Καύσωνες και κλιματική αλλαγή

Αποκλίσεις της θερμοκρασίας των σταθμών του Β. Ημισφαιρίου την περίοδο 1951-2011¹

Πρόσφατα φίλος του μπλογκ έγραψε σε σχόλιό του: «Είχαμε δεν είχαμε κλιματική αλλαγή, ο συγκεκριμένος καύσωνας θα εκδηλωνόταν έτσι κι αλλιώς. Ίσως όμως να μην είχε τόσο μεγάλη διάρκεια ή και ένταση αν δεν υπήρχε η θέρμανση του πλανήτη». Η υπόθεση ότι με τη θέρμανση του πλανήτη οι καύσωνες έχουν μεγαλύτερη διάρκεια και ένταση με βρίσκει σύμφωνο, αλλά είναι ελλιπής. Δεν περιλαμβάνει την αύξηση της συχνότητας εμφάνισης των καυσώνων σε έναν κόσμο που γίνεται όλο και πιο θερμός. Προφανώς, αν ο φίλος μας αποδεχόταν την αύξηση της συχνότητας των καυσώνων, θα έθετε σε αμφιβολία τη θέση του ότι η εμφάνιση του παρόντα καύσωνα δεν οφείλεται στην κλιματική αλλαγή. Θεωρώντας ότι το θέμα αυτό είναι σημαντικό, αποφάσισα να αναρτήσω το σημερινό άρθρο και να μοιραστώ μαζί σας τις απόψεις μου.

Το αίτιο και το αιτιατό!

 

Γιατί ο καύσωνας φαίνεται ατελείωτος;

Μελετώντας τους καύσωνες των τελευταίων 60 χρόνων στη χώρα μας, κατέληξα στο συμπέρασμα ότι για τη γένεσή τους το σύστημα-κλειδί στην ατμοσφαιρική κυκλοφορία της μέσης τροπόσφαιρας (στάθμη 500 hPa) είναι ένα αποκομμένο χαμηλό (βλέπε 30/7 και 6/8 στο σχήμα) ή ένα εκτεταμένο πεδίο χαμηλών υψών (βλέπε 1/8 και 3/8 στο σχήμα) στη ΒΔ Ευρώπη που κινείται αργά Α-ΒΑ. Στις περισσότερες περιπτώσεις το αποκομμένο χαμηλό αποτελεί είτε το ανατολικό είτε το δυτικό χαμηλό μιας φρασσόμενης κυκλοφορίας τύπου «Ωμέγα» που δημιουργείται είτε στο Β. Ατλαντικό είτε πάνω από την ηπειρωτική Ευρώπη. Οι μικρής ακτίνας σκάφες χαμηλών υψών (βλέπε σιέλ παχιές γραμμές) κινούνται περιφερειακά των αποκομμένων χαμηλών και συνήθως δεν επηρεάζουν σημαντικά την περιοχή μας.