Καθώς η κλιματική
αλλαγή αυξάνει τον αριθμό των ακραίων καιρικών φαινομένων, μια από τις
μεγαλύτερες προκλήσεις των Εθνικών Μετεωρολογικών Υπηρεσιών είναι να αποφύγουν τον μύθο του «ψεύτη βοσκού». Ο Κεν Γκράχαμ,
διευθυντής της Εθνικής Υπηρεσίας Καιρού των ΗΠΑ, που ονόμασε το φαινόμενο «προειδοποιητική
κόπωση», πιστεύει -και έχει δίκιο- ότι οι
προειδοποιήσεις για τα ακραία καιρικά φαινόμενα είναι χρήσιμες μόνο εάν
οι άνθρωποι τις προσέχουν.
 |
| Ο υετός (κατανομή, ένταση και διάρκεια), οι άνεμοι και οι θερμοκρασίες θα εξαρτηθούν από το πόσο νότια θα κινηθεί το χαμηλό της Αδριατικής! |
Διαβαθμισμένος δείκτης ακραίων τιμών του υετού (πράσινο χρώμα), των ανέμων (μοβ χρώμα) και των θερμοκρασιών (γκρι - μπλε για τις χαμηλές και κίτρινο - κεραμιδί για τις υψηλές) για την Κυριακή, 28/9/2025. Με άλλα λόγια, στον συγκεκριμένο χάρτη του ECMWF παρουσιάζονται οι σημαντικές αποκλίσεις των τιμών των παραπάνω μετεωρολογικών παραμέτρων από τις κλιματολογικές (μέσες) τιμές του μοντέλου.
Αν και το επιφανειακό χαμηλό που αναμένεται να σχηματιστεί αύριο (Σάββατο)
στο Ιόνιο δεν θα είναι βαθύ, η ισχυρή και επίμονη σύγκλιση των ανέμων στα
χαμηλότερα στρώματα της ατμόσφαιρας και το ανάγλυφο θα προκαλέσουν έκλυση της δυνητικής
αστάθειας που την εποχή αυτή υπάρχει στη Μεσόγειο. Το αποτέλεσμα θα είναι η
εκδήλωση ισχυρών βροχών και καταιγίδων, οι οποίες σε ορισμένες περιοχές θα
έχουν σχετικά μεγάλη διάρκεια λόγω συνεχούς ανατροφοδότησης.
Το νέο εικοσιτετράωρο (Παρασκευή), η χώρα θα βρίσκεται υπό την επίδραση του συνδυασμού των υψηλών πιέσεων στα ΒΑ Βαλκάνια με τι χαμηλές πιέσεις στην Α. Μεσόγειο, με συνέπεια την επικράτηση ισχυρών Β-ΒΑ ανέμων στις ανατολικές και νότιες περιοχές της (βασική ένταση των βοριάδων 6 με 7 μποφόρ). Κατά τα άλλα, οι βροχές που θα σημειωθούν θα είναι τοπικές, σύντομες και κατά κανόνα ασθενείς και στις περισσότερες περιοχές η θερμοκρασία θα κυμανθεί σε επίπεδα κοντά στα κανονικά αυτής της εποχής.
Το Σάββατο (27/9), προβλέπονται τοπικές νεφώσεις με ασθενείς κατά κανόνα βροχές στη Δ. Ελλάδα, την κεντροδυτική Μακεδονία, τη Θεσσαλία και την Α. Στερεά. Τη νύχτα, όμως, προς την Κυριακή στο Ν. Ιόνιο και τη Δ. Πελοπόννησο οι βροχές θα ενταθούν και θα εκδηλωθούν καταιγίδες πιθανώς κατά τόπους ισχυρές. Οι άνεμοι θα πνέουν στα δυτικά ΝΑ έως ΒΑ 4 με 5 μποφόρ και στα ανατολικά Β-ΒΑ 6 με 7 μποφόρ με μικρή εξασθένηση από το απόγευμα. Η θερμοκρασία, γενικά, δεν αναμένεται να ξεπεράσει τους 27 βαθμούς.
 |
| Ήλιος ο βασιλιάς, ο αρχηγός, ο σύντροφος, το ανέσπερο φως, ο κλειδοκράτορας ο μέγας ιεροφάντης, το χρυσό μάτι της μέρας που ¨τα πανθ' ορά"! Η φωτογραφία είναι του Τρύφωνα. |
Σχεδόν στάσιμα βαρομετρικά χαμηλά με κέντρα στη Β. Αδριατική και τη ΝΑ Γαλλία επηρεάζουν με ισχυρές βροχές και καταιγίδες την Ιταλία, τα ΒΔ Βαλκάνια, την Ελβετία, την Αυστρία, τη Ν. Γερμανία και τις Α-ΝΑ περιοχές της Γαλλίας. Στη Β-ΒΑ Ευρώπη επικρατούν χαμηλές θερμοκρασίες, ενώ στις νοτιοανατολικές περιοχές της ηπείρου μας οι συνθήκες, προς το παρόν, είναι σχεδόν καλοκαιρινές. Στη χώρα μας, ειδικότερα, το νέο εικοσιτετράωρο (Τετάρτη), τα κύρια χαρακτηριστικό του καιρού θα είναι η ηλιοφάνεια, οι ασθενείς άνεμοι (μόνο στα νότια πελάγη θα φθάνουν τα 5 μποφόρ) και οι υψηλές για την εποχή μέγιστες τιμές της θερμοκρασίας.
Η χαμηλή προγνωσιμότητα της ατμόσφαιρας συνδέεται με τα λεγόμενα ατμοσφαιρικά μπλοκαρίσματα (εμποδισμούς ή αποκλεισμούς). Τα πιο συνηθισμένα από αυτά είναι:
(α)
Τα τύπου «Ωμέγα» που χαρακτηρίζονται από έναν μεγάλης έκτασης αντικυκλώνα
(αντικυκλώνα εμποδισμού ή αποκλεισμού) πλαισιωμένον από έναν κυκλώνα στα ανάντη
και έναν κυκλώνα στα κατάντη και
(β)
Τα τύπου «Ρεξ» ή «high-over-low» που διασπούν την
κανονική δυτική ροή σε δύο «ισοδύναμα» ρεύματα.
.jpg) |
| Σιγά μην τ' άφηνα για τον ¨Θωμά"! Η φωτογραφία στάλθηκε από τον Νίκο Κλιάκα, τον επονομαζόμενο και "Θωμά" της κλιματικής αλλαγής, ο οποίος σε σχόλιο που ακολουθεί διευκρινίζει την προέλευσή της. |
Τι
είναι η ανομβρία;
Η
ανομβρία είναι μια περίοδος έλλειψης ή ανεπάρκειας των βροχοπτώσεων. Για
παράδειγμα, η θερινή ανομβρία είναι βασική συνιστώσα του κλίματος της περιοχής μας
και δεν είναι σπάνιο φαινόμενο η παράτασή της ως τα μέσα του φθινοπώρου. Στον
αντίποδα της ανομβρίας βρίσκεται η πολυομβρία ή επομβρία (αφθονία βροχής).
 |
| Μεσημέρι της 16ης Σεπτεμβρίου 2025 στο Πεδίο του Άρεως. |
Τον περασμένο μήνα έβλεπα στον κάμπο της Κόνιτσας τους εκτοξευτήρες νερού σε
πλήρη λειτουργία, με τον ήλιο ακόμη ψηλά στον ουρανό. Σήμερα το μεσημέρι, περνώντας
από το Πεδίο του Άρεως, είδα την ίδια εικόνα και θυμήθηκα μια μικρή ιστορία που
μου είπε πριν λίγο καιρό μια φίλη από τη Θεσσαλία. ‘Όταν, ειδικοί σε γεωργικά θέματα,
Ισραηλίτες είδαν στον μεγάλο κάμπο τα «κανονάκια ποτίσματος», έπαθαν σοκ. Βλέπετε,
εκείνοι, εξ ανάγκης, είχαν προ πολλού εφαρμόσει τη στάγδην άρδευση!
Καλό απόγευμα σε όλους!
 |
| Αποχαιρέτα το καλοκαίρι που... κάποια στιγμή θα φύγει. Η φωτογραφία είναι του Τρύφωνα. |
Το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη), η χώρα θα βρίσκεται και πάλι υπό την επίδραση του συνδυασμού των υψηλών πιέσεων στα Β. Βαλκάνια με τις χαμηλές πιέσεις στην Α. Μεσόγειο, με αποτέλεσμα τη διατήρηση των Β-ΒΑ ανέμων με ένταση η οποία πρόσκαιρα στο Αιγαίο θα φθάσει τα 7 μποφόρ. Κατά τα άλλα, αναμένεται παντού ηλιοφάνεια και η θερμοκρασία θα φθάσει στα ηπειρωτικά τους 34 και στα νησιά τους 32 βαθμούς.
Με βάση τα κλιματολογικά στοιχεία της ΕΜΥ της περιόδου 1955-2000, οι μέσες
μέγιστες θερμοκρασίες του Σεπτεμβρίου για τη Θεσσαλονίκη, την Αθήνα (Ν.
Φιλαδέλφεια) και το Ηράκλειο της Κρήτης είναι 27,2, 29,2 και 26,5 βαθμοί αντίστοιχα
και ο μέσος αριθμός ημερών βροχής είναι 5,7, 3,2 και 2,2 ημέρες αντίστοιχα. Η βάσιμη
γενική αίσθηση είναι ότι οι μέσες θερμοκρασίες έχουν αυξηθεί και ο μέσος
αριθμός ημερών έχει μειωθεί, αλλά χωρίς σωστή στατιστική επεξεργασία οι αλλαγές
δεν μπορούν να «ποσοτικοποιηθούν». Το πρόβλημα είναι πιο δύσκολο στην περίπτωση
των θερμοκρασιών, αν πριν δεν έχει γίνει ομογενοποίηση των παρατηρήσεων. Η
μετάβαση από τους συμβατικούς σταθμούς (σταθμούς κλωβού) στους αυτόματους σταθμούς,
οι μετακινήσεις των σταθμών και οι διαλείπουσες λειτουργίες τους είναι οι
βασικοί λόγοι που καθιστούν την ομογενοποίηση αναγκαία. Από τη σύγκριση των
υψών βροχής του εξαμήνου Απριλίου - Σεπτεμβρίου των δεκαετιών πριν και μετά από το 2000 δεν μπορούν να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα λόγω της φύσεως του υετού της θερινής
περιόδου.
.jpg) |
| Βίρα τις άγκυρες για καιρούς παλιακούς, κόντρα στα δεδομένα της νέας κλιματικής πραγματικότητας! Η φωτογραφία είναι του Τρύφωνα. |
Βαρομετρικό χαμηλό στην κεντρική Ευρώπη, συνοδευόμενο από ψυχρό μέτωπο που εκτείνεται ως την κεντρική Μεσόγειο, κινείται βορειοανατολικά. Το νέο εικοσιτετράωρο (Πέμπτη), το μέτωπο αυτό, συνδυαζόμενο με την απογευματινή θερμική αστάθεια, θα προκαλέσει την εκδήλωση τοπικών όμβρων και καταιγίδων στο Β. Ιόνιο, την Ήπειρο, την κεντροδυτική Μακεδονία, τη Θεσσαλία (κυρίως στα ορεινά) και την κεντροδυτική Στερεά Ελλάδα (κυρίως στα ορεινά). Κατά τα άλλα, οι άνεμοι δεν θα ξεπεράσουν τα 5 μποφόρ και η θερμοκρασία θα φθάσει: στα ηπειρωτικά τους 36 και στα νησιά τους 33 βαθμούς.
.png) |
| Τα τελευταία τέσσερα χρόνια, η άνοδος της μέσης θερμοκρασίας των νερών της Μεσογείου είναι σημαντική σε σχέση με τη μέση τιμή της περιόδου 1982-2011. Η κατάσταση αυτή εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους εκδήλωσης ισχυρών βροχοπτώσεων ιδιαίτερα τους φθινοπωρινούς μήνες. |
Το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη), η χώρα θα βρίσκεται και πάλι υπό την επίδραση του συνδυασμού των υψηλών πιέσεων στα ΒΔ Βαλκάνια με τις χαμηλές πιέσεις στην Α. Μεσόγειο, με αποτέλεσμα τη διατήρηση των βόρειων ανέμων με ένταση το πολύ 6 μποφόρ στο Α-ΝΑ Αιγαίο και το Καρπάθιο Πέλαγος. Αναφορικά με τις λοιπές βασικές μετεωρολογικές παραμέτρους, η απογευματινή αστάθεια θα περιοριστεί στα ορεινά της Β-ΒΑ Ελλάδας και η θερμοκρασία δύσκολα θα ξεπεράσει τους 34 βαθμούς.
 |
| Εβδομαδιαίες αποκλίσεις της θερμοκρασίας στα 2 μέτρα και του υετού της περιόδου 8-15/9/2025. Πηγή: ECMWF. |
Α. Σχετικά υψηλές θερμοκρασίες στις περισσότερες περιοχές της χώρας και
κυρίως στην ηπειρωτική Ελλάδα.
Η εσπερινή σκιά-φουγάρο ενός σωρείτη της Νεμέρτσικας, του Νίκου Ζιακόπουλου
Η διάταξη των βαρομετρικών φαινομένων στη ΝΑ Ευρώπη, με τις υψηλές πιέσεις στα Β. Βαλκάνια και τις χαμηλές πιέσεις στην Α. Μεσόγειο, θα διατηρηθεί τουλάχιστον ως τα μέσα της επόμενης εβδομάδας. Αυτό σημαίνει ότι και οι βοριάδες που πνέουν εξαιτίας αυτής της διάταξης θα συνεχιστούν με βασικές εντάσεις: στο Ιόνιο 3 με 4 και στο Αιγαίο 5 με 6 μποφόρ.
 |
| Στο Γανναδιό της Κόνιτσας, 31-8-2025. |
Βαρομετρικά χαμηλά, συνοδευόμενα από μέτωπα κακοκαιρίας, προκαλούν ισχυρές βροχές και καταιγίδες στις περισσότερες χώρες της δυτικής, κεντρικής και βόρειας Ευρώπης καθώς και στην Ιταλία. Στη χώρα μας, το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη), τα βασικά χαρακτηριστικά του καιρού θα είναι η ηλιοφάνεια και οι σχετικά υψηλές θερμοκρασίες (μέγιστες τιμές στα ηπειρωτικά 35 με 37 βαθμοί). Κατά τα άλλα, οι Β-ΒΔ άνεμοι στο Ιόνιο δεν θα ξεπεράσουν τα 4 μποφόρ, αλλά στα ανατολικά και νότια πελάγη θα φθάσουν τοπικά τα 6 μποφόρ.
.jpg)