Στους νέους με τα πρησμένα πόδια που τους έλεγαν αλήτες

Σχεδιάγραμμα της ιταλικής επίθεσης (28 Οκτωβρίου -13 Νοεμβρίου 1940)
(Σχεδίαση χάρτη: Μανίνα Δουραλή για το περιοδικό Στρατιωτική Ιστορία)
Στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940-41 ο καιρός υπήρξε για τους Έλληνες φαντάρους εχθρός φοβερότερος του αντίπαλου στρατού. Οι νεκροί και οι τραυματίες από τις πολεμικές επιχειρήσεις ήταν λιγότεροι  συγκρινόμενοι με τα θύματα του σκληρού χειμώνα στα βουνά της Ηπείρου και της Αλβανίας. Στους παππούδες μας, που με τον ηρωισμό και την αυτοθυσία τους κράτησαν όρθια την Ελλάδα, είναι αφιερωμένο αυτό το άρθρο με θέμα τις καιρικές συνθήκες που επικράτησαν το χειμώνα 1940-41 στο μέτωπο των επιχειρήσεων. Είναι ένας ελάχιστος φόρος τιμής στους «νέους με τα πρησμένα πόδια που τους έλεγαν αλήτες» (Οδυσσέας Ελύτης, Άξιον Εστί), οι οποίοι το Μάρτη του 1943 βγήκαν στους δρόμους και τις πλατείες και κατάφεραν να ακυρώσουν τα σχέδια των Γερμανών κατακτητών για πολιτική επιστράτευση των Ελλήνων.

Με βάση τα υπάρχοντα αρχεία, από την έναρξη των πολεμικών επιχειρήσεων και στο μεγαλύτερο διάστημα του Νοεμβρίου στο μέτωπο επικράτησε ένας πλούσιος σε βροχές φθινοπωρινός καιρός, χωρίς ωστόσο να λείψουν τα χιόνια στις ορεινότερες περιοχές. Την τελευταία εβδομάδα του Νοεμβρίου και σχεδόν καθ’ όλη τη διάρκεια του Δεκεμβρίου διαδοχικά κύματα ψύχους προκάλεσαν σφοδρές κακοκαιρίες με βροχές και κυρίως με χιονοπτώσεις ακόμα και σε περιοχές χαμηλού υψομέτρου. Ο Δεκέμβριος του 1940 ήταν ο ψυχρότερος μήνας του ιστορικού χειμώνα 1940-41. Στη διάρκειά του στις περισσότερες περιοχές της ζώνης των επιχειρήσεων παρατηρήθηκαν οι χαμηλότερες θερμοκρασίες του χειμώνα και έπεσαν περισσότερα του αναμενομένου χιόνια τόσο στο μέτωπο όσο και στις δυτικές, κεντρικές και βόρειες περιοχές της χώρας μας. Ο Ιανουάριος και ο Φεβρουάριος ήταν σχετικά θερμοί και βροχεροί μήνες, με το χιόνι να πέφτει ως επί το πλείστον στις ορεινές και ημιορεινές περιοχές. Ωστόσο, πολλές φορές οι βροχές με τις λάσπες στα πεδινά δημιουργούσαν μεγαλύτερα προβλήματα από ότι το χιόνι. Ας σημειωθεί ακόμα ότι και στη διάρκειά των δύο αυτών μηνών δεν έλειψαν οι ψυχρές εισβολές που έριχναν τη θερμοκρασία πολύ χαμηλά.

Με βάση τα αρχεία των μετεωρολογικών σταθμών Ιωαννίνων, Καστοριάς και Φλώρινας της ΕΜΥ και τις παρατηρήσεις από τους σταθμούς εκστρατείας που αναφέρει ο αείμνηστος διευθυντής της ΕΜΥ Στέφανος Παπαγιαννάκης στη μελέτη του Ο Καιρός κατά τον Ελληνοϊταλικόν Πόλεμον 1940-41, οι χαμηλότερες θερμοκρασίες εκείνου του χειμώνα ήταν οι παρακάτω:
Ιωάννινα: -5οC στις 20-12-1940 και -3οC στις 19-1-1941.
Καστοριά: -11οC στις 30-12-1940 και - 7οC στις 18-12-1940.
Φλώρινα: -17οC στις 22-12-1940, -12οC στις 14-1-1941 και -10οC στις  17 και 18-12-1940.
Κορυτσά: -9οC στις 30-12-1940, -8οC στις 14-1-1941 και -7οC στις 17 και 18-1-1941.
Μοσχόπολη: -20οC στις 14-1-1941, -19οC στις 30-12-1940 και -11οC στις 17 και 18-12-1940.

Σημειώνεται ότι η Μοσχόπολη βρίσκεται 13 χιλιόμετρα δυτικά της Κορυτσάς σε υψόμετρο 1200 μέτρων.

1 σχόλιο:

  1. Στο εξής δεν θα λέμε ότι οι Έλληνες πολεμούν σαν ήρωες, αλλά ότι οι ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες.Τσωρτσιλ.

    Και να φανταστει κανεις οτι το παθος και η λυσσα για την υπερασπιση εκεινης της πατριδας απ τους παππουδες μας,πηγαν περιπατο μετα απο 30 χρονια συστηματικης αποξενωσης απο τις αξιες μας ως εθνος! Παει κι η Ελλαδα,παει και η εθνικη μας περηφανεια .

    https://www.youtube.com/watch?v=5hTAOdNKxds

    ΑπάντησηΔιαγραφή