Όταν ο καιρός έσωσε τη Σάμο!

Μετά την ήττα του στον κόλπο του Γέροντα (29-8-1824), ο ενωμένος τουρκοαιγυπτιακός στόλος δεν παραιτήθηκε από την προσπάθεια κατάπνιξης της επανάστασης στη Σάμο (η πρώτη αποτυχημένη απόπειρα του τουρκικού στόλου να καταλάβει το νησί είχε γίνει στις 5 Αυγούστου 1824) και στις 4 Σεπτεμβρίου ξεκίνησε για το νησί. Στις 6 Σεπτεμβρίου, οι Έλληνες, πληροφορημένοι για τις προθέσεις του εχθρού από αιχμαλώτους ναύτες, έκαναν αγώνα δρόμου να προλάβουν να παρατάξουν τα 61 πλοία τους μπροστά από τη Σάμο -από τον Μαραθόκαμπο μέχρι το Πυθαγόρειο- πριν φθάσουν τα εχθρικά πλοία. Ο αγώνας δεν ήταν εύκολος, καθώς επικρατούσαν κακές καιρικές συνθήκες με ενισχυμένους Ν-ΝΑ ανέμους και βροχή. Ο τουρκοαιγυπτιακός στόλος έφθασε αργά το βράδυ σε απόσταση βολής από τα ελληνικά πλοία και στη Σάμο σήμανε γενικός συναγερμός. Τη νύχτα μετά από λίγους κανονιοβολισμούς τα τουρκοαιγυπτιακά πλοία αποσύρθηκαν προς τους Αρκιούς. Η τύχη της Σάμου θα κρινόταν την επομένη.


Κοντά στα μεσάνυχτα ο άνεμος έπεσε, αλλά με το ξημέρωμα της 7ης Σεπτεμβρίου ξέσπασε άγρια θύελλα με σφοδρούς Α-ΒΑ ανέμους που προκάλεσαν μεγάλη τρικυμία στην περιοχή. Η θύελλα ανάγκασε τα περισσότερα ελληνικά πλοία να βρουν πρόχειρα καταφύγια και προκάλεσε προβλήματα στον πολυάριθμο τουρκοαιγυπτιακό στόλο. Το πρωί, λέει ο Αντώνιος Α. Μιαούλης, «ενώ ητοιμαζόμεθα διά την προσβολήν, εν μικρόν εμπορικόν πλοίον μας εβεβαίωσεν ότι την παρελθούσαν νύκτα εξ αιτίας της γενομένης τρικυμίας εχάθη μεγάλη ποσότης των φορτηγών εχθρικών πλοιαρίων, μαζί με τα εν αυτοίς επιβιβασμένα στρατεύματα».1

Για τους Έλληνες, τόσο αυτούς που επάνδρωναν τα πλοία όσο και για τους Σαμιώτες που περίμεναν από ώρα σε ώρα την απόβαση του εχθρού, η θύελλα ήταν θεόσταλτη. Γράφει ο Γεώργιος Σαχτούρης στο ημερολόγιό του: «Μόλις άρχισε να χαράζει και ευθύς είδομεν ενεργούσαν προς βοήθειαν των ελληνικών πραγμάτων την Θείαν Πρόνοιαν. Βροχή ραγδαία ενωμένη με δυνατόν άνεμον Γραιγολεβάντε, όστις εξακολουθεί, έκαμε τους εχθρούς να βαλθούν εις αταξίαν, κατά τους Αρκιούς, μη δυνάμενοι να πλησιάσουν εις την Σάμον».2  Στο ίδιο μήκος κύματος τα αναφερόμενα από τον Κωνσταντίνο Νικόδημο στα Απομνημονεύματα Εκστρατειών και Ναυμαχιών του Ελληνικού Στόλου: «Την ημέραν εκείνην είπον κατ' εμαυτόν: Ας αναπέμψωμεν ύμνον προς τον Θεόν ημών...Αυτός εκ του θρόνου του οποίου εκπορεύονται αστραπαί και βρονταί, διεσκόρπισεν τους εχθρούς ημών εν μέσω θαλάσσης και ελύτρωσε δια θαύματος αυτού την Σάμον».3

Σε ότι αφορά τη συνέχεια, ο Σαχτούρης γράφει ότι αργά το βράδυ της 7ης Σεπτεμβρίου «ο άνεμος έγινε άστατος πότε τραμουντάνα, πότε γαρμπής, και πότε γραίγος, περί τας 11 το εσπέρας σχεδόν γαλήνη».2 Με την παύση της τρικυμίας, ο εχθρικός στόλος ετοιμάσθηκε να πραγματοποιήσει απόβαση στον Μαραθόκαμπο και ο Μιαούλης έδωσε εντολή στα ελληνικά πλοία να σχηματίσουν ανά δύο και πάλι φράγμα μπροστά από το νησί. Ο καιρός όμως είχε αποφασίσει να συνδράμει για μια ακόμα φορά τους Έλληνες. Στις 8 και τις 9 του μήνα στην περιοχή της Σάμου επικράτησε τραμουντάνα που τους έδινε πλεονέκτημα, ενώ στις 10 του μήνα η κατάσταση έγινε ακόμα πιο δύσκολη για τους Τουρκοαιγυπτίους, καθώς στην περιοχή έπνευσαν ισχυροί ΒΔ άνεμοι (μελτέμια). Η Σάμος είχε σωθεί για δεύτερη φορά μέσα σε λίγες μέρες.

Χρόνια Πολλά, φίλοι μου!

ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ

1 Αντωνίου Μιαούλη, Συνοπτική ιστορία των υπέρ της ελευθερίας της Ελλάδος ναυμαχιών, Βιβλίον Πρώτον, 1833. Ναύπλιο, σ. 64.

2 Γεωργίου Σαχτούρη, Ιστορικά Ημερολόγια του Ναυτικού Αγώνος του 1821,  1891. Εκδότης Σπυρ. Κουσουλίνος, σ. 62-63.

3 Κωνσταντίνου Νικοδήμου, Απομνημονεύματα Εκστρατειών και Ναυμαχιών του Ελληνικού Στόλου, 1862. Αθήνα.


23 σχόλια:

  1. Καλημέρα και χρόνια πολλά σε όλους τους Έλληνες .Ο χειμώνας επέστρεψε εδώ στο βορρά με χιόνι .Μάκης Στοκχόλμη .

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Μάκη καλή σου ημέρα. Με αυτό τον καιρό εκεί στα βόρεια, νοσταλγείς την πατρίδα;

      Διαγραφή
    2. Την απάλευτη ζέστη Ιουλίου Αυγούστου στα Γιάννενα δεν αντέχω …Μάκης Στοκχόλμη

      Διαγραφή
    3. Ως προς την αφόρητη ζέστη Ιουλίου-Αυγούστου ειδικά στη Δυτική Ελλάδα, όπως στα μέρη μου στην Αρχαία Ολυμπία, θα συμφωνήσω απόλυτα μαζί σου

      Διαγραφή
  2. Χρόνια πολλά και καλά σε όλους-ες που γιορτάζουν σήμερα και πάνω από όλα Χρόνια Πολλά στην Ελλάδα μας.
    Παντα να ανάβουμε κεράκι στην μνήμη όλων εκείνων πού με αυταπάρνηση έδωσαν ως και την τελευταία ρανιδα του αίματος τους ,για ζούμε εμείς σήμερα ελεύθεροι.
    Αιωνια η μνήμη σε όλους αυτούς τους γνωστούς και άγνωστους ήρωες.
    Παντα με συγκινουσε ιδιαίτερα η ιστορία της 17χρονης Μαρουλας από την Λήμνο που δυστυχώς όμως για τα σχολικά βιβλία δεν είναι άξιο αναφοράς.
    Χρόνια πολλά.
    Καλημερα σε όλους σας και ειδικά στον οικοδεσπότη αυτού του όμορφου βηματος.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Χρόνια πολλά στο όλους

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Χρόνια πολλά Ελλάδα! Χρόνια πολλά στους εορτάζοντες! Καλήμερα σε όλους. Προχωρημένη άνοιξη σήμερα και αύριο!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Καλημέρα,χρόνια πολλά δάσκαλε,χρόνια πολλά αγαπητοί φίλοι,συμπεριλαμβανομένου του εορτάζοντος Βαγγέλη Σπ΄. και λοιπών εορταζόντων.
    Διαβάζοντας το ενδιαφέρον ιστορικό αφήγημα του δασκάλου ,μου ήρθε στο νου συναφές ιστορικό γεγονός. Το 626 μ.χ. στην Πόλη κατεβυθίσθη ύστερα από τρικυμία ο στόλος των Αβάρων ,ο οποίος την πολιορκούσε .Το γεγονός απεδόθη στην Παναγία και οι κάτοικοι ως ευχαριστήρια όλη τη νύχτα "ορθοστάδην τον ύμνον έψαλλον " ,ο οποίος και "ακάθιστος" απεκλήθη.
    Υ.γ. Σχετικά με τα ευχαριστήρια της Πατρίδας προς κάποιους αγωνιστές του '21 ,ας αναφέρω τούτο : Στον Νικήτα Σταματελόπουλο ,τον γνωστό ως Νικηταρά,έναν ανιδιοτελή ήρωα, παρεχώρησε άδεια ζητιάνου έξω από μια εκκλησία στον Πειραιά !!.======Π.Α.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. -Στο Πασχάλιο Χρονικό, που θεωρείται μια από τις σημαντικότερες πηγές των γεγονότων της πολιορκίας του 626 μ. Χ., φέρεται ο ίδιος ο χαγάνος να λέει: «θεωρώ γυναίκα σεμνοφορούσαν περιτρέχουσαν εις το τείχος μόνην ούσαν» (χρωστάω ολοκληρωμένη σχετική ανάρτηση).
      - Η πατρίδα χρωστάει πολλά στα παιδιά της που σε πολλές κρίσιμες στιγμές της τρισχιλιετούς ιστορίας της την κράτησαν όρθια και ντρέπεται που πολλοί από εκείνους που κατά καιρούς λένε ότι την εκπροσωπούν δεν αναγνωρίζουν την προσφορά των ηρώων της.

      Διαγραφή
  6. Χρόνια Πολλά στις Βαγγελίτσες και τους Βαγγέληδες, μηδενός εξαιρουμένου!
    Σε όλους αφιερώνω ένα πολύ όμορφο αλλά γλυκόπικρο δημοτικό τραγούδι από την περιοχή της Παραμυθιάς (περιγράφει μια από τις ελάχιστες ελληνοτουρκικές ναυμαχίες που κέρδισαν οι Τούρκοι) και κοσμείται με υπέροχες φωτογραφίες από τη ζωή, την τέχνη και τη φύση της Ηπείρου.
    https://www.youtube.com/watch?v=kMa5EhqcS18&ab_channel=%CE%98%CE%AC%CE%BB%CE%B1%CF%83%CF%83%CE%B1%CE%BC%CE%B1%CF%85%CF%81%CE%BF%CE%B8%CE%AC%CE%BB%CE%B1%CF%83%CF%83%CE%B1
    Το ίδιο τραγούδι μπορείτε να το ακούσετε και με την ανεπανάληπτη φωνή του Στυλιανού Μπέλλου που έφυγε πρόσφατα από τη ζωή.
    https://www.youtube.com/watch?v=GIx3VV2ZJFc&ab_channel=SteliosBellos-Topic

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Καλημέρα και χρόνια πολλά στους απανταχού Έλληνες. Διπλή γιορτή Εθνική και Θρησκευτική. Πολλοί λένε ότι κακώς μπερδεύουμε τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα του 1821 με τη μεγάλη γιορτή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και ότι δεν ταιριάζει κάτι τέτοιο σε μία σύγχρονη πολιτεία.
    Η απάντηση βρίσκεται στα παρακάτω λόγια του Κολοκοτρώνη που εκφράζουν και το φρόνημα των Ελλήνων εκείνης της εποχής και το οποίο όλοι οι μετέπειτα κυβερνώντες -πλην του Αγίου ,κάτι εμέ, Καποδίστρια -φρόντισαν να αλλοιωθεί σταδιακά στο όνομα του εξευρωπαϊσμού και του δήθεν εξυγχρονισμου.
    "Πρέπει να φυλάξετε την πίστη σας και να την στερεώσετε, διότι, όταν επιάσαμε τα άρματα είπαμε πρώτα υπέρ πίστεως και έπειτα υπέρ πατρίδος."

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ενταξει τωρα καποιοι βρισκουν ευκαιρια να αρπαχτουν για πραγματα-ψιλοπιδημα για να την βγουν απο πανω υποκριτικα και με θρασος.Λες και η ελλαδα δεν εχει ανεξηθρησκεια-μη θεοκρατια και ας μην ειναι επισημως κοσμικο το κρατος χωρις να εχει καμμια σημασια.
      Αλλα ορισμενοι στρατευμενα και με λυσα θελουν να πεταξουν το θρησκευτικο στοιχειο λογω του αχτι τους απεναντι στον χριστιανισμο,εξω απο τον δημοσιο βιο με υπογειες ενεργειες-μεθοδευσεις ενω οι συγκεκριμενες παρασκηνιακες μεθοδευσεις φαινονται εκ του αποτελεσματος.Ας οψεται το αθεοταλιμπανιλικι με την υπογραφη του......

      Διαγραφή
  8. Όμορφη ιστορική αναφορά στη διάσωση αυτού του υπέροχου αιγαιοπελαγίτικου νησιού. Χρόνια Πολλά σε εορτάζοντες και μη, εσοίμεθα ελεύθεροι από πάσης, σύγχρονης μορφής, δουλεία

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Χρόνια πολλά σε όλους τους εορτάζοντες ουσες
    Ζήτω το Έθνος
    Κώστας Αθήνα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Χρόνια πολλά Ελλάδα! Χρόνια πολλά σε όλους τους Έλληνες όπου κι αν βρίσκονται!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Χρόνια πολλά σε όλη την Ελλάδα και τους απανταχού Έλληνες

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Χρονια πολλα για την ημερα,εξαιρετικο το αρθρο που συνδυαζει τα ιστορικα στοιχεια με το αντικειμενο αυτου του blog που εχει σχεση με τον καιρό.
    Θα αναφερθω στα καιρικα λεγοντας οτι στην ψυχρη εισβολη που θα ερθει απο εβδομαδα οταν θα μπει το πολυ το κρυο θα εχει φυγει ο υετος.Αρα λοιπον με ισχυρους ξηρους βοριαδες χωρις υετο μην περιμενουμε χιονια για τα πεδινα της κεντροβορειας χωρας.Το πολυ-πολυ να φαμε καμμιά παχνη την πεμπτη το πρωι οταν πια θα εχει περασει το ψυχρο μετωπο και θα υπαρξει στα ηπειρωτικα απνοια η οποια θα ευνοησει την θερμοκρασιακη αναστροφη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Ευχαριστώ για τις ευχές σας και αντεύχομαι χρόνια πολλά και χαρούμενα σε όλους, με υγεία, αγάπη και ειρήνη.
    Β. ΣΠ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Χμμμ,,,η ιστορία πράγματι ..πολύ χρήσιμη...αν κατάλαβα καλά...έχουμε το πέρασμα ενός οργανωμένου χαμηλού(ΝΑ στρεφόμενοι σε Β) με καταιγίδες....και στην συνέχεια...επικράτηση ενισχυμένων Βόρειων ανέμων(συνδηασμός υψηλών πιέσεων με χαμηλό στην ΝΑ μεσόγειο)...όλη αυτήν η κυκλοφορία στις 7 Σεπτεμβρίου.......Νομίζω ότι σήμερα αυτήν η κυκλοφόρία σπανίζει στις αρχές Σεπτεμβρίου...ίσως να σπάνιζε και τότε..και να αποφάσισαν οι Τούρκοι να κινηθούν..προς την Σάμο..
    Η ιστορία εχει και ενα ερωτηματικό...τέτοιες κινήσεις οργανωμένων χαμηλών μπορούσαν να προβλεθούν εκείνες τις εποχές η όχι?...νομίζω για έναν εμπειρο ναυτκό ναι..καθώς ο ισχυρός ΝΑ αρχές Σεπτεμβρίου...στο κεντρικό Αιγαίο...είναι και σπανιο φαινόμενο...αλλά και σπάει μόνο με περασμα μετώπου...επομένως...κάποιος στον Τούρκο στόλο...ήταν άσχετος."θωμάς"

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Χρόνια πολλά και Ευλογημένα κύριε Ζιακόπουλε και σε όλους για την σημερινή Διπλή και Μεγάλη γιορτή!! Οι εορτάζοντες-ζουσες να χαίρεστε τα ονόματά σας!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. Άρθρο χθες σε τοπική εφημερίδα της Ξάνθης για την παρατεταμένη ανομβρία στην περιοχή μας και τις συνέπειες της στις πρώιμες αγροτικές καλλιέργειες. Το link.https://empros.gr/2023/03/dipsasmena-ta-chorafia-tis-ksanthis/

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. Θερμά συγχαρητήρια κύριε Ζιακόπουλε για ένα ακόμα εξαιρετικό ιστορικό άρθρο. Η Σάμος έμεινε εκτός ελληνικού κράτους το 1830, γιατί δόθηκε στη χώρα μας η Εύβοια, που δεν έγινε εφικτό να ελευθερωθεί, λόγω του περιβόητου Ομέρ πασά της Καρύστου, του ικανότερου όπως έχω καταλάβει από όσα έχω διαβάσει, Οθωμανού στρατιωτικού της εποχής(μαζί με τον Κιουταχή).Μ.Σ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή