Στους Έλληνες ναυτικούς του 1821

Αϊβαζόφσκυ Ιβάν (1817-1900), Η πυρπόληση της 

τουρκικής ναυαρχίδας από τον Κανάρη, 1881 

Εθνική Πινακοθήκη

Στους ναυτικούς αγώνες του 1821 ο μεγάλος αριθμός και ο μεγάλος όγκος των τουρκικών πλοίων δεν έδωσαν το προβάδισμα στους Τούρκους. Οι Έλληνες ήταν υπέρτεροι γιατί ήταν άριστοι γνώστες της ναυτικής τέχνης και των μυστικών του καιρού της Μεσογείου. Επιβεβαιωτική του γεγονότος αυτού είναι, εκτός των άλλων, και η παρακάτω ιστορία των προεπαναστατικών χρόνων που δεν είναι ευρέως γνωστή. Το Νοέμβριο του 1809 ο Λόρδος Μπάιρον με το φίλο του Χομπχάους και τη συνοδεία τους, επιστρέφοντας από την περιήγησή τους στην Ήπειρο, επιβιβάστηκαν στην Πρέβεζα σε ένα τουρκικό πολεμικό πλοίο, μια τρικάταρτη γαλιότα, με προορισμό την Πάτρα. Το πλοίο, με πλήρωμα 36 Τούρκους και 4 Έλληνες, συνάντησε σοροκάδα και λίγο έλειψε να καταποντιστεί. 

Γράφει στο γράμμα προς τη μητέρα του που έστειλε από την Πρέβεζα στις 12 Νοεμβρίου 1809 ο Μπάιρον: «Πριν από δυο μέρες παραλίγο να πνιγώ μ' ένα τουρκικό πλοίο εξαιτίας της ασχετοσύνης του καπετάνιου και του πληρώματος, παρόλο που η τρικυμία δεν ήταν δυνατή...»⁽¹⁾ 

Πιο αποκαλυπτικός για το θέμα είναι ο Χομπχάους:  «Οι ναύτες ήταν Τούρκοι εκτός από τέσσερις Έλληνες. Αλλά αυτοί οι Έλληνες ήταν οι μόνοι που ήξεραν να μανουβράρουν το καράβι. Ο πρώτος καπετάνιος –γιατί υπήρχαν πολλοί- πανικοβλήθηκε και το τουρκικό τσούρμο έπαθε ναυτία και κατέβηκε στο αμπάρι. Έμειναν μόνο οι Έλληνες ναυτικοί στο κατάστρωμα». Με τη γαλιότα ακυβέρνητη, οι Άγγλοι αξίωσαν από τον καπετάνιο να παραδώσει την κυβέρνηση του πλοίου στους Έλληνες. «Τη δίνω σε όποιον θέλετε» απάντησε αυτός. Και ο Χομπχάους συνεχίζει: «Οι τέσσερις Έλληνες ρίχτηκαν αμέσως στα άρμενα. Κατεβάζοντας τις αντένες σταθεροποίησαν τη ρότα του καραβιού. Έβαλαν πλώρη προς τη στεριά και λίγο μετά τα μεσάνυχτα κατόρθωσαν να αράξουν απέναντι από τους Παξούς. Μόλις χάραξε, οι Τούρκοι ξετρύπωσαν από το αμπάρι, ετοίμασαν τα τσιμπούκια τους και άρχισαν να φουμάρουν σαν να μην είχε συμβεί τίποτα»⁽²⁾

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

(1) ΛΟΡΔΟΥ ΜΠΑΪΡΟΝ – Επιστολές από την Ελλάδα, Εκδόσεις «Ιδεόγραμμα», 1996.

(2) John Cam Hobhouse Baron Broughton, A Journey through Albania and other Provinces of  Turkey in Europe and Asia to Constantinople, during the years 1809 and 1810,  Second Edition Vol. I, LONDON, 1813.