 |
| Φθινόπωρο στο Γανναδιό. Φωτ. Γιώργος Ξυλιάς |
Καλημέρα σε όλους!
 |
Αποκλίσεις της μέσης (επιφανειακής) θερμοκρασίας του αέρα του Νοεμβρίου του 1942 σε σχέση με την αντίστοιχη μέση θερμοκρασία της περιόδου 1930 - 1939. Πηγή: NASA Goddard Institute for Space Studies (GISS).
Η τιτάνια σύγκρουση μεταξύ των στρατευμάτων της Βέρμαχτ και του Κόκκινου Στρατού, η οποία στην ιστορία του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου έχει καταγραφεί ως η Μάχη του Στάλινγκραντ, άρχισε ουσιαστικά στις 17 Ιουλίου 1942 και τελείωσε στις 2 Φεβρουαρίου 1943 με τη νίκη των Ρώσων. Οι Γερμανοί έχασαν 330.000 άνδρες, έναν στρατάρχη, δεκαέξι στρατηγούς και οριστικά την ελπίδα να κερδίσουν τον πόλεμο. Στην κατάληξη εκείνης της μεγάλης αναμέτρησης, πέρα από τον ηρωισμό των Ρώσων που μάχονταν υπέρ βωμών και εστιών, σημαντικό ρόλο έπαιξε ο καιρός και το κλίμα της περιοχής των επιχειρήσεων.
Η Τύμφη από το Παλαιοσέλι της Κόνιτσας, 22-11-2020. Φωτ. Δημήτρης Νάκος
 |
Στον ουρανό της Αθήνας ό ήλιος βρίσκει δρόμο μέσα από τα
σύννεφα! Φωτ. Γιώργος Κωνσταντούλης Στη διάρκεια του νέου εικοσιτετραώρου (Τρίτη), το πέρασμα ενός ψυχρού μετώπου από τα Β. Βαλκάνια θα σηματοδοτήσει την επικράτηση ενισχυμένων Β-ΒΑ ανέμων στην περιοχή μας εντάσεως ως τα 7 μποφόρ (Αιγαίο). Κατά τα άλλα, η θερμοκρασία θα σημειώσει πτώση στις Β-ΒΑ περιοχές της χώρας και λίγες βροχές είναι πιθανό να σημειωθούν στην Α. Θεσσαλία και την Κρήτη. |
 |
| Η μεγάλη φωτογραφία στάλθηκε από τον Δημήτρη Νάκο |
Βλέποντας τη φωτογραφία με
τους πύργους της Αστράκας, τους γρανιτένιους αυτούς γίγαντες που βρίσκονται μια
ανάσα από τη Δρακόλιμνη της Τύμφης, μου ήρθαν στο νου οι εντυπωσιακές Τρεις Αδελφές
των Γαλάζιων Βουνών της Αυστραλίας που βρίσκονται στην περιοχή Κατούμπα, κοντά
στο Σίδνεϊ. Πρόκειται για έναν ασυνήθιστο σχηματισμό βράχων, ο οποίος, σύμφωνα
με τον αβορίγινο μύθο, αντιπροσωπεύει τρεις αδελφές που μετατράπηκαν σε πέτρα
για παράβαση του φυλετικού νόμου που τους απαγόρευε να παντρευτούν τρία αδέλφια
από μια γειτονική φυλή. Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή, οι τρεις αδελφές εξόργισαν
ένα δράκο που ζούσε στην περιοχή και ο μάγος-πατέρας τους, για να τις
προστατεύσει από το θηρίο, τις μετέτρεψε σε πέτρες.
Τοπίο στην Τύμφη. Η φωτογραφία στάλθηκε από τον Δημήτρη Νάκο
Ακούστηκε ότι το νέο Ανώτατο Καιρικό Συμβούλιο σκέφτεται να κάνει αποδεκτό το αίτημα του Νοεμβρίου να έχει και αυτός μικρό καλοκαιράκι ή αλκυονίδες!
Καλημέρα, φίλοι μου!
Φωτ. Σπύρος Μπαλαδήμας
Το Σάββατο (21/11), αναμένονται τοπικές νεφώσεις με περιορισμένες πιθανότητες ασθενών βροχών στις ανατολικές και νότιες προσήνεμες στο Β-ΒΑ ρεύμα περιοχές. Η ένταση των ανέμων θα φθάνει τα 7 μποφόρ και η θερμοκρασία θα σημειώσει περαιτέρω πτώση κυρίως στα κεντρικά και τα βόρεια.
 |
| Φωτ. Σπύρος Μπαλαδήμας |
 |
| Δρακόλιμνη, 15-11-2020. Η φωτογραφία στάλθηκε από τον Δημήτρη Νάκο και τραβήχτηκε από τον αδελφό του. |
Βαρομετρικό χαμηλό στην Ιταλία κινείται νότια και το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη) δεν θα επηρεάσει σημαντικά τη χώρα μας. Εξαίρεση θα αποτελέσουν οι δυτικότερες περιοχές της και κυρίως τα νησιά του Ιονίου, όπου θα εκδηλωθούν παροδικές βροχές. Οι άνεμοι θα πνέουν Α-ΝΑ με ένταση ως τα 6 μποφόρ (Β. Ιόνιο) και η θερμοκρασία θα φθάσει τους 21 βαθμούς.
Το διήμερο Τετάρτη-Πέμπτη (18-19/11), ψυχρές αέριες μάζες που θα μεταφερθούν από την Ουκρανία προς την περιοχή μας θα αλλάξουν την εικόνα του καιρού στη χώρα. Πέρα από τις βροχές, θα πέσουν χιόνια στα ορεινά, οι άνεμοι θα γίνουν Β-ΒΑ με ένταση 6 με 7 μποφόρ και η θερμοκρασία θα σημειώσει πτώση ιδιαίτερα στα κεντρικά και τα βόρεια. Πάντως, στη δυτική και τη βόρεια Ελλάδα τα φαινόμενα (βροχές, χιονοπτώσεις) δεν θα κρατήσουν πολύ.
Την Παρασκευή (20/11), ασθενείς τοπικές βροχές αναμένονται μόνο στις ανατολικές και νότιες προσήνεμες στο Β-ΒΑ ρεύμα περιοχές.
Στο διάβα των αιώνων η σχέση
της μετεωρολογίας με την ιστορία ήταν αμφίδρομη. Από τη μια πλευρά ο καιρός και
το κλίμα έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην έκβαση πολλών πολεμικών αναμετρήσεων και
από την άλλη οι πόλεμοι επηρέασαν θετικά την εξέλιξη της μετεωρολογίας. Ο
Κριμαϊκός Πόλεμος και οι δύο Παγκόσμιοι Πόλεμοι αποτέλεσαν τα σημαντικότερα
εφαλτήρια τόσο για την ανάπτυξη της επιστήμης του καιρού και του κλίματος όσο
και για την κατοχύρωση του επαγγέλματος του μετεωρολόγου.
Η μετεωρολογία απέκτησε
μεγάλη σπουδαιότητα εξαιτίας ενός καιρικού συμβάντος που παρατηρήθηκε στη
διάρκεια του Κριμαϊκού Πολέμου. Αναφέρομαι στη σφοδρή κακοκαιρία που ξέσπασε
στην περιοχή του Εύξεινου Πόντου στις 14 Νοεμβρίου 1854 και προκάλεσε μεγάλες
ζημιές στον Αγγλικό και τον Γαλλικό στόλο που βρίσκονταν στο λιμάνι της
Σεβαστούπολης. Τα όσα επακολούθησαν δικαιολογούν πλήρως την άποψη ότι η
προαναφερθείσα ημερομηνία αποτελεί την αφετηρία για την ανάπτυξη της
επιχειρησιακής μετεωρολογίας (βλέπε άρθρο με τον τίτλο «Τα γενέθλια της
επιχειρησιακής μετεωρολογίας» που αναρτήθηκε στις 14-11-2014 στην επιλογή ΕΠΙΚΑΙΡΑ).
Καλό Σαββατοκύριακο,
φίλοι μου!
 |
Περιμένοντας το χειμώνα. Φωτ. Φώτης Ματραλής
Το νέο εικοσιτετράωρο (Παρασκευή), η διάταξη των βαρομετρικών συστημάτων στη ΝΑ Ευρώπη θα είναι ευνοϊκή για τη διατήρηση του βόρειου ρεύματος στη χώρα μας με ένταση ως τα 5 μποφόρ (Αιγαίο). Κατά τα άλλα, οι πιθανότητες βροχής είναι περιορισμένες και η θερμοκρασία θα φθάσει τους 21 βαθμούς.
 |
Γραφική αναπαράσταση των φάσεων μετάβασης από τη ζωνική στη μεσημβρινή ατμοσφαιρική
κυκλοφορία και στη συνέχεια πάλι στη ζωνική. Ο χρόνος που μεσολαβεί
από τη φάση Α έως τη φάση Δ είναι περίπου ένας μήνας.
Το Σάββατο (7/11), λίγες βροχές αναμένονται και πάλι στις ανατολικές και νότιες προσήνεμες στο Β-ΒΑ ρεύμα περιοχές. Οι άνεμοι θα πνέουν ΒΑ στα δυτικά 4 με 5 και στα ανατολικά 7 με 9 μποφόρ με τάση εξασθένησης από το βράδυ. Η θερμοκρασία δεν θα αλλάξει σημαντικά.
Ο ασθενής συνδυασμός των υψηλών πιέσεων στην κεντρική Μεσόγειο με τις χαμηλές πιέσεις στην ανατολική Μεσόγειο προκαλεί στην περιοχή μας ΒΔ ανέμους εντάσεως ως τα 5 μποφόρ. Κατά τα άλλα, το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη), η θερμοκρασία θα φθάσει τους 24 βαθμούς και λίγες βροχές είναι πιθανό να σημειωθούν στη Β-ΒΑ Ελλάδα.
 |
Μονοπάτι στον Παρνασσό Φωτ. ΧριστόδουλοςΧριστοδούλου |
Ο Νοέμβριος ονομάζεται ακόμα: Άη - Μηνάς, Βροχάρης, Μπρουμάρης, Παχνιστής (κλείνονται τα ζώα στο παχνί), Σποριάς, Σκιγιάτης (αυτή την εποχή η γη σκιάζεται περισσότερο από τους άλλους μήνες), Ανακατωμένος λόγω των πολλών εναλλαγών του καιρού και Χαμένος λόγω του μικρού χρόνου δουλειάς που αφήνουν οι μικρής διάρκειας μέρες του (Μικρές οι μέρες του Σποριά κι ατέλειωτες οι νύχτες - Γ. Δροσίνης).
Με βάση την προ της κλιματικής αλλαγής κλιματολογία, ο Νοέμβριος είναι βροχερός μήνας με επικρατέστερους ανέμους τους νοτιάδες, οι οποίοι συχνά διακόπτονται από βοριάδες που ορισμένες φορές φέρνουν κρύο και χιόνια ακόμα και στη νότια Ελλάδα.
Συνήθως, οι πρώτες ψυχρές εισβολές χειμωνιάτικου τύπου παρατηρούνται το δεύτερο δεκαήμερο του μήνα, όπως καταγράφεται και στη λαϊκή μας κλιματολογία: «Του Άη - Μηνά μηνάει ο καιρός πως θα κρυώσει», «Άη - Μηνάς (11/11) εμήνυσε του πάππου του χειμώνα: έρχομαι ή δεν έρχομαι και τ’ Άη - Φιλίππου (14/11) αυτού είμαι», «Αν τ’ Άη - Φιλίππου λείπω, τ’ Άγια, των Αγιών (21/11) δε λείπω». Εννοείται ότι προς το τέλος του μήνα το κρύο γίνεται πιο έντονο: «Σ’ τσι τριάντα, τ’ Αγι-Αντριός, αντριεύεται το κρύο».
Καλό μήνα, φίλοι μου!
