Οι δύσκολες στιγμές της κακοκαιρίας «Εlias»

Ελάχιστες ημέρες μετά την καταστροφική κακοκαιρία «Daniel» είδαμε όλοι στους μεσοπρόθεσμους προγνωστικούς χάρτες την τάση να αποκοπεί στην κεντρική Μεσόγειο ένα νέο βαρομετρικό χαμηλό με αυξημένες πιθανότητες να επηρεάσει τον καιρό πολλών περιοχών της χώρας. Γνωρίζοντας πόσο ευάλωτη είναι η κεντρική Ελλάδα και κυρίως η Θεσσαλία από την προηγούμενη πρωτόγνωρη κακοκαιρία, με «έζωσαν τα φίδια», αλλά όταν οι αβεβαιότητες είναι μεγάλες, χρειάζεται κάποιος να περιμένει πριν ενημερώσει υπεύθυνα το κοινό και τους αρμόδιους φορείς. Η κατανομή και η ένταση του υετού σε τοπικό επίπεδο δεν μπορεί να προβλεφτεί πριν από τέσσερις ή πέντε ημέρες.

Η τελευταία φάση της κακοκαιρίας "Elias"

ΠΕΜΠΤΗ

Α. Μαγνησία

Τοπικές βροχές κυρίως στις ανατολικές και νότιες περιοχές, οι οποίες βαθμιαία σχεδόν παντού θα σταματήσουν.

Β. Φθιώτιδα - Εύβοια

Βροχές και τοπικές καταιγίδες που το απόγευμα βαθμιαία θα εξασθενήσουν.

Η εξέλιξη της κακοκαιρίας "Elias"

 

ΤΡΙΤΗ

Βροχές και τοπικές καταιγίδες στο Ιόνιο και τις δυτικές, κεντρικές και νότιες ηπειρωτικές περιοχές της χώρας. Τα φαινόμενα κατά τόπους στο Ν. Ιόνιο, τη Στερεά Ελλάδα και την Πελοπόννησο θα είναι ισχυρά.

Στη Θεσσαλία βροχές και τοπικές καταιγίδες -όχι μεγάλης έντασης- αναμένονται βασικά στις περιοχές των Τρικάλων, της Καρδίτσας, των Φαρσάλων και της Δ-ΝΔ Μαγνησίας.

Η πρώτη εκτίμηση της κακοκαιρίας "Elias"

ΔΕΥΤΕΡΑ

Βροχές και καταιγίδες κατά τόπους ισχυρές βασικά κατά μήκος του άξονα Πίνδος - βουνά κεντρικής Στερεάς - βουνά Β-ΒΑ Πελοποννήσου. Αναλυτικότερα, οι περιοχές που θα επηρεαστούν είναι: η Δ. Μακεδονία, η ορεινή Ήπειρος, η Δ. Θεσσαλία (περιοχές Τρικάλων και Καρδίτσας), η Ευρυτανία, η ορεινή Αιτωλοακαρνανία, η Δ. Φθιώτιδα, η Φωκίδα, η ΒΑ Αχαΐα και η Β. Κορινθία.

Στην περιοχή Καρδίτσας - Παλαμά η προσοχή να είναι περισσότερο στραμμένη στη στάθμη των νερών του Καράμπαλη, του Καλέντζη και του Σοφαδίτη. Η κατάσταση δεν κρίνεται ως ιδιαιτέρως ανησυχητική, αλλά η επαγρύπνηση πρέπει να είναι αυξημένη και συνεχής λόγω των ειδικών συνθηκών της περιοχής.

Η επιστήμη δεν φιμώνεται, αλλά οι επιστήμονες πρέπει να έχουν συναίσθηση της ευθύνης τους απέναντι στην κοινωνία

Επί κομμουνιστικού καθεστώτος στην Αλβανία, τον καιρό στην τηλεόραση της γειτονικής χώρας παρουσίαζε ένας συμπαθέστατος μεσήλικας μετεωρολόγος, ο οποίος, δεν ξέρω με ποια διαδικασία, έπαιρνε προγνωστικά και άλλα στοιχεία από την Ιταλία. Μια μέρα ο συμπαθής μετεωρολόγος αντί να πει: «Miremengjesi te gjitheve» (καλημέρα σε όλους στην αλβανική γλώσσα) είπε: «Buongiorno a tutti» (καλημέρα σε όλους στην ιταλική γλώσσα). Μετά το πέρας του δελτίου τού είπαν: «Περάστε από το τμήμα δι’ υπόθεσίν σας». Δεν γνωρίζω τη συνέχεια, αλλά ο καθένας μας μπορεί να τη φανταστεί.

Όταν νεαρός ακόμα μετεωρολόγος παρουσίαζα τον καιρό στη δημόσια τηλεόραση, δεν έπρεπε να ξεφεύγω καθόλου από την επίσημη πρόγνωση που εξέδιδε το Εθνικό Μετεωρολογικό Κέντρο της ΕΜΥ. Την άλλη μέρα άκουγα τα εξ αμάξης από τους προϊσταμένους μου, ακόμα και όταν κάποια «βεβαιότητα» την έκανα «πιθανότητα» ή το αντίστροφο.

Τελάληδες του τρόμου!

Αχ, χελιδόνι μου!
Ο Αώος και ο κάμπος της Κόνιτσας, του Επαμεινώνδα Ζιακόπουλου

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ  ΕΝΤΑΣΗΣ - ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙΡΙΚΩΝ ΦΑΙΝΟΜΕΝΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΕΜΠΤΗ (21/9) ΩΣ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ (24/9/23) ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗ ΝΕΑ ΕΒΔΟΜΑΔΑ (25-30/9)

ΠΕΜΠΤΗ - ΚΥΡΙΑΚΗ

Από πλευράς επικινδυνότητας δεν προβλέπεται αξιόλογος υετός. Κάποιες καταιγίδες που είναι πιθανό να σημειωθούν αύριο (Πέμπτη) στη ηπειρωτική Ελλάδα και το απόγευμα - βράδυ της Κυριακής (24/9) στη Δ-ΒΔ χώρα θα είναι μεμονωμένες και μικρής διάρκειας.

Οι άνεμοι γενικά δεν θα ξεπεράσουν τα 5 μποφόρ και η θερμοκρασία θα κυμανθεί σε υψηλά για την εποχή επίπεδα.

Πώς μπλέξαμε έτσι; Παρακαλούμε να έρθουν οι φθινοπωρινές βροχές και ταυτόχρονα τρέμουμε μην έρθουν μαζεμένες και πνιγούμε!

Η Τραπεζίτσα από την αυλή του σπιτιού της Χάμκως, μητέρας του Αλή Πασά, κάποιο προχωρημένο φθινόπωρο.
 Φωτ. Νίκος Ζιακόπουλος  

Ο συνδυασμός των υψηλών πιέσεων στα Β. Βαλκάνια με τις χαμηλές πιέσεις στην Α. Μεσόγειο από το βράδυ του νέου εικοσιτετραώρου (Τρίτης) θα αρχίσει να εξασθενεί, με αποτέλεσμα τη βαθμιαία πτώση της έντασης των βόρειων ανέμων σε όλα τα πελάγη. Αναφορικά με την προοπτική βροχών, οι πιθανότητες είναι πολύ περιορισμένες και η θερμοκρασία θα φθάσει τους 32 βαθμούς (Δ. Ελλάδα). 

Η «περίεργη» κατανομή των υψών βροχής της 5ης Σεπτεμβρίου 2023 στη Μαγνησία (Μέρος 2ο)

Αναμφίβολα, η κακοκαιρία «Ντάνιελ» θα αποτελέσει αντικείμενο δεκάδων μελετών, οι οποίες θα μας βοηθήσουν να μάθουμε τι ακριβώς συνέβη στη διάρκειά της και κυρίως στη φάση των πλημμυρών της Μαγνησίας (5/9) και στη φάση των πλημμυρών του θεσσαλικού κάμπου που ακολούθησε (6-7/9). Οι πάσης φύσεως μετεωρολογικές παρατηρήσεις και οι αναλύσεις των μοντέλων είναι τα απαραίτητα εργαλεία για την εξαγωγή συμπερασμάτων, που, εκτός των άλλων, θα μας βοηθήσουν στην αντιπλημμυρική θωράκιση της περιοχής απέναντι στα ακραία φαινόμενα που προκαλεί η αποσταθεροποίηση του κλιματικού συστήματος.

Η «περίεργη» κατανομή των υψών βροχής της 5ης Σεπτεμβρίου 2023 στη Μαγνησία (Μέρος 1ο)

Η Ζαγορά βρίσκεται στην ανατολική (προσήνεμη) πλευρά του Πηλίου σε υψόμετρο 460 μέτρων και η Πορταριά βρίσκεται στη δυτική (υπήνεμη) πλευρά του βουνού σε υψόμετρο 600 μέτρων. Το ύψος του Πηλίου είναι 1624 μέτρα και λίγο νοτιότερα από την κορυφή του βρίσκονται τα Χάνια σε υψόμετρο 1190 μέτρων.

Με δεδομένα το ανάγλυφο της περιοχής και τις συνθήκες ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας που επικρατούσαν την 5^η Σεπτεμβρίου, μπορείτε να εξηγήσετε γιατί:

(α) Το ύψος βροχής που σημειώθηκε τη συγκεκριμένη ημέρα στην Πορταριά ήταν μεγαλύτερο από το ύψος βροχής που σημειώθηκε στη Ζαγορά;

(β) Το ύψος βροχής που σημειώθηκε στον Βόλο τη συγκεκριμένη ημέρα ήταν μεγαλύτερο από το ύψος βροχής που σημειώθηκε στη Σκιάθο;

(γ) Το ύψος βροχής στον Βόλο της 5^ης Σεπτεμβρίου ήταν το μεγαλύτερο 24ωρο ύψος βροχής που σημειώθηκε σε οποιαδήποτε άλλη πόλη ή περιοχή της Θεσσαλίας στη διάρκεια της κακοκαιρίας;

Καλή επιτυχία!

Επούλωση των πληγών, σχεδίαση και άμεση εκτέλεση μικρής κλίμακας αντιπλημμυρικών επεμβάσεων (το πλημμυρογόνο μετόπωρον γαρ εγγύς), έρευνα για κακοτεχνίες, λάθη και παραλείψεις σε όλα τα επίπεδα και σοβαρός σχεδιασμός για την προσαρμογή της χώρας στα νέα καιρικά και κλιματικά δεδομένα!

Με τον ήλιο να γέρνει στην πλατεία του Βοΐου, του Νίκου Κλιάκα.
Αυτή την ομορφιά οφείλουμε να την παραδώσουμε ατόφια στα παιδιά και τα εγγόνια μας!

Ψυχρό μέτωπο στα Β. Βαλκάνια κινείται από τα δυτικά προς τα ανατολικά και δεν αναμένεται να επηρεάσει σημαντικά τον καιρό της χώρας μας. Όμως, σε συνδυασμό με την απογευματινή θερμική αστάθεια, τοπικούς όμβρους μπορεί να προκαλέσει στα ορεινά της κεντρικής και κυρίως της βόρειας Ελλάδας. Κατά τα άλλα, το νέο εικοσιτετράωρο (Παρασκευή), οι άνεμοι θα έχουν ένταση 6 μποφόρ μόνο στο Α-ΝΑ Αιγαίο και το Καρπάθιο και η θερμοκρασία θα φθάσει τους 34 βαθμούς. 

Ο καιρός της εβδομάδας

Ο συνδυασμός των υψηλών πιέσεων στα Β. Βαλκάνια με τις χαμηλές πιέσεις στην Α. Μεσόγειο, που προκαλεί το ενισχυμένο ΒΑ ρεύμα στις ανατολικές και νότες περιοχές της χώρας μας, σταδιακά θα εξασθενήσει, με αποτέλεσμα τη βαθμιαία πτώση της έντασης των ανέμων με ρυθμό περίπου ένα μποφόρ την ημέρα. Κατά τα άλλα, το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη), θα επικρατήσει ηλιοφάνεια και η θερμοκρασία θα φθάσει τους 32 βαθμούς (Δ. Ελλάδα). Επισημαίνεται ότι οι ελάχιστες τιμές της θερμοκρασίας θα είναι σχετικά χαμηλές κι έτσι η ψύχρα τη νύχτα και νωρίς το πρωί στο εσωτερικό της ηπειρωτικής Ελλάδας θα είναι αισθητή. 

Δεν πάει άλλο!

Εδώ και αρκετά χρόνια στον τομέα της Μετεωρολογίας επιχειρησιακό έργο δεν εκτελεί μόνο η ΕΜΥ, αλλά και το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (Ινστιτούτο Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης - ΙΕΠΒΑ) που εποπτεύεται από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας του Υπουργείου Ανάπτυξης, παρόλο που και μόνο από τον τίτλο του προκύπτει ότι το έργο του είναι ερευνητικό. Η επικάλυψη αυτή δεν είναι η μοναδική. Το ΕΑΑ/ΙΕΠΒΑ εκτελεί επιχειρησιακό έργο και στον τομέα της αντιμετώπισης των πυρκαγιών με την έκδοση Ημερήσιων Χαρτών Κινδύνου Πυρκαγιάς που είναι αρμοδιότητα της ΓΓΠΠ.

Ο «Ντάνιελ» αφήνει πίσω του θανάτους, συντρίμμια αλλά και διδάγματα

ΚΡΙΣΙΜΕΣ ΚΑΙ ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ - ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Γιατί η απελθούσα σφοδρή κακοκαιρία ήταν πρωτοφανής;

Για τη μεγάλη διάρκεια, την ένταση και την έκτασή της.

Ποιο είναι το μεγάλης κλίμακας αίτιό της;

Το μπλοκάρισμα τύπου «Ωμέγα» της ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας στην Ευρώπη που προκάλεσε πολύ υψηλές θερμοκρασίες στις κεντρικές περιοχές της ηπείρου μας και κακοκαιρίες στις κεντροδυτικές περιοχές της Ιβηρικής Χερσονήσου και στην περιοχή μας. Ο κανόνας λέει ότι οι περιοχές που βρίσκονται κάτω από ένα τέτοιο μποτιλιάρισμα επί πολλές ημέρες θα έχουν ανώμαλο καιρό (ανομβρία και υψηλές θερμοκρασίες κάτω από τις υψηλές πιέσεις και κακοκαιρίες κάτω από τις χαμηλές πιέσεις). 

Βελτίωση του καιρού

Το βαρομετρικό χαμηλό, που σε συνδυασμό με τις υψηλές πιέσεις των Β. Βαλκανίων προκάλεσε την πρωτοφανή για τα μετεωρολογικά χρονικά του τόπου μας κακοκαιρία του τελευταίου τριημέρου, κατευθύνεται προς τις ακτές της Λιβύης, με αποτέλεσμα την αισθητή βελτίωση του καιρού στη χώρα. Κάποιες βροχές που το νέο εικοσιτετράωρο (Παρασκευή) είναι πιθανό να σημειωθούν στη Θεσσαλία και την Α. Στερεά-Εύβοια θα είναι ασθενείς, σύντομες και τοπικές και δεν θα επιβαρύνουν την κατάσταση. Αντίθετα, με την επικράτηση Β-ΒΑ ανέμων η ατμόσφαιρα πάνω από τις πληγείσες περιοχές, θα γίνει αρκετά ξηρή, με αποτέλεσμα την αύξηση του ρυθμού εξάτμισης των νερών που λιμνάζουν στον θεσσαλικό κάμπο και αλλού. Σε αυτό ελπίζουμε να βοηθήσει και λίγο ο ήλιος. Κατά τα άλλα, η μεγαλύτερη ένταση των ανέμων (7 μποφόρ) θα παρατηρηθεί στο Αιγαίο και η θερμοκρασία θα φθάσει τους 31 βαθμούς (Δ. Ελλάδα). 

Σοβαρός κίνδυνος πλημμυρικών φαινομένων!

ΤΑ ΝΕΟΤΕΡΑ ΤΗΣ ΚΑΚΟΚΑΙΡΙΑΣ (4-6/9/2023)

Α. Τα δύο βασικά παγκόσμια προγνωστικά μοντέλα, σε γενικές γραμμές, ταυτίζονται πλέον στα πολύ μεγάλα ύψη βροχής (επίπεδο συναγερμού 3 - κόκκινη προειδοποίηση) που προβλέπουν για τη Θεσσαλία και τις όμορες περιοχές της καθώς και στη διάρκεια των φαινομένων. Επειδή, η συνοπτική εικόνα της ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας (αποκομμένο χαμηλό στη μέση τροπόσφαιρα ΝΔ της Πελοποννήσου που καθορίζει μεταξύ των άλλων και τη μεγάλης σημασίας σύγκλιση των ΒΑ με τους ΝΑ ανέμους στις κεντροανατολικές ηπειρωτικές περιοχές της χώρας), το ανάγλυφο και άλλοι θερμοδυναμικοί παράγοντες δικαιολογούν τα ύψη βροχής των μοντέλων, ο κίνδυνος πλημμυρικών φαινομένων στη Θεσσαλία, συμπεριλαμβανομένων των Β. Σποράδων, την Πιερία, τη Φθιώτιδα και τη Β. Εύβοια κρίνεται σοβαρός. Στις προαναφερθείσες περιοχές οι ισχυρές βροχές και οι καταιγίδες θα αρχίσουν λίγο πριν από τα μεσάνυχτα και θα συνεχιστούν καθ’ όλη τη διάρκεια της Τρίτης (5/9).

Δυνητικά επικίνδυνη κακοκαιρία

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ  ΕΝΤΑΣΗΣ - ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙΡΙΚΩΝ ΦΑΙΝΟΜΕΝΩΝ ΑΠΟ ΤΗ ΔΕΥΤΕΡΑ (4/9) ΩΣ ΤΗΝ ΤΕΤΑΡΤΗ (6/9/2023)

ΓΕΝΙΚΑ

Η επικείμενη κακοκαιρία θα έχει μεγάλη διάρκεια στις κεντροανατολικές περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας και τα φαινόμενα που θα τη συνοδεύουν (βροχές, καταιγίδες, άνεμοι) κατά τόπους θα είναι έντονα.

Τη Δευτέρα και κυρίως την Τρίτη βροχές τοπικού χαρακτήρα θα εκδηλωθούν και στην περιοχή του Έβρου, όπου θα επικρατήσουν ΒΑ άνεμοι εντάσεως ως τα 6 μποφόρ.

Η κατανομή και η ένταση των φαινομένων στις διάφορες περιοχές της χώρας από μέρα σε μέρα θα παρουσιάζουν διαφορές και το επίπεδο συναγερμού θα αξιολογείται συνεχώς.  

ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ

Τρεις μέρες καλοκαίρι και τρεις φθινόπωρο με… πολλούς αστερίσκους!

Η όμορφη Κορώνη, του Σταύρου Παυλόπουλου 

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

Πιθανοί όμβροι το απόγευμα στα ορεινά της Μακεδονίας.

Άνεμοι: Β-ΒΔ 3 με 5 μποφόρ με ριπές στο Α-ΝΑ Αιγαίο, το Καρπάθιο και το ΝΔ Κρητικό ως τα 6 μποφόρ. 

Θερμοκρασία: στα επίπεδα των τελευταίων ημερών.