Αφιέρωμα στον Μάιο

   Ο Μάιος ή Μάης, εκτός των άλλων, ονομάζεται και Χαλαζιάς και χαρακτηρίζεται από τη μεγάλη συχνότητα εκδήλωσης τοπικών όμβρων και καταιγίδων τις απογευματινές ώρες στις ηπειρωτικές περιοχές. Οι βροχές και οι καταιγίδες, που πολλές φορές συνοδεύονται από χαλάζι, προκαλούν καταστροφές στις καλλιέργειες και θεωρούνται κακός οιωνός: «Στον καταραμένο τόπο Μάη μήνα βρέχει», «Όταν έπρεπε δεν έβρεχε κι ο Μάης χαλαζώνει», «Μάης άβροχος, χρονιά ευτυχισμένη».
    Σε πολλά μέρη τον Άγιο Ιωάννη το Θεολόγο, που γιορτάζεται στις 8 Μαΐου, τον αποκαλούν Βροχάρη ή Χαλαζιά επειδή επικράτησε η δοξασία ότι ο συγκεκριμένος Άγιος στέλνει το χαλάζι και καταστρέφει τα σπαρτά. 


   Οι κάτοικοι ορισμένων αγροτικών περιοχών έχουν αργία την ημέρα της γιορτής του για να τιμήσουν ή να καλοπιάσουν τον Άγιο. Την ίδια στάση κρατούν και την επόμενη ημέρα (9/5), γιορτή του Αγίου Χριστοφόρου, για τον οποίο λένε ότι: «Γυρίζει με το χαλάζι στον κόρφο του».  Είναι χαρακτηριστική η παροιμία που λέγεται στην Ήπειρο: «Αϊ-Γιάννης το πήζει κι Αϊ-Χριστόφορος το ρίχνει».

   Σε ότι αφορά τη θερμοκρασία, ο Μάιος έχει χαρακτηριστικά θερινού μήνα, αλλά δεν λείπουν και οι ψυχρές εισβολές που ορισμένες φορές προκαλούν χιονοπτώσεις κυρίως στη βόρεια ορεινή Ελλάδα: «Μη βγάλεις μήτε μπάλωμα, πριν βγει ο Μάης μήνας», «Στων αμαρτωλών τη χώρα το Μαγιάπριλο χιονίζει», «Όταν πρέπει δεν χιονίζει και τον Μάη δροσολογά».

   Την Πρωτομαγιά σε ορισμένες περιοχές της χώρας μας αναβιώνουν διάφορα έθιμα, κατάλοιπα πανάρχαιων μαγικών τελετών, όπως το έθιμο της Πιπεριάς στη βόρεια Εύβοια, με το οποίο γίνεται παράκληση στον προφήτη Ηλία να φέρει στους γεωργούς τις αναγκαίες για τις καλλιέργειες βροχές. Για τη σύνδεση του προφήτη Ηλία με τη βροχή και γενικότερα με τα μετεωρολογικά φαινόμενα θα μιλήσουμε αναλυτικά στο αφιέρωμα του Ιουλίου.  

2 σχόλια:

  1. τα λεγωμενα ''κλυδωνα'' αναβιωνουν στο χωριο μου την πρωτομαγια..ολες οι ανυπαντρες κοπελες βαζουν σε μια σταμνα λουλουδια κ ευχες για να προκαλεσουν μια καλυτερη γι αυτες τυχη κ μακρια απ τα βλεμματα των αντρων την''καιπωνουν'' σε αγνωστο μερος,συνηθως κοντα ρε ρεματιες.Φυσικα το τι γινοταν οταν εμεις ολημερις ψαχναμε τον ''χαμενο θησαυρο''δεν περιγραφεται...Αλεξ Τρικαλα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Δεν ξέρω αν αυτό που περιγράφεις είναι το αρχαιοελληνικό έθιμο του Κλήδονα, της λαϊκής μαντικής διαδικασίας με την οποία οι κοπέλες μάθαιναν την ταυτότητα του άνδρα που θα παντρευτούν. Στις περισσότερες περιοχές της χώρας το έθιμο αυτό τηρείται στις 24 Ιουνίου, ανήμερα της γιορτής του Άι Γιάννη. Το πέρασμα πάνω από τις φωτιές, που γίνεται την ίδια μέρα, έρχεται από πολύ παλιά, από την πανάρχαια γιορτή του Λιοτροπιού.
    Τους χαιρετισμούς μου στα όμορφα Τρίκαλα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή