες περιοχές της χώρας (στις εξαιρέσεις Ν-ΝΑ νησιωτική Ελλάδα. Οι άνεμοι θα φθάσουν τα 6 μποφόρ (ΒΑ Αιγαίο) και η θερμοκρασία θα σημειώσει πτώση ως προς τις μέγιστες τιμές της κυρίως στην κεντρική και τη βόρεια χώρα. 

Επόμενο τετραήμερο: οι περιοχές με τις κατά τόπους αξιόλογες βροχές!

ΔΕΥΤΕΡΑ 3/11

Δ-ΒΔ Ελλάδα.

ΤΡΙΤΗ 4/11

Ιόνιο, ηπειρωτική Ελλάδα και Β-ΒΔ Αιγαίο.

ΤΕΤΑΡΤΗ 5/11

Σταδιακή εξασθένηση των βροχοπτώσεων στη Δ. Ελλάδα, τη Δ. Μακεδονία και αργότερα στην υπόλοιπη Μακεδονία και τη Θράκη.

Στις περιοχές των κατά τόπους αξιόλογων βροχών οι Κυκλάδες και η Κρήτη. Εκτός το Α. Αιγαίο και τα Δωδεκάνησα.

 ΠΕΜΠΤΗ 6/11

Ανατολική ηπειρωτική Ελλάδα, Κυκλάδες και Κρήτη.

Καλό μήνα, φίλοι μου!

Η φωτογραφία είναι του Τρύφωνα.

Ο Νοέμβριος στην αρχαία Ελλάδα ονομαζόταν Μαιμακτηριών, επειδή γιόρταζαν τον Μαιμάκτη (θεό των θυελλών) Δία, για να τον καταπραΰνουν στην αρχή του χειμώνα. Στη Ρωμαϊκή εποχή πήρε το όνομά του από τη λέξη novem (εννέα) ως ένατος μήνας του χρόνου. Στο λαϊκό μηνολόγιο ο Νοέμβριος είναι γνωστός με πολλά ονόματα που σχετίζονται κυρίως με τις θρησκευτικές γιορτές και τις αγροτικές δουλειές του μήνα. ‘Ένα από αυτά είναι το Λιόμηνας, αν και  οι ελιές μαζεύονται και άλλους μήνες του χρόνου.