Οι στρωματοσωρείτες κι εγώ

Στρωματοσωρείτες (stratocumulus), του Στρατή Βουγιούκα

 

Όλα τα σύννεφα τα αγαπώ, αλλά σε μερικά έχω ιδιαίτερη αδυναμία. Σε αυτά ανήκουν:

(α) Οι λεπτοί, λευκοί ή ασημένιοι θύσανοι (cirrus) που αποτελούν την εκλεκτή τάξη τους και ιδιαίτερα οι αγκιστροειδείς θύσανοι (cirrus uncinus) που λες ότι είναι τα «ματοτσίνορα του Ήλιου».

(β) Οι σωρειτομελανίες (cumulonimbus) που είναι τα μεγαλοπρεπέστερα και ταυτόχρονα τα τρομακτικότερα από αυτά.

(γ) Τα θυσανοστρώματα (cirrostratus) που αποτελούν την εμπροσθοφυλακή των κακοκαιριών και τους χειμώνες στην ιδιαίτερη πατρίδα μου ήταν οι προάγγελοι των χιονιάδων ιδιαίτερα μετά από μια μακρά περίοδο αλκυονίδων ημερών.

(δ) Οι στρωματομελανίες (nimbostratus), το κατ’ εξοχήν νέφος των μεγάλων χιονιάδων, τουλάχιστον στις δυτικές, κεντρικές και βόρειες περιοχές της χώρας μας. 

 

Στα σύννεφα που αγαπώ λιγότερο ανήκουν οι στρωματοσωρείτες (stratocumulus), οι οποίοι τη χειμερινή περίοδο παρατηρούνται συχνά στις περιοχές Β-ΒΑ ρεύματος και αρκετές φορές συνοδεύονται από ασθενή, κατά βάση, υετό (βροχή, χιόνι ή χιονόκοκκους).

Ένας από τους λόγους που μ’ έκαναν να μην «πάω» πολύ τους στρωματοσωρείτες είναι το γεγονός ότι ενώ συνήθως δεν είναι ικανοί να δώσουν σημαντικό υετό, στις περιπτώσεις χαμηλών θερμοκρασιών,  ακόμα και με κάλυψη μικρού μέρους του ουράνιου θόλου από την αφεντιά τους, βρέχουν ή χιονίζουν και σε ρεζιλεύουν αν τους έχεις υποτιμήσει στην πρόγνωση.

Ορισμένες φορές τους μετεωρολόγους εκθέτει η αδυναμία τους να προβλέψουν το ύψος της κορυφής των στρωματοσωρειτών. Θυμάμαι μια φορά κάποιος που σκόπευε να ανέβει στον Παρνασσό με ρώτησε τι καιρό θα συναντούσε ως εκεί. Είδα στους χάρτες το Β-ΒΑ ρεύμα και τα λοιπά στοιχεία και, έχοντας κατά νου τον καιρό που προκαλούν οι στρωματοσωρείτες, του είπα για συννεφιά και ενδεχομένως ασθενή υετό. Ταξίδεψε ο άνθρωπος ως την Αράχωβα, συναντώντας τον καιρό που του είχα πει, αλλά όταν έφθασε στο χιονοδρομικό συνάντησε «8/8 Ήλιο». Η κορυφή του στρώματος των νεφών είχε μείνει σε χαμηλότερα ύψη.

Παλαιότερα που οι νέοι μετεωρολόγοι δεν είχαν στη διάθεσή τους προγνωστικούς χάρτες νέφωσης οι στρωματοσωρείτες που συνδέονται με αντικυκλωνικές συνθήκες κυκλοφορίας τους δημιουργούσαν προβλήματα. Για παράδειγμα, ήθελε κάποιος να ταξιδέψει στην Ευρώπη και έπαιρνε τηλέφωνο στην ΕΜΥ να μάθει τι καιρό θα συναντούσε στον τόπο προορισμού του. Ο μετεωρολόγος έβλεπε έναν τεράστιο αντικυκλώνα πάνω από την περιοχή ενδιαφέροντος και γεμάτος αυτοπεποίθηση του απαντούσε ότι θα βρει γενικά καλό καιρό με λίγη ψύχρα το πρωί και ήλιο στη συνέχεια. Αμ, δε! Πήγαινε ο άνθρωπος και εύρισκε χειμωνιάτικο καιρό με συννεφιά όλη μέρα και μονοψήφιες άκρες τιμές της θερμοκρασίας που απείχαν μεταξύ τους ελάχιστα.

Ζούμε σε έναν πλανήτη στην ατμόσφαιρα του οποίου το νερό υπάρχει ταυτόχρονα στις τρεις φάσεις του: την αέρια (υδρατμοί), την υγρή (υδροσταγονίδια) και τη στερεή (παγοκρύσταλλοι). Χάρη σε αυτή την ευλογία και με τη διαδικασία - θαύμα που ονομάζεται υδρολογικός κύκλος το νερό μεταφέρεται σε κάθε γωνιά της Γης. Στη συγκεκριμένη διαδικασία ο ρόλος των νεφών είναι αναντικατάστατος.

Καλή Κυριακή, φίλοι μου!