Περί ατμοσφαιρικού ηλεκτρισμού


Σύμφωνα με την κλασική θεωρία του ατμοσφαιρικού ηλεκτρισμού, η επιφά­νεια της Γης και η ηλεκτρόσφαιρα, δηλαδή το αγώγιμο στρώμα της ανώτερης ατμόσφαιρας που βρίσκεται στο κάτω μέρος της ιονόσφαιρας σε ύψη 50 με 65 χιλιομέτρων, είναι οι δύο αντίθετοι πόλοι ενός σφαιρικού πυκνωτή που χωρίζο­νται από τον ενδιάμεσο ατμοσφαιρικό αέρα. Η Γη θεωρείται ότι είναι αρνητικά φορτισμένη ως προς την ηλεκτρόσφαιρα που είναι θετικά φορτισμένη, τροφοδοτούμενη από το ρεύμα που δημιουργείται στη διάρκεια των καταιγίδων. 


Το ρεύμα αυτό όταν φθάνει κοντά στη ηλεκτρόσφαιρα, που η αγω­γιμότητα είναι πολύ μεγάλη, διασκορπίζεται οριζόντια και στη συνέχεια επιστρέφει στη Γη με τη μορφή ρευμάτων μι­κρής έντασης, ομοιομόρφως κατανεμημένων στις περιοχές που επικρατεί καλοκαιρία. Για τη λειτουργία του παγκόσμιου ατμοσφαιρικού ηλεκτρικού κυκλώματος απαιτείται η εκδήλωση περίπου 2.000 καταιγίδων μια δεδομένη χρονική στιγμή ανά τη Γη.

Η διοχέτευση των ασθενών ηλεκτρικών ρευμά­των από την ηλεκτρόσφαιρα στην επιφάνεια του πλανήτη είναι δυνατή λόγω της ύπαρ­ξης των ιόντων, τα χαρακτηριστικά των οποίων καθορίζουν την ηλεκτρική αγω­γιμότητα του αέρα. Η ηλεκτρική αγωγιμότητα του αέρα κατά κανόνα αυξάνεται με το ύψος και κοντά στο έδαφος μεταβάλλεται συνεχώς, επηρεαζόμενη από μετεωρολογικούς παράγοντες και τα αερολύματα της ατμόσφαιρας.

Τα καταιγιδοφόρα νέφη (σωρειτομελανίες) που αναπτύσσονται στην ατμόσφαι­ρα λειτουργούν ως ηλεκτρογεννήτριες. Σε ένα μεγάλης ανάπτυξης σωρειτομελανία τα φορτία γεννώνται και διαχωρίζο­νται στο στρώμα μεταξύ των ισόθερμων μείον 5 και μείον 40°C. Αρνητικά φορτία εντοπίζονται συνήθως στο στρώμα με­ταξύ των ισόθερμων μείον 10 και μείον 20°C. Το θετικό φορτίο βρίσκεται αρκετά χιλιόμετρα ψηλότερα, αλλά δευτερεύων θύλακας θετικού φορτίου περιστασιακά εντοπίζεται κοντά στη βάση του νέφους στην περιοχή του υετού. Όταν μεταξύ των βάσεων ενός σωρειτο­μελανία και της επιφάνειας της Γης δημιουργηθεί μεγάλη διαφορά δυναμι­κού, ο ενδιάμεσος αέρας γίνεται για πάρα πολύ μικρά χρονικά διαστή­ματα αγώγιμος και τα ηλεκτρόνια που τον διαπερνούν δημιουργούν ηλεκτρική εκκένωση που είναι γνωστή ως κεραυνός.

9 σχόλια:

  1. Άλλη μία ωραία κ απλή αναλύση που εγώ τουλάχιστον δεν γνώριζα αλλά σιγά σιγά μαθαίνω.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Εντυπωσιακό φαινόμενο είναι ο κεραυνός. Δε θα ξεχάσω ποτέ τα καλοκαιρινά μπουρίνια που έζησα για πολλα χρόνια στη Σαμοθράκη όπου έκανα διακοπές. Μέσα από το αντίσκηνο βέβαια όλο αυτό αποκτάει άλλη διάσταση.
    Χριστόδουλε,όλα καλά πάνε με τα αμπέλια φέτος. Με ανησυχεί όμως η ξηρασία που έχουμε. Μακάρι να βρέξει κι ας υπάρχει ο κίνδυνος για ζημιές γιατί έχουμε όλο το καλοκαίρι μπροστά μας.
    Κύριε ζιακοπουλε όλοι εμείς οι φίλοι, σας ευχαριστουμε πολύ για ότι μας έχετε προσφέρει έως τώρα. Ξέρουμε πως η διαχείριση του μπλογκ απαιτεί από εσάς κόπο και χρόνο. Έχουμε καταλάβει ποσό σημαντικό είναι που είχαμε στα «πόδια» μας έναν επιστήμονα σαν εσάς και μπορούσαμε τόσο άμεσα να μάθουμε όλα όσα μας δώσατε. Όλα τα ωραια τελειώνουν σε αυτή την ζωή. Μακάρι να έχετε την όρεξη να ασχοληθείτε με μας λίγο ακόμα.
    Θα προτείνω κάτι. Μπορείτε να γράφετε Δευτέρα-Τετάρτη-Παρασκευή,όπως τον παλιό καλο καιρό με το δελτίο. Η να κάνετε ειδικές εμφανίσεις στις σημαντικές κακοκαιρίες για ανάλυση και σχόλια. Εμείς θα γινόμαστε πάλι παιδιά και θα περιμένουμε πως και πως...

    ΥΓ Μόνο οι γριές ασχολούνται πια με συννεφάκια και χάρτες,βλέποντας τον καιρό στην τηλεόραση.Βρε λες να είναι;
    Δημήτρης ρ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Αυτη η κατακορυφη αναπτυξη σωρειτομελανιων πολλων χιλ/τρων παντα με ενθουσιαζε.Θηριωδεις ηλεκτρογεννητριες .Κριμα τοση ενεργεια χαμενη!Δασκαλε για τo μελλον του blog εσεις θα αποφασισετε.Εμεις σας θελουμε.....με χιλια!!.ΠΑ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. ΚΥΡΙΕ Ζιακοπουλε καλημερα σας ευχαριστουμε που για αλλη.μια φορα μας χαριζεται απλοχερα και απλα γν
    ωσεις με.τον τροπο που μονο εσεις γνωριζεται .Εχουμε σχεδον την.Ιδια ηλικια και σας παρακολουθω απο την.δεκαετια του 1980 και εχετε την εκτιμηση μου Δεν.μπορω να θυμηθω το.ονομα του συναδελφου σας.με.καταγωγη απο την Ηπειρο που δυστυχως δεν ειναι.στη ζωη και ελεγε το δελτιο.καιρου στην ΕΡΤ εαν μπορειται θυμηστετο μου Καλη Κυριακη

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Καλημέρα σας. Θα μπορούσε να οφείλεται η υπερθέρμανση του πλανήτη για ηλεκτρικές κενώσεις σε μεγαλύτερα γεωγραφικά πλάτη? Το ρωτώ γιατί βλέπουμε συχνότερα δασικές πυρκαγιές από κεραυνούς σε πολύ μεγαλύτερα γεωγραφικά πλάτη όπως κοντά στην αρκτική ζώνη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Γεροπαναχαϊκέ, αν μου επιτρέπεται για την Τραπεζίτσα, η γνώμη μου είναι ότι α) οπωσδήποτε δεν ανήκει στην Τύμφη λόγω του μεγάλου ποταμού Αώου που χωρίζει τα δύο βουνά. β) Θα μπορούσε να θεωρηθεί ως προέκταση του Σμόλικα λόγω της μικρής εκτάσεως που καταλαμβάνει, αλλά το μεγάλο της ύψος (2020 μ.) σε συνδυασμό με i) τη μεγάλη υψομετρική διαφορά (700 μ.) του διάσελου που χωρίζει τα δύο βουνά από την κορυφή της και με ii) την απόστασή της από τον Σμόλικα, μάλλον την κατατάσσει ως ανεξάρτητο όρος.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Χαίρομαι πολύ φίλε Δημήτρη.ρ,που τα αμπέλια σου είναι καλά, έτσι είναι και σε μας,το μεγάλο πρόβλημα είναι μέ τις ελιές που σε όλη την περιοχή μόνο σε ελάχιστο μέρη έχει κρατήσει καρπό,στα περισσορερα δεν υπάρχει ούτε για δείγμα.
    Για την ξερα που λες έχεις δίκιο και είναι έντονο πρόβλημα σε πολλές περιοχές της χώρας.
    Όσο για την βροχή,ευπρόσδεκτη εάν δεν κάνει ζημιές,ειδάλλως ας πάει στο καλό.
    Φίλε Αργύρη,εχρις δίκιο,η ζέστη εδώ και αρκετές ημέρες στον κάμπο είναι σε υψηλά επίπεδα και συνοδεία υγρασίας κάνει την κατάσταση ιδιαίτερα δύσκολη.
    Ευτυχώς που εμείς στα υψώματα έχουμε αυτόν τον όμορφο αέρα και δροσιζομαστε αρκετά.
    Δύο μέρες τώρα τα νερά του Κορινθιακού είναι κρυστάλλινα και αρκετά δροσιστικά.
    Ελπίζω και εύχομαι να μπορέσει ο κ.Ζιακοπουλος,να βρει τον χρόνο που χρειάζεται για να συνεχίσει να μας διδάσκει όλα όσα έχει αποκτήσει στην πολύχρονη και μακρά μετεωρολογική του σταδιοδρομία και αποτελούν για όλους μας τον φωτεινό φάρο για να μην χαθούμε"μέσα στο...χάος του καιρού...
    Νομίζω ότι η συντριπτική πλειοψηφία των φίλων θέλει να συνεχίσει αυτό το όμορφο ταξίδι...
    Καλό βράδυ σε όλους σας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Ποτηστικές βροχές σήμερα τ'απογευμα γενικά για τον κάμπο της δυτ.Θεσσαλίας.Στο χωριό μου μισή ώρα μέτριας έως δυνατής βροχής,λιγο πιο δυτικά πρέπει να έριξε καλύτερα πράγματα.Ο Χριστόδουλος μπορεί να το επιβεβαιώσει πάλι αυτό.
    Δεν αποκλείεται να ξαναρχίσει πάλι να βρέχει αφου τον βλέπω συννεφιασμένο και ορεξατο.
    Γιώργος Νομή Τρικάλων

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Ακριβώς όπως το λες έγινε Γιώργο,όσο πιο δυτικά από το χωριό σου,τόσο πιο πολυ νερό έριξε.Στο Γλινος μου είπε η ξαδέρφη μου πολλά μποστανια έπιασαν νερό.
    Σε μας μετά τις 9 το βράδυ,παρόλο που είχαμε ωραίο θέαμα και με τα αστραποβροντα να δίνουν και παίρνουν, εκτός από κάποιες σταγόνες χοντρές δεν έκανε τίποτα άλλο.Φθιωτιδα όμως και Φωκίδα πρέπει να έριξε πολύ νερό.
    Θα μας πει ο Δημήτρης Ρ τι έκανε στην περιοχή του και ελπίζω χωρίς ζημιές.
    Σήμερα δεν βλέπω να την γλυτώσουμε καθώς τα σημάδια δείχνουν ότι θα έχουμε φαινόμενα.
    Τα αγαπημένα μου γεράκια το επιβεβαιώνουν με τις κινήσεις τους και τα τσιριγματα τους.
    Καλή εβδομάδα σε όλους σας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή