Περασμένα μεγαλεία…

Σε περιόδους ισχνών (χιονο) αγελάδων αναπολείς το ένδοξο παρελθόν, προσπαθώντας να ξεχάσεις το παρόν και ελπίζοντας ότι κάποια στιγμή στο μέλλον θα ξαναζήσεις παρόμοιες μαγευτικές στιγμές. Σε τέτοια κατάσταση ευρισκόμενος, ξεφύλλισα τα κιτάπια των τελευταίων 30 χρόνων και βρήκα τους σημαντικότερους χιονιάδες του Φλεβάρη στην Αθήνα. Το βασικό κριτήριο επιλογής ήταν να το είχε στρώσει στην πόλη. Οι περιπτώσεις αυτές είναι τέσσερις και τις παραθέτω με τη χρονολογική τους σειρά:


Περίπτωση 1η, (η ασθενέστερη), 1-3/2/1991:
Το ύψος του χιονιού στη Μαλακάσα έφθασε τα 80 με 100 εκατοστά, στη Χαλκίδα τα 60 και στο Καστρί τα 50 εκατοστά. Το έστρωσε και στην Αθήνα, αλλά όχι ικανοποιητικά.

Περίπτωση 2η, 22-23/2/1992:
Αξιοπρεπέστατος χιονιάς! Στις 23/2 το ύψος του χιονιού στο κέντρο της Αθήνας έφθασε τα 10 με 12 εκατοστά. Το έστρωσε ως τις βάρκες (παραλία Ελληνικού).

Περίπτωση 3η, 12-13/2/2004:
Ο μεγάλος χιονιάς του διημέρου 12 και 13 Φεβρουαρίου 2004 κατέχει δύο ρεκόρ: (α) το ρεκόρ της έντασης των χιονοπτώσεων στις περισσότερες περιοχές της ανατολικής και βόρειας Αττικής και (β) το ρεκόρ των χαμηλότερων μέγιστων θερμοκρασιών στην Αθήνα  Εκείνη η αξέχαστη Τσικνοπέμπτη (12η Φεβρουαρίου) έμεινε στην ιστορία γιατί αμφιβάλλω αν τουλάχιστον τη μεταπολεμική περίοδο υπήρξε άλλη περίπτωση μέσα σε πολύ λίγες ώρες να αποκλειστούν στα πεδινά και τα παραθαλάσσια της Αττικής άνθρωποι και αυτοκίνητα. 
Αναφορικά με τα ύψη χιονιού που παρατηρήθηκαν σε εκείνον το χιονιά είχαμε: στα δυτικά και νότια προάστια καθώς και στο κέντρο της Αθήνας 10 με 15 εκατοστά, στην κυψέλη 15 με 20 εκατοστά, στην Αγία Παρασκευή 30 εκατοστά και στη Ραφήνα 50 εκατοστά. Ας σημειωθεί ότι στη Μαλακάσα το ύψος του χιονιού είχε φθάσει το ένα μέτρο σε ελάχιστες ώρες.
Από πλευράς θερμοκρασιών, οι -42 και οι -14 βαθμοί Κελσίου που είχαν σημειωθεί στις στάθμες των 500 και 850 hPa αντίστοιχα, είναι εξαιρετικά σπάνιοι. Αποτέλεσμα αυτών των θερμοκρασιών και των συνθηκών που δημιούργησαν ήταν η μέγιστη θερμοκρασία των -1,8 βαθμών της 13ης Φεβρουαρίου στη Ν. Φιλαδέλφεια (αρνητικό ρεκόρ) και οι εξαιρετικά χαμηλές ελάχιστες θερμοκρασίες της 14ης του μήνα που έγιναν η αιτία να καούν, σχεδόν στο σύνολό τους, τα φυτά στα μπαλκόνια της Αθήνας. Την ίδια μέρα έπαθαν πολύ μεγάλες ζημιές τα εσπεριδοειδή όχι μόνο στην Αργολίδα αλλά και στη Λακωνία.

Περίπτωση 4η, 16-18/2/2008:
Αν ο χιονιάς του 2004 κατέχει το ρεκόρ της έντασης των χιονοπτώσεων στις ανατολικές και βόρειες περιοχές της Αττικής, ο χιονιάς του τριημέρου 16 - 18 (Σάββατο - Δευτέρα) Φεβρουαρίου 2008 κατέχει το ρεκόρ της έντασης των χιονοπτώσεων στις δυτικές και νότιες περιοχές του νομού. Η πρόγνωση του χιονιά του 2008 ήταν έγκαιρη και πιο επιτυχημένη από εκείνη του χιονιά του 2004, αλλά και πάλι ο καιρός μάς επεφύλαξε δυσάρεστες εκπλήξεις. Ενώ την Κυριακή 17/2 όλα έδειχναν ότι η κατάσταση πήγαινε προς εκτόνωση, τη νύχτα προς τη Δευτέρα άρχισε ο τελευταίος γύρος του χιονιά που έκλεισε την Αττική Οδό στο ύψος του Ασπρόπυργου και ως το πρωί έστρωσε χιόνι ύψους 20 με 30 εκατοστών στα δυτικά και νότια προάστια. Κατόπιν εορτής ο «ιατροδικαστής» είπε ότι κατά πάσα πιθανότητα η αιτία της απρόβλεπτης τελευταίας φάσης του χιονιά ήταν η σύγκλιση ΒΑ και ΒΔ ανέμων στα δυτικά και νότια της Αττικής και το σπανίως εμφανιζόμενο «Saronikos Snow Effect».
Καλή Κυριακή σε όλους

21 σχόλια:

  1. Η τελευταία φάση του χιονιά τον Φλεβάρη του 2008 με βρήκε στο ΣΕΦ, όπου διεξαγόταν ο αγώνας Ολυμπιακός - Παναθηναϊκός (64-82 για την ιστορία, με τον πράσινο ακόμα τότε Βασίλη Σπανούλη και τον Κέννεντι Ουίνστον (7/8 τριπ.) να χαλάνε το ντεμπούτο του Παναγιώτη Γιαννάκη στον ερυθρόλευκοι πάγκο). Φεύγοντας από τα γραφεία της εφημερίδας στον Ταύρο για το Νέο Φάληρο, παρατήρησα ότι χιόνιζε πιο πυκνά, αλλά σκέφτηκα ότι αποκλείεται να το στρώσει στα νότια και παραθαλάσσια.

    Βγαίνοντας, όμως από το ΣΕΦ είχαν πιάσει χιόνι ακόμα και οι βάρκες και νόμιζα ότι οδηγώ μέσα σε δάσος με τους πυλώνες του υπό κατασκευή τότε τραμ να παίζουν τον ρόλο των δέντρων. "Μήπως να το αφήσουμε το αμάξι και να πάρουμε ταξί;" με ρώτησε ένας συνάδελφος που έμενε Π. Φάληρο και τον πήρα μαζί. Τελικά τα καταφέραμε και λυπήθηκα πραγματικά έναν διανομέα (μα ποιος είχε παραγγείλει πίτσα τέτοια ώρα και μέρα), τον μοναδικό άνθρωπο που είδαμε στη διαδρομή, η οποία κράτησε πάνω από 20 λεπτά, ενώ συνήθως μεσάνυχτα την κάνεις σε 5.

    Τις επόμενες 1-2 μέρες είχα γλιστρήσει αρκετές φορές με το αμάξι στις μεγάλες κατηφόρες του Φαλήρου. Το 2004 το είχε στρώσει αρκετά και στο Θυμάρι και θυμάμαι τον σκύλο που είχαμε τότε να τρέχει χαρούμενος πάνω, κάτω στον κήπο, καθώς ήταν στο στοιχείο του. Ήταν καναδικό λυκόσκυλο και το είχαν στη δουλειά του πατέρα μου, αλλά το 2002, στον άλλο χιονιά τότε, το έσκασε και διασχίζοντας την εθνική οδό, σύχναζε σε ένα σουβλατζίδικο, όπου το βρήκαν μέρες μετά και ο πατέρας μου το υιοθέτησε και το έφερε σπίτι.

    Τον Λεό, όπως τον φωνάζαμε, τον έπαιρνα παρέα στη θάλασσα στα τέλη εκείνης της δεκαετίας, όταν και άρχισα δειλά, δειλά τα χειμωνιάτικα μπάνια. Θυμάμαι ότι ερχόταν πίσω μου και με ακουμπούσε με τα πόδια του στην πλάτη, σαν να ήθελε να μου πει να βγούμε. Όπως στις 10 Δεκεμβρίου του 2010, μία μέρα με παγερό βοριά, που είχα ρεπό και είχα πάει Θυμάρι με τον Λεό. Είχε βουτήξει επίσης πίσω μου και στις 24 Μαρτίου 2012, μία ηλιόλουστη μέρα, αλλά με παγωμένα νερά, όταν άρχισε και το σερί, δηλαδή, να μην σταματάω ούτε μία βδομάδα τον χειμώνα. Νιφάδες είχε και ο Φεβρουάριος του 2015 και συγκεκριμένα στις 10-11/2 και 18/2 στα νότια, αλλά χωρίς μεγάλη ένταση και διάρκεια και έβγαινε και ο ήλιος συχνά, πυκνά, καλή ώρα όπως τώρα.
    Βαγγέλης Σπανός

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Απαντήσεις
    1. Μεταξεταστέοι αμφότεροι! Ο χιονιάς του 2002 συνέβη τον Ιανουάριο.

      Διαγραφή
    2. Ήταν παραμονές των Φώτων ο χιονιάς του 2002. Κι εκείνον τον έχω συνδέσει με το μπάσκετ, καθώς η ΕΟΚ δεν είχε αναβάλει την αγωνιστική, παρά τις προειδοποιήσεις τότε της ΕΜΥ και τις εκκλήσεις των ομάδων. "Να βρείτε τρόπο να πάτε" ήταν το μήνυμα της ομοσπονδίας, με συνέπεια πολλές αποστολές να κολλήσουν στην εθνική οδό. Θυμάμαι ότι ο προπονητής του Μίλωνα και πέντε παίκτες άφησαν το πούλμαν, γύρισαν με ταξί στην Αθήνα και πέταξαν στη Θεσσαλονίκη, όπου έχασαν με 84-79 από τη ΜΕΝΤ.

      Θυμάμαι επίσης που είχα ξυπνήσει το πρωί του Σαββάτου και δεν το πίστευα ότι τα πάντα είχαν καλυφθεί με χιόνι στο Π. Φάληρο. Πήγα να καλύψω και το τοπικό ντέρμπι της Α2 Άλιμος - Π. Φάληρο (90-91 στη β' παράταση) και μετά εφημερίδα, όπου δεν κατάφερε να έρθει κανένας συνάδελφος που έμενε βόρεια προάστια, αλλά και Πατήσια κ.λ.π. Τελικά, μάλλον δεν πρέπει να έχουν και παράπονο οι χιονόφιλοι της Ελλάδας.

      Τι να πουν σε χώρες που βρίσκονται σε βορειότερα γεωγραφικά πλάτη και τρώνε κακοκαιρίες σαν την Ciara, οδήγησε σε συναγερμό χρώματος πορτοκαλί για 35 διαμερίσματα στη βόρεια Γαλλία, εξαιτίας θυελλωδών ανέμων, που η ταχύτητά τους μπορεί να φτάσει ακόμα και τα 160 χλμ/ώρα, όπως γράφει η Le Monde. Αναμένονται, μάλιστα, και πολύ μεγάλα κύματα στις ακτές τουλάχιστον μέχρι το μεσημέρι της Δευτέρας 10/2.

      Οι ταχύτητες των ανέμων θα φτάσουν προοδευτικά τα 100 χιλιόμετρα την ώρα, αλλά στα παραθαλάσσια ίσως καταγραφούν ριπές και 140 με 160 χλμ/ώρα και υπάρχουν φόβοι για πτώσεις δέντρων, καθώς το έδαφος είναι κορεσμένο από τις πρόσφατες πλημμύρες. Η θύελλα Ciara θα επηρεάσει και τους ορεινούς ανατολική Γαλλία, ακόμα και την Κορσική.

      Περισσότερο θα επηρεαστούν, όμως, το Βέλγιο και το Ηνωμένο Βασίλειο (όπου έχει ήδη και πλημμύρες) από τις ισχυρές ριπές και τις βροχοπτώσεις που προκαλούν ακυρώσεις και καθυστερήσεις στις αεροπορικές, σιδηροδρομικές και θαλάσσιες συγκοινωνίες. Εκφράζονται επίσης φόβοι για ζημιές σε κατοικίες και διακοπές ρεύματος. Η κακοκαιρία Ciara θα επηρεάσει επίσης και την Ιρλανδία, τη Γερμανία και την Ελβετία.

      Στο Βέλγιο το Βασιλικό Ινστιτούτο Μετεωρολογίας εξέδωσε επίσης πορτοκαλί συναγερμό για ριπές ανέμου 130 χιλιομέτρων την ώρα, ενώ στις Βρυξέλλες τα δάση και τα πάρκα θα παραμείνουν κλειστά μέχρι αύριο Δευτέρα 10/2. Ανάλογα μέτρα έχουν ληφθεί και σε άλλες πόλεις, όπως η Αμβέρσα. Αναβλήθηκαν επίσης οι κυριακάτικοι (9/2) αγώνες ποδοσφαίρου στο Βέλγιο και ακυρώθηκαν 60 πτήσεις από τις Βρυξέλλες.
      https://www.lemonde.fr/planete/article/2020/02/08/tempete-ciara-des-rafales-pouvant-atteindre-140-km-h-attendues-en-france_6028920_3244.html
      Β. ΣΠ.

      Διαγραφή
  3. Τι ωραία αναδρομή με όμορφες αναμνήσεις.
    Το 2014 ξεκίνησε με χιονοχάλαζο και με ραγδαία πτώση μέσα σε λίγη ώρα..
    Το 2008 εκείνο το βράδυ της Κυριακής έριξε χιόνι που δεν ξέρω αν θα δούμε ξανά στο κέντρο της Αθήνα και στα δυτικά-νότια προάστια.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. για μενα που ζουσα στο κεντρο της αθηνας ο χιονιας του 1993 ηταν ο πιο εντυπωσιακος ,καθως μετα απο ενα πρωτο κυμα το βραδυ που ειχε αφησει μια χιονοστρωση 2 εκατοστων και ειχαν βγει τα αστερια με -2 επεσα να κοιμηθω στις 0400 και στις 1000 ειχε στον νεο κοσμο 15 εως και 20 εκατοστα!να σημειωθει οτι ο εν λογω χιονιας ηταν συνεχεια 10 περιπου χιονοπτωσεων σε εναν χειμωνα απιθανο!ο οποιος τελειωσε με χιονοπτωση τον Μαρτιο και χιονοστρωση μαλιστα στις ευκολες επιφανειες.Το 2004 ηταν μια απογοητευση για μενα καθως ο υμμητος κρατησε την υγρασια στα ανατολικα και ετσι το κεντρο της αθηνας με -5 επαιζε με 4 εως 5 εκατοστα και η ραφηνα με 50!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ποια ημερομηνία συνέβη ο χιονιάς του 1993 που αναφέρεις φίλε μου;

      Διαγραφή
    2. Στάθης Καλογερόπουλος9 Φεβρουαρίου 2020 στις 5:10 μ.μ.

      Το 92 μάλλον εννοεί

      Διαγραφή
    3. εχει δικιο ο κυριος καλογεροπουλος το 92 ηταν σε εναν επικο χειμωνα για την Αττικη ....αντιστοιχο με τον χειμωνα του 82- 83....

      Διαγραφή
  5. Αυτό κύριε Ζιακόπουλε συμβαίνει όλο και πιο συχνά την τελευταία δεκαετία, αν δεν κάνω λάθος. Δηλαδή, ευκολότερα ανασκαλεύουμε τη χιονομνήμη παρά βιώνουμε χιονοεμπειρίες. Κι ενώ η μνήμη μπορεί να είναι πολλές φορές γλυκιά, ταυτόχρονα μπορεί να λειτουργεί σαν μαχαίρι που γυρνάει στην πληγή, ειδικά τώρα που ο χειμώνας μετράει σιγά σιγά αντίστροφα.
    Σχετικά με όσα γράφετε θα ήθελα να κάνω και μια ερώτηση. Το σπανίως εμφανιζόμενο "Saronic effect snow" δεν ήταν που έσωσε την παρτίδα τελικά το 2017 κατά τη διάρκεια της Αριάδνης; Ή κάνω λάθος; Καλή Κυριακή σε όλες και όλους!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Η ελπίδα ότι φέτος ή τους επόμενους χειμώνες μπορεί να μας έλθει ένας μεγάλος χιονιάς πεθαίνει τελευταία, Ιπποκράτη.
      Όσο για τα χιόνια στην Αττική την περιόδο 6-12/1/2017 που αναφέρεις, μπορεί να συνέβη αυτό που γράφεις. Δεν έχω ψάξει το θέμα.

      Διαγραφή
  6. Καλησπέρα!! Τέλος ο Χειμώνας όπως υποπτεύομαι!! Ελπίζω φέτος 2020,να ξεκινήσει από Νοέμβριο, όπως παλιά!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Καλησπέρα καλή Κυριακή, αναφορικά με την τρίτη περίπτωση, ειμουνα ακόμη Θεσσαλονικη, είχε παγωνιά κ Μυτιλήνη είχε ρίξει χιόνι με θερμοκρασία να κατρακυλάει στους μείον 7 βαθμούς κελσίου με μεγάλες ζημιές στα λιοδεντρα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Καλησπέρα σε όλους,τι ωραίες αναμνήσεις μας ξύπνησε ο κύριος ζιακοπουλος, τυχεροί όσοι ζήσαμε αυτούς τους μεγάλους αθηναϊκούς χιόνιαδες. Δυστυχώς η κλιματική αλλαγή, έκανε το πεδίνο χιόνι να ναι δυσκοιλιο, έτσι δημιουργείται μια στενάχωρη κατάσταση σε όσους είναι λάτρες του χειμώνα και του λευκού επισκέπτη. Όσον αφορά φέτος το πιο στενάχωρο είναι ότι δεν μπορεί να χιονίσει ούτε στα βουνά, οπότε και η επιλογή να πάμε σε κάποιο ορεινό μέρος για να το δούμε να πέφτει δεν υφίσταται.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ακριβώς τυχεροί όσοι καταφέραμε στη ζωή μας να βουτήξουμε μπότα ή γαλοτσα στο χιόνι μέχρι σχεδόν τη μέση, εντός κάποιου αστεος. Πλέον, όπως λέει κ ο κος Δημήτρης θα πρέπει να πανηγυρίζουμε στις πόλεις με γρανιτες κ πουδρες. Αν είναι δυνατόν. Τα τελευταία 7 χρονια ζω στη Ρόδο, αν και γεννηθείς Αθήνα, κ πραγματικά από κλιματικής απόψεως δε νοιώθω πια να μου λείπει πολύ η Αττική (τα ξεροκρυα ποτέ δεν μου έλεγαν κατι). Εντάξει φρικαρα λίγο κ εδώ με την ανομβρία της περιόδου 2016-2018, αλλά κύκλος φαίνεται ότι ήταν που γύρισε
      Θάνος Κ

      Διαγραφή
    2. Τελικά η ίδια η κλιματική αλλαγή έφερε σε διαδοχικές χρονιές υψηλές χιονοστρώσεις στο κέντρο της Αθήνας που δυσκολευόταν να τις επιτύχει ακόμα και σε καλές εποχές ή φοβερούς ιστορικούς χιονιάδες λεκανοπεδίου. Δεν έρχομαι να το παίξω μετά Χριστόν προφήτης αλλά απλώς να επισημάνω ότι η κλιματική αλλαγή δεν αποκλείει τα μεγάλα χιόνια ακόμα και σε δύσκολες περιοχές. Παρόμοια παράπονα θυμάμαι ακόμα και τα χρόνια της χρυσής δεκαετίας.

      Διαγραφή
  9. Θυμάμαι τον παππού μου(γεννηθείς 1915)να μου λέει ότι πήγαινε μεροκάματο και ξεχιόνιζε ταράτσες και αυλές σπιτιών...Κάρυστος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Καλημερα κε Ζιακοπουλε.Θα συμφωνήσω σε όλα όσα λέτε για το 2008.Μηπως όμως το saronikos snow effect που αναφέρετε από πολλους είναι λίγο τραβηγμένο?Πρόκειται για μια κλειστή θάλασσα.Επισης εκείνο το βράδυ 17 προς 18 Φλεβάρη το stream είχε γυρισει βορειοδυτικο.Τα δύσκολα πέρασαν για το λεκανοπέδιο είχαν αναφέρει συνάδελφοι σας,όμως τελικά μήπως περασε συννεφιά εμπλουτισμένη με πολύ χιονι πίσω από την Πάρνηθα κ από την Βόρεια Αττικη κ με το βόρειοδυτικο stream μπουκαρε στο Θριάσιο κ κατόπιν στο δυτικό κ νότιο λεκανοπέδιο?Θυμάμαι εδώ στο Χαϊδάρι είχε σταματήσει για μια ώρα μετά την μεσημεριανή επιδείνωση της Κυριακής κ ενώ περιμέναμε βελτίωση,κατά τις 9 πυκνή χιονόπτωση μέχρι το πρωι.Ελαχιστη θερμοκρασία -7 εδώ με -6 το αεροδρόμιο της Ελευσίνας με 40 εκατοστά χιονιού εδώ κ πολλα προβλήματα για 2 μέρες.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Δεν διαφωνώ με την άποψη ότι ο όρος Saronikos Snow Effect είναι τραβηγμένος. Από την άλλη πλευρά, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι υπήρξε σοβαρό αίτιο που ανάγκασε τις ψυχρές αέριες μάζες να εκτελέσουν ανοδική κίνηση. Δεν έχω μελετήσει σοβαρά τη συγκεκριμένη περίπτωση, αλλά θεωρώ ως πιθανό αίτιο τη σύγκλιση στα υπήνεμα της Πάρνηθας (Lee Side Convergence) την οποία "έζωσαν" οι ΒΔ και οι ΒΑ άνεμοι. Κάτι παρόμοιο μπορεί να συνεβη και νοτιότερα (όρος Αιγάλεω). Σε κάθε περίπτωση, ο Σαρωνικός βοήθησε με τη θερμότητα και την υγρασία του.

      Διαγραφή
  11. Καλημέρα κ. Ζιακοπουλε για μένα ο χιονιάς που έμεινε χαραγμένος περισσότερο στο μυαλό μου είναι αυτός του 1983 ως φοιτητής τότε ήμουν στο μαγαζί του θείου μου στην Μητροπόλεως το ειχε στρώσει στο Σύνταγμα και το ταξί που πήρα για τα ξαδέλφια μου (για άνω Πατήσια) πήγε μέχρι πλατεία Αμερικής και γύρισε. Δεν θυμάμαι όμως αν ήταν Φεβρουάριος.

    ΑπάντησηΔιαγραφή