Οι Απόκριες των μαθητικών μου χρόνων

Γεννήθηκα στην Κόνιτσα, αλλά συνειδητοποίησα τον κόσμο στο καθαρά αγροτικό περιβάλλον του Αμαράντου, ενός χωριού κοντά στα ελληνοαλβανικά σύνορα χτισμένου σε υψόμετρο 900 μέτρων, όπου τελείωσα το δημοτικό σχολείο. Εκεί, στο συνοικισμό Ράχη του χωριού, με θέα προς τον Σμόλικα και την Τύμφη που σου κόβει την ανάσα, πέρασα τα χρόνια που διαμορφώνεται ο άνθρωπος, μέσα στην άγρια φύση και τα πλάσματά της. Εκεί, αγάπησα και τον καιρό, με πρώτο δάσκαλο στην πρόγνωση τον αείμνηστο παππού μου. Τα καλοκαίρια αλλά και τους χειμώνες το σπίτι δεν μας κρατούσε ούτε ώρα. Όταν δεν είχαμε σχολείο, το επισκεπτόμασταν μόνο όταν πεινούσαμε και τα βράδια μανάδες και γιαγιάδες μάς έψαχναν στα αλώνια και τα σοκάκια και με τα χίλια ζόρια μάς μάζευαν στο σπίτι.

Όλες οι γιορτές του χρόνου είχαν τη μαγεία τους και τα έθιμα τηρούνταν με θρησκευτική ευλάβεια από όλους. Τις Απόκριες εμείς τα παιδιά συνήθως δεν ντυνόμασταν μασκαράδες, αλλά μόλις έμπαινε το τριώδιο, είχαμε δουλειά να κάνουμε. Έπρεπε να πάμε να κόψουμε κέδρα που τα παιδιά κάθε μαχαλά (συνοικισμού) συγκέντρωναν σε συγκριμένο μέρος και τα έκαιγαν με πανηγυρικό τρόπο το βράδυ της τελευταίας Κυριακής της Αποκριάς (τα περίφημα τζουτζουνίδια, λέξη ηχομιμητική ή σλαβικής προέλευσης). Όταν δεν είχαμε σχολείο, με τσεκούρια -πώς μας άφηναν παιδιά του δημοτικού να τα πάρουμε οι μανάδες μας δεν το έχω ακόμα καταλάβει- πηγαίναμε στο δάσος κόβαμε τα κέδρα και με πολύ κόπο τα σέρναμε ως το χωριό. Ο ανταγωνισμός μεταξύ των παιδιών του κάθε μαχαλά να μαζέψουν τα περισσότερα και τα μεγαλύτερα κέδρα ήταν μεγάλος και δεν έλειπαν οι καταδρομικές επιχειρήσεις από τον έναν μαχαλά στον άλλον με σκοπό το κλέψιμο. Ο πετροπόλεμος ήταν συχνά αναπόφευκτος και δεν ήταν λίγες οι φορές που μάτωναν κεφάλια. Μερικές φορές τσακωνόμασταν και μεταξύ μας και σε μια τέτοια περίπτωση βάλαμε φωτιά στα κέδρα μία εβδομάδα νωρίτερα. Όλο το χωριό αναστατώθηκε κι εμείς σαν βρεγμένες γάτες εξαφανιστήκαμε.

Από τις Απόκριες των γυμνασιακών μου χρόνων στην Κόνιτσα, θυμάμαι ότι ντυνόμασταν μασκαράδες και τη βρίσκαμε όταν επισκεπτόμασταν τα σπίτια των καθηγητών μας. Κρυμμένοι πίσω από τις μάσκες λέγαμε και κάναμε πράγματα που ούτε κατά διάνοια τολμούσαμε να κάνουμε τις άλλες μέρες του χρόνου. Εκείνοι, σοβαροί πάντα και μετρημένοι, έριχναν νερό στο κρασί τους, χωρίς να εγκαταλείπουν την προσπάθεια να μαντέψουν ποιοι από τους πιο ζωηρούς ήταν πίσω από τις μάσκες. Κατά τα άλλα, το καρναβάλι της Κόνιτσας, αν και μικρό, ήταν όμορφο, χάρη στις προσπάθειες ορισμένων Κονιτσιωτών που μετά τα Χριστούγεννα άφηναν τις δουλειές τους και ασχολούνταν με την προετοιμασία του. Οι εκδηλώσεις στη μικρή μας πόλη έκλειναν με το κάψιμο του έλατου (βλέπε φωτογραφία) αρχικά στην κεντρική πλατεία και μετά στο Περιβόλι της Πάνω Κόνιτσας.

Καλό τριήμερο, φίλοι μου