Ένα ρεκόρ για τη Θεσσαλονίκη

Μια φωτογραφία μέσα στα χιόνια το 1960
Πηγή:http://thessaloniki.photos.vagk.gr/
Χθες (7-1-2017) το μεγιστοβάθμιο θερμόμετρο στον Μ. Σ. του αεροδρομίου ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ (ΜΙΚΡΑ) έδειξε μείον 4,9 βαθμούς Κελσίου, τιμή ρεκόρ της μεταπολεμικής περιόδου. Το προηγούμενο ρεκόρ ήταν μείον 4,8 βαθμοί και είχε σημειωθεί την 25η Ιανουαρίου 1963. Την 27η εκείνου του φοβερού για τη βόρεια Ελλάδα, και όχι μόνο, Ιανουαρίου σημειώθηκαν τα απλησίαστα ρεκόρ των μείον 27,8 και μείον 23,0 βαθμών στην Πτολεμαΐδα και τις Σέρρες αντίστοιχα. Το άλλο μεγάλο ρεκόρ, οι μείον 25,0 βαθμοί, σημειώθηκε στις 27-1-1954 στον Αμυγδαλεώνα Καβάλας. 

  

Κατά πάσα πιθανότητα, η  χαμηλότερη μέγιστη θερμοκρασία, που σημειώθηκε στη Θεσσαλονίκη από τότε που υπάρχουν αρχεία, είναι οι μείον 5,5 βαθμοί Κελσίου που κατέγραψε την 28η Ιανουαρίου 1942 ο Ναυτικός Μετεωρολογικός Σταθμός των Γερμανών. Το συγκεκριμένο Σταθμό οι κατακτητές είχαν εγκαταστήσει σε απόσταση περίπου 1.000 μέτρων Ν-ΝΑ του Μετεωρολογικού Σταθμού του Μετεωρολογικού και Κλιματολογικού Ινστιτούτου του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου.

Δεν είχα καμιά όρεξη κυριακάτικα να αναφερθώ στους Γερμανούς, αν με το συγκεκριμένο Μετεωρολογικό Σταθμό δεν είχε συνδέσει την τύχη του ο Γερμανός ταγματάρχης Γκέοργκ Έκερτ, ένας εξαίρετος άνθρωπος και επιστήμονας. Ο Γκέοργκ Έκερτ τοποθετήθηκε στον Ναυτικό Μετεωρολογικό Σταθμό τον Ιούλιο του 1941 ως αξιωματικός-μετεωρολόγος και δεκατέσσερις μήνες αργότερα, τον Σεπτέμβριο του 1942, έγινε διοικητής του Σταθμού. Ο Έκερτ, στέλεχος της νεολαίας του Γερμανικού Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD) από τα μαθητικά του χρόνια, είχε αναπτύξει αξιόλογη αντιστασιακή δράση εναντίον των Ναζί, όταν αυτοί πήραν την εξουσία. Στη Θεσσαλονίκη κατόρθωσε να μαζέψει γύρω του σημαντικό αριθμό Γερμανών αντιναζιστών στρατιωτικών. Πέρα από αυτό, με προσωπικές, επικίνδυνες πολλές φορές, πρωτοβουλίες προστάτεψε χωριά της περιοχής και μεμονωμένα άτομα από αυθαιρεσίες των Γερμανών και των Βουλγάρων κατακτητών. Η δράση του δεν περιορίστηκε σε αυτά. Μοίραζε κρυφά υλική βοήθεια σε Έλληνες δεινοπαθούντες, έβγαζε παράνομα άδειες μετακίνησης και ταυτότητες σε όποιους τις χρειάζονταν και φρόντισε να απελευθερωθούν από το στρατόπεδο «Παύλου Μελά» Έλληνες αντιστασιακοί κρατούμενοι. Λίγο πριν την αποχώρηση των Γερμανών από τη χώρα ο Γκέοργκ Έκερτ με την ομάδα του προσχώρησαν στον ΕΛΑΣ και τον Φεβρουάριο του 1945 παραδόθηκαν στους Βρετανούς. Όσο υπάρχουν Άνθρωποι…

                                                                                       Καλή Κυριακή, φίλοι μου

19 σχόλια:

  1. Πιστεύετε ότι θα χιονίσει στην Θεσσαλονίκη την τρίτη;(Καταλαβαίνω ότι μπορεί να μην έχετε χρόνο να μου απαντήσετε.)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ευχαριστούμε για την υπέροχη ιστορία .
    Αυτά είναι τα σημαντικά

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ευχαριστούμε κ. καθηγητά για την πλήρη ενημέρωση.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Προδότης του Αρχηγού και της Φυλής του, όπως θα σκέπτονται σίγουρα κάποιοι γνωστοί "Έλληνες" νοσταλγοί.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Eπικίνδυνο αρθράκι για σκεπτικιστές!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Καλησπέρα και χρόνια πολλα. Τελικά γιατί τα μοντέλα πρόγνωσης "εχασαν" τον καιρο στο Ν.Αττικής ? Γιατί επίσης υποεκτίμησαν και τον υετό-χιόνι σε πολλές Δυτικές Παρακτιες περιοχές...αλλα και στα προσηνεμα του Κορινθιακού κόλπου?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Κύριε Ζιακόπουλε μπορείτε να εξηγήσετε τι διαφορά έχει το μεγιστοβάθμιο θερμόμετρο από το κοινό; Επίσης η χθεσινή τιμή (-4,9) που αναφέρετε ήταν η μέγιστη του εικοσιτετραώρου;
    Μιλάτε για μεταπολεμικό ρεκόρ μεγιστοβάθμιου θερμομέτρου, τα ρεκόρ της Πτολεμαίδας και των Σερρών αναφέρονται επίσης σε μέγιστες ή σε ελάχιστες τιμές;
    Τέλος που μπορεί κανείς να δει τα δεδομένα του θερμομέτρου της Θεσσαλονίκης στο οποίο αναφέρεστε;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Το μεγιστοβάθμιο θερμόμετρο είναι ειδικό περμόμετρο με το οποίο μετράμε μόνο τη μέγιστη θερμοκρασία του εικοσιτεραώρου. Ειδικό θερμομετρο είναι και με το ελαχιστοβάθμιο θερμόμετρο με το οποίο μετράμε την ελάχιστη θερμοκρασία. Τα ακροβάθμια, όπως λέγονται, θερμόμετρα προπαρασκευάζονται καθημερινά. (http://iek-varis.att.sch.gr/georgia_2o_kai_3o_mathima.pdf).
      Οι τιμές της Πτολεμαΐδας, των Σερρών και του Αμυγδαλεώνα Καβάλας είναι οι μκρότερες ελάχιστες θερμοκρασίες.
      G. Livadas and Ang. Arseni-Papadimitriou, Meteorological Observations of the German Weather Station in Thessaloniki 1941-1944. Publications of the Meteorological-Climatological Institute of the University of Thessaloniki, 1972.

      Διαγραφή
  8. Κ. Ζιακόπουλε είστε κινητή εγκυκλοπαίδεια...!!! Καλή χρονιά να έχετε και να μάς διδάσκετε...!!! Το έχουμε ανάγκη...!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Σας ευχαριστώ πολύ για την απάντηση αν και έμεινα με την απορία για το αν οι τιμές του συγκεκριμένου σταθμού της Θεσσαλονίκης καταγράφονται κάπου στο διαδίκτυο!
    Θα ήθελα επίσης να σας ρωτήσω ποιοι σταθμοί είναι πιο αξιόπιστοι,της ΕΜΥ ή του ΕΑΑ; ρωτώ επειδή συνήθως υπάρχει μια διαφορά της τάξης των 2 βαθμών! για παράδειγμα στη Φλώρινα το ΕΑΑ δίνει ελάχιστη -17.2 ενώ η ΕΜΥ -19!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Δεν γνωρίζω και για τα δύο θέματα.

      Διαγραφή
    2. ...(για το 2ο) μηπως εχει να κανει,οτι οι σταθμοι ειναι σε διαφορετικο σημειο ? εδω,αποκλισεις δημιουργουνται με ιδιο θερμομετρο -πχ στις 4 πλευρες ενος σπιτιου,4 διαφορετικες θερμοκρασιες,ποσο μαλλον αν οι σταθμοι απεχουν εκατονταδες μετρα ! (το ιδιο φαινομενο,παρατηρω κ στην Τριπολη-αποκλισεις των δυο σταθμων,απο 0,5-1,5 C που ειναι σε τελειως διαφορετικες τοποθεσιες,αν κ πολυ κοντα στην πολη)

      Διαγραφή
  10. Τα πιο αξιόπιστα στοιχεία ειναι της ΕΜΥ.Υπάρχει όμως περίπτωση οι σταθμοί μεταξυ τους να απεχουν αρκετά και η διαφορά 1 με 2 βαθμούς Κελσίου να ειναι δικαιολογημένη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. κ. Ζιακόπουλε ευχαριστούμε για όσα μας έχετε προσφέρει! πρόσφατα βρήκα ένα βιντεο στο youtube της ΕΡΤ3 με τίτλο " χιονισμενη Θεσσαλονίκη 16/12-20/12 1988" όπου εκφωνείτε και με τον μοναδικό σας τρόπο το δελτίο καιρού.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Με σχεδόν τριάντα χρόνια στην πλάτη, αλλά την ίδια τρέλα για τον καιρό!

      Σ' ευχαριστώ, φίλε μου.

      Διαγραφή
  12. Aξιοτιμε κ .Ζιακοπουλε,οσον αφορα τις απολυτες min. εν Ελλαδι,φανταζομαι αναφερεστε σε κατωκημενες περιοχες.Σας δινω,τα παρακατω στοιχεια (φανταζομαι τα γνωριζετε) -μετρησεων του 2011,κ εντευθεν ομως,τα οποια ομως αναφερονται -νομιζω-στις απολυτα min τιμες παντου στον Ελλαδικο χωρο :"Η πιο κρύα περιοχή της Ελλάδας βρίσκεται στο Μαίναλο
    ΤΟΥ HIKING EXPERIENCE • 18/01/2016

    Άκρως εντυπωσιακές χαμηλές θερμοκρασίες έχουν καταγραφεί στο Μαίναλο Αρκαδίας σύμφωνα με τα στοιχεία από ιδιωτικούς μετεωρολογικούς σταθμούς που έχουν εγκατασταθεί σε δολίνες (μεγάλες κοιλότητες του εδάφους) της περιοχής.
    Οι δολίνες είναι φυσικοί σχηματισμοί που δημιουργούνται σε ορεινές περιοχές λόγω καταβύθισης του εδάφους και έχουν το χαρακτηριστικό ότι περικλείονται από υψηλότερες ράχες, οι οποίες τις απομονώνουν από την ατμοσφαιρική κυκλοφορία και τις προστατεύουν από τους ανέμους.
    Ενας τέτοιος σχηματισμός υπάρχει και στο Μαίναλο, ανάμεσα στη Βυτίνα και την κορυφή Τζελάτη (1.868 μέτρα). Η δολίνη της Κεχρωτής έχει συνολική επιφάνεια περίπου 400 στρέμματα, και βρίσκεται σε υψόμετρο περίπου 1.600 μέτρων και περικλείεται από ράχες ύψους 1.700-1.800 μέτρων.
    Ο συνδυασμός του υψομέτρου με το ξεχωριστό ανάγλυφο δίνει στη δολίνη της Κεχρωτής μοναδικά θερμοκρασιακά χαρακτηριστικά, όπως αποδεικνύεται και από τα στοιχεία του αυτόματου μετεωρολογικού σταθμού που έχει εγκατασταθεί στην περιοχή.

    Ο μετεωρολογικός σταθμός στη δολίνη της Κεχρωτής του Μαινάλου
    Στις 17/1/2012, ο σταθμός κατέγραψε την εξωπραγματική ελάχιστη θερμοκρασία των -35,3ºC, ενώ στις 26/1/2011 καταγράφηκε η πολική ελάχιστη θερμοκρασία των -32,5ºC. Και οι δυο αυτές θερμοκρασίες αποτελούν ρεκόρ ελαχίστων θερμοκρασιών για τα ελληνικά δεδομένα.
    Συνηθισμένες είναι επίσης κατά τη διάρκεια του χειμώνα οι ημέρες με ολικό παγετό, όταν δηλαδή η θερμοκρασία παραμένει υπό το μηδέν καθ’ όλη τη διάρκεια του 24ωρου.
    Θερμοκρασίες… ψυγειοκαταψύκτη επικρατούν και κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου και της άνοιξης. Για παράδειγμα, τον Σεπτέμβριο, τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο του 2011 το θερμόμετρο στη δολίνη της Κεχρωτής έπεσε έως τους -2,6ºC, -16,3ºC και -17,9ºC αντίστοιχα, ενώ τον Μάρτιο, τον Απρίλιο και τον Μάιο του 2014 οι ελάχιστες τιμές που καταγράφηκαν ήταν -13,9ºC, -10,5ºC και -6,1ºC, αντίστοιχα.
    Ιδιαίτερα εντυπωσιακά είναι τα στοιχεία που αφορούν τις ελάχιστες θερμοκρασίες που παρατηρούνται το καλοκαίρι. Από το 2011 έως και το 2014 δεν υπήρξε θερινός μήνας (με εξαίρεση τον Αύγουστο του 2012) που να μη σημειώθηκε παγετός! Για παράδειγμα, τον Ιούνιο του 2013 η θερμοκρασία έπεσε έως τους -4,5ºC και τον Αύγουστο του 2014 έως τους -3,2ºC. Εξυπακούεται ότι οι παραπάνω τιμές καταγράφηκαν νωρίς το ξημέρωμα. Ωστόσο, ακόμη και το πιο ζεστό μεσημέρι μιας καλοκαιρινής ημέρας ο υδράργυρος στην Κεχρωτή δεν ξεπερνά τους 25-27ºC.
    Ρίξτε μια ματιά και στα παρακάτω:

    Εξαιρετικά χαμηλές θερμοκρασίες έχει καταγράψει και ένας ακόμη μετεωρολογικός σταθμός που είναι εγκατεστημένος σε μια άλλη δολίνη στη θεση Μαυροχούνες, που βρίσκεται στο δυτικό Μαίναλο σε υψόμετρο 1.400 μέτρων, έκτασης περίπου μισού τετραγωνικού χιλιομέτρου, ένα μέρος καλυμμένο με έλατα, αλλά και γυμνό σε μεγάλα κομμάτια. Σύμφωνα με τα στοιχεία, το θερμόμετρο στις 26/1/2011 έδειξε -22,6°C στις 03:20 τα ξημερώματα (+1,5°C μέγιστη το μεσημέρι την ίδια μέρα) και στις 27/1/2011 -23,7°C στις 06:20 το πρωί (+4°C μέγιστη).

    Η δολίνη της Κεχρωτής οφείλει τις ακραίες τιμές ελάχιστων θερμοκρασιών και τις μακρές περιόδους παγετού σε ένα γνωστό και σύνηθες ατμοσφαιρικό φαινόμενο, τη θερμοκρασιακή αναστροφή.
    Το σπάνιο κλιματολογικό φαινόμενο που παρατηρείται στη δολίνη Κεχρωτής - Καύσωνας με -4°C στο Μαίναλο
    Πρόκειται για τη ΜΟΝΑΔΙΚΗ περιοχή στην Ελλάδα, όπου σημειώνεται παγετός μέσα στο κατακαλόκαιρο, με τη θερμοκρασία να πέφτει ακόμη και κάτω από -4 βαθμούς Κελσίου!"
    περιμενω την απαντηση σας,
    με εκτιμηση κ σεβασμο
    Σ.Η.Ρεβελας
    Πολ.Μηχ/κος -Τριπολη

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ομολογώ ότι δεν γνώριζα αυτά τα εντυπωσιακά που αναφέρετε, αν και η μικρή ενασχόλησή μου με την ορεινή μετεωρολογία με έχει ως ένα βαθμό προϊδεάσει για "περίεργά" φαινόμενα. Είναι γεγονός ότι στις δολίνες που βρίσκονται στα υψόμετρα που αναφέρετε δεν λειτουργούν μόνο οι θερμοκρασιακές αναστροφές που συχνά συναντούμε στους κάμπους και τις κοιλάδες. Το χιονισμένο συνήθως περιβάλλον, ο προσανατολισμός τους καθώς και άλλοι παράγοντες παίζουν σημαντικό ρόλο στο να συγκεντρωθεί εξαιρετικά ψυχρός αέρας στον πυθμένα τους. Είναι γεγονός ότι με τη μεγάλη αύξηση των μετεωρολογικών παρατηρήσεων που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα ανακαλύπτομε συνεχώς νέες τοπικές κυκλοφορίες εξαιρετικά ενδιαφέρουσες που κάποια στιγμή θα τις μελετήσουμε όπως πρέπει.
      Σας ευχαριστώ πολύ και συγγνώμη για την καθυστέρηση της απάντησής μου.

      Διαγραφή