![]() |
| Η φωτογραφία είναι του Τρύφωνα |
Η λέξη φθινόπωρο είναι αρχαία και είναι σύνθεση αποτελούμενη από το ρήμα φθίνω (λιγοστεύω, ελαττώνομαι) και την οπώρα (φρούτο). Άλλη αρχαία λέξη για το φθινόπωρο είναι το μετόπωρον, που ετυμολογείται με παρόμοιο τρόπο. Το φθινόπωρο λέγεται και χινόπωρο, λέξη που κατά τον Νίκο Σαραντάκο παρετυμολογείται από το χύνω, επειδή τα φυτά “χύνουν” τα φύλλα τους.
Σχετικό με αυτό είναι και το γεγονός ότι στη Β. Αμερική για το φθινόπωρο κυρίαρχη είναι η λέξη fall, προφανώς από το fall of the leaf (πτώση των φύλλων). Να σημειωθεί ότι τον 16ο αιώνα η λέξη fall χρησιμοποιούνταν και στην Αγγλία, από όπου τη μετέφεραν οι πρώτοι άποικοι, αλλά στη συνέχεια στη μητρόπολη επικράτησε η λέξη autumn. Σε κάθε περίπτωση, δεν είναι τυχαίο ότι η πιο χαρακτηριστική εικόνα που συνδέεται με το φθινόπωρο είναι η εικόνα των κίτρινων και των πεσμένων φύλλων.
.jpg)
Μιας και ο λόγος για την Αγγλία, ακόμα κι εκεί υπάρχει ανησυχία για το νερό, καθώς οι επτά πρώτοι μήνες του 2025 ήταν οι πιο ξηροί από το 1976 και οι ταμιευτήρες είναι γεμάτοι στο 56,1% της χωρητικότητας τους, όπως επισημαίνει το Skynews. Δεν είναι λίγοι όσοι υποστηρίζουν ότι η Αγγλία ενδέχεται να βιώσει μεγάλη λειψυδρία μέχρι το 2050, αν δεν γίνει καλύτερη διαχείριση του νερού.
ΑπάντησηΔιαγραφήΛόγω διαρροών στο δίκτυο, κάθε μέρα χάνεται νερό που θα μπορούσε να γεμίσει 1.076 πισίνες ολυμπιακών διαστάσεων στην Αγγλία. Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι έχουν γίνει ιδιωτικές επενδύσεις για να επισκευαστούν όλοι οι αγωγοί και να κατασκευαστούν εννέα νέοι ταμιευτήρες.
Σύμφωνα με το MetOffice τον Αύγουστο έπεσε το 62% των βροχοπτώσεων που αναμένονταν βάσει μέσου όρου του μήνα. Και οι μετεωρολόγοι ανησυχούν, διότι παγιώνονται καιρικά μοτίβα με μεγάλες ξηρασίες, οι οποίες διακόπτονται από αιφνίδιες πλημμύρες, κάτι που δεν βοηθάει καθόλου τον υδρολογικό κύκλο.
Η ερμηνεία του "χινόπωρο" ως παρετυμολόγηση από το "χύνω" είναι πιο αυθαίρετη και από τις ίδιες τις λαϊκές παρετυμολογήσεις. Η πραγματική εξήγηση είναι η λεγόμενη παραφθορά, δηλαδή η σταδιακή μεταβολή/αλλαγή ή αλλοίωση (όπως το δει κανείς) κάποιων φθόγγων της αρχικής λέξης. Αυτή η παραφθορά καθίσταται πιο συχνή και πιο εύκολη μεταξύ συγγενικών ή παρόμοιων φθόγγων. Στη συγκεκριμένη περίπτωση το δασύ χειλικό "φ" αντικαταστάθηκε από το αντίστοιχο δασύ της ομάδας των ουρανικών, δηλαδή από το "χ". Το ακόλουθο "θ" χάθηκε λόγω της μεταβολής. Η εναλλαγή δασέων συμφώνων είναι συνηθισμένη, και ειδικά η αμοιβαία εναλλαγή του "φ" με το "χ" την συναντάται σε λέξεις όπως η χούφτα, η οποία λέγεται και φούχτα (η φούχτα μάλιστα είναι η σωστότερη εκδοχή, καθώς ετυμολογείται από την αρχαία λέξη πυκτή, δηλαδή τη γροθιά, από όπου και η πυγμαχία, το πυξ (λαξ), με αντικατάσταση του ψιλού "π" από το δασύ "φ" και του "υ" από το "ου" ). Συνεπώς η εξήγηση του "χινόπωρου" είναι φωνολογική και όχι σημασιολογική. Άλλωστε το β΄ συνθετικό της λέξης δεν είναι το φύλλο, ώστε να θεωρήσουμε ότι "χύνονται φύλλα", όπως επίσης τα φύλλα στην πραγματικότητα δεν χύνονται από τα δέντρα αλλά απλώς πέφτουν. Είναι, λοιπόν, και πραγματολογικά άτοπον και παρατραβηγμένο.
ΑπάντησηΔιαγραφήΠ. Λουπάσης - Φιλόλογος
Χανιά Κρήτης
Πολύ σωστός κ. Λουπαση
ΔιαγραφήΤα ίδια σκεπτόμουν και εγώ Παναγιώτη . Καθαρή παραφθορά ............... .-
ΔιαγραφήΈλα όμως που ευρέως η σχετική λεξικογραφία δέχεται την παρετυμολόγηση εκ του "χύνω" . Ακόμα και ο Μπαμπινιώτης ! . ------======Π.Α.
Με έπεισες και μένα, Παναγιώτη. Ευχαριστούμε πολύ.
ΔιαγραφήΕυχαριστούμε πολύ Θάνο και Πέτρο για τη μαρτυρία σας.
Χρόνια πολλά, κε. Ζιακόπουλε, για την ονομαστική σας εορτή! Χρόνια πολλά και στους υπόλοιπους εορτάζοντες του blog.
ΔιαγραφήΌσον αφορά το "χινόπωρο" και την ετυμολογία του, φίλε Πέτρο, όλες οι εκδοχές είναι απολύτως σεβαστές. Κατέθεσα απλώς τη δική μου, αυστηρά φωνολογική, εκδοχή. Άλλωστε στην ετυμολογία σε πάρα πολλές περιπτώσεις δεν υπάρχει απόδειξη, αλλά απλώς ενδείξεις. Κατά την ταπεινή μου άποψη, ωστόσο, τα φθογγικά πάθη είναι "απτά" και ανιχνεύσιμα, άρα αποτελούν πιο ασφαλή οδηγό σε περιπτώσεις αβέβαιης ετυμολόγησης.
Με εκτίμηση
Π. Λουπάσης
Συμφωνώ απόλυτα -αν και δεν είμαι φιλόλογος- με τον Παναγιώτη. Χρόνια Πολλά σε όλους και ειδικά στον διαχειριστή του blog και τους συνονόματους-ες!
ΔιαγραφήΔεν το βλέπω πάλι δάσκαλε ,νομίζω ότι ο Οκτώβριος κάποιες μέρες ήταν απλά αναλαμπή,η Όθρυς πάντως πολύ λίγα φαινόμενα μέχρις στιγμής και η ζέστη πλέον τις δύο τελευταίες μέρες να ειναι έντονη για την εποχή Χρήστος
ΑπάντησηΔιαγραφήΣχολείο τα σχόλια σου Δάσκαλε ! Καλό απόγευμα, ΧΡΟΝΙΑ ΚΑΛΑ, σ' εσένα, και σε όσους άλλους......από Κιάτο με αγάπη, και ΔΒΔ μέτριας έντασης.
ΑπάντησηΔιαγραφήόπως βλέπω εγώ από τώρα έως τις 4 Νοεμβρίου τουλάχιστον θα έχουμε καλοκαιρία.Μετά από εκεί και έπειτα μπορεί να αλλάξει η κυκλοφορία και να ευνοηθούμε περισσότερο από βροχές.Για να δούμε τι θα γίνει στις πρώτες μέρες του Νοεμβρίου.Ας ελπίσουμε ο Νοέμβρης να μας δώσει πολύ περισσότερα καιρικά φαινόμενα πανελλαδικά και όχι μεμονωμένα όπως ο Οκτώβρης, ώστε να γεμίσουν με νερό τα ποτάμια,οι λίμνες ,οι πηγές,οι ταμιευτήρες και τα φράγματα.Εδώ στην Εύβοια η κατάσταση είναι απελπιστική όσον αφορά τα νερά,ούτε ένα ποτάμι δεν κυλάει,ο τόπος έχει τεράστια ανάγκη τα πολλά νερά,πρέπει οπωσδήποτε ο Νοέμβρης να είναι πολύ βροχοφόρος για όλη την χώρα και για την Εύβοια στην οπία μένω.ας ελπίσουμε ο Νοέμβρης να μας αποζημιώσει όλους μας υετικά και να μην μείνει κανένας μας παραπονεμένος.
ΑπάντησηΔιαγραφήΤουλάχιστον φέτος, νιώσαμε εδώ στα κεντρικά, όπως και αλλού, κατά τα λεγόμενα της παρέας μας, ότι είναι φθινόπωρο. Γλυκιές ημέρες με ιδανική θερμοκρασία, βροχούλες κατά διαστήματα, και ελαφρύ ή καθόλου αεράκι.
ΑπάντησηΔιαγραφήΜαζί με τα φύλλα, μη ξεχνάμε και τα φρούτα και καρπούς που πέφτουν σωρηδόν(κάστανα,καρύδια,μήλα,ρόδια,κ.ά.)..
Ευχαριστούμε Δάσκαλε, και να είσαι καλά να σε απολαμβάνουμε, χαιρόμενος την ονομαστική σου γιορτή αύριο, καθώς και οι υπόλοιποι Δημήτρηδες της παρέας!
Υπερβολική ζέστη για την εποχή στην Ξάνθη με την ανομβρία να συνεχίζεται. Τουλάχιστον για μια εβδομάδα φαίνεται να έχουμε ζεστές μέρες με Θερμοκρασία στους 21 - 22 βαθμούς.
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαιρός του είναι. Μια χαρά θερμοκρασία εποχής είναι 18-24 βαθμοί
ΔιαγραφήΚάνεις λάθος. Την τελευταία εβδομάδα του Οκτώβρη η θερμοκρασία εδώ πάντα έπεφτε κάτω από τους 20 βαθμούς γύρω στους 18-19 βαθμούς αλλά φυσικά εδώ και αρκετά χρόνια λόγω της κλιματικής αλλαγής και αυτό άλλαξε. Μιλάω πάντα για την μέγιστη. Καιρός του όπως λες μπορεί να είναι φίλε για την περιοχή σου. Αλλωστε όπως πιθανόν γνωρίζεις όλες οι περιοχές της χώρας μας δεν έχουν το ίδιο κλίμα.
ΔιαγραφήΜέση μέγιστη Οκτωβρίου στην Αλεξανδρούπολη 20,4 βαθμοί και στη Θεσσαλονίκη 21,2.
ΔιαγραφήΠηγή ΕΜΥ
Υπερβολική θα ήταν η ζέστη με 25 βαθμούς
Άλλο Θεσσαλονίκη, άλλο Ξάνθη... Και εξάλλου μίλησα για την τελευταία εβδομάδα του Οκτώβρη... Όλοι αυτό λένε εδώ ότι έχει πολλή ζέστη για την εποχή. Αλλά εσύ που είσαι από αλλού μάλλον ξέρεις καλύτερα φαίνεται..
Διαγραφή\\Μέση μέγιστη Οκτωβρίου στην Αλεξανδρούπολη 20,4 βαθμοί και στη Θεσσαλονίκη 21,2.
ΔιαγραφήΠηγή ΕΜΥ
Υπερβολική θα ήταν η ζέστη με 25 βαθμούς //
OXI!
Εχουμε 26 Οκτωβρη και ετσι ειναι παραπλανητικη η μεση μεγιστη θερμοκρασια Οκτωβρη. Με τα κλιματικα της εκαστοτε μερας θα συγκρινουμε.
Ετσι για Ξανθη πχ ειχαμε τις τελευταιες μερες για τις μεγιστες θερμοκρασιες:
22 Οκτωβρη +2.4 °C πανω απο τα κλιματικα
23 Οκτωβρη +4.4 °C πανω απο τα κλιματικα
24 Οκτωβρη +4.6 °C πανω απο τα κλιματικα
25 Οκτωβρη +3.8 °C πανω απο τα κλιματικα
26 Οκτωβρη +3.5 °C πανω απο τα κλιματικα
Τα κλιματικα 1961-1990.
Να σημειωθει πως οι περιπου 4 βαθμοι Κελσιου πανω απο τα κλιματικα για την προκειμενη περιπτωση, σημαινουν οτι ειμαστε στο στο 5 % των περιπτωσεων θερμοκρασιας για την εκαστοτε μερα, εχουμε δηλαδη μια παρα πολυ θερμη μερα.
Αμήν. Αυτό ακριβώς είπα και εγώ.
ΔιαγραφήΧρόνια πολλά κύριε Ζιακόπουλε, σε όλους τους Δημήτρηδες και φυσικά στην εορτάζουσα Θεσσαλονίκη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΧρόνια πολλά κ. Ζιακόπουλε. Κάνει και ωραία μέρα στη γιορτή σας. Να χαίρεστε και την οικογένεια σας.
ΑπάντησηΔιαγραφήΧρόνια πολλά και στον Δημήτρη Ρ. από Φθιώτιδα, στο. Δημήτρη από Κορινθία και σε όσες και όσους ακόμα γιορτάζουν.
Καλημέρα από τη νεφελώδη Στοκχόλμη.Χρονια πολλά στον κύριο Ζιακοπουλο και σε όσους άλλους γιορτάζουν .Ενδεικτικο του θερμότερου του κανονικού φθινοπώρου είναι ότι πολλά δέντρα ακόμη έχουν τα χρυσά φύλα τους παρόλο που είναι τέλη Οκτωβρίου.Μακης Στοκχόλμη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΔάσκαλε,χρόνια σας πολλά,χρόνια ευτυχισμένα,με ευλογία και πολλές χαρές!
ΑπάντησηΔιαγραφήΕύχομαι τα καλύτερα!
Χρόνια πολλά και στον Δημήτρη από δυτική Φθιώτιδα και τον Δημήτρη από κεντρική Κορινθία!
Ο Άγιος Δημήτριος να μας προστατεύει υπό την σκέπη του.
Καλή και όμορφη Κυριακή σε όλους.
Και στον δικό μας Δημήτρη Νάκο χρόνια πολλά!
ΔιαγραφήΧρόνια πολλά, ευλογημένα και υγεία εύχομαι στον Δάσκαλο μας από την Ξάνθη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΧρόνια πολλά και καλά στον οικοδεσπότη και σε όλους τους φίλους του μπλογκ που γιορτάζουν!
ΑπάντησηΔιαγραφήΧρόνια πολλά και στους υπόλοιπους Δημήτρηδες του μπλογκ και σε όλους και όλες που γιορτάζουν σήμερα από Ξάνθη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΧρόνια σας πολλά κύριε Ζιακόπουλε!Να είστε πολύχρονος!
ΑπάντησηΔιαγραφήΧρόνια Πολλά κ.Ζιάκοπουλε με υγεία. Χρόνια Πολλά σε όλους και σε όλες.Να έχουμε μία πανέμορφη Κυριακή.Πέτρος
ΑπάντησηΔιαγραφήΧρόνια πολλά, με ευτυχισμένες στιγμές και αγαπημένους ανθρώπους στους κυρίους Ζιακόπουλο, Νάκο, Δημήτρη από Φθιώτιδα, Δημήτρη από Κορινθία, Δήμητρες και Δημητράδες που μας διαβάζουν.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣωστός Νίκο . Δεν υπάρχει ευτυχία .Υπάρχουν ευτυχισμένες στιγμές. --==Π.Α.
ΔιαγραφήΧρόνια σας πολλά κύριε Ζιακόπουλε!
ΑπάντησηΔιαγραφήΑπό Τρίκαλα!
Χρόνια πολλά στον δάσκαλό μας...! Εύχομαι ολόψυχα υγεία και ευτυχία !
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαλημέρα. Ευτυχώς είμαστε από τους λίγους προνομιούχους που δεν έχουμε καλοκαιράκι του Αγίου Δημητρίου σήμερα. Βαριά συννεφια, ψιλόβροχο και η Τ γύρω στους 16 με 17βαθμους.Να πω και χρόνια πολλά στους εορτάζοντες, πρωτίστως στον Δάσκαλο μας, Τιτανοτεραστιο Δημητρη Ζιακοπουλο αλλα και στα υπόλοιπα παλληκάρια του μπλογκ. Υγεία και ευτυχία σε όλους!
ΑπάντησηΔιαγραφήΧρόνια σας πολλά δάσκαλε!
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαλό φθινόπωρο σε όλους με βροχές, κρύα και χιόνια από το Καστελόριζο μέχρι τους Οθωνούς.
Φυσάει αρκετά σήμερα και μία ψιλοσυννεφιά. Θεωρώ μία ανάπαυλα ήταν αναμενόμενη μετά από ένα μήνα σερί βροχών στον ελλαδικό χώρο. Περιοχές στην δυτική Ελλάδα άνετα έχουν 20 μέρες υετού.
Γιάννης
ΝΦ
Χρόνια πολλά στη Μητέρα Γη ( Δημήτηρ - Γημήτηρ) ,το καράβι πάνω στο οποίο συνταξιδεύουμε . " Χαίρε ολκάς των θελόντων σωθήναι " .
ΑπάντησηΔιαγραφήΧρόνια πολλά στον δάσκαλο των μετεώρων.
Χρόνια πολλά στον Δημήτρη του Νομού μου. Φίλε θέλουμε εδώ πολλά νερά ακόμα. Βλέπεις έχει προηγηθεί πολυετής ......λακέρδα !.
Χρόνια πολλά σε όλους τους Δημήτρηδες της όλης παρέας . -=====Π.Α.
Χρόνια πολλά κύριε Ζιακόπουλε. Να χαίρεστε την οικογένεια.
ΑπάντησηΔιαγραφήΘα σας "στείλω" τώρα με το Χινόπωρο.
Στο χωριό μου, έχω ακούσει μεγάλους να το λένε: Χινόπωρος.
Αρσενικό γένος!
Χρόνια σας πολλά κ. Ζιακόπουλε, να έχετε υγεία και κάθε καλό στη ζωή σας ! Να μας ενημερώνετε πάντοτε τόσο αξιόπιστα !
ΑπάντησηΔιαγραφήΚύριε Ζιακοπουλε χρόνια πολλά για τη γιορτή σας, να είστε γερός και να χαίρεστε την οικογένεια σας.
ΑπάντησηΔιαγραφήΧρόνια πολλά και ευλογημένα κύριε Δημήτρη! Να χαίρεστε το όνομα σας! Υγεία και κάθε καλό εύχομαι! Χρόνια πολλά και ευλογημένα και σε όποιον άλλον εορταζούμενο έχουμε στο φόρουμ!
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαλησπέρα δάσκαλε, χρόνια πολλά με υγεία! Ότι το καλύτερο για την οικογένεια σας!Ο Άγιος Δημήτριος να είναι πάντα βοηθός σας!
ΑπάντησηΔιαγραφήΠολλές ευχές και στους εορτάζοντες φίλους του μπλογκ!
Χρόνια πολλά στο δάσκαλε,πολύχρονος με υγεία και σε όλους όσους εορτάζουν, Χρήστος Όθρυς
ΑπάντησηΔιαγραφήΧρόνια σου πολλά με υγεία, μακροημέρευση και λιπαρόν γήρας Δάσκαλε. Ευχές σε όλους τους εορτάζοντες
ΑπάντησηΔιαγραφήΧρόνια Πολλά Κ.Ζιακοπουλε.Πολυχρονος με υγεία να χαίρεστε την οικογένεια σας.
ΑπάντησηΔιαγραφήΧρόνια πολλά κύριε Ζιακοπουλε για την ονομαστική εορτή σας. Χρόνια πολλά στους εορτάζοντες του μπλογκ. Χρόνια πολλά σε όλους τους εορτάζοντες και εορτάζουσες.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕυχαριστώ θερμά όλα τα παιδιά της σελίδας,για τις ευχές σας για την εορτή μου. Υγεία να έχουμε όλοι μας παιδιά και ψυχική και σωματική. Όλα τα άλλα πάνε και έρχονται. Καλή και δημιουργική συνέχεια σε όλους. Δημήτρης κεντρική Κορινθία.
Χρόνια καλά και ευτυχισμένα στον αγαπητό μας δασκαλο, όπως και σε όλους τους φίλους του παρόντος βηματος,υγεία και χαρά στα σπιτικά σας.
ΑπάντησηΔιαγραφήΧρόνια καλά και από μένα κ. Ζιακόπουλε. Η Κρήτη σας τιμά ιδιαιτέρως !
ΑπάντησηΔιαγραφήΧρόνια σας πολλά κ. Ζιακόπουλε, να έχετε υγεία και τη διαρκή προστασία του προστάτη σας Αγίου. Να μας ενημερώνετε πάντα έγκαιρα και έγκυρα .
ΑπάντησηΔιαγραφήΓια τη δυτική ΒΔυτική τουλάχιστον χώρα,αυτό δεν είναι καλοκαιράκι του Αγίου Δημητρίου.
ΑπάντησηΔιαγραφήΒαρύς καιρός και σήμερα με ψιχάλες,ενώ στην αυθημερόν εκδρομή μου στην Άρτα έχουμε κατά διαστήματα βροχή με ψύχρα και πολλή υγρασία.
Αύριο μάλιστα άλλος ένας τοπικά αξιόλογος γύρος βροχών μας περιμένει.
Κ Ζιακοπουλε Χρόνια σας πολλά και καλά.
ΑπάντησηΔιαγραφήΝα έχετε υγεία, με πολλές προσωπικές (και καιρικές εννοείται) όμορφες στιγμές. ☀️❄️
Χρόνια σας πολλά κ. Ζιακόπουλε. Να έχετε υγεία, μακροημερευση, και δημιουργικότητα στη ζωή σας.
ΑπάντησηΔιαγραφήΠολύχρονος και ευτυχισμένος κ.Ζιακόπουλε....!!"θωμάς"
ΑπάντησηΔιαγραφήΧρόνια πολλά κ.Ζιακοπουλο, να μας φωτίζετε με τα άρθρα και τις γνώσεις σας. Δημήτρης από Κομοτηνή. (Δ)
ΑπάντησηΔιαγραφήΧρόνια πολλά και καλά στον αγαπητό μας δάσκαλο!! Πάντα να τον χαιρόμαστε να "γράφει" στις προβλέψεις του, συνδιάζοντας τα μαθηματικά με την ιστορία , και τα δύο τα κατέχει άριστα :-)
ΑπάντησηΔιαγραφήΧρόνια Πολλά κύριε Ζιακόπουλε. Εύχομαι υγεία και όλα και τα καλά. Χρόνια Πολλά σε όλους τους εορτάζοντες και εορτάζουσες και των οικογενειών σας.
ΑπάντησηΔιαγραφήΧρόνια Πολλά Δάσκαλε! Να έχεις πάντα υγεία και να χαίρεσαι την οικογένεια σου!
ΑπάντησηΔιαγραφήΧρόνια πολλά με υγεία κ ότι ποθείται.Λειπουν από την ζωή μας άνθρωποι με αξιοπρέπεια κ αναλυτική σκέψη.Δεν αντέχουμε άλλο τους φωστήρες της ατάκας των 10 λέξεων . Ιάκωβος γείτονας από το εκκλησάκι της Σκύρου που σας παρακολουθεί κ σας θαυμάζει από μικρό παιδί.
ΑπάντησηΔιαγραφήΧρόνια σας πολλά!!
ΑπάντησηΔιαγραφήΕίστε οτι καλύτερο για μας τους καιρόφιλους με τις γνώσεις,την παιδεία και την εμπειρία σας.
Ζαννής Αττική