Χωρίς φόβο και πάθος

Αγία Πελαγία, 15-10-2022. Φωτ. Ιωάννα Σταματάκη

Η καταστροφική πλημμύρα με τα ανθρώπινα θύματα και τις τεράστιες υλικές καταστροφές που έπληξε χθες την περιοχή της Αγίας Πελαγίας ήταν το είδος της πλημμύρας που ονομάζουμε αιφνίδια πλημμύρα (αλλιώς στιγμιαία ή αστραπιαία πλημμύρα και στα αγγλικά  flash flood). Σύμφωνα με τον ορισμό τους, οι πλημμύρες αυτές προκαλούνται από ραγδαία άνοδο της στάθμης του νερού σε ρέματα, ρυάκια, ποτάμια ή άλλες υδάτινες οδούς, συνήθως ξηρές κοίτες ρεμάτων ή σε αστικές περιοχές, κατά κανόνα ως αποτέλεσμα έντονων βροχοπτώσεων σε μια σχετικά μικρή περιοχή. Είναι προφανές ότι αυτές οι έντονες βροχοπτώσεις συνοδεύουν καταιγίδες που κατά μέσο όρο διαρκούν από 30 λεπτά ως 1 ώρα. Άρα, όταν θέλουμε να εκτιμήσουμε το δείκτη επικινδυνότητας των ισχυρών βροχοπτώσεων που μπορούν να προκαλέσουν αιφνίδιες πλημμύρες δεν χρησιμοποιούμε 24ωρα ύψη βροχής. Χρησιμοποιούμε συνήθως ωριαίες εντάσεις βροχής, αν και συχνά αρκούν μερικά δεκάλεπτα για να γίνει το κακό. Με αυτά τα δεδομένα, είμαι περίεργος να δω τι έδιναν τα μοντέλα του Αστεροσκοπείου το εξάωρο 08:00 - 14:00 τοπική ώρα του Σαββάτου στην ευρύτερη περιοχή του Ηρακλείου Κρήτης για να τα συγκρίνουμε με τα αποτελέσματα του ECMWF και του GFS που ανέβασα στην προηγούμενη ανάρτηση.


Οι επιστήμονες που στελεχώνουν τον τομέα του ΕΑΑ που ασχολείται με τη μετεωρολογία είναι ικανότατοι και αυτό δεν το λέω επειδή με πολλούς από αυτούς είμαστε φίλοι. Γνωρίζω το έργο τους από τότε που είχα την τύχη να συνεργαστώ μαζί τους ως μετεωρολόγος της ΕΜΥ και παρακολουθώ όσο μπορώ την αξιόλογη ερευνητική τους δραστηριότητα. Αναφορικά με το επιχειρησιακό τους έργο στον τομέα της πρόγνωσης του καιρού και κυρίως στην αντιμετώπιση των έντονων καιρικών φαινομένων, έχω ενστάσεις, γιατί οι διαφορετικές προσεγγίσεις με την ΕΜΥ, που είναι ο αρμόδιος επιχειρησιακός φορέας της Πολιτείας για την έκδοση προειδοποιήσεων, δημιουργούν σύγχυση στους πολίτες. Δεν είναι η ώρα να δούμε πώς φθάσαμε στο σημείο δύο φορείς που εποπτεύονται από το κράτος να εκδίδουν προειδοποιήσεις για επικίνδυνα καιρικά φαινόμενα, οι οποίες ως προς τη μορφή, τα κριτήρια και ορισμένες φορές την ουσία είναι διαφορετικές. Το ζήτημα είναι να βρεθεί λύση επ’ ωφελεία πάνω από όλα των πολιτών αυτής της χώρας. 

16 σχόλια:

  1. Πέρα από την ένταση της βροχής και την αντικειμενική δυσκολία πρόβλεψης και ειδοποίησης, στην προκειμένη περίπτωση υπάρχει ένα ρέμα που διασχίζει την πόλη και το οποίο έχει καλυφθεί για να γίνει δρόμος...προφανώς στη "μελέτη" δεν έχουν ληφθεί υπόψη πιθανές ραγδαιότητες όπως η προχθεσινή.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Φαιδρά πράγματα εκ μέρους του ΕΑΑ τα περί "εξαιρετικής επιτυχίας" της πρόγνωσής του. Μόνο θυμηδία προκαλούν (αν όχι οργή, λόγω της ύπαρξης θυμάτων). Απίστευτο πραγματικά...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Νομίζω ότι έχουν ανεβάσει άρθρο στο meteo.gr σχετικά με τις προγνώσεις των δύο μοντέλων του Αστεροσκοπείου για τα ύψη βροχής στην Κρήτη, αν και απ' ό,τι κατάλαβα πρόκειται για την εκτίμηση του συνολικού υετού από το πρωί της Παρασκευής 14/10 ως το απόγευμα του Σαββάτου και όχι για το εξάωρο 8:00-14:00 της 15/10.

    Σχολιάζουν, επίσης, κάτι σχετικό με αυτό που αναφέρατε, κ. Ζιακόπουλε "για τις διαφορετικές προσεγγίσεις τους με τον αρμόδιο φορέα για την έκδοση προειδοποιήσεων, την ΕΜΥ, που δημιουργούν σύγχυση στους πολίτες". Συγκεκριμένα, αναφέρουν ότι "η έλλειψη συνεργασίας και επικοινωνίας μεταξύ όλων των φορέων που εμπλέκονται στη μελέτη και πρόγνωση των έντονων καιρικών φαινομένων δημιουργεί προβλήματα στην πρόληψη και στην έγκυρη προειδοποίηση του πληθυσμού".

    Τέλος, ζητούν "περαιτέρω ανάπτυξη των επίγειων μετρητικών συστημάτων (μετεωρολογικά ραντάρ και σταθμοί) και καλύτερη αξιοποίηση από την Πολιτεία των προγνωστικών δεδομένων που παράγουμε σε επιχειρησιακή βάση".

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλά τα λέτε όλοι, αλλά όταν το meteo.gr είχε αναβαθμίσει την επικινδυνότητα της κακοκαιρίας σε 4, υπήρξε ειρωνικό σχόλιο σε προηγούμενο ποστ, εννοώντας προφανώς ότι ήταν υπερβολική (η αναβάθμιση). Νομίζω, επίσης, ότι το νόημα της ανάρτησης του κ. Ζιακόπουλου είναι ότι θα πρέπει να υπάρχει συνεργασία μεταξύ των δύο φορέων (ΕΜΥ και Αστεροσκοπείου), αλλά και συνεννόηση πριν από κάθε επικείμενη κακοκαιρία, έτσι ώστε να μην εκδίδονται αντιφατικές ανακοινώσεις, που προκαλούν σύγχυση στον κόσμο.

      Τέλος, με την κλιματική αλλαγή όλο και πιο συχνά θα έχουμε τέτοια τραγικά φαινόμενα και το έχω γράψει πολλές φορές σε ανύποπτο χρόνο. Είναι κάτι, που βλέπουμε παγκοσμίως, άλλωστε.

      Διαγραφή
    2. Σωστός, υπήρξε πράγματι ειρωνικό σχόλιο.

      Διαγραφή
  4. Ολη αυτή η διελκυστίνδα μεταξύ των δύο φορέων μου φέρνει στον νου την περίπτωση παλαιότερα του Β.Α.Ν. με τους σεισμούς.Πολλές,νομίζω,οι ομοιότητες.Αλήθεια υπήρχε ακριβής πρόβλεψη ως προς τόπο-χρόνο-ένταση , έτσι ώστε να είναι επιχειρησιακά εκμεταλλεύσιμη?. Αγαπητοί του Ε.Α.Α. σας παρακολουθώ και πιστεύω ότι κάνετε σοβαρή δουλειά.Όμως εν προκειμένω φοβούμαι ότι η δημοσίευσή σας ήταν επιεικώς αδόκιμη.Ξέρετε τι καταφέρατε να λέγεται ? . "τούς τα λέγανε και αυτοί αφήσανε τον κόσμο να πνιγεί". Διαφορετικά νομίζω ότι το συγκεκριμένο θέμα-πρόβλημα θα μπορούσε να προαχθεί,στο μέτρο του εφικτού.========Π.Α.


    .

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Θα αντιστρέψω κάπως το ερώτημα. Πρέπει μήπως ένα δελτίο πρόβλεψης κακοκαιρίας να προσδιορίζει με ακρίβεια τις πιο ασφαλείς περιοχές, όπου δεν θα πέσουν αρκετές σταγόνες νερού για να γίνει μια ζημιά ή καταστροφή; Σε μια κακοκαιρία κινείται ένα καιρικό σύστημα αρκετά ασταθές ώστε να ρίξει μια καταστροφική νεροποντή οπουδήποτε στο πέρασμά του, όπως ένα ασταθές φορτηγό με επικίνδυνο φορτίο μπορεί να ανατραπεί οπουδήποτε. Στην δεύτερη περίπτωση θα κλείσεις όλον το δρόμο παρότι πάντοτε θα κινδυνεύει ένα μικρό του τμήμα. Επομένως και στην πρώτη περίπτωση θα επισημάνεις την επικινδυνότητα σε όλο το μήκος του περάσματος, παρότι η ζημιά θα γίνει σε μικρότερη έκταση. Από εκεί και πέρα, όποια πληροφορία (ραντάρ, ακριβέστερο μοντέλο, πυκνότερο δίκτυο σταθμών κλπ.) μπορεί να συμπληρώσει την μετεωρολογική γνώση, μπορεί να βελτιώσει την πρόγνωση, αλλά όχι απαραιτήτως και να μειώσει τον κίνδυνο.

      Όποιος κοιτάξει τα κριτήρια με τα οποία "χρωματίζονται" οι επικινδυνότητες των έκτακτων δελτίων, π.χ. εδώ: http://www.emy.gr/emy/el/warning/images/meteoalarm_legend_jpg.jpg θα διαπιστώσει ότι τα χρώματα δηλώνουν πόσο τα προβλεπόμενα σε μια μεγάλη περιοχή φαινόμενα πρόκειται να υπερβούν κάποια καθαρά καιρικά όρια. Δηλώνουν υπέρβαση ορίων, δηλαδή, όχι κίνδυνο καθεαυτό - που προκύπτει δευτερευόντως βέβαια και ασχολούνται άλλοι - όχι οι μετεωρολόγοι - με την αποφυγή και αντιμετώπισή του.

      Για αυτό και δεν μου φαίνεται σωστό να βγάζει προς τα έξω ο κάθε ειδικός από ένα δικό του χρωματιστό δελτίο και αριθμούς κι ονόματα λες και έχουμε hurricanes, χωρίς κάποια καθιερωμένη κοινή βάση. Γιατί συντελεί στον εντυπωσιασμό και τη σύγχυση ακόμη και αν δεν είναι οι προθέσεις του.

      Διαγραφή
  5. Προβλέφθηκαν τα έντονα φαινόμενα στην Κρήτη, από όλες τις πηγες και έπρεπε να υπάρχει εγρήγορση. Αλλά η ακριβής τοποθεσία όπου συνέβησαν και η επέλευση τελικά των καταστροφικων φαινόμενων εκει λόγω και της μορφολογίας της περιοχής , δεν ήταν τόσο εύκολο να προβλεφθει.Οποτε πρόβλεψη καιρού υπήρχε, επιτυχης...Αν στο σημείο εκείνο (οπου νομίζω υπήρχε πρώην ρέμα) δεν είχε αυτοκίνητα, θα είχαν περιοριστεί οι ζημιες και θα είχαν αποφευχθεί τα θύματα.(Δ)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Εξαιρετικό το άρθρο σας και η οπτική σας στο θέμα.
    Ο διακριτικός, επιστημονικός αλλά και ξεκάθαρος τρόπος που προσεγγίζετε το θέμα ΕΜΥ και ΕΑΑ με βρίσκει απόλυτα σύμφωνο.
    Για το πώς μπορεί η ΕΜΥ να διαδραματίσει ξανά τον πρωταρχικό της ρόλο και να ξεκαθαρίσει το τοπίο από τη σύγχυση , νομίζω πως είστε από τους πλέον αρμόδιους και ενημερωμένους για να δώσετε κάποιες κατευθύνσεις.
    Αρκεί φυσικά να θέλουν να σας ακούσουν...
    Καλή εβδομάδα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Καλησπερα,με τα λίγα που κατάλαβα, συμπεραίνω ότι την μερίδα του λέοντος σε τεχνογνωσία την έχει η ΕΜΥ κ ακολουθεί καταιδρωμενο κ αδικημένο θα έλεγα το Ε.Α.Α.Ας αποφασίσει επιτέλους η πολιτεία. 2 καρπούζια δεν χωράνε στην ίδια μασχάλη έλεγε Ο παππούς μου.Ο Θεός ας αναπαυσει τις ψυχές των ανθρώπων που έφυγαν έτσι άδικα. Για άλλη μια φορά θεατές στο ίδιο έργο ......

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Επειδή ο προβληματισμός είναι καθαρά επιστημονικός....δεν μπορώ να θίξω κάτι,όμως εχοντας ζήσει Δωδεκάνησα και ξεροντας ότι μερικές φορές είναι σαν να κατεβαίνει ο ουρανός δύο απλές παρατηρήσεις
    α)Μία ατμόσφαιρα η οποια έχει να υποδεχτεί δυναμικά αίτια 5 μήνες λογικό είναι να είναι γεμάτη ενέργεια.
    β)Θεωρώ δεδομένο ότι τα ρέματα ηταν ακαθάριστα και γεμάτα κλαδιά κλπ.
    "θωμάς¨"

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Εικονα της προβλεψης (που προηγηθηκε για Κρητη) για 6ωρο απο το ICON.EU (αυτο που βγαζει καθε 3 ωρες για τις επομενες 30 ωρες)...

    εαν δεν κανω λαθος το BOLAM του meteo.gr παιρνει τα αρχικα δεδομενα του GFS και κανει περαιτερω επεξεργασια με μαλλον τα δεδομενα απο τους σταθμους του, αλλα βγαζει 2 φορες το 24ωρο, οπου ισως σε δυσκολες περιπτωσεις ταχειας εξελιξης της κακοκαιριας ισως δεν φτανει αυτο...
    εχει και το WRF που δεν γνωριζω περισσοτερα.....

    εικονα απο κατω απο τις προβλεψεις του ICON.EU για την Κρητη που νομιζω βαζει σε υποψια για επακολουθα...

    συνδεσμος
    https://ibb.co/F8v37S0

    The Sailor.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Όλοι γνωρίζουμε πολύ καλά ότι ένα από τα αδύνατα σημεία της φυλής μας είναι η συνεργασία και η ομαδική δουλειά. Ο εγωισμός και πολλές φορές συμφέροντα δεν το επιτρέπουν. Άρα δεν θα πρέπει να μας εκπλήσσει αυτό που έγινε και οι ανακοινώσεις. Δεν ήταν ποτέ διαφορετικά τα πράγματα και ούτε πρόκειται

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Σε όλη την Ευρώπη αλλά και στις Ηνωμένες Πολιτείες υπάρχουν τα ραντάρ καιρού . Η εικόνα τους σε πραγματικό χρόνο υπάρχει παντού , στο διαδίκτυο, στην κινητή τηλεφωνία , αλλά και στα τηλεοπτικά κανάλια , στις ΗΠΑ μάλιστα πολλά τηλεοπτικά κανάλια έχουν δικά τους ραντάρ , στην Ελλάδα η εικόνα των μετεωρολογικών ραντάρ ,όσα από αυτά δουλεύουν , θεωρείται ταμπού και κρατικό μυστικό , Απλά μπείτε σε ιστοσελίδα η οποία έχει χάρτες της Ευρώπης με την εικόνα των ραντάρ , μόνο η Ελλάδα και η Αλβανία είναι εκτός , όσο δε για την γειτονική Τουρκία καλύπτει πολλα από τα νησιά του Αιγαίου αλλά και όλη την Ανατολική Μακεδονία και Θράκη , Αυτή είναι η πραγματικότητα κύριες και κύριοι και δυστυχώς σε αυτόν τον τομέα δεν φαίνεται φως στον ορίζοντα .

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Για τη μετεωρολογική υποστήριξη των Ο.Α. του 2004 καταφέραμε να προμηθευτούμε, να εγκαταστήσουμε και να λειτουργήσουμε οκτώ σύγχρονα μετεωρολογικά ραντάρ, καλύπτοντας όλη τη χώρα. Δυστυχώς, το όνειρο κράτησε πολύ λίγο λόγω έλλειψης χρημάτων συντήρησης, κακοδαιμονίας, αδιαφορίας και άλλων παρόμοιων γνωρισμάτων της φυλής μας.

      Διαγραφή
  12. Προσυπογράφω την παρατήρηση του κ.Ζιακόπουλου.....Όταν πρέπει να ξοδευτούν χρήματα για γιορτές και πανηγύρια, μπορούν να τα βρουν....
    Όταν πρέπει να δοθούν για πράγματα ουσίας όπως τα μετεωρολογικά ραντάρ, επικαλούνται έλλειψη πόρων, έξαλλου τι προσδοκίες μπορούμε να έχουμε από ένα κράτος χρεοκοπημένο.
    Όσον αφορά την τραγική κατάσταση από την πρόσφατη κακοκαιρία στην Κρήτη...... Είναι πολύ μεγάλη η πρόοδος στην πρόγνωση καιρού σε σχέση με το παρελθόν, όσο τουλάχιστον εγώ θυμάμαι στα σαράντα και πλέον χρόνια που ασχολούμαι - παρακολουθώ τα καιρικά τεκταινόμενα..... όμως σε επίπεδο τοπικών προγνώσεων δεν είναι εφικτή τουλάχιστον σήμερα η πρόγνωση, τουλάχιστον σε τόσο πολύ μικρή κλίμακα (πολλά μπορούμε να πούμε γι'αυτό αλλά δεν είναι της ώρας)....
    Ο επίσημος φορέας πρόγνωσης καιρού που είναι η ΕΜΥ εξέδωσε έκτακτο δελτίο, το ΕΑΑ επικαλείται την τέλεια πρόγνωση σε τοπικό επίπεδο;;;;
    Και τι ακριβώς επικαλείται;

    ΑπάντησηΔιαγραφή