«Προσοχή στις χιονοστιβάδες»

Πηγή: Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός 
Από πλευράς συνοπτικής κλιματολογίας, η εμμονή της μεσημβρινής κυκλοφορίας στην Α. Ευρώπη - Βαλκάνια τους τελευταίους δύο μήνες (Δεκέμβριος-Ιανουάριος) συνιστά σπάνιο φαινόμενο. Η υπόθεση ότι η κατάσταση αυτή θα συνεχιστεί και τον Φεβρουάριο φαίνεται εξωπραγματική. Στις αιτίες δεν συμπεριλαμβάνεται μόνο η ανάγκη θερμικής εξισορρόπησης μεταξύ των διαφόρων περιοχών του πλανήτη, αλλά και τα νέα «αστρονομικά» δεδομένα: από εδώ και πέρα, με διαρκώς αυξανόμενο το ύψος του Ηλίου, τα ποσά της ηλιακής ακτινοβολίας (ενέργειας) που θα φθάνουν στη διάρκεια του εικοσιτετραώρου στη Γη θα αυξάνονται συνεχώς με επιπτώσεις φυσικά και στην ατμοσφαιρική κυκλοφορία. Αυτός είναι ο λόγος που πολλές φορές ο μήνας αυτός φαίνεται να μην ξέρει τι κάνει με τον καιρό και ακριβώς γι αυτό σε ορισμένα μέρη της πατρίδας μας ο Φεβρουάριος αποκαλείται και Μεθυσμένος.


Με βάση, λοιπόν, τα στατιστικά αλλά και τις πρώτες ενδείξεις των μοντέλων, ο καιρός από τις αρχές του μήνα θα αρχίσει να αλλάζει επί το θερμότερο. Με την αλλαγή αυτή αυξάνεται ο κίνδυνος χιονοστιβάδων και η έκδοση σχετικής προειδοποίησης από την Ελληνική Ομάδα Διάσωσης είναι απολύτως δικαιολογημένη. Είναι γεγονός ότι στη χώρα μας η συχνότητα εμφάνισης χιονοστιβάδων είναι μικρή, αλλά κίνδυνος υπάρχει. Τις τελευταίες δεκαετίες συνέβησαν δύο τραγικά περιστατικά χιονοστιβάδων με ανθρώπινα θύματα. Στο ένα περιστατικό, που έλαβε χώρα στις αρχές Μαρτίου του 1995 στα Λευκά Όρη της Κρήτης, σκοτώθηκε ένας Γερμανός τουρίστας και στο δεύτερο περιστατικό, που σημειώθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 2005 στο Μαίναλο της Αρκαδίας, έχασαν τη ζωή τους πέντε ορειβάτες.

Για το τι ακριβώς είναι και το πώς προκαλούνται οι χιονοστιβάδες σας παραθέτω ένα σχετικό απόσπασμα από το βιβλίο ΚΑΙΡΟΣ, Ο ΓΙΟΣ ΤΗΣ ΓΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΗΛΙΟΥ, τόμος ΙΙ, «Η πρόγνωση»:

«Χιονοστιβάδες δημιουργούνται όταν όγκοι χιονιού που βρίσκονται στις πλαγιές των βουνών ξεκολλούν και πέφτουν προκαλώντας συχνά τον τραυματισμό ή το θάνατο χιονοδρόμων και ορειβατών. Νέο, ξηρό χιόνι μπορεί να μείνει κολλημένο σε πλαγιές με κλίση ακόμα και 40ο, αλλά υγρό χιόνι μπορεί να αποκολληθεί από πλαγιές με κλίση μόλις 15ο. Η κρίσιμη γωνία εξαρτάται από τη θερμοκρασία και την πυκνότητα του χιονιού.

Μικρές μπάλες χιονιού που κατρακυλούν στις πλαγιές των βουνών είναι δυνατό να εξελιχθούν σε χιονοστιβάδες. Οι χιονοστιβάδες αυτές συνήθως έχουν μικρές διαστάσεις, αλλά δεν είναι ακίνδυνες για χιονοδρόμους ή ορειβάτες. Εξαιρετικά επικίνδυνες είναι οι χιονοστιβάδες που δημιουργούνται από το σπάσιμο μεγάλων πλακών χιονιού πάχους ενός μέτρου ή περισσότερο σε πλαγιές με κλίση 20-45ο.Η αιτία του φαινομένου αυτού έχει σχέση με τις διαφορές πιέσεως που ασκούνται στο χιόνι της πλάκας που σπάει και στο στρώμα χιονιού που βρίσκεται ακριβώς κάτω από αυτή. Νέο χιόνι που έπεσε την προηγούμενη νύχτα ή χιόνι που μεταφέρθηκε στην πλαγιά με τον άνεμο ή μόνο το βάρος ενός χιονοδρόμου μπορεί να αποτελέσει την αιτία δημιουργίας χιονοστιβάδας. 

Σύμφωνα με πολλούς ερευνητές, ευνοϊκές συνθήκες για χιονοστιβάδες ξηρού χιονιού δημιουργούνται όταν μετά από ισχυρές χιονοπτώσεις παρατηρηθεί αλλαγή στο πεδίο των ανέμων. Ο κίνδυνος είναι μεγάλος το πρώτο εικοσιτετράωρο μετά την αλλαγή. Για χιονοστιβάδες υγρού χιονιού ευνοϊκές συνθήκες δημιουργούνται κυρίως την άνοιξη λόγω των απότομων μεταβολών της θερμοκρασίας του αέρα που επιδρούν στο αποθηκευμένο χιόνι. Υπάρχουν και άλλοι μηχανισμοί που, ωστόσο, ξεφεύγουν από τους στόχους αυτού του βιβλίου

16 σχόλια:

  1. Πάνω στο ...μεθύσι του μπορεί να μας κάνει και κανένα "θάψιμο" εδώ στην Αττική, όπως άλλωστε το έχει κάνει κατ΄επανάληψη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Kύριε Ζιακόπουλε καταρχάς ελπίζω να μην επαληθευθούν τα μοντέλα και η στατιστική για την αλλαγή αυτή και να συνεχίσουμε να έχουμε μεσημβρινή κυκλοφορία στην ανατολική Ευρώπη μέχρι και το Μάρτη. Από κει και πέρα ο λόγος που θα έχουμε μεταφορά θερμού αέρα πάνω από τη Γηραιά, πιστεύω ότι δεν είναι τόσο το ύψος του ήλιου, αλλά η συσσώρευση του ψύχους πάνω από την ΒΑ Αμερική και τον Καναδά με αποτέλεσμα η Σιβηρία να "μένει γυμνή".Με άλλα λόγια η όλη κατάσταση αρχίζει να μου θυμίζει 2014 όπου οι ψυχρές μάζες στις ΗΠΑ δεν άφηναν κανένα περιθώριο για χειμώνα στην Ευρώπη!
    Πιστεύω οτι είναι υπερβολικό να ελπίζουμε τόσο νωρίς πως ο ήλιος λόγο ύψους θα αρχίζει να θερμαίνει και να αποσταθεροποιεί την ατμόσφαιρα,είμαστε στη καρδιά του χειμώνα! Και ας μη ξεχνάμε οτι υπήρξαν χειμώνες με ιδιαίτερα ψυχρούς Φλεβάρηδες,με τον πιο πρόσφατο το 2012,όπου η ΒΔ Ελλάδα ήταν χιονοσκεπής πάνω από τα 400-500 μέτρα ΟΛΟ το μήνα και με χιονοπτώσεις στις πόλεις της Δυτικής και κεντρικής Μακεδονίας από τις 1 μέχρι και τις 12 του μηνός!
    Τέλος ίσως πρέπει να αρχίζουμε πλέον να εξετάζουμε και το σενάριο της συρρίκνωσης του πολικού στροβίλου μιας και φέτος με λίγη μεσημβρινή κυκλοφορία παραπάνω από το συνηθισμένο η Σκανδιναβία έμεινε και τους 2 μήνες χωρίς ψυχρές εισβολές! Μήπως τα επόμενα χρόνια θα κυνηγάμε το ψύχος από τη ΣΙΒΗΡΙΑ στο ΚΑΝΑΔΑ και τις ΗΠΑ και από κει στην Ευρώπη;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Αυτό το τελευταίο ξαναπές το! Γι αυτό, ό,τι φάμε κι ό,τι πιούμε... (καρικώς εννοώ)

      Διαγραφή
    2. Γιώργο είναι μεγάλη και η κουβέντα για το αν οι χάρτες των μοντέλων πρέπει κάποια στιγμή να προσαρμόσουν τις ενδείξεις τους στη συνεχώς θερμότερη ατμόσφαιρα!
      Για παράδειγμα το -10 στα 850hpa το 2000 σήμαινε το ίδιο πράγμα και τότε και τώρα;

      Διαγραφή
  3. Ήδη από τα τέλη Δεκεμβρίου έχει ξεκινήσει, και διαρκώς εντείνεται, περίπτωση Α.Σ.Θ. (αιφνίδια στρατοσφαιρική θέρμανση), όπως φαίνεται και στο παρακάτω διάγραμμα:

    http://www.cpc.ncep.noaa.gov/products/stratosphere/temperature/10mb9065.png

    Στο φαινόμενο είχε αναφερθεί παλιότερα και ο δάσκαλος:

    http://ziakopoulos.blogspot.gr/2014/04/blog-post_7039.html

    Συνήθως, στις περιπτώσεις Α.Σ.Θ. παρατηρείται σε κάποιο βάθος χρόνου κατάτμηση του πολικού στροβίλου και έξαρση της μεσημβρινής κυκλοφορίας στην τροπόσφαιρα, χωρίς βέβαια να είναι σαφές σε ποιές περιοχές θα συμβεί αυτό.
    .

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Πολύ ενδιαφέρον το θέμα που έθιξες Γιώργο και ας ελπίσουμε ότι θα αποφέρει καρπούς!
      Το διάγραμμα στο οποίο μας παραπέμπεις κάθε πόσο αναεώνεται;

      Διαγραφή
    2. Καθημερινά. Και σήμερα που το ξαναείδα έχει πάει στα ύψη.

      Διαγραφή
    3. Μπορείς να παρατηρείς το φαινόμενο και από αυτή τη χρονοσειρά:

      http://www.cpc.ncep.noaa.gov/products/stratosphere/strat-trop/gif_files/time_pres_TEMP_ANOM_JFM_NH_2017.png

      Διαγραφή
  4. Καλημέρα σας. Ακροβατώντας στο χιονόνερο στην Καλαμαριά με 2,5 βαθμούς Κελσίου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Έχω κάτι αποθέματα κουραμπιέδες από τις γιορτές. Μπορεί να έχουν ψιλομπαγιατέψει αλλά τρώγονται ωραιότατα και το Φλεβάρη. Λέω να στους στείλω Χρήστο, αφού εδώ κάτω υπολογίζω να έχω ..."φρέσκους".

      Διαγραφή
    2. Κράτα τους για πάρτη σου. Εγώ περιμένω φρέσκους στις 8 Φλεβάρη με το βροχοχαμηλό σου, μήπως είναι και λίγο χιονοχαμηλό. Εξάλλου η άσπρη σκόνη των απαγορεύεται στα αεροπλάνα και στις κούριερ.

      Διαγραφή
  5. Απαντήσεις
    1. Οτι το θέλω είναι αυτονόητο. Από κει και πέρα, προφανώς πειράζω τον Χρήστο. Αν δε δούμε, έστω και στα μακρινά, κάποια τάση να διαμορφώνεται στα μοντέλα, δεν μπορούμε φυσικά να συζητάμε τίποτα. Τον πρόσφατο (λειψό) χιονιά τον είχα υποπτευθεί από τα μοντέλα και τότε είχαμε, αν θυμάσαι την ωραία εκείνη στιχομυθία με τον δάσκαλο περί ...καρδιογραφήματος και νεκροφάνειας, νεαρών γιατρών κλπ. Αυτο που από τώρα απλά ...αχνοφαίνεται είναι οτι τουλάχιστον τέτοιον ξεφτίλα Φλεβάρη σαν τον περσινό δεν θα έχουμε φέτος. Μοναδικό "σημάδι" για μένα, που μπορεί να δώσει κάποιες πρόωρες προσδοκίες για κάτι μεγάλο είναι η παρατηρούμενη στρατοσφαιρική θέρμανση και επίσης το ότι η αναμενόμενη κατάρρευση του επίμονου εμποδισμού στην περιοχή μας θα δώσει την ευκαιρία στον Ατλαντικό και στον Αζορικό, για πρώτη φορά φέτος, να μονομαχήσουν απερίσπαστοι. Τπάρχει βέβαια και ο παίκτης που λέγεται ...Αφρική, που μπορεί κάλλιστα να μας τα χαλάσει όλα. Αλλά δεν τον βλέπω προς το παρόν τόσο δραστήριο. Μετά τα περσινά όργια, σαν να έχει λουφάξει τελείως μου φαίνεται...

      Διαγραφή
  6. Έτσι είναι παιδιά.Έχουμε δρόμο ακόμη για άνοιξη.
    Οπότε καλά κάνουμε και ελπίζουμε σε νέες καιρικές συγκινήσεις.
    Άλλωστε οι καιρικές διατάξεις φέτος για την περιοχή μας φαίνεται πως έχουν ακόμη να δώσουν πράμα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. εμενα πιο μεθυσμενος μου κανει ο μαρτιος γιατι πολλες φορες κανει χιονια και πολυ κρυο ή μπορει να κανει και αρκετη ζεστη, ο φεβρουαριος γενικα ειναι κρυος απλως αν ερθει καποια πιο θερμη μαζα κανει καπως ζεστη αλλα αυτο το κανει και το δεκεμβριο/ιανουαριο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή