Ένας πίνακας, χίλιες λέξεις!

 

Βασικά σχόλια επί των μετεωρολογικών παρατηρήσεων της ανώτερης ατμόσφαιρας που έγιναν στις 14:00 τοπ. ώρα στην Αθήνα:

- Respect στα 500 hPa που με τη βοήθεια του ζεστού και υγρού Αιγαίου, δημιούργησαν συνθήκες εξαιρετικής αστάθειας και οδήγησαν στην εκδήλωση καταιγίδων οιονεί φθινοπωρινών!

- Μετά την «προδοσία» της θερμοκρασίας στα 850 hPa, οι νιφάδες αγωνίστηκαν ηρωικά και κατάφεραν να διατρέξουν απόσταση ακόμα και 400 μέτρων κάτω από το επίπεδο παγοποίησης.

- Βλέποντας η ατμόσφαιρα τη διαμάχη των παιδιών της, βρήκε τη λύση των χιονοσφαιριδίων!

- Τα μοντέλα είναι αναντικατάστατα, αλλά όχι τέλεια!

Καλησπέρα σε όλους

Τρίτη αξιολόγηση της έντασης - επικινδυνότητας των καιρικών φαινομένων της Τρίτης (30/1)

Α) Οι διαφορές μεταξύ των δύο βασικών μοντέλων είναι εμφανείς τόσο ως προς τις καθ’ ύψος θερμοκρασίες όσο και ως προς την κατανομή του υετού. Συγκεκριμένα, στη χαμηλή τροπόσφαιρα πάνω από την Α. Στερεά - Εύβοια οι θερμοκρασίες του ECMWF είναι κατά 1 με 1,5 βαθμούς υψηλότερες από τις αντίστοιχες θερμοκρασίες του GFS. Αυτό επιβεβαιώνεται και από τη σημερινή ανάλυση (00:00 UTC), στην οποία η θερμοκρασία στην Αθήνα στο ύψος των 1.500 μέτρων ήταν μείον -4 βαθμοί όπως προέβλεπε το ECMWF και όχι μείον 5 βαθμοί που έλεγε το GFS. Ένας βαθμός διαφοράς σημαίνει μεταβολή του υψομέτρου χιονόπτωσης ακόμα και κατά 100 με 150 μέτρα. Αναφορικά με την κατανομή του υετού, γενικά η προσομοίωση του GFS φαίνεται ρεαλιστικότερη, αλλά όχι και ως προς τη μορφή που θα έχει αυτός σε οριακές περιπτώσεις.

Δεύτερη αξιολόγηση της έντασης - επικινδυνότητας των καιρικών φαινομένων του επόμενου τετραημέρου

Σε γενικές γραμμές ισχύουν τα αναφερόμενα στην πρώτη αξιολόγηση της κακοκαιρίας. Με βάση όμως τα νεότερα στοιχεία, αξίζει τον κόπο να κάνουμε τις παρακάτω επισημάνσεις:

Α) Την Τρίτη ενεργοποιείται πλήρως ο μηχανισμός χιονοπτώσεων υπό την επίδραση του Αιγαίου. Αυτό κυρίως γιατί: (α) η διαφορά των 23 βαθμών μεταξύ της θερμοκρασίας των νερών του Β. Αιγαίου και του αέρα στα 1.500 μέτρα θα οδηγήσει σε συνθήκες έντονης αστάθειας (εκδήλωση χιονοκαταιγίδων) και (β) η διάτμιση του ανέμου από τα 1.500 ως τα 3.000 μέτρα είναι μικρή και ως προς την ένταση και ως προς τη διεύθυνσή του. Μπορεί να πει κάποιος ότι το δεύτερο ισχύει σε μεγάλο βαθμό και ως τα 5.500 μέτρα. Οι χαμηλές θερμοκρασίες στα 5.500 μέτρα, ο στροβιλισμός και η κατανομή της υγρασίας στην περιοχή θα ενισχύσουν ακόμα πιο πολύ τον προαναφερθέντα μηχανισμό.

Πρώτη αξιολόγηση της έντασης - επικινδυνότητας των καιρικών φαινομένων του επόμενου τετραημέρου

ΣΑΒΒΑΤΟ (27/1)

Δεν προβλέπεται αξιόλογης έντασης υετός.

Άνεμοι ΒΔ 5 με 7 μποφόρ.

ΚΥΡΙΑΚΗ (28/1)

Σποραδικές καταιγίδες στο Αιγαίο και την Κρήτη.

Τοπικές χιονοπτώσεις, όχι μεγάλης έντασης, στα ορεινά-ημιορεινά της Εύβοιας και στα ορεινά της Αττικοβοιωτίας και της Κρήτης.

Επικράτηση Β-ΒΑ ανέμων με ένταση ως τα 7 μποφόρ.

Τότε και τώρα!

Πριν από κάποιες δεκαετίες κάποιοι μετεωρολόγοι, μεταξύ των οποίων και η ταπεινότητά μου, προσπαθήσαμε να βγάλουμε την επιχειρησιακή μετεωρολογία από την ανυποληψία (τα ανέκδοτα με τους Ινδιάνους  κ.λπ. αντηχούν ακόμα στα αφτιά μου). Αναμφίβολα, η αριθμητική πρόγνωση του καιρού μάς βοήθησε αφάνταστα στο έργο μας, αλλά και ο σεβασμός που δείχναμε τόσο προς την επιστήμη όσο και προς τους αποδέκτες των προγνώσεών μας έπαιξαν το ρόλο τους.

Τότε, αυτοδίδακτοι όλοι μας, είχαμε βρει τον τρόπο μας να επικοινωνούμε με τους θεατές, τους ακροατές και τους αναγνώστες των προγνώσεών μας. Ο προσωπικός μου κανόνας ήταν ότι πρέπει να λειτουργούμε κατά 70% ως επιστήμονες και κατά 30% ως δημοσιογράφοι. Στις μέρες μας τα παραπάνω ποσοστά αντιστράφηκαν, αλλά δεν στεναχωριέμαι πολύ για αυτό. Με λυπεί βαθύτατα το γεγονός ότι ορισμένοι παρουσιαστές των μοντέλων του καιρού από τα ΜΜΕ και τα δίκτυα κοινωνικής δικτύωσης λειτουργούν κατά 30% ως δημοσιογράφοι και κατά 70% ως τίποτε για μην πω αρνητικά αναφορικά με την προσφορά τους στην επιστήμη και την κοινωνία. 

Τρεις μέρες Μαΐστρος και άλλες τρεις Γραίγος!

Ο "Averell Dalton", κατ'ευφημισμόν "Ελπίδα", στο μπαλκόνι του "δάσκαλου" στις 24-1-2022.
Φωτ. Κατερίνα Παπαχρήστου

Οι συνθήκες της ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας στη ΝΑ Ευρώπη είναι ευνοϊκές για να επικρατήσουν στη χώρα μας ΒΔ άνεμοι εντάσεως ως τα 7 μποφόρ (Δωδεκάνησα). Κατά τα άλλα, το νέο εικοσιτετράωρο (Πέμπτη, βροχές ή χιονοπτώσεις δεν προβλέπονται και η θερμοκρασία θα σημειώσει άνοδο κυρίως ως προς τις μέγιστες τιμές της. Πάντως, ο παγετός τη νύχτα και νωρίς το πρωί στο εσωτερικό της ηπειρωτικής Ελλάδας, αν και εξασθενημένος, θα συνεχιστεί. 

Με χιόνι ή χωρίς χιόνι, η φύση της πατρίδας μας είναι πανέμορφη!

Κυπαρισσία, του Σταύρου Παυλόπουλου

Η πιθανή εξέλιξη του καιρού ως τα τέλη του μήνα

Η απουσία αξιόλογου υετού φαίνεται ότι θα είναι το κύριο χαρακτηριστικό του καιρού στη χώρα μας ως τα τέλη του μήνα. Από πλευράς ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας, η ενίσχυση του αντικυκλώνα των Αζορών και η προς ανατολάς επέκτασή του είναι καθοριστική και δεν θα αφήσει περιθώρια στη δημιουργία υετοφόρων καταστάσεων στην περιοχή μας. 

Στο… παρά πέντε της επικείμενης κακοκαιρίας!

Κατακόρυφο προφίλ της ατμόσφαιρας πάνω από τη Θεσσαλονικη της 06ης και της 18ης UTC ώρας της 20ης Ιανουαρίου 2024 με βάση τα στοιχεία του ECMWF

Η πρόγνωση για την επικείμενη κακοκαιρία που αναρτήθηκε πριν από τρεις ημέρες εξακολουθεί να ισχύει σε μεγάλο βαθμό τόσο ως προς τις συνθήκες της ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας που θα επικρατήσουν όσο και ως προς τις επιπτώσεις αυτής της κυκλοφορίας στον καιρό. 

Ρηχό μεσογειακό χαμηλό, βορειοβαλκανικός αντικυκλώνας, καλή σύγκλιση και οριακά ψυχρή κατώτερη τροπόσφαιρα για χαμηλό βόρειο χιόνι!

"Το ξεθάρρεμα", του Τρύφωνα

Καθαρά χειμωνιάτικες καιρικές συνθήκες με κρύο και χιονοπτώσεις αναμένονται στη ΒΔ Ευρώπη καθώς και στις κεντρικές και βόρειες περιοχές της ηπείρου μας. Στις περιοχές που βρέχονται από τη Μεσόγειο, προς το παρόν, επικρατούν φθινοπωρινές θερμοκρασίες και οι βροχές είναι περιορισμένες. Στη χώρα μας, ειδικότερα, τόσο το νέο εικοσιτετράωρο (Πέμπτη) όσο και την Παρασκευή (19/1), τα βασικά χαρακτηριστικά του καιρού θα είναι οι πολύ υψηλές για την εποχή θερμοκρασίες, οι Ν-ΝΔ άνεμοι με ένταση ως τα 7 μποφόρ και οι τοπικές ομίχλες το πρωί στο εσωτερικό της ηπειρωτικής Ελλάδας. Οι βροχές που θα σημειωθούν θα περιοριστούν βασικά στις προσήνεμες στο ΝΔ ρεύμα περιοχές (Δ-ΒΔ Ελλάδα, Α. Αιγαίο, Δωδεκάνησα και παράκτια Α. Μακεδονίας - Θράκης). 

Πτώση θερμοκρασίας Σαββατοκύριακου: το περίσσιο (ECMWF) είναι ψεύτικο, το λιγοστό (GFS) είναι ντροπαλό!

Στο βουνό των Κενταύρων, 13-1-2024. Φωτ. Βασίλης Καραλής

Βαρομετρικό χαμηλό στη Ν. Αδριατική, συνοδευόμενο από μέτωπα κακοκαιρίας, κινείται Α-ΒΑ, ενώ υψηλές πιέσεις καλύπτουν την Τουρκία. Με αυτές τις συνθήκες ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας, το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη), οι άνεμοι στην περιοχή μας θα πνέουν γενικά από δυτικές διευθύνσεις με ένταση ως τα 7 μποφόρ (Αιγαίο) και βροχές αναμένεται να σημειωθούν στη Δ. Ελλάδα (νωρίς το πρωί) και στις ανατολικές και νότιες νησιωτικές περιοχές της χώρας (κυρίως στο Α. Αιγαίο και τα Δωδεκάνησα). Η θερμοκρασία θα σημειώσει άνοδο ως προς τις μέγιστες και ιδιαίτερα ως προς τις ελάχιστες τιμές της (σημαντική υποχώρηση της παγωνιάς).

Αξιολόγηση έντασης - επικινδυνότητας καιρικών φαινομένων επόμενου εξαημέρου

Καλλιτεχνική και συναισθηματική αξία, του Τρύφωνα.

ΣΑΒΒΑΤΟ (13/1)

Τοπικές χιονοπτώσεις, κατά κανόνα ασθενείς και πρόσκαιρες, στα ορεινά - ημιορεινά της Μαγνησίας, των Β. Σποράδων, της Εύβοιας, της Φθιώτιδας, της Βοιωτίας και στις ορεινές περιοχές της Α - ΒΑ Πελοποννήσου και της Κρήτης.

Άνεμοι Β-ΒΑ με ένταση 6 με 7 μποφόρ και ριπές στα ανατολικά και τα νότια πελάγη ως τα 8 μποφόρ.

Πτώση θερμοκρασίας.

Χειμώνας με το… ζόρι

Καλότυχα είναι τα βουνά ποτέ τους δεν γερνάνε και με τα χιόνια π' αγαπούν χαίρονται και γλεντάνε (Η παραλλαγή είναι του Δ. Ζιακόπουλου).
Η φωτογραφία του Ταΰγετου είναι του Νώντα Καμαρινού. 

Βαρομετρικό χαμηλό στο Τυρρηνικό Πέλαγος, συνοδευόμενο από μέτωπα κακοκαιρίας, κινείται Α-ΝΑ και τις απογευματινές - βραδινές ώρες του νέου εικοσιτετραώρου (Πέμπτης) θα προκαλέσει τοπικές βροχές στη Δ-ΝΔ Ελλάδα. Με την προς ανατολάς κίνηση του προαναφερθέντος χαμηλού, οι άνεμοι στο Ιόνιο θα στραφούν σε Α-ΝΑ, αλλά στα ανατολικά και νότια πελάγη οι Β-ΒΔ άνεμοι θα συνεχιστούν με ένταση ως τα 7 μποφόρ (πρωινές ώρες στο ΝΑ Αιγαίο και το Καρπάθιο). Αναφορικά με τη θερμοκρασία, οι μέγιστες τιμές της θα ανέβουν κατά 1 με 2 βαθμούς, αλλά οι ελάχιστες τιμές θα παραμείνουν χαμηλές και ο παγετός κατά τόπους στη Β. Ελλάδα θα είναι ισχυρός. 

Αξιολόγηση έντασης - επικινδυνότητας καιρικών φαινομένων εβδομάδας

 

Πολύκαρπη Αριδαίας με θέα το Καϊμακτσαλάν, 5-1-2024. Φωτ. Πέτρος Δρακούλης

ΤΡΙΤΗ (9/1)

Τοπικές καταιγίδες βασικά στο Α. Αιγαίο, τις Κυκλάδες, την Κρήτη και τα Δωδεκάνησα (κίτρινη προειδοποίηση).

Χιονοπτώσεις στα ορεινά - ημιορεινά κυρίως της Θεσσαλίας, Α. Στερεάς και Εύβοιας (κίτρινη προειδοποίηση).

Άνεμοι Β-ΒΑ με ένταση ως τα 9 μποφόρ (ΒΑ Αιγαίο).

Πτώση θερμοκρασίας.

Στο μεταίχμιο δύο μεταβολών του καιρού

Μέση ετήσια θερμοκρασία στην Ελλάδα (μέσος όρος ετήσιων θερμοκρασιών 43 μετεωρολογικών σταθμών της ΕΜΥ) από το 1960 έως 2023. Η γκρι γραμμή απεικονίζει τη μέση ετήσια θερμοκρασία και η κόκκινη την εξομάλυνση της καμπύλης των ετήσιων θερμοκρασιών. Πηγή:  http://www.emy.gr/emy/el/climatology/apotimisi_thermokrasion

Η παρούσα κακοκαιρία βαίνει εξασθενούμενη και από την Τρίτη (9/1) έρχονται βοριάδες, κρύο και επιλεκτικές χιονοπτώσεις για τις οποίες θα πούμε περισσότερα στην επόμενη ανάρτηση. Σήμερα θέλω να αναφερθώ στην εξαιρετική εργασία μετεωρολόγων της ΕΜΥ, οι οποίοι χρησιμοποιώντας τις παρατηρήσεις θερμοκρασίας 43 μετεωρολογικών σταθμών που λειτουργούν αδιάλειπτα από το 1960 έως σήμερα σύμφωνα με τα πρότυπα και τις απαιτήσεις του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού (WMO), αποτύπωσαν, πέρα πάσης αμφιβολίας, την πορεία της θερμοκρασίας τα τελευταία  63 χρόνια στη χώρα μας.

Η αξιοσημείωτη κακοκαιρία του Σαββατοκύριακου (6-7/1/2024)

ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΕΙΣ

Πιθανοί κίνδυνοι από πτώσεις κυρίως δένδρων και στη Δ-ΒΔ Ελλάδα από πλημμυρικά φαινόμενα μικρής κλίμακας και κατολισθήσεις. 

ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ

ΣΑΒΒΑΤΟ (ΘΕΟΦΑΝΕΙΑ)

Ισχυρές βροχές και καταιγίδες τις βραδινές - νυχτερινές ώρες στα νησιά του Ιονίου, την Ήπειρο, τη Δ. Στερεά Ελλάδα και τη Δ-ΒΔ Πελοπόννησο (πορτοκαλί προειδοποίηση).  

Άνεμοι νότιοι με ένταση ως τα 9 μποφόρ από τις προμεσημβρινές ώρες στη Δ - ΒΔ Ελλάδα και τη νύχτα στο Α - ΒΑ Αιγαίο. 

Αξιολόγηση έντασης - επικινδυνότητας καιρικών φαινομένων Σαββατοκύριακου (6-7/1/2024)

ΓΕΝΙΚΑ

Αξιοσημείωτης έντασης κακοκαιρία με κύρια χαρακτηριστικά τους θυελλώδεις Ν-ΝΔ ανέμους και τις κατά τόπους ισχυρές βροχές. 

ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ

Ο καιρός του επόμενου τετραημέρου

Στην παραλία της Καλαμάτας, του Σταύρου Παυλόπουλου

Η από τα δυτικά προς τα ανατολικά ατμοσφαιρική κυκλοφορία (ζωνική κυκλοφορία) στην Ευρώπη έχει ως αποτέλεσμα την επικράτηση πολικών θερμοκρασιών στις βορειότερες περιοχές της ηπείρου μας και φθινοπωρινών θερμοκρασιών στις μεσογειακές περιοχές. Στη χώρα μας, ειδικότερα, το νέο εικοσιτετράωρο (Τετάρτη), η θερμοκρασία θα κυμανθεί σε επίπεδα κατά 3 με 5 βαθμούς υψηλότερα από τα κανονικά αυτής της εποχής και θα επικρατήσουν άνεμοι δυτικών διευθύνσεων με ένταση ως τα 6 μποφόρ. Κατά τα άλλα, ασθενείς βροχές θα σημειωθούν στις προσήνεμες περιοχές. 

Καλή Χρονιά, φίλοι μου!

Η σύνθεση είναι του Λευτέρη Σταθόπουλου