Με τη Χριστίνα στην "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ"

Η κοινή συνέντευξη στην Τασούλα Επτακοίλη 

Τα χιόνια από την επέλαση της «Αριάδνης» έχουν πια λιώσει στην Αττική, αλλά οι συνομιλητές μου είναι ακόμα θυμωμένοι. «Μα, να γίνεται κάθε φορά τόσος ντόρος για το εάν θα πέσουν μερικές νιφάδες στο Σύνταγμα ή όχι; Δυστυχώς, τα περισσότερα μέσα ενημέρωσης, ειδικά τα διαδικτυακά, έχουν ξεπεράσει το όριο σοβαρότητας. Βλέπετε, πουλάνε περισσότερο οι εντυπώσεις παρά η ουσία», κάνει την αρχή ο Δημήτρης Ζιακόπουλος. «Είναι αναμενόμενο. Όλοι έχουν άποψη. Όλοι είναι ειδικοί. Όλοι, με τον ίδιο τρόπο που γίνονται σεισμολόγοι, δικαστές ή γιατροί, γίνονται και μετεωρολόγοι», συνεχίζει η Χριστίνα Σούζη.

Δύο μετεωρολόγοι και μία δημοσιογράφος σε μια κουβέντα για τη γενική... παράκρουση που επικράτησε με τις μετεωρολογικές προβλέψεις τις τελευταίες εβδομάδες. Πόσο ακριβείς ήταν; Κι αν έπεσαν έξω, ποιος ευθύνεται; Τα προγνωστικά μοντέλα ή οι προγνώστες; Οι και τα δύο; «Την πάτησα στην Αττική και μου τη δίνει!», έγραψε στη σελίδα της στο Facebook στις 7 Ιανουαρίου η Χριστίνα Σούζη. Τι την έκανε να το παραδεχθεί δημοσίως; Και πώς αντιδρούν η ίδια και ο συνάδελφός της στο τρολάρισμα που δέχεται η επιστήμη τους τον τελευταίο καιρό; «Ας βάλουμε τα πράγματα στη θέση τους: λάθος πρόγνωση δεν υπάρχει. Υπάρχει λανθασμένη εκτίμηση της πρόγνωσης. Η εκτίμησή μου, λοιπόν, για την Αττική εκείνο το Σάββατο δεν ήταν ολόσωστη. Αλλά όσον αφορά την υπόλοιπη Ελλάδα, είμαι απολύτως ευχαριστημένη από τον εαυτό μου. Δεν είπα ότι θα ρίξει πολύ χιόνι στην Εύβοια; Δεν είπα ότι θα χιονίσει μέχρι και στην Πάτρα για να προειδοποιήσω για τη σφοδρότητα των χιονοπτώσεων στη Βόρεια Πελοπόννησο;», απαντά η μετεωρολόγος του ΣΚΑΪ.

Για τον κ. Ζιακόπουλο το θέμα αφορά μια μεγάλη αδικία: «Ζημιώνεται και υποτιμάται η μετεωρολογία αν την κρίνει κανείς μόνο από τις προγνώσεις του καιρού. Πείτε μου, ποια άλλη επιστήμη αποτιμάται αποκλειστικά από τις προβλέψεις της και την ορθότητά τους. Η ιατρική; Η σεισμολογία; Η κοινωνιολογία; Η οικονομία; Εμείς έχουμε την ατυχία να κρινόμαστε από το αν θα πέσουν μερικές νιφάδες ή όχι στην Αθήνα. Για να σας το πω απλά, να το καταλάβει ο κόσμος: η καλύτερη πρόγνωση για τον αυριανό καιρό βγαίνει... μεθαύριο. Όσο κι αν προσπαθήσουμε, δεν θα μπορέσουμε να είμαστε 100% ακριβείς, ο καιρός είναι ένα χάος, ποτέ δεν θα τον κατακτήσουμε! Παρά την αλματώδη πρόοδο που έχει συντελεστεί στην τεχνολογία, τα μοντέλα που χρησιμοποιούμε εξακολουθούν να έχουν τα κουσούρια τους. Για να πεις πώς θα είναι ο καιρός αύριο, πρέπει να ξέρεις πώς είναι σήμερα, στην παραμικρή λεπτομέρειά του, σε όλο τον πλανήτη. Είναι εφικτό αυτό; Όχι βέβαια».

Συμφωνούν και οι δύο ότι ο μετεωρολόγος δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι σταρ. Οτι μερικοί συνάδελφοί τους το παρακάνουν, είναι περισσότερο... χαριτωμένοι από όσο επιτρέπει η ιδιότητά τους. Δεν προσφέρουν μόνο πληροφορίες αλλά και θέαμα, με την πλάστιγγα να γέρνει προς το δεύτερο. «Στα 29 χρόνια που διήρκεσε η θητεία μου στην ΕΡΤ, προσπαθούσα να κρατήσω την ισορροπία ανάμεσα στον επιστήμονα και στον παρουσιαστή. Για μένα η γνώση και η μετάδοσή της υπερίσχυαν του τηλεοπτικού “προϊόντος”», τονίζει ο Δημήτρης Ζιακόπουλος. Η Χριστίνα Σούζη αντιμετωπίζει με τον ίδιο τρόπο την τηλεοπτική της παρουσία: «Πριν από μερικά χρόνια, με εξαίρεση την κρατική τηλεόραση, τα δελτία καιρού τα παρουσίαζαν ως επί το πλείστον καλλίγραμμες νεαρές. Γι’ αυτό και ξαφνιάστηκα το 2006 όταν μου πρότειναν να συνεργαστώ με τον ΣΚΑΪ. Ούτε μικρούλα ήμουν ούτε τσαχπίνα ούτε πεταχτούλα! Αλλά το κανάλι είχε αποφασίσει να επενδύσει στον καιρό, αγοράζοντας το πρωτοποριακό και πανάκριβο σύστημα που χρησιμοποιούμε μέχρι σήμερα, και έτσι είχα την τύχη να μη βγω στο γυαλί ως παρουσιάστρια του καιρού αλλά ως μετεωρολόγος».

Σωτήρια απόφαση

Από την πορεία τους έχουν πολλά να θυμηθούν. Υπάρχει όμως και μια «νίκη», τη χαρά της οποίας μοιράστηκαν πριν από μερικά χρόνια. Ήταν Αύγουστος του 2003, εργάζονταν στην Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία, και στον Σαρωνικό γίνονταν δοκιμαστικοί αγώνες ιστιοπλοΐας ενόψει των Ολυμπιακών της επόμενης χρονιάς. «Ο καιρός ήταν καλός κι όλα κυλούσαν ομαλά», θυμάται ο Δημήτρης Ζιακόπουλος, «μέχρι που ξαφνικά βλέπουμε στον ουρανό έναν σωρειτομελανία, από αυτά τα άτιμα τα καταιγιδοφόρα σύννεφα που είναι σαν κουνουπίδια και παιδεύουν τους μετεωρολόγους όπου γης. Ο Σαρωνικός ήταν γεμάτος σκάφη όταν είδαμε αυτό το τερατάκι, που δεν έλεγε να διαλυθεί. Άρχισαν να μας ζώνουν τα φίδια. Έπρεπε να παρθεί άμεσα μια απόφαση. “Βγάλτε τα σκάφη τώρα!”, είπαμε στους διοργανωτές. Λίγα λεπτά αφότου βγήκε το τελευταίο σκάφος, ξέσπασε ένα απίστευτης έντασης μπουρίνι. Δεν θέλω να σκεφτώ τι θα μπορούσε να είχε συμβεί αν υπήρχαν άνθρωποι μέσα στη θάλασσα εκείνη την ώρα...».

Αντικείμενο της μετεωρολογίας, όμως, είναι και το κλίμα. Πώς αποτυπώνεται στην Ελλάδα η κλιματική αλλαγή; «Με τα έντονα καιρικά φαινόμενα: ποτέ πριν δεν ήταν τόσο συχνά και τόσο έντονα. Αυτό είναι το πιο εμφανές “σύμπτωμα”», εξηγεί η κ. Σούζη. «Ο πλανήτης είναι κατά έναν βαθμό Κελσίου θερμότερος από ό,τι τον περασμένο αιώνα», προσθέτει ο κ. Ζιακόπουλος. «Και μη σας φαίνεται μικρή η διαφορά. Είναι τρομερά μεγάλη. Μια θερμότερη ατμόσφαιρα συγκρατεί περισσότερους υδρατμούς. Εγώ αποκαλώ τους υδρατμούς “καύσιμο της μηχανής του καιρού”. Όταν έχεις σε πολύ μεγάλη ποσότητα αυτό το καύσιμο, δηλαδή μια... τούρμπο ατμόσφαιρα, έντονα θα είναι και τα φαινόμενα που δημιουργούνται. Η Γη, πιεζόμενη από τα ανθρωπογενή αέρια, δεν αποκλείεται να αντιδράσει με αιφνίδιο τρόπο. Πώς θα ισορροπήσει το κλίμα αν αλλάξουν οι θέσεις των βαρομετρικών συστημάτων, αν γίνει ένα “μπραφ”; Κανείς δεν ξέρει τι μας ξημερώνει...».

Η συνάντηση Ιστορίας και μετεωρολογίας βόρεια της Χίου...

Νέοι μετεωρολόγοι, συναντήθηκαν στην ΕΜΥ στα τέλη της δεκαετίας του ’70. «Γράψε “τέλη του ’80” για τη Χριστίνα, εγώ είμαι πιο μεγάλος», λέει γελώντας ο Δημήτρης Ζιακόπουλος. Οι αφετηρίες τους εντελώς διαφορετικές. Εκείνος, γιος εμπόρου, γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Κόνιτσα Ιωαννίνων. Από παιδί είχε πάθος με τον καιρό. «Πιτσιρικάς ακόμα, ρωτούσα τον Ηπειρώτη χτίστη παππού μου πώς καταλάβαινε ότι την επόμενη μέρα θα έβρεχε ή θα χιόνιζε ή θα σηκωνόταν δυνατός αέρας. Προφανώς είχε μάθει να ξεχωρίζει τα σημάδια: τα σιροστράτους (σχηματισμοί νεφών) που προηγούνται της έλευσης ενός βαρομετρικού χαμηλού. Σπούδασα Μετεωρολογία και είμαι ο ευτυχέστερος άνθρωπος, γιατί το χόμπι μου το έκανα επάγγελμα. Κι ακόμα πιο ευτυχής που μετέδωσα την αγάπη μου στην κόρη μου, Νικολέτα. Όταν ήταν κοριτσάκι και πηγαίναμε στο χωριό, ενώ τα άλλα παιδιά μετρούσαν προβατάκια, εκείνη μετρούσε κουμουλάκια! (σ.σ.: κούμουλους ονομάζονται οι σωρείτες, τύποι νεφών)».

Βρέθηκε στην ΕΜΥ σε εποχές που η επιχειρησιακή μετεωρολογία έβγαινε από την ανυποληψία χάρη στην αριθμητική πρόβλεψη του καιρού. Τη δεκαετία του 1980 τα άλματα στη βελτίωση της ακρίβειας των προγνώσεων ήταν εντυπωσιακά. «Συγκεκριμένα, θυμάμαι μια Δευτέρα του Ιανουαρίου, με ήλιο και θερμοκρασία 22 βαθμούς, βγάλαμε έκτακτη ανακοίνωση ότι θα πέσουν χιόνια στην Αττική έπειτα από τρεις μέρες. Ελάχιστοι μας πίστεψαν. Κι όμως, την Πέμπτη, η Αθήνα ήταν ντυμένη στα λευκά!», λέει.

Η Χριστίνα Σούζη, κόρη γυμναστών, γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Παγκράτι. «Ήμουν αγοροκόριτσο! Μονίμως στο τελευταίο θρανίο, με την μπάλα στο χέρι, έτοιμη να βγω και να παίξω με το που χτυπήσει το κουδούνι για διάλειμμα». Παρά την έφεσή της στο παιχνίδι, πέρασε στο Μαθηματικό Πάτρας. Η Μετεωρολογία προέκυψε τυχαία. «Στο δεύτερο έτος ήταν το πιο δημοφιλές μάθημα επιλογής, γιατί ο καθηγητής ήταν καλός και έβαζε εύκολα 10άρια», παραδέχεται γελώντας. «Μόνο που εγώ κόλλησα και συνέχισα μέχρι τέλους. Ένα χρόνο μετά την αποφοίτησή μου, η ΕΜΥ έκανε διαγωνισμό για να προσλάβει μετεωρολόγους. Πήρε 12 άτομα – μαζί κι εμένα. Είκοσι χρόνια και κάτι έμεινα εκεί».

Σε κάθε ευκαιρία εκφράζει το πάθος της για τους ανέμους. «Είναι η λατρεία μου! Βέβαια, τους έχω μελετήσει απίστευτα και τους ξέρω πια καλά. Έχω ταξιδέψει σ’ όλο το Ιόνιο και το Αιγαίο με τη βαρκούλα μου, έχω μάθει τις ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής, τα διαφορετικά μικροκλίματα». Συμβαίνει κάτι αντίστοιχο με τον συνάδελφό της; «Όλες οι μετεωρολογικές παράμετροι είναι παιδιά μας, αλλά καθένας μας έχει τις αδυναμίες του», λέει ο Δημήτρης Ζιακόπουλος. «Από μικρός, είχα τρέλα με το χιόνι. Όταν άρχισα να εργάζομαι στην ΕΜΥ και προέβλεπα ότι θα χιονίσει αλλά δεν χιόνιζε, το μίσησα. Με τα χρόνια έφτασα στο σημείο να τα μισώ και να τα αγαπώ όλα το ίδιο – ήλιο, βροχές, ανέμους, χιόνι».

Ένστικτο και γνώση

Τι εκτιμά ο ένας στον άλλο; «Η Χριστίνα έχει τσαγανό και ένστικτο – την τόσο πολύτιμη για τη δουλειά μας διαισθητική προσέγγιση. Κι αυτό είναι πολύ σημαντικό, γιατί όλοι περιμένουν από μας ένα “ναι” ή ένα “όχι”. Να ταξιδέψει αυτός που μας ακούει ή να μείνει σπίτι του; Δεν έχει αξία να του πούμε: υπάρχει 70% πιθανότητα ο καιρός θα είναι έτσι ή αλλιώς». «Θαυμάζω απεριόριστα τον Δημήτρη», ανταποδίδει εκείνη, «για τις γνώσεις του –τουλάχιστον τριπλάσιες από τις δικές μου, χωρίς υπερβολή– αλλά και για τον μοναδικό τρόπο που μπορεί και τις μεταδίδει».

Μέσω των ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών δελτίων της στον ΣΚΑΪ, η ίδια βρίσκεται... στο στόμα χιλιάδων Ελλήνων. «Θα βρέξει, το είπε η Σούζη», ακούμε καθημερινά γύρω μας – σε ταξί, καφετέριες και σούπερ μάρκετ. Αυτό είναι για εκείνη κατάκτηση ή βάρος; «Κυρίως κατάκτηση. Γιατί το πέτυχα με σκληρή δουλειά έπειτα από πολλά χρόνια. Αλλά και μεγάλο βάρος, ταυτόχρονα, καθώς θέλω να είμαι αντάξια της εμπιστοσύνης και των προσδοκιών του κόσμου. Έστω κι αν ξέρω πως πάντα θα υπάρχουν φορές που θα πέφτω έξω, είναι αναπόφευκτο».

Η συζήτησή μας θα κλείσει με την αφήγηση, από τον κ. Ζιακόπουλο, ενός ιστορικού γεγονότος. Που, ναι, έχει σχέση με τη μετεωρολογία, την ερασιτεχνική, κατά κάποιον τρόπο. «Τον Ιούνιο του 1822, όταν ο Κωνσταντίνος Κανάρης ξεκίνησε με το πλοίο του για να κάψει την τουρκική ναυαρχίδα του Καρά Αλή στη Χίο, φτάνοντας στο βόρειο τμήμα του νησιού, έπεσε σε νηνεμία. Οι Τούρκοι καραδοκούσαν, οι ναύτες του απελπίστηκαν και ήθελαν να γυρίσουν πίσω. “Αν θέλετε να φύγετε, πέστε στη θάλασσα. Αλλά σε λίγο θα φυσήξει μελτέμι”, τους είπε ο Κανάρης. Πράγματι, σε 2-3 ώρες άρχισε να φυσάει βοριαδάκι. Πώς το ήξερε; Είχε δει τα σημάδια». Μετεωρολογία και Ιστορία σε μια ξεχωριστή συνάντηση...

Oι σταθμοί του

1973
Πτυχίο Μαθηματικού Τμήματος Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.

1979
Πρόσληψη στην ΕΜΥ.

1982-2010
Συνεργασία με την ΕΡΤ.

1985
Καθιέρωση του Δελτίου Καιρού για τους αγρότες.

2006
Διευθυντής της ΕΜΥ.

2008-2013
Συγγραφή της τριλογίας «Καιρός, ο γιος της γης και του ήλιου».

2012
Δημιουργία της ιστοσελίδας ziakopoulos.blogspot.gr.

2013
Broadcast Meteorologist Award από την Ευρωπαϊκή Μετεωρολογική Εταιρεία.

Oι σταθμοί της

1971
Αποφοιτά από τη σχολή Χιλλ της Αθήνας.

1977
Πτυχίο Μαθηματικού Τμήματος Πανεπιστημίου Πατρών.

1979
Πρόσληψη στην Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία.

1981
Αποφοίτηση από τη Μεταπτυχιακή Σχολή Μετεωρολόγων της ΕΜΥ.

1993
Ξεκινάει η συνεργασία της με το ραδιόφωνο του ΣΚΑΪ και στη συνέχεια με την (πρώτη) τηλεόραση του ΣΚΑΪ. 

2006

Ξεκινάει πάλι η τηλεοπτική συνεργασία της με τον ΣΚΑΪ.