Θύελλα στην Γκραμπάλα


Το απόγευμα της 2ας  Νοεμβρίου 1940, μετά από αέρος και ξη­ράς προπαρασκευή, το ιταλικό πεζικό επετέθη κατά των δυνάμεων της VIII Μεραρχίας του στρατηγού Κατσιμήτρου στο Καλπάκι. Η επίθεση καθηλώθηκε μπροστά στον ελληνικό φραγμό πυροβολικού και πεζικού, αλλά στις 8 το βράδυ ένα επίλεκτο ιταλικό τάγμα βοηθούμενο από ημιάτακτους Αλβανούς σκαρφάλωσε στην κα­κοτράχαλη Γκραμπάλα (ύψωμα που βρίσκεται βόρεια του Καλπακίου) και ανέτρεψε τον ελληνικό λόχο που την κατείχε. Καθώς το σκοτάδι πύκνωνε, σφοδρή θύελλα με καταρρακτώδη βροχή και χαλάζι χτύπησε την περιοχή, καθιστώντας αδύνατη την ανακατάληψη του υψώματος από τους Έλληνες.


Όσο κρατούσε η  θύελλα τόσο μεγάλωνε η αγωνία του Κατσιμήτρου και των επιτελών του που γνώριζαν τη στρατηγική σημασία της Γκραμπάλας. Όμως, δεν ήταν μόνο ο καιρός. Υπήρχε και η τρομερή πίεση του Γενικού Στρατηγείου, το οποίο, βλέποντας το μεγάλο  κίνδυνο που προκαλούσε η προέλαση των Ιταλών τόσο στο βόρειο όσο και στο νότιο τομέα του μετώπου, είχε διατάξει τον διοικητή της VIII Μεραρχίας να συμπτυχθεί προς το Μέτσοβο και την Άρτα. Όλα κρέμονταν από μια κλωστή για τους Έλληνες. Τότε, όμως, ήταν που μίλησε η ψυχή του ηγέτη, ο οποίος, έχοντας εμπιστοσύνη στους στρατιώτες του, σχεδόν όλα Ηπειρωτόπουλα που μάχονταν κυριολεκτικά υπέρ βωμών και εστιών, δεν άλλαξε την αρχική του απόφαση. Τη μεγάλη μάχη θα την έδινε εκεί. 

Η θύελλα κόπασε κοντά στις 05:00 το πρωί και τότε μέσα στο σκοτάδι ισχυρή ελληνική ομάδα ξεκίνησε για την Γκραμπάλα. Με τη θυελλώδη αντεπίθεσή τους οι Έλληνες ξαναπήραν το φοβερό ύψωμα, το οποίο όμως έμελλε ν' αλλάξει και πάλι χέρια μέχρι να λήξει η μεγάλη μάχη. Την 7η Νοεμβρίου οι Ιταλοί έκαναν γενική επίθεση με στόχους το Καλπάκι και την Γκραμπάλα. Το Καλπάκι με ηρωική άμυνα άντεξε, αλλά το ύψωμα της Γκραμπάλας έπεσε. Δεν πρόλαβαν όμως να χαρούν την επιτυχία τους οι εισβολείς. Μεσάνυχτα ξέσπασε η ελληνική αντεπίθεση με την ξιφολόγχη. Το πρωί της 8ης Νοεμβρίου η Γκραμπάλα ήταν και πάλι στα χέρια των Ελλήνων. Την επομένη, 9η Νοεμβρίου, η ηγεσία των Ιταλών αντελήφθη ότι το μέτωπο της Ηπείρου δεν σπάει. Η τόλμη και αντοχή της VIII Μεραρχίας είχαν γείρει την πλάστιγγα υπέρ των Ελλήνων.

Χρόνια Πολλά, φίλοι μου!


26 σχόλια:

  1. Δάσκαλε χρόνια πολλά
    Κώστας Αθήνα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Φοβερή,επίκαιρη,ανάρτηση δάσκαλε.Και για την Γκραμπάλα και για το Καλπάκι και για τον Κατσιμήτρο.Ο πατέρας μου,πολεμιστής στο Αλβανικό μέτωπο, τον όρο "Καλπάκι" τον χρησιμοποιούσε ως συνώνυμο του μέχρις εσχάτων αγώνα."Εδώ είναι Καλπάκι",έλεγε με νόημα.

    Ο στρατηγός Κατσιμήτρος αποτελεί όλως ιδιαιτέρα περίπτωση.Μακάρι να είχαμε αρκετούς τέτοιους στο πεδίο. Τα επακολουθήσαντα χρήζουν όχι μιάς αναγνώσεως......!.
    Γκραμπάλα.Στον Μωριά έχουμε τη μάχη της Τραμπάλας ή Δραμπάλας,ορεινή Αρκαδία,1825,Έλληνες-Ιμπραήμ,ήττα μας. -------------Π.Α.

    Υ.γ. Αργότερα ,μεταμεσονυκτίως "Allors,c est la guerre" (λοιπόν,έχουμε πόλεμο).Και ξεκίνησε ο πόλεμος το πρωί και σε λίγες μέρες κατεγράφη η πρώτη ήττα του άξονα που περιγράφει ο δάσκαλος.Τιμή στούς αγωνιστές!!!.-----Π.Α.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Καραβατακης Αντώνιος27 Οκτωβρίου 2021 στις 9:06 μ.μ.

    Χρόνια πολλά Δάσκαλε, Χρόνια πολλά Ελλάδα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Χρόνια πολλά κύριε Ζιακοπουλε!! Κόρινθος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Χρόνια πολλά σε όλους τούς Έλληνες!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Ο Kατσημήτρος πρωταγωνίστησε και σε μία άλλη κρισιμότατη αμυντική ενέργεια του Ελληνισμού στην εξέχουσα του Αφιόν Καραχισάρ 18 χρόνια νωρίτερα,χωρίς να έχει την ευτυχή κατάληξη που είχε ο αγώνας στον τομέα της Ηπείρου.΄Εδειξε και εκεί την ίδια συμπαγή άμυνα στον τομέα του που έδειξε στο Καλπάκι.Διώχθηκε απηνώς μετά την Κατοχή για την συμμετοχή του στην κυβέρνηση Τσολάκογλου.Από την ψυχρή Λάρισα καληνύχτα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Πολύ ωραίο το άρθρο δάσκαλε,χρόνια πολλά ζητώ η 28η Οκτωβρίου ,Αθάνατοι όσοι έπεσαν υπέρ πίστεως και πατρίδος.Στην ευχή που διαβάζει η εκκλησία μας σήμερα λέει τα οστά αυτών σαν βοτάνια στους αιώνες .

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. το έπος του '40 εμπνέει τον λαό μας απέναντι σε κάθε νέα επιβουλή, αγαρηνών κυρίως...
    Χρόνια Πολλά Ελλάδα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Χρόνια πολλά!! Ζήτω η Ελλάς. Φραγκίσκος από παλαιό Φάληρο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Πώς αναδημιουργούνται χάρτες καιρου του 1940; Σιγουρα υπάρχουν σχετικά αρχεία σε κάποιες υπηρεσίες, αλλά τόση ακρίβεια σε έκταση και ύψος στα 500 hpa με εκπλήσσουν!Β.Α.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Αθάνατοι αυτοί που σκοτώθηκαν για την ελευθερία της πατρίδας μας.Ελευθερη και αθάνατη να συνεχίσει να είναι η Ελλάδα στους δύσκολους καιρούς που ζούμε.Χρονια πολλά σε όλους τους Έλληνες.
    Καλό μεσημέρι.ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΡΙΝΘΙΑ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Οι Ιταλοί μεσούσης του πολέμου άλλαξαν στρατόπεδο, εγκαταλείποντας τον άξονα το 1943 - νομίζω - και βιώνοντας πολύ σκληρά αντίποινα από τους Γερμανούς. Με αποκορύφωμα τον θάνατο χιλιάδων Ιταλών αιχμαλώτων, που τους είχαν δέσει οι Γερμανοί στα αμπάρια του πλοίου Όρια, το οποίο βυθίστηκε το 1944 εν μέσω θαλασσοταραχής στον Σαρωνικό. Είχε σοροκάδα (νοτιοανατολικό άνεμο, δηλαδή) και η θάλασσα ξέβραζε σορούς για μέρες από το Λαγονήσι μέχρι τα Λεγραινά, όπως μου είχε διηγηθεί κάποτε στο ΚΤΕΛ την ιστορία ένας παππούς.

    Αντίθετα, σήμερα 28/10/21 είχε ισχυρό βορειοανατολικό άνεμο, όταν κατεβήκαμε με τα σκυλιά στην ακρογιαλιά, όπως κάνουμε ανελλιπώς κάθε 28η Οκτωβρίου από το 2007. Θυμάμαι ότι το 2008 είχε πολλή ζέστη ανήμερα της 28ης Οκτωβρίου, όπως και το 2014 στο Ναύπλιο, με 300 λουόμενους στην παραλία του Καραθώνα. Το 2012 είχε πολύ κύμα με νοτιά στο Θυμάρι και φέτος ψύχρα με τον βοριά, αλλά και πάλι ήταν καλά και πεντακάθαρα τα νερά. Τόσο στο Θυμάρι, όσο και στη Σαλαμίνα απ' ό,τι έμαθα, αφού βούτηξαν κι εκεί στα Βασιλικά. Στο Θυμάρι, όμως, φάγαμε και παγωτά. Και του χρόνου.
    Β. ΣΠ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. ... μεσούντος του πολέμου, είναι το σωστό στην πρώτη πρόταση. Επί τη ευκαιρία, ο μεσογειακός κυκλώνας μάλλον δεν θα μας επηρεάσει, αφού θα κινηθεί νότια της Κρήτης, σύμφωνα και με νεότερη ενημέρωση του meteo.gr.
      Β. ΣΠ.

      Διαγραφή
    2. Ισχύει αυτό που λες Βαγγέλη. Το είχα γράψει μαλιστα προ διετιας νομίζω για το ναυάγιο του Όρια που μετέφερε Ιταλούς στρατιώτες από τα Δωδεκάνησα μετά τη συνθηκολόγησή τους το 1943. Και παρόλο που γλίτωσαν από τα φρικαλεα αντίποινα των Γερμανών, τελικά τους "έφαγε η θάλασσα". Είναι αυτό που λέμε "άμα δεν σε θέλει..."
      Τέτοια ημέρα πάντα σκέφτομαι τον ήρωα Αλέξανδρο Διακο. Ενα γενναίο παλικάρι που ήταν ο πρώτος αξιωματικός του ελληνικού στρατού που έχασε τη ζωη του στο αλβανικό μέτωπο σε ηλικία νομίζω 26 ετών. Είχε γεννηθεί στη μικρή (και κουκλίστικη) Χαλκη Δωδεκανήσου (νησάκι μαγεία που αξίζει να επισκεφθείτε), μεγάλωσε στη Ρόδο, και σπούδασε στη σχολή Ευελπίδων. Ένας κεντρικός δρόμος στη Ρόδο έχει το όνομά του. Εννοείται βέβαια πως τιμή και δόξα σε όλα τα παλικάρια που έδωσαν το αίμα τους για την ελευθερία της πατρίδας μας από το φασιστική και ναζιστική υποδούλωση. Αλλά και γενικότερα να μην ξεχνάμε ποτέ όλους όσους πολέμησαν για την ελευθερία και για έναν καλύτερο κόσμο.

      Διαγραφή
  13. Όχι ότι χάθηκε κι ο κόσμος,αλλά " μεσούντος του πολέμου......".

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Υπάρχουν ιστοσελίδες καθημερινών χαρτών καιρού από τον 19ο αιώνα : https://www.meteociel.fr/modeles/archives/archives.php?day=15&month=11&year=2017&hour=0&type=ncep&map=0&region&mode=0&fbclid=IwAR3Sb8rhOi02QUVbnMENDn7M5_OncWT8Dz8pFE6HJDkKVHVrNcCXHF2NPmw
    και
    https://www.wetterzentrale.de/reanalysis.php?map=1&model=noaa&var=1, και άλλες.
    ΥΓ. Χρόνια πολλά και καρπερά κ. Ζιακόπουλε.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Είδα ότι κάποιοι ονόμασαν το τυφωνακι της κεντρικής Μεσογείου "Νέαρχο"!. Να δούμε εάν θα δούμε τα απομεινάρια του το ΣΚ στην Κρήτη και τα Δωδεκάνησα (ενδεχομένως και αλλού). Πάντως Σικελία κ Μάλτα έχουν πνιγεί κυριολεκτικά την τελευταία εβδομάδα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. Θάνο νομίζω ότι ως προς εμάς η ονοματοδοσία είναι ταμάμ.Είναι γνωστό το έργο "παράπλους" του Νεάρχου ,ναυάρχου του Μεγάλου Αλεξάνδρου.Έτσι και η πορεία του τυφωνακίου φαίνεται να είναι ένας παράπλους ως προς την Ελλάδα (ας οψεται ο εμποδιστής).-----Π.α.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Στο ναυτικό υπήρχε παλιότερα και το αντιτορπιλικό Νέαρχος (Α/Τ ΝΕΑΡΧΟΣ), αλλά πλέον έχει παροπλιστεί. Ήταν της ίδιας κλάσης με τα αντιτορπιλικά Θεμιστοκλής, Κίμων και Φορμίων, μεγάλα πλοία, όπου επικρατούσαν ανάλογη αυστηρότητα με τις φρεγάτες και ομοίως δύσκολες συνθήκες με τα αρματαγωγά. Γενικά, η θητεία ήταν δύσκολη στα μεγάλα πλοία του ναυτικού - συμπεριλαμβανομένων και των κανονιοφόρων - και πιο εύκολη στα μικρότερα, όπως τα ΤΠΚ, τα φαρόπλοια, οι υδροφόρες,τα πετρελαιοφόρα, τα ΠΓΥ, τα ναρκαλιευτικά και φυσικά τα ρυμουλκά.

      Καλές θάλασσες θα έχουν, παρεμπιπτόντως, τα καράβια σχεδόν για όλο το πρώτο 15ήμερο του Νοεμβρίου, σύμφωνα με το πρωινό τρέξιμο του τζίφου. Στο μέσον αυτού του διαστήματος διαφαίνονται και πολύ υψηλές θερμοκρασίες για την εποχή, οι οποίες είναι, βέβαια, ανεπιθύμητες, διότι θα φέρουν τσουχτερό κρύο μετά με μία πιθανή διόρθωση.
      Β. ΣΠ.

      Διαγραφή
  17. Να συμπληρώσω επίσης σε ότι έχει να κάνει με τον Αλέξανδρο Διακο πως σκοτώθηκε την 1η Νοεμβρίου, μια μέρα ακριβώς πριν από το περιστατικό της Γκραμπάλας που αναφέρει ο κος Ζιακοπουλος. Οι άνδρες του παντως κατάφεραν να καταλάβουν την Τσουκα μετά το θάνατο του. Προτομή του Διάκου υπάρχει και κοντά στο σημείο θανάτου του στην Πίνδο

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  18. Είναι τόσες πολλές οι κορυφαίες ηγετικές προσωπικότητες όπως του στρατηγού Κατσιμητρου σε όλη την πορεία του Ελληνισμού εδώ και χιλιάδες χρόνια που χρειάζονται τόμοι και τόμοι για να χωρέσουν όλοι αυτοί που έδωσαν ότι πιο πολύτιμο είχαν για να ζούμε εμείς σήμερα ελεύθεροι και πάντα,όπου και αν είμαστε,πρέπει να ανάβουμε ένα κεράκι στην μνήμη τους.
    Τιμή και δόξα στους ήρωες αυτούς.
    Αιώνια τους η μνήμη.
    Χρόνια πολλά σε όλο τον απανταχού Ελληνισμό.
    Στα του καιρού τώρα,στην περιοχή μου εδώ και 4 ημέρες το κρύο έχει αισθητή την παρουσία του και ειδικά Τετάρτη και Πέμπτη ήταν μέρες σκέτο "δηλητήριο" με πυκνή συννεφιά και αέρα δυνατό ΒΔ που στην πραγματικότητα "ξυριζε" και θύμισε έντονα χειμερινές ημέρες την ώρα που δίπλα μας άλλες περιοχές είχαν ήλιο λαμπρό.
    Η θερμοκρασία από 10-14(πιο χαμηλή στα ορεινά του Ελικώνα) αλλά με την αίσθηση πολύ χαμηλότερη λόγω του αέρα.
    Φυσικό είναι η θέρμανση να δουλεύει στο φουλ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  19. Καλημέρα και χρόνια πολλά!Παρακολουθώντας την ανομβρία που επικρατεί(το να ρίχνει τον υετό του μήνα σε μία μέρα ο τόπος δεν ξεδιψάει) έχω την εντύπωση ότι τα "ωραία" χαμηλά βαρομετρικά εκ Σύρτης τείνουν να εξαφανιστούν.Αντί αυτών έχουμε medicanes...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  20. Στην Ιταλία τον ονόμασαν Απόλλων.

    ΑπάντησηΔιαγραφή