Παλιοί μεγάλοι χιονιάδες των Ιωαννίνων

Στις όχθες της Παμβώτιδας, 12-1-2017. Φωτ. Δημήτρης Νάκος

Σε μέρες γιορτινές αλλά και μέρες αχιονίας, κλεισούρας και φόβου για την εξέλιξη της πανδημίας είπα να μοιραστώ μαζί σας κάποιες παλιές διηγήσεις για τρομερούς χιονιάδες στην περιοχή των Ιωαννίνων, τότε που η χώρα μας και γενικότερα η Ευρώπη βίωνε τη Μικρή Εποχή των Παγετώνων. Τη μακρινή εκείνη εποχή το χιόνι σήμαινε αποκλεισμούς, πείνα και συχνά θάνατο, αλλά στις μέρες μας έχουμε περάσει στο άλλο άκρο. Έγινε ακριβοθώρητο και πέρα από τη χρησιμότητά του μας λείπει η ασύγκριτη ομορφιά του. Οι πληροφορίες για χιόνια τον 17ο, τον 18ο και εν πολλοίς τον 19ο αιώνα απέχουν πολύ από το να θεωρούνται μετεωρολογικές παρατηρήσεις. Γραπτές μαρτυρίες είναι που με διάφορους τρόπους διασώθηκαν και αναμφίβολα ελέγχονται για την ακρίβειά τους. Όμως, εγώ τις βρίσκω γοητευτικές και ελπίζω να αρέσουν και σε σας.

Η ανύψωση του αντικυκλώνα των Αζορών


Χθες, φίλος του μπλογκ σε σχόλιό του ρώτησε: «Η ανύψωση ή μη του Αντικυκλώνα των Αζορών εξαρτάται από την υπόλοιπη ατμοσφαιρική κυκλοφορία στον Ατλαντικό (χαμηλά) ή κάτι άλλο? ή είναι όντως θέμα "τεμπελιάς"? Ερωτώ, κατανοώντας ότι είναι δύσκολο για έναν επιστήμονα να δώσει απλοϊκές απαντήσεις σε ερωτήσεις ανθρώπων χωρίς υπόβαθρο γνώσεων πάνω σε αυτό το πεδίο». Επειδή αυτού του είδους οι ερωτήσεις απασχολούν πολλούς φίλους, είπα να καταθέσω την άποψή μου σε ξεχωριστή ανάρτηση.

Ο καιρός της εβδομάδας

Βαρομετρικό χαμηλό στην Ρουμανία, συνοδευόμενο από ψυχρό μέτωπο που εκτείνεται ως τη Β. Ελλάδα, κινείται ανατολικά. Ένα άλλο χαμηλό στη Ν. Ιταλία κινείται Α-ΝΑ. Με αυτές τις συνθήκες ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας, το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη), βροχές και τοπικές καταιγίδες αναμένονται κυρίως στη Θράκη, τη Δ-ΝΔ Ελλάδα, τη Ν. Πελοπόννησο και τις ανατολικές και νότιες νησιωτικές περιοχές της χώρας. Οι άνεμοι θα πνέουν νότιοι με ένταση ως τα 7 μποφόρ (Αιγαίο) και η θερμοκρασία θα φθάσει τους 20 βαθμούς (Β. Κρήτη). 

Χρόνια Πολλά, φίλοι μου!

Φωτ. Σπύρος Μπαλαδήμας

Εύχομαι το πνεύμα των Χριστουγέννων και το φως τους να μας εμπνέουν και να μας οδηγούν εσαεί. Να μας δίνουν δύναμη να ξεπερνάμε τις δυσκολίες κι ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο. 

Το χιόνι των Χριστουγέννων και τα χιόνια του χειμώνα

Όλοι θα θέλαμε να κάνουμε Χριστούγεννα με χιόνια στο καμπαναριό, αλλά με βάση τα κλιματολογικά στοιχεία του τόπου μας αυτό είναι πολυτέλεια για τις περισσότερες περιοχές της χώρας. Όπως έχω αναφέρει και παλιότερα, με βάση τα στοιχεία της ΕΜΥ, ο μέσος αριθμός ημερών χιονόπτωσης τον Δεκέμβριο είναι: στη Φλώρινα 5,9, στη Θεσσαλονίκη 1,2 και στην Αθήνα 0,4. Αν στη Φλώρινα, που κατά μέσο όρο χιονίζει περίπου έξι ημέρες τον Δεκέμβριο, η πιθανότητα να χιονίσει ανήμερα των Χριστουγέννων δεν είναι μεγάλη, φανταστείτε πόσο μικρή είναι η πιθανότητα να χιονίσει Χριστούγεννα στην Αθήνα που τον Δεκέμβριο κατά μέσο όρο χιονίζει μόνο μία ημέρα κάθε 2,5 χρόνια! 
Τα τελευταία 50 χρόνια στην Αθήνα ανήμερα των Χριστουγέννων χιόνισε για λίγο -χωρίς βέβαια να το στρώσει- μόνο το 1986. Την ημέρα εκείνη η μέγιστη θερμοκρασία στη Ν. Φιλαδέλφεια ήταν 6 βαθμοί, η μικρότερη της περιόδου, που ξανασημειώθηκε μόνο άλλη μία φορά το 1992. 

Ο καιρός της εβδομάδας

Το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη), η διάταξη των βαρομετρικών συστημάτων στη ΝΑ Ευρώπη θα είναι ευνοϊκή για να επικρατήσουν στη χώρα μας ΒΔ άνεμοι εντάσεως 4 με 6 μποφόρ. Κατά τα άλλα, οι βροχές και οι χιονοπτώσεις θα είναι εξαιρετικά περιορισμένες και η θερμοκρασία θα σημειώσει πτώση ως προς τις μέγιστες τιμές της κυρίως στη Β-ΒΑ Ελλάδα. Οι ελάχιστες θερμοκρασίες θα παραμείνουν χαμηλές και στα ηπειρωτικά θα σημειωθεί παγετός που κατά τόπους στις Β-ΒΔ περιοχές θα είναι ισχυρός. 

Απολογισμός και μελλούμενα

Υμηττός 19-12-2021. Φωτ. Σπύρος Μπαλαδήμας


Ο απολογισμός

Αν και η κακοκαιρία έχει ακόμα μια προσήνεμη ουρίτσα, μπορούμε να πούμε ότι σε γενικές γραμμές εξελίχθηκε όπως αναμενόταν, τουλάχιστον ως προς τις βροχές, τις καταιγίδες, τους ανέμους και τις θερμοκρασίες. Αναφορικά με τις χιονοπτώσεις, τα υψόμετρα των 200 με 300 μέτρων που αναφέρθηκαν στην πρόγνωση της Πέμπτης (16/12) για την κεντρική Ελλάδα επαληθεύτηκαν και δεν έλειψαν οι όμβροι χιόνος (επί το λαϊκότερον χιονομπόρες) σε περιοχές που δεν προβλέπονταν ή προβλέπονταν ελάχιστα φαινόμενα. Οι προαναφερθέντες όμβροι ήταν μέρος των εκπλήξεων που είχα αναφέρει στις προγνώσεις. Η αλήθεια είναι ότι στη Β-ΒΔ Ελλάδα και αλλού περίμενα περισσότερες χιονο-εκπλήξεις, αλλά αυτές δεν ήρθαν.

Η επικείμενη κακοκαιρία σε έναν μόνο χάρτη!

Πολυπαραμετρικός δείκτης πρόγνωσης ακραίων καιρικών φαινομένων του ECMWF για το Σάββατο 18-12-2021.Τα διαβαθμισμένα σύμβολα πράσινου χρώματος είναι για τις βροχές, τα διαβαθμισμένα σύμβολα ροζ-μοβ χρώματος είναι για τους ανέμους και τα απλά χρώματα είναι για τις θερμοκρασίες (κίτρινο - κόκκινο για τις υψηλές και σιέλ - μπλε για τις χαμηλές). 

Γενική παρατήρηση :

Ο δείκτης πρόγνωσης ακραίων καιρικών φαινομένων παράγεται από το Σύστημα Πολλαπλών Προγνώσεων (ENS) και μας δείχνει τα σημεία όπου προβλέπονται αποκλίσεις του ανέμου, της βροχής και της θερμοκρασίας από τις μέσες τιμές των παραπάνω παραμέτρων που προκύπτουν από την κλιματολογία του μοντέλου. Όσο πιο πολύ απέχει η προγνωστική τιμή μιας μεταβλητής από τη μέση (κανονική) τιμή τόσο πιο ακραίος είναι ο δείκτης. Τονίζεται ότι ένα ακραίο φαινόμενο δεν είναι κατ’ ανάγκη επικίνδυνο. Για παράδειγμα, η θερμοκρασία των 29,8 βαθμών που σημειώθηκε την Πρωτοχρονιά του 2010 στο Ηράκλειο της Κρήτης ήταν εξαιρετικά ακραία, αλλά όχι επικίνδυνη.

Ο καιρός του επόμενου πενθημέρου

Το νέο εικοσιτετράωρο (Παρασκευή), η διάταξη των βαρομετρικών συστημάτων στη ΝΑ Ευρώπη θα είναι ευνοϊκή για να επικρατήσουν στη χώρα μας Β-ΒΔ άνεμοι εντάσεως ως τα 6 μποφόρ. Κατά τα άλλα, η θερμοκρασία θα κυμανθεί σε χαμηλά επίπεδα, ιδιαίτερα ως προς τις ελάχιστες τιμές της, και οι βροχές που θα πέσουν στις ανατολικές και νότιες περιοχές θα είναι ασθενείς, τοπικές και σύντομες. Το ίδιο ισχύει και για τις χιονοπτώσεις που θα σημειωθούν στα ορεινά-ημιορεινά των περιοχών που προαναφέρθηκαν. Πάντως, το βράδυ ένα ψυχρό μέτωπο που θα κινηθεί από τα Β. Βαλκάνια προς την περιοχή μας θα προκαλέσει αξιόλογες βροχές και χιονοπτώσεις στη ΒΑ Ελλάδα. 

Πρώτη εκτίμηση για τις χιονοπτώσεις του Σαββατοκύριακου

Α΄ Φάση:

Το βράδυ της Παρασκευής και τη νύχτα προς το Σάββατο θα χιονίσει πρόσκαιρα και σε περιοχές χαμηλού υψομέτρου της Α. Μακεδονίας, της Θράκης και ίσως της Χαλκιδικής.

«Ωμέγα» blocking κυκλοφορία στην Ευρώπη καθιστά επισφαλείς τις μεσοπρόθεσμες προγνώσεις των μοντέλων!

Το Μιτσικέλι για τα Γιάννενα είναι ότι και ο Αϊ-Λιας για την Κόνιτσα: το τελευταίο σκαλοπάτι για το κατέβασμα του χιονιά στην πόλη! Φωτ. Γιάννης Καλόγηρος

Βαρομετρικό χαμηλό στο Β. Αιγαίο κινείται αργά Α-ΝΑ και το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη) θα επηρεάσει με βροχές, τοπικές καταιγίδες (θαλάσσια - παραθαλάσσια τμήματα) και χιονοπτώσεις (ορεινά-ημιορεινά) τη Β-ΒΑ Ελλάδα, την ανατολική ηπειρωτική χώρα και την ανατολική και νότια νησιωτική Ελλάδα. Κατά τα άλλα, ο συνδυασμός του προαναφερθέντος χαμηλού με τις υψηλές πιέσεις των Β. Βαλκανίων θα προκαλέσει ενισχυμένους Β-ΒΑ ανέμους εντάσεως ως τα 8 μποφόρ (ΒΑ Αιγαίο) και η θερμοκρασία θα σημειώσει πτώση. 

Νέφωση με τη μορφή "κόμματος"

Σωρειτόμορφη νέφωση με τη μορφή «κόμματος» (comma cloud) στον ψυχρό τομέα της ύφεσης που οφείλεται στη θετική μεταφορά στροβιλισμού. 

Αντί πρόγνωσης

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

«Κι ο αγέρας, ξεκινημένος από μακριά, περνούσε θάλασσες, βουνά, κάμπους κι όσο μακρύτερα πορευόταν όλο και πιότερο δυνάμωνε. Σφύριζε πάνω στα χαμόδενδρα, σάμπως αόρατος δαίμονας, θυμωμένος. Και φύσαγε, όλο φύσαγε. Στα πέλαγα απόψε οι ναύτες θαλασσοπνίγονται. Οι τσοπάνηδες ανάβουνε πελώριες φωτιές και τα σκυλιά τσακώνονται με τους λύκους.  Κι ο αγέρας κάλπαζε ξέφρενος, κι όπου δένδρο στο διάβα του μόνο, το σάρωνε, κι όπου θάλασσα την κυμάτωνε και τη λόφωνε κι όπου σπίτι τού ανιστορούσε φοβερές ιστορίες κι όπου στρατολάτης πάλευε να τον αφανίσει, και  φύσαγε, όλο φύσαγε» (Απόσπασμα από τον Βασιλιά Λιρ του Ουίλιαμ Σέξπιρ).

Χρωματικός κώδικας επικινδυνότητας καιρικών φαινομένων: στο κίτρινο/πορτοκαλί η Παρασκευή και στο πορτοκαλί/κόκκινο το Σάββατο!

Μακεδονίτικος κάμπος και στο βάθος το Πάικο τυλιγμένο στην ομίχλη! 

Βαρομετρικό χαμηλό στην Αδριατική, συνοδευόμενο από μέτωπα κακοκαιρίας, κινείται ανατολικά και το νέο εικοσιτετράωρο (Παρασκευή) θα επηρεάσει σχεδόν όλη τη χώρα με βροχές και καταιγίδες, οι οποίες κατά τόπους στο Ιόνιο, την ηπειρωτική Ελλάδα και το Α-ΒΑ Αιγαίο θα είναι ισχυρές. Χιόνια θα πέσουν στα ορεινά καθώς και σε ημιορεινές περιοχές της Β-ΒΔ Ελλάδας. Παράλληλα, θα επικρατήσουν Δ-ΝΔ άνεμοι εντάσεως ως τα 9 μποφόρ (Αιγαίο). 

Θερμοκρασιακές αποκλίσεις του μήνα που πέρασε και κάποιες εκτιμήσεις για αυτά που έρχονται


Γνωρίζοντας ότι ενδιαφέρεστε περισσότερο για τα μελλούμενα, παραθέτω κάποιες εκτιμήσεις γι αυτά που έρχονται:

Παρούσα εβδομάδα:

Δύο σχεδόν απανωτές κακοκαιρίες (Πέμπτη προς Παρασκευή και Σάββατο προς Κυριακή) με κύρια χαρακτηριστικά τις βροχές, τις τοπικές καταιγίδες και τους ισχυρούς ανέμους. Χιονοπτώσεις στα ορεινά αλλά και σε ημιορεινές περιοχές της Β-ΒΔ Ελλάδας.

Ο καιρός της εβδομάδας

Οργανωμένο βαρομετρικό χαμηλό στη Ν. Ιταλία κινείται ανατολικά και το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη) θα επηρεάσει όλη τη χώρα με βροχές, τοπικές καταιγίδες, χιονοπτώσεις (ορεινά) και Ν-ΝΔ ανέμους εντάσεως 6 με 8 μποφόρ. Με την προς ανατολάς κίνηση του προαναφερθέντος χαμηλού, οι άνεμοι σταδιακά θα στραφούν σε Δ-ΒΔ, τα φαινόμενα στο Ιόνιο και τις περισσότερες ηπειρωτικές περιοχές της χώρας θα εξασθενήσουν και η θερμοκρασία θα σημειώσει πτώση κυρίως στα δυτικά, τα κεντρικά και τα βόρεια διαμερίσματα. 

Επί θύραις ο κίνδυνος πλημμυρών και κατολισθήσεων!

Πολυπαραμετρικός δείκτης πρόγνωσης ακραίων καιρικών φαινομένων του ECMWF για τη Δευτέρα (6-12-2021) και την Τρίτη (7-12-2012). Τα διαβαθμισμένα σύμβολα πράσινου χρώματος είναι για τις βροχές και τα διαβαθμισμένα σύμβολα ροζ-μοβ χρώματος είναι για τους ανέμους. Τα απλά χρώματα είναι για τις θερμοκρασίες (κίτρινο για τις υψηλές και σιέλ για τις χαμηλές).

Το βαρομετρικό χαμηλό που θα επηρεάσει τη χώρα μας το επόμενο διήμερο είναι αρκετά πιθανό να δημιουργήσει:

Α) Πλημμυρικά φαινόμενα στη Δ-ΒΔ Ελλάδα (Δευτέρα) και την Α. Μακεδονία, τη Θράκη, το Α. Αιγαίο, τα Δωδεκάνησα και την Κρήτη (Τρίτη). Κατά τη γνώμη μου, στις περιοχές που προαναφέρθηκαν καλό είναι να συμπεριληφθεί και η κεντρική Ελλάδα που δεν προβλέπεται στους παραπάνω χάρτες.

Β) Κατολισθήσεις κυρίως στις δυτικές περιοχές της χώρας.

Γ) Προβλήματα στη στεριά και τη θάλασσα λόγω των ανέμων που θα φθάσουν τα 9 μποφόρ.   

Καλή Κυριακή σε όλους

Περί καιρών…

Καιρός του «U», του «Ο» και του «Π».

Καιρός του προσέχειν όλους τους καιρούς.

Καιρός του φυλάξαι εαυτούς από το «Δέλτα» και το «Όμικρον».

Καιρός του ομονοείν (πανδημία).  

Καιρός του ψηφίζειν (προαιρετικά).

Καιρός του υπομείναι (χιόνια στα χαμηλά).

Καλό Σαββατοκύριακο!

 


Δύο οργανωμένα χαμηλά σ’ ένα πενθήμερο!

Αγναντεύοντας το Παναιτωλικό, του Φώτη Ματραλή.
Αυτή την ατμοσφαιρική διαύγεια μόνο ο μαΐστρος μπορεί να μας χαρίσει!  

Βαρομετρικό χαμηλό στη Β. Ιταλία, συνοδευόμενο από μέτωπα κακοκαιρίας, κινείται ανατολικά και το νέο εικοσιτετράωρο (Παρασκευή) σταδιακά θα επηρεάσει με βροχές και τοπικές καταιγίδες τις περισσότερες περιοχές της χώρας. Επισημαίνεται ότι τα προαναφερθέντα φαινόμενα στη Δ. Ελλάδα, τη ΒΑ χώρα και το Α. Αιγαίο θα είναι κατά τόπους έντονα. Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί και στους νότιους ανέμους οι οποίοι θα φθάσουν τα 8 μποφόρ. Η θερμοκρασία θα φθάσει τους 21 βαθμούς (Β. Κρήτη). 

Τα ορόσημα στην εξέλιξη του καιρού το πρώτο δεκαπενθήμερο του Δεκέμβρη

Α) Παρασκευή-Σάββατο (3-4/12) και Δευτέρα-Τρίτη (6-7/12): Κακοκαιρίες με ισχυρούς νοτιάδες και βροχές κατά τόπους έντονες. Αξιόλογα νερά και στις Ν-ΝΑ νησιωτικές περιοχές της χώρας. Πρόσκαιρη επικράτηση ΒΔ ανέμων και πτώση της θερμοκρασίας στην τελευταία φάση των κακοκαιριών.

Β) Η Αννούλα θα είναι του νοτιά και όχι του χιονιά!

Γ) Ως τα μέσα του μήνα πιθανή νέα κακοκαιρία με νοτιάδες και έντονες βροχές. 

Το κρύο θα «αντριέψει», αλλά δεν θα κρατήσει πολύ!

Βαρομετρικό χαμηλό στη Ν. Ιταλία, συνοδευόμενο από ισχυρό ψυχρό μέτωπο που εκτείνεται ως τη Β. Αφρική, κινείται ανατολικά και το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη) θα επηρεάσει τη χώρα μας με βροχές, τοπικές καταιγίδες και πρόσκαιρες χιονοπτώσεις στις ορεινές και ημιορεινές περιοχές (Β. Ελλάδα-Ήπειρος). Με το πέρασμα του ψυχρού  μετώπου, οι άνεμοι θα στραφούν σε Δ-ΒΔ με ένταση ως τα 9 μποφόρ και η θερμοκρασία θα σημειώσει πτώση κυρίως στα δυτικά, τα κεντρικά και τα βόρεια διαμερίσματα της χώρας. Παράλληλα, τα φαινόμενα (βροχές, καταιγίδες και χιονοπτώσεις) θα εξασθενήσουν και ως αργά το βράδυ θα σταματήσουν σχεδόν παντού. 

Καλημέρα σε όλους, του υποτροπικού αεροχειμάρρου συμπεριλαμβανομένου!


 

Υπέρθεση αεροχειμάρρου

Πηγή: Andrew C; Martin, Jonathan E. Winters: Diagnosis of a North American Polar-Subtropical Jet Superposition Employing Piecewise Potential Vorticity Inversion. Monthly Weather Review; Washington Vol. 145, Iss. 5,  (May 2017): 1853-1873. DOI:10.1175/MWR-D-16-0262.1

Εννοιολογικό διάγραμμα που συνοψίζει την ανάπτυξη μιας υπέρθεσης αεροχειμάρρου (jet superposition). Τα πορτοκαλί βέλη απεικονίζουν τους κλάδους μιας αγεωστροφικής εγκάρσιας κυκλοφορίας, ο πράσινος κύκλος προσδιορίζει την περιοχή ανωμεταφοράς και το σύμβολο συν (πλην) αντιστοιχεί στο κέντρο μιας πολικής κυκλωνικής (τροπικής αντικυκλωνικής) διαταραχής του δυναμικού στροβιλισμού (PV). Το μπλε (κόκκινο) βέλος υποδεικνύει την κίνηση της συγκεκριμένης διαταραχής προς τα μέσα γεωγραφικά πλάτη. Το μοβ χρώμα απεικονίζει περιοχές ισοταχών με την πιο σκούρα απόχρωσή του να υποδεικνύει τις περιοχές με τις μεγαλύτερες ταχύτητες ανέμου. Στο διάγραμμα  επισημαίνονται ακόμα οι θέσεις του πολικού αεροχειμάρρου (PJ), του υποτροπικού αεροχειμάρρου (STJ) και της υπέρθεσης.

Πενθήμερο από τα παλιά με επικίνδυνα καιρικά φαινόμενα!

Βαρομετρικό χαμηλό στη Ν. Ιταλία, συνοδευόμενο από μέτωπα κακοκαιρίας, κινείται Α-ΒΑ και το νέο εικοσιτετράωρο (Παρασκευή) θα επηρεάσει με ισχυρές βροχές και καταιγίδες τα νησιά του Ιονίου, την ηπειρωτική Ελλάδα και τα νησιά του βόρειου και ανατολικού Αιγαίου. Επισημαίνεται ότι ο κίνδυνος πλημμυρικών φαινομένων είναι μεγάλος κυρίως για τη Δ-ΒΔ Ελλάδα, τη Θράκη και τα νησιά του ΒΑ Αιγαίου. Πέρα από αυτό, προβλήματα τόσο στη στεριά όσο και στη θάλασσα είναι πιθανό να δημιουργήσουν οι θυελλώδεις Ν-ΝΑ άνεμοι οι οποίοι θα φθάσουν τα 9 μποφόρ. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί σε υψηλά για την εποχή επίπεδα στις Ν-ΝΑ νησιωτικές περιοχές της χώρας. 

Ο καθοριστικός ρόλος του ανάγλυφου

Πολυπαραμετρικός δείκτης πρόγνωσης ακραίων καιρικών φαινομένων του ECMWF για την Παρασκευή (26/11/2021). Τα διαβαθμισμένα σύμβολα πράσινου χρώματος είναι για τις βροχές και τα διαβαθμισμένα σύμβολα ροζ-μοβ χρώματος είναι για τους ανέμους. Τα απλά χρώματα είναι για τις θερμοκρασίες (κίτρινο / καφέ για τις υψηλές και σιέλ / γαλάζιο για τις χαμηλές). 

Ίνα πληρωθή το ρηθέν περί εύρυθμης ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας, γαρμπήδων και του κρύου που θα αντρειέψει στα τέλη του μήνα!

Τα φύλλα πήραν το βαθύ φθινοπωρινό τους χρώμα και ο Βενέτικος των Γρεβενών περιμένει τα νέα νερά. Φωτ. Γιώργος Τομπουλίδης

Βαρομετρικό χαμηλό στην Τυρρηνική Θάλασσα κινείται Α-ΒΑ, ενώ ψυχρό μέτωπο στα Β. Βαλκάνια κινείται Α-ΝΑ. Με αυτές τις συνθήκες ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας, στη χώρα μας, τα βασικά χαρακτηριστικά του καιρού του νέου εικοσιτετραώρου (Τρίτη) θα είναι οι βροχές και οι καταιγίδες που κατά τόπους θα είναι ισχυρές και οι νοτιάδες, ενώ την Τετάρτη (24/11) τα φαινόμενα σταδιακά θα περιοριστούν στις ανατολικές περιοχές και θα εξασθενήσουν. Παράλληλα, θα επικρατήσουν Β-ΒΑ άνεμοι εντάσεως ως τα 7 μποφόρ και θα πέσει η θερμοκρασία κυρίως στην κεντρική και τη βόρεια Ελλάδα. 

Φθινοπωρινές εικόνες

Άποψη του Πόρου από τον Γαλατά. Φωτ. Σπύρος Μπαλαδήμας

Η ατμοσφαιρική κυκλοφορία σιγά-σιγά αποκτά ευρυθμία!

Ομορφιές της Ευρυτανίας
Φωτ. Φώτης Ματραλής

Το νέο εικοσιτετράωρο (Παρασκευή), αβαθές βαρομετρικό χαμηλό, κινούμενο από τη Ν. Ιταλία προς την Α. Λιβύη, θα επηρεάσει με παροδικές βροχές και καταιγίδες κυρίως τις ΝΔ περιοχές της χώρας μας. Παράλληλα, ο συνδυασμός των υψηλών πιέσεων στα Β. Βαλκάνια τόσο με το προαναφερθέν χαμηλό όσο και με το χαμηλό που βρίσκεται στην περιοχή της Κύπρου θα προκαλέσει στη χώρα Β-ΒΑ ανέμους εντάσεως ως τα 7 μποφόρ (ΝΑ πελάγη). Την εικόνα του καιρού θα συμπληρώνουν οι ασθενείς ορογραφικές βροχές στις προσήνεμες στο Β-ΒΑ ρεύμα ανατολικές και νότιες περιοχές και οι χαμηλές θερμοκρασίες στην κεντρική και κυρίως στη βόρεια Ελλάδα. 
Το Σάββατο (20/11), ασθενείς βροχές μικρής διάρκειας αναμένονται στην Α. Στερεά - Εύβοια και την Κρήτη. Οι άνεμοι θα πνέουν ΒΑ στα δυτικά 3 με 5 και στα ανατολικά 6 με 7 μποφόρ με εξασθένηση από το βράδυ. Η θερμοκρασία θα σημειώσει μικρή άνοδο ως προ τις μέγιστες τιμές της, αλλά οι ελάχιστες τιμές της στα ηπειρωτικά θα είναι χαμηλές. 

Φήμες...

Φήμες λένε ότι μετά τα τελευταία ψευτοκρύα ο Νοέμβριος ζήτησε να έχει κι αυτός αλκυονίδες. Η αίτησή του, όμως, απορρίφθηκε και του διαμηνύθηκε να πάρει τον ίσιο δρόμο. Μην μπορώντας να κάνει κι αλλιώς, ετοιμάζει τους γαρμπήδες του και  φαίνεται ότι θα αντριέψει το κρύο κατά ειωθότα!

Ο καιρός της εβδομάδας

Περιμένοντας τον Γαρμπή! Φωτ. Φώτης Ματραλής

Το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη), η διάταξη των βαρομετρικών συστημάτων στη ΝΑ Ευρώπη θα είναι ευνοϊκή για να επικρατήσουν στην περιοχή μας ενισχυμένοι ΝΑ έως ΒΑ άνεμοι εντάσεως ως τα 7 μποφόρ. Κατά τα άλλα, οι βροχές που θα εκδηλωθούν στα δυτικά, κεντρικά και νότια διαμερίσματα της χώρας θα είναι τοπικές και ως επί το πλείστον ασθενείς και η θερμοκρασία στην κεντρική και τη βόρεια Ελλάδα θα σημειώσει μικρή πτώση. 

Φθινοπωρινές εικόνες

Καστανιά στη Μακρυρράχη Πηλίου. Φωτ. Γιάννης Κακανιάρης

Ο υπεράκτιος, ο χερσαίος και ο «εφαπτόμενος» υετός της Δ. Ελλάδας

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο πιο αξιόπιστος άνεμος που φέρνει βροχές στη Δ. Ελλάδα είναι ο νοτιοδυτικός (γαρμπής). Ακολουθεί ο νοτιάς (όστρια) και τελευταίος έρχεται ο νοτιοανατολικός άνεμος (σιρόκος). Στην πρώτη περίπτωση μπορεί να βρέξει και χωρίς δυναμικό αίτιο (ορογραφικός υετός), ενώ στις άλλες δύο περιπτώσεις συνήθως υπάρχει δυναμικό αίτιο (σύγκλιση). Καθοριστική στις περιπτώσεις αυτές είναι η παρουσία αντικυκλώνα (υψηλών πιέσεων) στα Β-ΒΑ Βαλκάνια που προκαλεί στην περιοχή ΝΑ έως ΒΑ ανέμους.

Πώς να εμπιστευτείς το απολωλός μεσογειακό χαμηλό;

Εκτεταμένο πεδίο χαμηλών βαρομετρικών πιέσεων με κέντρα στις Βαλεαρίδες Νήσους, την Κορσική και τη Σικελία παραμένει σχεδόν στάσιμο, ενώ υψηλές πιέσεις καλύπτουν τα Β. Βαλκάνια. Με αυτές τις συνθήκες ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας, το νέο εικοσιτετράωρο (Παρασκευή) στη χώρα μας δεν προβλέπονται βροχές και θα επικρατήσουν και πάλι Α-ΒΑ άνεμοι εντάσεως ως τα 6 μποφόρ (Αιγαίο). Η θερμοκρασία θα κυμανθεί σε επίπεδα κοντά στα κανονικά (μέσα) αυτής της εποχής.

To θερμοκρασιακό «rex block» του Οκτωβρίου στην Ευρώπη


Λένε κάποιοι: οι χαμηλές θερμοκρασίες του περασμένου Οκτωβρίου στη Ν-ΝΑ Ευρώπη θυμίζουν την παλιά κανονικότητα του κλίματος. Ναι, αλλά μέχρι εκεί. Τις προ της κλιματικής αλλαγής δεκαετίες ανάλογα χαμηλές ήταν οι θερμοκρασίες και στις Β-ΒΑ περιοχές της ηπείρου μας, καθώς οι προς το νότο μετατοπισμένες τροχιές των υφέσεων έφερναν συχνότερα πολικές αέριες στη Β-ΒΑ Ευρώπη. Θα μου πείτε ότι και τότε παρατηρούνταν θερμοκρασιακά «rex block» (όρος που χρησιμοποιείται στην περίπτωση ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας εμποδισμού με τον αντικυκλώνα εγκατεστημένο βόρεια του χαμηλού) και θα συμφωνήσω. Απλά, δεν συνέβαινε τόσο συχνά. Από πλευράς ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας, είναι πολύ πιθανό η νέα κλιματική κανονικότητα να καθορίζεται πλέον από τον εξασθενημένο πολικό αεροχείμαρρο, τις βορειότερες βασικές τροχιές των υφέσεων και τα συχνότερα blocking στα δικά μας γεωγραφικά πλάτη. Αυτό σημαίνει ίδιες καιρικές συνθήκες (αντικυκλωνικές ή κυκλωνικές) επί πολλές ημέρες σε μια συγκεκριμένη περιοχή, γεγονός που οδηγεί σε μεγάλες αποκλίσεις από τις κανονικές (μέσες) κλιματικές τιμές.  

Ο καιρός της εβδομάδας

Φωτ. Χριστ. Χριστοδούλου
Βαρομετρικό χαμηλό στη Δ. Μεσόγειο παραμένει σχεδόν στάσιμο, ενώ ένα ψυχρό μέτωπο που εκτείνεται από τη Ν. Ρωσία ως τα ΒΔ Βαλκάνια κινείται Α-ΝΑ. Το προαναφερθέν ψυχρό μέτωπο θα αρχίσει να επηρεάζει την περιοχή μας ουσιαστικά από τις βραδινές ώρες της Τρίτης, αρχής γενομένης από τη Β. Ελλάδα. Έτσι, το νέο εικοσιτετράωρο, ο καιρός στη χώρα θα είναι ήπιος με αραιές βασικά νεφώσεις, τοπικές ομίχλες το πρωί, υψηλές για την εποχή θερμοκρασίες και ανέμους το πολύ 5 μποφόρ. Όμως, τις βραδινές – νυχτερινές ώρες η εικόνα θα αλλάξει καθώς θα επικρατήσουν ενισχυμένοι Β-ΒΑ άνεμοι και θα πέσει η θερμοκρασία. Πέρα από αυτά τοπικές βροχές θα σημειωθούν στη Β-ΒΑ Ελλάδα. Την Τετάρτη (10/11), τοπικές βροχές αναμένονται στην κεντρική Μακεδονία, τη Θεσσαλία, την Α. Στερεά- Εύβοια, την Α. Πελοπόννησο και τη Β. Κρήτη. Οι ΒΑ άνεμοι θα φθάσουν τα 8 μποφόρ (Αιγαίο) και η θερμοκρασία θα σημειώσει πτώση. 

Το ταξίδι του Νέαρχου


Σε παλιότερη ανάρτησή μου στο μπλογκ είχα αναφέρει ότι στη μεγαλειώδη προς ανατολάς εκστρατεία του ο Μέγας Αλέξανδρος δεν ηττήθηκε από κανέναν αντίπαλο στρατό. Οι μόνοι που νίκησαν τον Μακεδόνα στρατηλάτη ήταν οι μουσώνες. Στην παρούσα ανάρτηση θα αναφερθώ στα προβλήματα που δημιούργησαν οι μουσώνες στο ναυτικό των Μακεδόνων, το οποίο υπό την ηγεσία του Νέαρχου επιχείρησε αρχικά τον κατάπλου του Ινδού ποταμού (από τον Υδάσπη ως τα Πάταλα) και στη συνέχεια το προς δυσμάς ταξίδι του που το έφερε από το Δέλτα του Ινδού στις εκβολές του Ευφράτη στον Περσικό Κόλπο.

Ο καιρός του επόμενου εξαημέρου

Φωτ. Γιώργος Τομπουλίδης

Βαρομετρικό χαμηλό στη Β. Αδριατική, συνοδευόμενο από μέτωπα κακοκαιρίας, κινείται ΒΑ και δεν θα επηρεάσει τη χώρα μας. Το ίδιο ισχύει και για ένα άλλο χαμηλό που σχηματίζεται μεταξύ Τυνησίας, Σικελίας και Μάλτας. Κατά τα άλλα, το νέο εικοσιτετράωρο (Παρασκευή), οι Ν-ΝΑ άνεμοι μόνο στην περιοχή του Ιονίου θα φθάνουν τα 6 μποφόρ και η θερμοκρασία θα κυμανθεί σε υψηλά για την εποχή επίπεδα. Πάντως, εκείνο το στοιχείο του καιρού που χρειάζεται προσοχή είναι οι ομίχλες που θα υπάρχουν το πρωί κυρίως στην ηπειρωτική Ελλάδα. 

Ο καιρός της εβδομάδας

Οι βροχές και οι τοπικές καταιγίδες που εκδηλώνονται στη ΝΑ νησιωτική Ελλάδα σταδιακά θα σταματήσουν, αλλά από τις βραδινές ώρες μια νέα ατμοσφαιρική διαταραχή, που μας έρχεται από τα δυτικά, θα επηρεάσει με βροχές και τοπικές καταιγίδες τη Δ-ΒΔ Ελλάδα. Το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη), βροχές και τοπικές καταιγίδες αναμένονται κυρίως στη Δ. Ελλάδα, τη βόρεια χώρα και τα νησιά του Α-ΒΑ Αιγαίου. Πάντως, τα φαινόμενα δεν θα κρατήσουν πολύ. Κατά τα άλλα, θα επικρατήσουν μέτριοι έως ισχυροί Ν-ΝΔ άνεμοι, οι οποίοι σταδιακά και από τα δυτικά θα στραφούν σε Δ-ΒΔ. Η θερμοκρασία θα σημειώσει άνοδο ως προς τις ελάχιστες τιμές της. 

Δεν θα επηρεάσει τη χώρα μας ο οιονεί τροπικός κυκλώνας της κεντρικής Μεσογείου

Ξηρολίβαδο Βερμίου, του Γιώργου Τομπουλίδη. Φθινόπωρο των ισχυρών καταιγίδων αλλά και της γλυκύτητας του φυσικού περιβάλλοντος

Βαρομετρικό χαμηλό στην κεντρική Μεσόγειο, που έχει χαρακτηριστικά τροπικού κυκλώνα (μάτι και σπειροειδή διάταξη καταιγιδοφόρων νεφών γύρω από αυτό), αναμένεται να κινηθεί προς τη Βεγγάζη της Λιβύης κι έτσι δεν θα επηρεάσει τον καιρό της χώρας μας. Κατά τα άλλα, το νέο εικοσιτετράωρο (Σάββατο), ο συνδυασμός των υψηλών πιέσεων στα Β. Βαλκάνια με τις χαμηλές πιέσεις στα Δωδεκάνησα θα διατηρήσει το ΒΑ ρεύμα στην περιοχή μας με ένταση ως τα 7 μποφόρ (Αιγαίο) και στις ανατολικές και νότιες περιοχές της χώρας θα εκδηλωθούν τοπικές βροχές και καταιγίδες (Κρήτη - Δωδεκάνησα). Η θερμοκρασία δεν θα ξεπεράσει τους 22 βαθμούς. 

Θύελλα στην Γκραμπάλα


Το απόγευμα της 2ας  Νοεμβρίου 1940, μετά από αέρος και ξη­ράς προπαρασκευή, το ιταλικό πεζικό επετέθη κατά των δυνάμεων της VIII Μεραρχίας του στρατηγού Κατσιμήτρου στο Καλπάκι. Η επίθεση καθηλώθηκε μπροστά στον ελληνικό φραγμό πυροβολικού και πεζικού, αλλά στις 8 το βράδυ ένα επίλεκτο ιταλικό τάγμα βοηθούμενο από ημιάτακτους Αλβανούς σκαρφάλωσε στην κα­κοτράχαλη Γκραμπάλα (ύψωμα που βρίσκεται βόρεια του Καλπακίου) και ανέτρεψε τον ελληνικό λόχο που την κατείχε. Καθώς το σκοτάδι πύκνωνε, σφοδρή θύελλα με καταρρακτώδη βροχή και χαλάζι χτύπησε την περιοχή, καθιστώντας αδύνατη την ανακατάληψη του υψώματος από τους Έλληνες.

Ψηλά αβέβαιες κινήσεις μικρομεσαίων διαταραχών και χαμηλά αξιοσημείωτης σταθερότητας ΒΑ ρεύμα

Ομιχλώδες πρωινό στον κάμπο της Βέροιας. Φωτ. Γιώργος Τομπουλίδης
Η διάταξη των βαρομετρικών συστημάτων στη Ν-ΝΑ Ευρώπη με τις υψηλές πιέσεις στα ΒΑ Βαλκάνια και τις χαμηλές πιέσεις στην κεντρική Μεσόγειο προκαλεί στη χώρα μας ενισχυμένους Α-ΒΑ ανέμους εντάσεως ως τα 8 μποφόρ (Θάλασσα Κυθήρων και Ν. Ιόνιο). Το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη), την εικόνα του καιρού θα συμπληρώνουν οι χαμηλές για την εποχή θερμοκρασίες και οι τοπικού χαρακτήρα και κατά κανόνα ασθενείς βροχές στην κεντρική και τη νότια ηπειρωτική Ελλάδα καθώς και στην Κρήτη. 

Η πρόγνωση του καιρού και το «ελλείπον παιγνιόχαρτο»

Ψυχρό μέτωπο στην κεντρική Ευρώπη κινείται Α-ΝΑ. Η χώρα μας, το νέο εικοσιτετράωρο (Παρασκευή), θα βρίσκεται υπό την επίδραση υψηλών πιέσεων, με αποτέλεσμα την απουσία βροχών σχεδόν σε όλες της περιοχές της (εξαιρουμένης ίσως της Δ-ΒΔ Ελλάδας), την επικράτηση ασθενών ανέμων και το σχηματισμό ομιχλών τη νύχτα και νωρίς το πρωί στα ηπειρωτικά, χαρακτηριστικό γνώρισμα του καιρού αυτής της εποχής. Οι μέγιστες θερμοκρασίες θα φθάσουν του 25 βαθμούς, αλλά οι ελάχιστες θερμοκρασίες θα είναι και πάλι σχετικά χαμηλές. 

Ο καιρός της εβδομάδας

Ο Βόλος από το βουνό των Κενταύρων. Φωτ. Χριστόδουλος Χριστοδούλου
Το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη), η χώρα μας θα βρίσκεται υπό την επίδραση του συνδυασμού των υψηλών πιέσεων στα Β. Βαλκάνια με τις χαμηλές πιέσεις στην Α. Μεσόγειο, με αποτέλεσμα την επικράτηση Β-ΒΑ ανέμων με ένταση ως τα 7 μποφόρ (ΝΑ Αιγαίο και Καρπάθιο). Κατά τα άλλα, ασθενείς τοπικές βροχές αναμένονται κυρίως στις ανατολικές και νότιες προσήνεμες στο Β-ΒΑ ρεύμα περιοχές και η θερμοκρασία θα φθάσει τους 24 βαθμούς. Σημειώνεται, πάντως, ότι οι ελάχιστες θερμοκρασίες στο εσωτερικό της ηπειρωτικής Ελλάδας θα είναι σχετικά χαμηλές.

Η ουρά της κακοκαιρίας στην Αιτωλοακαρνανία και όχι μόνο!


Ο Φώτης Ματραλής αναφέρει από το Αγρίνιο (βλέπε σχόλιο στην ανάρτηση «Γιατί πνίγηκε χθες η Αθήνα») ότι την περασμένη νύχτα στην Αιτωλοακαρνανία σ’ ένα εξάωρο παρατηρήθηκαν μεγάλα ύψη βροχής και πολύ ισχυροί άνεμοι. Νομίζω ότι τα βασικά αίτια ήταν η μεταφορά υγρών και θερμών αερίων μαζών στα χαμηλά ατμοσφαιρικά στρώματα από το Ιόνιο προς τη συγκεκριμένη περιοχή και ο στροβιλισμός (βλέπε παραπάνω χάρτες).

Γιατί πνίγηκε χθες η Αθήνα;


Κατά κανόνα, στη χώρα μας, η διάρκεια μιας θερινής καταιγίδας δεν ξεπερνάει τη μία ώρα και οι φθινοπωρινές καταιγίδες μπορούν να διαρκέσουν 2 και 3 ώρες. Η διάρκεια των χθεσινών καταιγίδων στην Αθήνα ήταν υπερδιπλάσια του μέσου χρόνου ζωής των φθινοπωρινών καταιγίδων και αυτό από μόνο του είναι σπάνιο γεγονός. Σε όσα ακολουθούν θα προσπαθήσουμε να διερευνήσουμε τα αίτια του φαινομένου που δημιούργησε πολλά προβλήματα στην Πρωτεύουσα.

Ο καιρός του επόμενου πενθημέρου

Οργανωμένο βαρομετρικό χαμηλό στα ανοιχτά του Ν. Ιονίου κινείται αργά ΒΑ και επηρεάζει τον καιρό της χώρας με ισχυρές βροχές και καταιγίδες. Οι ΝΑ άνεμοι που πνέουν μπροστά από το προαναφερθέν χαμηλό τροφοδοτούν συνεχώς την περιοχή μας με υγρές και θερμές αέριες μάζες από τη Μεσόγειο, με αποτέλεσμα τη μεγάλη διάρκεια των φαινομένων. Πέρα από αυτό, στις κεντρικές και τις βόρειες περιοχές της χώρας η σύγκλιση των μεσογειακών αερίων μαζών με τις πιο ψυχρές αέριες μάζες από τα Β-ΒΑ Βαλκάνια προκαλεί εκεί ισχυρές και συνεχείς βροχές. 

Ένας κύκλος έντονων καιρικών φαινομένων κλείνει και ένας άλλος ανοίγει!

Φθινόπωρο στον Υμηττό. Φωτ. Σπύρος Μπαλαδήμας

Εκτεταμένο πεδίο χαμηλών πιέσεων με κέντρα στο Ιόνιο και το Β. Αιγαίο επηρεάζουν με τοπικές βροχές και καταιγίδες τις περισσότερες περιοχές τη χώρας. Με αυτές τις καιρικές συνθήκες θα αρχίσει και το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη), αλλά με την αναμενόμενη προς ανατολάς κίνηση των προαναφερθέντων χαμηλών, τα φαινόμενα βαθμιαία θα περιοριστούν στις ανατολικές περιοχές και ως αργά το βράδυ θα σταματήσουν σχεδόν παντού. Οι άνεμοι σταδιακά θα στραφούν σε βορειοδυτικούς με ένταση ως τα 7 μποφόρ και η θερμοκρασία θα σημειώσει μικρή πτώση. 

Ανάλαφρα και χρήσιμα

Υδατοδεξαμενή στο παλιό δασικό ιταλικό χωριό Campocciaro της Ρόδου, η οποία ίσως δει καλά νερά στο δεύτερο μισό της νέας εβδομάδας. Η φωτογραφία είναι του Θάνου του Ρόδιου. 

Οι ατμοσφαιρικές διαταραχές συνεχώς κινούνται. Ακόμα και στα αποκομμένα από τη γενική κυκλοφορία βαρομετρικά χαμηλά παρατηρούνται συνεχώς αλλαγές που είναι καθοριστικές για τις καιρικές συνθήκες των περιοχών που επηρεάζουν. Όταν με καθορισμένα μετεωρολογικά κριτήρια ονομάζεις «ΑΘΗΝΑ» ένα συγκεκριμένο βαρομετρικό χαμηλό που περνώντας από τη χώρα θα προκαλέσει έντονα καιρικά φαινόμενα, έχει καλώς, αν και προσωπικά με βρίσκει αντίθετο η συνθηματικού τύπου ενημέρωση των πολιτών με τις αναπόφευκτες υπερβολές που τη συνοδεύουν. 

Φθινόπωρο με κάποιες εξαιρέσεις!

Εκτεταμένο πεδίο χαμηλών βαρομετρικών πιέσεων με κέντρα στην Αδριατική και την Τυρρηνική Θάλασσα κινείται αργά Α-ΒΑ και προκαλεί βροχές και καταιγίδες στις περισσότερες περιοχές της χώρας μας. Επισημαίνεται ότι και το νέο εικοσιτετράωρο (Παρασκευή) τα φαινόμενα στο Ιόνιο, την ηπειρωτική Ελλάδα και το ΒΔ Αιγαίο θα είναι κατά τόπους έντονα, με συνέπεια ό κίνδυνος πλημμυρικών φαινομένων να είναι και πάλι υπαρκτός. Οι άνεμοι θα φθάσουν τα 7 μποφόρ και η θερμοκρασία θα σημειώσει πτώση ως προς τις μέγιστες τιμές της λόγω της συννεφιάς και των βροχών. Σημειώνεται, πάντως, ότι αυτή η μεταβολή του καιρού δεν θα γίνει αισθητή στις Ν-ΝΑ νησιωτικές περιοχές της χώρας, καθώς εκεί δεν προβλέπονται βροχές και η θερμοκρασία θα κυμανθεί σχεδόν σε καλοκαιρινά επίπεδα. 

Περί προστιθέμενης αξίας στις αντικειμενικές προγνώσεις των μοντέλων καιρού

Πολυπαραμετρικός δείκτης πρόγνωσης ακραίων καιρικών φαινομένων του ECMWF για την Πέμπτη 7-10-2021. Τα διαβαθμισμένα σύμβολα  πράσινου χρώματος είναι για τις βροχές και τα διαβαθμισμένα σύμβολα ροζ-μοβ χρώματος είναι για τους ανέμους. Τα απλά χρώματα είναι για τις θερμοκρασίες (κίτρινο / κόκκινο για τις υψηλές και σιέλ / γαλάζιο για τις χαμηλές).


Με τα πυκνού πλέγματος μοντέλα καιρού να προσομοιώνουν όλο και πιο ρεαλιστικά τις ατμοσφαιρικές διαταραχές και με τα μέσης κλίμακας συστήματα προγνώσεων πολλαπλού δείγματος να παράγουν σταθερά βελτιούμενες πιθανολογικές προγνώσεις τοπικού επιπέδου, είναι πολύ πιθανό ακόμα και στο κοντινό μέλλον οι Μετεωρολόγοι - Προγνώστες να μη μπορούν εύκολα να βελτιώνουν τις αντικειμενικές προγνώσεις των μοντέλων. Στη διεθνή βιβλιογραφία αναφέρεται ότι οι Μετεωρολόγοι - Προγνώστες μπορούν να προσθέτουν αξία στις προγνώσεις των μοντέλων στις περιπτώσεις: (α) της καιρικής δραστηριότητας των μετώπων, (β) της ταχύτατης ανάπτυξης (βάθυνσης) των υφέσεων, (γ) της ισχυρής ανωμεταφοράς (convection), (δ) του σχηματισμού ομίχλης ή νεφών stratus και (ε) στην πρόγνωση των άκρων τιμών της θερμοκρασίας στις απότομες μεταβολές του καιρού.

Ο καιρός της εβδομάδας

Το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη), ένα βαρομετρικό χαμηλό που βρίσκεται στη Δ. Μεσόγειο αναμένεται να κινηθεί βορειοανατολικά κι έτσι δεν θα επηρεάσει την περιοχή μας, στην οποία τα κύρια χαρακτηριστικά του καιρού θα είναι η ηλιοφάνεια και οι Β-ΒΑ άνεμοι εντάσεως ως τα 6 μποφόρ (Αιγαίο). Από πλευράς θερμοκρασίας, στην ηπειρωτική Ελλάδα θα είναι και πάλι μεγάλο το Ημερήσιο Θερμομετρικό Εύρος (η διαφορά μεταξύ της μέγιστης και της ελάχιστης θερμοκρασίας του εικοσιτετραώρου), γεγονός που αυτή την εποχή δεν είναι ασυνήθιστο. 

Δυσοίωνες οι προβλέψεις για μεγάλης έκτασης αξιόλογες βροχές

Ο ισχυρός συνδυασμός των υψηλών πιέσεων στα Β. Βαλκάνια με τις χαμηλές πιέσεις στην Α. Μεσόγειο προκαλεί στη χώρα μας ενισχυμένους Β-ΒΑ ανέμους εντάσεως ως τα 8 μποφόρ (Αιγαίο). Αναφορικά με τις λοιπές βασικές μετεωρολογικές παραμέτρους του νέου εικοσιτετραώρου (Παρασκευή), οι βροχές που θα σημειωθούν στο Ιόνιο, τα ηπειρωτικά, το ΒΔ Αιγαίο και την Κρήτη θα είναι τοπικές και κατά κανόνα ασθενείς και η θερμοκρασία θα σημειώσει πτώση. 

Μετόπωροι Ετησίες και τοπικές βροχές από θερμική αστάθεια ή/και από αβαθή λοξοδρομούντα χαμηλά

Το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη), αβαθές βαρομετρικό χαμηλό αναμένεται να κινηθεί από την Ιταλία προς την περιοχή μας και σε συνδυασμό με την απογευματινή θερμική αστάθεια να προκαλέσει βροχές και τοπικές καταιγίδες κυρίως στην Ήπειρο, τη Θεσσαλία και τη Μακεδονία. Οι άνεμοι μόνο κατά τόπους στο Αιγαίο θα φθάσουν τα 6 μποφόρ και η θερμοκρασία θα κυμανθεί σε επίπεδα κατά 2 με 3 βαθμούς υψηλότερα από τα κανονικά αυτής τη εποχής. 

Ο καιρός ως τα μέσα της επόμενης εβδομάδας


Ο κάμπος της Βέροιας. Φωτ. Γιώργος Τομπουλίδης

Η χώρα εξακολουθεί να επηρεάζεται από το συνδυασμό των υψηλών πιέσεων στα Β. Βαλκάνια με τις χαμηλές πιέσεις στην Α. Μεσόγειο, με αποτέλεσμα τη διατήρηση του βόρειου ρεύματος με μέγιστη ένταση 7 μποφόρ (νοτιοανατολικές νησιωτικές περιοχές). Κατά τα άλλα, το νέο εικοσιτετράωρο (Παρασκευή), αναμένεται σχεδόν παντού ηλιοφάνεια και η θερμοκρασία θα σημειώσει μικρή άνοδο ως προς τις μέγιστες τιμές της. Όμως, οι ελάχιστες τιμές της θερμοκρασίας θα είναι χαμηλές και στις περισσότερες ηπειρωτικές περιοχές θα πέσουν κάτω από τους 10 βαθμούς. Σε αυτό θα συντελέσουν η μεγάλη πλέον διάρκεια της νύχτας και οι ασθενείς άνεμοι που θα επικρατούν εκεί. 

Ο καιρός της εβδομάδας

Ψυχρό μέτωπο που εκτείνεται από τη Ρωσία ως την Αδριατική κινείται Α-ΒΑ. Το νέο  εικοσιτετράωρο (Τρίτη), το σύστημα αυτό, σε συνδυασμό με την απογευματινή θερμική αστάθεια, θα προκαλέσει τοπικές βροχές και καταιγίδες κυρίως στην κεντρική και την ανατολική Μακεδονία. Οι άνεμοι θα πνέουν από βόρειες διευθύνσεις με ένταση ως τα 6 μποφόρ και η θερμοκρασία θα σημειώσει πτώση που θα γίνει περισσότερο αισθητή στις Β-ΒΑ περιοχές της χώρας. 

Κυριακάτικα Επί-καιρα

Από τη χθεσινή καταιγίδα στη Χαλκιδική. Φωτ. Χρήστος Κυριακόπουλος

‘Όπως είχαμε αναφέρει στην ανάρτηση της 4ης Οκτωβρίου 2019 (βλέπε επιλογή Μετεωρολογία), δύο είναι οι βασικοί τύποι των τοξοειδών νεφών: τα σύννεφα με τη μορφή ραφιού (shelf clouds) και τα σύννεφα με τη μορφή ρολού ή κυλινδρικά σύννεφα (Roll clouds). Ένα τοξοειδές σύννεφο με τη μορφή ραφιού είναι ένα χαμηλό, οριζόντιο, σφηνοειδές σύννεφο που προσαρτάται στη βάση του γονικού καταιγιδοφόρου νέφους. Ένα τοξοειδές σύννεφο με τη μορφή κυλίνδρου είναι ένα χαμηλό, οριζόντιο, σε σχήμα σωλήνα σύννεφο που σχηματίζεται κατά μήκος ενός εκτεταμένου μετώπου. Το συγκεκριμένο σύννεφο που εμφανίστηκε χθες στη Χαλκιδική είναι ένα shelf cloud που τείνει να πάρει κάποια χαρακτηριστικά roll cloud